Modyfikacja parametrów kontraktów terminowych na akcje. Zmiana wartości nominalnej akcji Marcin Kwaśniewski, Dział Rozwoju Rynku Warszawa, luty 2011 r.

Zmiana wartości nominalnej akcji czyli split i reverse split. Split jest podziałem wartości nominalnej akcji w określonym stosunku. Dokonując splitu akcji mającej wartość nominalną np. 2 zł, w stosunku 1: 2, otrzymujemy dwie akcje po 1 zł. Odzwierciedlenie podziału, dokładnie w takim samym stosunku, stanowi zmiana ceny akcji na giełdzie papierów wartościowych. Cena jednej akcji zostaje podzielona przez 2, a liczba akcji w portfelu inwestora zwiększa się dwukrotnie. Podział wartości nominalnej ma charakter czysto techniczny i nie ma wpływu na osiągane przez przedsiębiorstwo zyski i ponoszone koszty działalności. Zadaniem splitu jest zwiększenie płynności akcji, a tym samym umożliwienie ich zakupu większej liczbie inwestorów. Reverse split to operacja odwrotna do splitu. Polega na podwyższeniu wartości nominalnej akcji. Dokonując reverse splitu akcji mającej wartość nominalną 0,10 zł w stosunku 10:1, otrzymujemy jedną akcję o wartości nominalnej 1 zł. Odzwierciedlenie podziału, dokładnie w takim samym stosunku, stanowi zmiana ceny akcji na giełdzie papierów wartościowych. Cena jednej akcji zostaje przemnożona przez 10, a liczba akcji w portfelu inwestora zmniejsza się dzesięciokrotnie.

Przykład Załóżmy, że: Kapitał zakładowy spółki w wysokości zł dzieli się na akcji; Wartość nominalna jednej akcji = 1 zł; Cena rynkowa jednej akcji = 2,5 zł; Inwestor posiada w portfelu akcji; Wartość portfela inwestora = akcji * 2,5 zł czyli zł. Spółka ogłasza split akcji w stosunku 1:5. Co dzieje się z akcjami na rachunku inwestora? Po splicie kapitał zakładowy dzieli się na akcji (gdyż liczba akcji zwiększa się pięciokrotnie); Wartość nominalna jednej akcji = 1 zł/5 czyli 0,20 zł (gdyż nominał dzielimy w odpowiednim stosunku); Inwestor posiada na rachunku: akcji (liczba zwiększona pięciokrotnie); Cena rynkowa akcji po splicie = 2,5 zł/5 czyli 0,50 zł. Wartość portfela inwestora po splicie = akcji * 0,50 zł = zł. Jak wspomniano wcześniej, liczba akcji wzrosła, a cena została podzielona w odpowiednim stosunku. Po dokonaniu tej operacji wartość portfela inwestora pozostaje bez zmian.

W przypadku zmiany wartości nominalnej, GPW dokona zmiany parametrów kontraktów terminowych na akcje. Parametry kontraktów terminowych, które podlegają zmianie to: liczba akcji przypadających na jeden kontrakt oraz kurs odniesienia.

Zmian dokonuje się począwszy od sesji Giełdowej, na której akcje będące instrumentem bazowym dla kontraktów są notowane z oznaczeniem po wymianie.

Poniżej znajduje się lista kontraktów terminowych (instrumenty bazowe), których parametry mogą ulec zmianie BANK POLSKA KASA OPIEKI SA, KGHM POLSKA MIEDŹ SA, TELEKOMUNIKACJA POLSKA SA, POLSKI KONCERN NAFTOWY ORLEN SA, POWSZECHNA KASA OSZCZĘDNOŚCI BANK POLSKI SA, POLSKA GRUPA ENERGETYCZNA SA, ASSECO POLAND SA, POLSKIE GÓRNICTWO NAFTOWE I GAZOWNICTWO SA, POWSZECHNY ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SA, TAURON POLSKA ENERGIA SA.

Nadszedł czas na praktykę W dalszej części prezentacji zostanie przedstawiony sposób modyfikacji parametrów kontraktów terminowych na akcje w przypadku podziału wartości nominalnej (splitu). Aby pokazać jak prosta jest to operacja, posłużymy się przykładem liczbowym. Ponieważ zawsze w obrocie znajdują się trzy serie kontraktów terminowych na akcje danej spółki, przytoczony przykład liczbowy obejmie wszystkie serie kontraktów.

Założenia Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy spółki XYZ podejmuje uchwałę o podziale wartości nominalnej akcji w stosunku 1:5 Cena rynkowa akcji = 150 zł; Wartość nominalna akcji = 5 zł; Liczba akcji przypadających na jeden kontrakt terminowy (mnożnik) = 100 akcji.

W wyniku operacji splitu otrzymujemy: Cena rynkowa akcji po podziale: 150 zł/5 = 30 zł; Wartość nominalna akcji po podziale: 5 zł/5 = 1 zł; Należy pamiętać, że w wyniku splitu liczba akcji zwiększy się zgodnie z parametrami splitu. W naszym przypadku liczba akcji zwiększy się pięciokrotnie. 9

Zaczynamy Dzienny kurs rozliczeniowy dla poszczególnych serii kontraktów terminowych został wyznaczony na następujących poziomach: Seria 1 = 155 zł Seria 2 = 160 zł Seria 3 = 165 zł

Krok pierwszy: wyznaczamy liczbę akcji przypadających na jeden kontrakt (nowy mnożnik) Dzielimy stary mnożnik przez ustalony współczynnik splitu (w naszym przypadku: 1:5=0,2) i otrzymujemy nowy mnożnik: c = 100/0,2 = 500

Krok drugi: kurs odniesienia Aby wyznaczyć nowy kurs odniesienia należy postępować zgodnie z regułą: k*ws gdzie: k – stary kurs odniesienia ws – współczynnik splitu

Krok drugi: kurs odniesienia w przykładzie Seria 1 po zmianie: Seria 2 po zmianie: Seria 3 po zmianie:

Przed i po zmianie – małe porównanie Stare parametry kontraktówNowe parametry kontraktów KursMnożnikWartość nominalnaKursMnożnikWartość nominalna ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł

Informacja o zmianie liczby akcji przypadających na jeden kontrakt oraz kursu odniesienia jest podawana do wiadomości uczestników obrotu na sesji giełdowej, na której były po raz ostatni notowane akcje przed wymianą.

Gdzie szukać dodatkowych informacji o kontraktach terminowych? Strona internetowa - (instrumenty --> kontrakty terminowe): – Warunki obrotu dla programu kontraktów terminowych na akcje spółek; – Standardy kontraktów terminowych; – Informacje o seriach kontraktów w obrocie; – Wyniki sesji. Informacje dostępne w domach maklerskich; Szkolenia dotyczące kontraktów terminowych: