Legalne wykonywanie pracy jako element integracji cudzoziemców w Polsce
Podmiot powierzający wykonywanie pracy przez cudzoziemca - oznacza to jednostkę organizacyjną, chociażby nie posiadała osobowości prawnej lub osobę fizyczną, która na podstawie umowy lub innego stosunku prawnego powierza wykonywanie pracy cudzoziemcowi; Zezwolenie na pracę - oznacza to decyzję właściwego organu, uprawniającą cudzoziemca do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na warunkach określonych w ustawie oraz w tej decyzji; Zatrudnienie - oznacza to wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego oraz umowy o pracę nakładczą; Wykonywanie pracy przez cudzoziemca - oznacza to zatrudnienie, wykonywanie innej pracy zarobkowej lub pełnienie funkcji w zarządach osób prawnych, które uzyskały wpis do rejestru przedsiębiorców na podstawie przepisów o Krajowym Rejestrze Sądowym lub są spółkami kapitałowymi w organizacji; Nielegalne wykonywanie pracy przez cudzoziemca - oznacza to wykonywanie pracy przez cudzoziemca, który nie posiada ważnej wizy lub innego dokumentu uprawniającego go do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub którego podstawa pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie uprawnia do wykonywania pracy, lub który wykonuje pracę bez zezwolenia, w przypadkach gdy jest ono wymagane, lub na innych warunkach lub na innym stanowisku niż określone w zezwoleniu na pracę, z zastrzeżeniem art. 88i, lub bez zawarcia wymaganych umów o pracę albo umów cywilnoprawnych.
źródło: dane statystyczne MPiPS
Liczba wydanych zezwoleń na pracę w województwie mazowieckim do końca października 2009 r. Do końca października 2009 r. wydano 11.863 zezwolenia na pracę cudzoziemców, w tym 3.815 przedłużeń zezwoleń. Najwięcej zezwoleń wydano dla cudzoziemców z kontynentu azjatyckiego 5.937 decyzji (co stanowiło 50% ogółu wydanych zezwoleń na pracę), a w tym dla obywateli Wietnamu 1809 decyzji, Chin 1.764 decyzje, Indii 514 oraz Nepalu 420. Należy również pamiętać, iż zgodnie z obowiązującymi od lipca 2009 r. kryteriami wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców na terenie województwa mazowieckiego – przedłużenie zezwolenia na pracę cudzoziemca może być wydawane na okres 2 lat. źródło : dane statystyczne WUP w Warszawie
źródło: dane statystyczne WUP w Warszawie
źródło: dane statystyczne WUP w Warszawie
PRZEGLĄD SYTUACJI W ZAKRESIE ZATRUDNIENIA CUDZOZIEMCÓW W OPARCIU O OŚWIADCZENIA O ZAMIARZE POWIERZENIA WYKONYWANIA PRACY CUDZOZIEMCOWI NA TERYTORIUM RP I półrocze 2009r. CAŁA POLSKA BIAŁORUŚ ROSJA UKRAINA MOŁDOWA RAZEM WSZYSTKICH Liczba oświadczeń: 3011 391 119265 1316 123983 Liczba kobiet: 1375 181 61108 463 63127 Wiek pon. 26 lat 571 126 23134 381 24212 Wiek 26-40 1513 393 54247 592 56745 Wiek 41-65 921 251 41499 329 43000 Wiek pow. 65 15 386 401 źródło: dane statystyczne MPiPS
Liczba oświadczeń w wybranych branżach i zawodach I półrocze 2009 r. Rolnictwo i pokrewne 1186 104 85185 567 87042 Budownictwo i pokrewne 381 26 10219 372 10998 Usługi domowe 187 9 4520 14 4730 Handel 361 84 1357 4 1806 Przemysł 108 72 3055 87 3322 Transport 277 23 1368 12 1680 Gastronomia 71 16 919 6 1012 Hotelarstwo/obsługa ruchu 100 7 751 2 860 Agencja pracy tymczasowej 58 17 6396 170 6641 Inne 255 57 5292 38 5642 źródło: dane statystyczne MPiPS
ogółem w roku 2008 w województwie mazowieckim zarejestrowano 75 ogółem w roku 2008 w województwie mazowieckim zarejestrowano 75.670 oświadczeń ( w tym: 47.048 do pracy w rolnictwie; 9.076 do pracy w sektorze budowlanym) (dane WUP w Warszawie) najwięcej oświadczeń zarejestrowano w UP w Warszawie, Grójcu, Płońsku i Piasecznie. - ogółem w roku 2008 r. w Polsce zarejestrowano ponad 156 tys. oświadczeń (dane MPiPS) źródło: dane statystyczne MPiPS
Opinie cudzoziemców z wybranych państw na temat znaczenia legalnego wykonywania pracy w kontekście ich integracji z Polską Uzyskanie zezwolenia na pracę pomogło mi w jakimś stopniu zintegrować się z Polską i Polakami. Mówię w jakimś stopniu bo przed uzyskaniem zezwolenia również byłem mocno związany z Polakami. Jednak dopiero po uzyskaniu zezwolenia na pracę i po legalnym zatrudnieniu poczułem się bezpiecznie. Nastawienie współpracowników i szefostwo zmieniło się, zaczęli mnie bardziej równo traktować. Zacząłem również bardziej skupiać się na własnym rozwoju…’’. Wypowiedź obywatela Białorusi ,,…Przebywam w Polsce od 2000 roku, praktycznie od początku pracuję u cudzoziemców. Na początku pracowałem u Wietnamczyka, a obecnie u Chińczyka. Mimo wszystko mówię po polsku dobrze gdyż głównymi moimi klientami są Polacy. Pracując legalnie czuję komfort, nie muszę się ukrywać przed współpracującymi spółkami. Posiadając zezwolenie na pracę poznałem swoje prawa i potrafię się ich domagać np. urlop czy korzystanie z usług medycznych. Dzięki pozwoleniu na pracę mogę planować przyszłość swojej rodzinie, która przebywa na Ukrainie jak i również swoją przyszłość…’’. Wypowiedź obywatela Ukrainy
,,…Uzyskanie zezwolenia na pracę pomogło mi w integracji z Polską i Polakami. Po pierwsze może przede wszystkim pozwoliło mi przeskoczyć barierę psychiczną, uświadamiając mnie, że mogę funkcjonować w tej obcej społeczności zgodnie z moim wykształceniem i rozwijać się, jednym słowem żyć nie czując się obco. Na studiach również miałam dużo kolegów Polaków i nikt mnie nie traktował obco, ale w ,,prawdziwym życiu’’ to, że mogę pracować legalnie i być ubezpieczona daje mi poczucie bezpieczeństwa i dodało mi pewności siebie. Po drugie weszłam w inne środowisko- stosunek pracy, co dało mi możliwość zapoznać różnych nowych ludzi i sytuacji. Można powiedzieć, że po podjęciu pracy zaczęłam na nowo poznawać albo jeszcze bardziej poznawać Polskę i Polaków, ich mentalność itd. Z całą pewnością mogę potwierdzić, że z innymi ludźmi, z inną kulturą, z inną społecznością integruję się pracując z nimi, w tej kulturze, w tej społeczności, na tych samych zasadach (nie czując się gorsza)…’’. Wypowiedź obywatela Mongolii
,,… Przebywam w Polsce już około 10 lat, ale legalnie pracuję od trzech lat. Już nie zgodziłbym się pracować nie legalnie. Posiadając zezwolenie na pracę jestem pracownikiem bardziej cenionym, moje zdanie bardziej się liczy, dzięki legalności prowadzę normalny tryb życia, nawiązuję znajomości i zbliżam się do kultury polskiej, co w chwili bycia nie legalnie nie byłoby możliwe…’’ Wypowiedź obywatela Chin ,,… Legalne zatrudnienie pozwala mi na wykonywanie pracy w miejscu i warunkach zupełnie jawnych. Daje możliwości, pozwalające na poczucie bezpieczeństwa. Jest dokumentem dzięki któremu nie boję się, że będę szantażowany przez inne osoby, że nie posiadając dokumentu mogę być ukarany i pozbawiony możliwości przebywania na terenie Polski…’’ Wypowiedź obywatela Wietnamu
Legalne zatrudnienie a integracja z Polską i Polakami - główne kryteria w opinii cudzoziemców Daje poczucie bezpieczeństwa i przynależności do naszego kraju, a tym samym szacunek i więź, Daje poczucie komfortu bycia ,,legalnym’’, Pozwala mieć ubezpieczenie, co wiąże się z łatwością |i powszechnością korzystania ze wszystkich usług przysługującym Polakom, a przede wszystkim umożliwia cudzoziemcom pobieranie w przyszłości emerytury, Daje możliwość poznawania nowych ludzi i różnych sytuacji Życie w ,,obcej społeczności’’ jest łatwiejsze w momencie posiadania legalnego zatrudnienia, Możliwość własnego rozwoju i planowania związania się z Polską, jako krajem stałego pobytu