Rada Naukowa przy Ministrze Zdrowia Rekomendacje dla Ministerstwa Zdrowia W. Hanke, G. Opolski, K. Skotak, B. Wojtyniak, T. Zdrojewski Warszawa 9 luty 2017 r.

Uznanie zanieczyszczeń powietrza za ważny czynnik ryzyka chorób układu krążenia, układu oddechowego, zaburzeń przebiegu i wyniku ciąży oraz negatywnie wpływający na zdrowie i rozwój dzieci. 2. Upowszechnienie wiedzy z zakresu jakości powietrza i wpływu na zdrowie (w ramach Narodowego Programu Zdrowia): - wśród profesjonalistów i kadr medycznych (MZ) w uczelniach kształcących w dyscyplinach naukowych zdrowia (MZ, MNiSW) w szkołach podstawowych i średnich (MEN) oraz zwiększanie świadomości Polaków dot. skutków zdrowotnych ekspozycji na zanieczyszczenia powietrza (NPZ) upowszechnienie wiedzy o skutkach zdrowotnych i ekonomicznych zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego wśród polityków i działaczy samorządowych (NPZ)

3. Wypracowanie i promowanie dobrych praktyk w celu ograniczania ekspozycji na zanieczyszczenia powietrza w zakresie zachowań indywidualnych (np. niespalanie odpadów, korzystanie z transportu publicznego, itp.) w zakresie działań samorządowych (np. tworzenie stref o obniżonej emisji, promowanie wykorzystania paliw niskoemisyjnych, działania obniżające zapotrzebowanie na energię, itp.)

4. Wdrożenie kompleksowych badań naukowych populacyjnych dot 4. Wdrożenie kompleksowych badań naukowych populacyjnych dot. skutków zdrowotnych zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego w Polsce (NPZ, NCN, NCBiR): ocena skutków zdrowotnych za pomocą badań kohortowych i przy użyciu analiz szeregów czasowych systematyczna ocena skuteczności prowadzonych działań mających na celu redukcję narażenia na szczeblu krajowym i regionalnym (NPZ, NCN, NCBiR)

5. Dostarczanie argumentów prozdrowotnych Rządowi dla dobrej legislacji w celu redukcji epizodów smogowych i ekspozycji długookresowych: normy na jakość paliw kopalnych (dot. rynku dla odbiorcy indywidualnego), normy emisyjne na wszystkie piece, w których spala się paliwa stałe, całkowity zakaz spalania odpadów, minimalne normy dotyczące emisji spalin przy rejestracji samochodów, krajowy system informowania o ryzyku zdrowotnym związanym z jakością powietrza z uwzględnieniem prognoz krótkoterminowych (aplikacje dla pacjentów i innych grup wysokiego ryzyka oraz jednostek ochrony zdrowia)

6. Dostarczanie argumentów prozdrowotnych samorządom przy podejmowaniu działań w celu redukcji epizodów smogowych i ekspozycji długookresowych. dopłaty do termomodernizacji budynków (zmniejszenie zapotrzebowania na energię) dopłaty na obszarach podmiejskich do wymiany pieców na paliwa stałe na niskoemisyjne dopłaty w małych miastach i wsiach do wymiany starych pieców na paliwa stałe na nowoczesne w dużych miastach i aglomeracjach lokalnych nowe przepisy miejskie: zakaz spalania paliw stałych gdzie dostępny jest gaz w dni kiedy ogłoszony jest alarm smogowy zakaz wjazdu samochodów nie spełniających norm do centrów miast w dni kiedy ogłoszony jest alarm smogowy kontrola pieców na paliwa stałe i spalanych paliw (odpadów) zakaz wjazdu samochodów ciężarowych do miast (platformy przeładunkowe) podłączenie do miejskiej sieci grzewczej domów i kamienic w centrach miast

… Badania naukowe. 2 przykłady: 1 … Badania naukowe 2 przykłady: 1. badania za pomocą analizy szeregów czasowych z wykorzystaniem doświadczeń projektów APHEA 2. badania typu follow-up kohort NATPOL, WOBASZ, PolSenior z dodaniem do analiz klasycznych czynników ryzyka ocenę znaczenia narażenia na zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego

Zanieczyszczenia powietrza Ad 1: Związek dobowych poziomów zanieczyszczeń powietrza z dzienną liczbą zdarzeń zdrowotnych – analiza szeregów czasowych Badana populacja Mieszkańcy około 10 dużych miast Analiza prowadzona osobno w każdym mieście Wyniki zostaną uogólnione na podstawie meta-analizy Zdarzenie zdrowotne Dzienna liczba zgonów Dzienna liczba przyjęć do szpitali Zanieczyszczenia powietrza Dane monitoringu PIOŚ PM10, PM2.5, NOX, SO2, O3 Okresy smogowe

Potrzebne dodatkowe dane: Ad 1 cd.: Związek dobowych poziomów zanieczyszczeń powietrza z dzienną liczbą zdarzeń zdrowotnych – analiza szeregów czasowych Potrzebne dodatkowe dane: Dobowe warunki meteorologiczne (dane IMiGW) Zachorowania na grypę (NIZP-PZH) Analiza uwzględnia również: Trend długookresowy Wahania sezonowe Charakterystyka badanych populacji Potrzebna do analizy przyczyn zróżnicowania efektów zanieczyszczeń powietrza (GUS) Eliminuje potrzebę posiadania informacji o indywidualnych długotrwałych czynnikach ryzyka – palenie, otyłość itp.

Ad 1 cd.: Możliwość realizacji Metody analizy wypracowane w ramach projektów APHEA i APHEA-2 Zakład - Centrum Analiz i Monitorowania Stanu Zdrowia Ludności NIZP- PZH posiada dane pozwalające na skonstruowanie długich szeregów umieralności oraz ma doświadczenie niezbędne w budowaniu modeli opisujących zależności tego typu Jakość danych o zanieczyszczeniach powietrza poprawiła się w ostatniej dekadzie, co pozwala na objęcie analizą miast o różnej charakterystyce Informacje o dziennej liczbie przyjęć do szpitali w miastach – dane NFZ Czas realizacji – 2 lata, koszt około 300 000 zł

Ad 2: OLAF: (wiek 3-18 lat) POlSenior 65+ (65-104 lat) NATPOL 2011: (18-79 lat) WOBASZ II: (wiek 20+) Kohorty (n=15 tys.) z ogólnopolskich badań przekrojowych (cross sectional) w latach 2002- 2014 Follow-up 2018 Badanie prospektywne kohort z oceną klasycznych czynników ryzyka i oceną punktowego narażenia respondentów na zanieczyszczenia powietrza

Rada Naukowa przy Ministrze Zdrowia Rekomendacje dla Ministerstwa Zdrowia Dyskusja i podsumowanie W. Hanke, G. Opolski, K. Skotak, B. Wojtyniak, T. Zdrojewski Warszawa 9 luty 2017 r.