Ekohumanizm w miejsce społecznego neo-darwinizmu Co robić? - aby kryzys globalny trwale przezwyciężyć budować RAZEM, jeśli chce się uniknąć ZAGŁADY WSZYSTKICH Jan Paweł II (SRS, 1987). Ekohumanizm w miejsce społecznego neo-darwinizmu
Lesław Michnowski B. (1993-2011) członek Komitetu Prognoz “Polska 2000 Plus” przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk http://www.kte.psl.pl leslaw.michnowski@gmail.com
EKOHUMANIZM: partnerskie (win-win) współdziałanie dla dobra wspólnego – wszystkich ludzi (bogatych i biednych, społeczności wysokorozwiniętych i w rozwoju opóźnionych), ich następców oraz środowiska przyrodniczego – POWSZECHNIE WSPOMAGANE nauką i wysoką techniką oraz KULTURĄ INFORMACYJNĄ.
NEO-DARWINIZM SPOŁECZNY gdy deficyt dostępnych zasobów naturalnych oraz zagrożenia ekologiczne: NAJSILNIEJSI ELIMINUJĄ nieco słabszych KONKURENTÓW do źródeł deficytowych zasobów naturalnych i przyrodniczych niszcząc wraz z tym potencjał intelektualny Ludzkości
Względny (E=mc2) deficyt zasobów życia: naturalnych i przyrodniczych, to skutek deficytu: (a) wiedzy; (b) techniki, w tym metod symulacji komputerowej wielkich systemów; (c) aktywnego potencjału intelektualnego/mądrości; (d) umiejętności stymulowania ekospołecznie użytecznej aktywności poznawczo-innowacyjnej; (e) woli politycznej WSPÓLNOTOWEGO przezwyciężania globalnego kryzysu.
MĄDROŚĆ (w ujęciu tego referatu), to zdolność: - OBSERWOWANIA zdarzeń zachodzących w układzie: podmiot życia społeczno- gospodarczego – środowisko (społeczno- przyrodnicze); - ROZPOZNAWANIA procesów, których te zdarzenia dotyczą; - PRZEWIDYWANIA przyszłego biegu tych procesów; - ich WARTOŚCIOWANIA; WSPOMAGANIA procesów pozytywnych i PRZECIWSTAWIANIA się procesom negatywnym.
W świetle cybernetyki rozwoju: „nie ma granic dla mądrze kierowanego/zarządzanego wzrostu i trwałego rozwoju Ludzkości”
Rozwój społeczności: - wzrost jej trwałości, oraz - jakości życia stanowiących ją osób
ROZWÓJ TRWAŁY (w tym r. przekr. gr. wzr ROZWÓJ TRWAŁY (w tym r. przekr. gr. wzr.) ŚS albo kryzys i globalna katastrofa [θ = θ(i)] I – poziom informacji światowej społeczności (SŚ( - wg N. Wienera; s – poziom entropii SŚ (j.w.); n – ilość elementów SŚ; q – jakość elementów SŚ; Θ – trwałość SŚ. Monitoring Dynamiczny (MD) – przetwarzanie danych statystycznych w prognozy ostrzegawcze i informację o jakości i dynamice oraz przyszłym przebiegu procesu życia SŚ, pod warunkiem braku interwencji w ten przebieg.
GRANICE WZROSTU: (a) NAUKOWO-TECHNICZNE, w tym EDUKACYJNE GRANICE WZROSTU: (a) NAUKOWO-TECHNICZNE, w tym EDUKACYJNE. (b) ORGANIZACYJNE - nie wymagające - dla rozwojowego ich przekroczenia – wzrostu potencjału n-t i intelektualnego oraz przemiany aksjologicznej; (c) AKSJOLOGICZNE – takie granice, dla rozwojowego przekroczenia których, niezbędna jest odpowiednia przemiana aksjologiczna oraz warunkująca ją przebudowa systemu zarządzania/homeostatu światowej społeczności.
Obecny kryzys skutkiem patologicznego przekroczenia wszystkich trzech ww rodzajów granic wzrostu SŚ
Dla przywrócenia zdolności rozwoju konieczność: - uznania możliwości rozwojowego przekraczania granic wzrostu Ludzkości oraz - opanowania umiejętności wyprzedzającego (bezwładność, MD) ich rozpoznawania
Obecny kryzys („schładzanie” gospodarki - eliminowanie przemysłu, nauki, bezrobocie, rozwarstwianie, zadłużanie, bankructwa państw) to jawna faza kryzysu globalnego (w ramach socjal-darwinizmu) ujawnionego ok. 1970 roku Raportem Granice Wzrostu
Meadows, D.H., …Granice wzrostu (1972) MD – prognoza ostrzegawcza
Główny czynnik globalnego kryzysu to: - NIE PRZELUDNIENIE Ziemi (nadmiar potencjału intelektualnego), lecz - MORALNA DESTRUKCJA dotychczasowych form życia, już niezgodnych z nowymi uwarunkowaniami życia (coraz szybciej wraz z rozwojem nauki oraz techniki postępująca) nie przezwyciężana z odpowiednim wyprzedzeniem.
A - Działania podstawowe dla ukształtowania zdolności trwałego rozwoju (cz. A1): ==================================== (1) globalny GRID/net system informacyjny dla potrzeb polityki i gospodarki trwałego rozwoju, w tym wyprzedzającego poznawania prawdopodobnych kompleksowych skutków ludzkich działań i innych zmian w uwarunkowaniach życia; (2) USPOŁECZNIENIE wiedzy warunkującej funkcjonowanie ww systemu informacyjnego oraz wyprzedzające lub skuteczne eliminowanie zagrożeń SŚ;
A - Działania podstawowe dla ukształtowania zdolności trwałego rozwoju (cz. A2): ===================================== (3) system ekonomiczny oparty na kompleksowym (społ. i przyr.) rachunku korzyści i kosztów gospodarowania, stymulujący ekospołecznie użyteczną aktywność, zwłaszcza poznawczo-innowacyjną; (4) system finansowy „deflacyjny”, stymulujący: - racjonalnie oszczędne gospodarowanie; - „innowacyjny” popyt, oraz - rezerwotwórczość;
A - Działania podstawowe dla ukształtowania zdolności trwałego rozwoju (cz. A3): ==================================== (5) system edukacyjny kształtujący powszechną mądrość, w tym ekohumanistyczną etykę oraz kulturę informacyjną.
B - Antykryzysowe działania priorytetowe lub przejściowe (cz B - Antykryzysowe działania priorytetowe lub przejściowe (cz. B1): ==================================== (1) ekohumanistyczna synteza kapitalizmu i socjalizmu; (2) międzynarodowa koordynacja i specjalizacja dotycząca ekospołecznie użytecznego rozwoju nauki i techniki; (3) „innowacyjny” barter międzynarodowy o odpowiednio dużej - dla kształtowania podatności innowacyjnej - skali podobnego naukowo i technologicznie wytwarzania;
B - Antykryzysowe działania priorytetowe lub przejściowe (cz B - Antykryzysowe działania priorytetowe lub przejściowe (cz. B2): ================================ (4) odrzucenie systemu spekulacyjnego bogacenia się; (5) zniesienie rajów podatkowych i tajemnicy bankowej (G20 Londyn);
B - Antykryzysowe działania priorytetowe lub przejściowe (cz B - Antykryzysowe działania priorytetowe lub przejściowe (cz. B3): ================================ (6) wypracowanie (w miejsce PKB) poprawnego wskaźnika rozwoju społeczno-gospodarczego – w układzie globalnym i lokalnym; (7) równowagowe wzmocnienie potencjału obronno-rozwojowego BRICS.
Kryzys obecny to kryzys : cywilizacyjny i aksjologiczny Kryzys obecny to kryzys : cywilizacyjny i aksjologiczny. Dla trwałego przezwyciężenia niezbędne są dalekosiężne (backcasting – Apollo) komplementarne przedsięwzięcia kompleksowe, mające za cel rozwojowe przekroczenie naukowo-technicznych, w tym edukacyjnych, organizacyjnych oraz aksjologicznych granic wzrostu SŚ.
Dialog globalnej, informacyjnie wspomaganej, ekohumanistycznej współpracy, to podstawowy warunek przezwyciężenia obecnego kryzysu oraz ukształtowania zdolności trwałego rozwoju (sustainable development) światowej społeczności
Współcześnie społeczny neo-darwinizm prowadzi nieuchronnie - poprzez wojnę lub orwellowski totalitaryzm – do globalnej katastrofy
Dla trwałego przezwyciężenia kryzysu: KONIECZNOŚĆ - zwłaszcza informacyjnie wspomaganego - EKOHUMANIZMU, w tym: „solidarności”, „dobra wspólnego”, ”loving”, „win-win”. (JPII, LW, Meadowss, BXVI, Hu Jintao)
Wybrane antykryzysowe propozycje działań na rzecz budowy informacyjnych podstaw polityki i gospodarki trwałego rozwoju/sustainable development światowej społeczności (zainicjowane przez LM) : (1) List do Prezydenta RP, 2011: http://www.pte.pl/pliki/2/12/ListKPrp.pdf http://www.pte.pl/pliki/2/12/InformacyjneUWARUNKOWANIA.pdf (2) Global governance and information for the world society’s sustainable development, http://www.clubofrome.at/news/newsflash95.html http://www.clubofrome.at/news/sup2011/dl-04-michnowski.pdf (3) O ekohumanizm i budowę informacyjnych podstaw trwałego rozwoju (tekst wyłożony w Johannesburgu - WSSD’02): http://www.kte.psl.pl/apelk.htm (4) Do Prezydenta RP, 1997: http://www.kte.psl.pl/polinicj.htm http://www.kte.psl.pl/lista.htm (5) Apel Warszawski, O Ekorozwój: http://www.kte.psl.pl/apelw.htm Patrz także: http://www.kte.psl.pl/wpubllm.htm http://www.kte.psl.pl/ksiazlm.htm
Dziękuję za uwagę www.kte.psl.pl leslaw.michnowski@gmail.com