Parzydełkowce i Płazińce Autor: Amelia Zielińska

Parzydełkowce (Cnidaria, od gr Parzydełkowce (Cnidaria, od gr. knide – pokrzywa) – typ dwuwarstwowych, wodnych, osiadłych lub pływających zwierząt tkankowych o promienistej symetrii ciała (Radiata), charakteryzujących się obecnością knidoblastów, z których powstają komórki parzydełkowe nazywane knidami, stąd naukowa nazwa typu Cnidaria.

Tradycyjnie zaliczane były do jamochłonów, a wcześniej do roślin Tradycyjnie zaliczane były do jamochłonów, a wcześniej do roślin. Żyją samotnie lub tworzą kolonie. Osobniki dorosłe występują w postaci polipa lub meduzy. Osiągają rozmiary od kilku milimetrów do 2 m wysokości lub średnicy. Odżywiają się innymi zwierzętami. Grupa ta obejmuje około 9000 szeroko rozprzestrzenionych gatunków zamieszkujących wyłącznie środowiska wodne, przede wszystkim czyste i dobrze natlenione wody słone.

. Należą do nich silnie parzące kostkowce, kolonijne stułbiopławy, krążkopławy oraz koralowce, a wśród nich ukwiały i rafotwórcze korale madreporowe. Kilka gatunków jest pasożytami zwierząt wodnych. Zwierzęta te mają niewielkie znaczenie gospodarcze. W polskiej strefie Bałtyku odnotowano 25, a w wodach słodkich i słonawych – 7 gatunków. Te ostatnie zaliczono do fauny Polski[2].

Budowa

Rozmnażanie Parzydełkowce rozmnażają się płciowo i bezpłciowo poprzez pączkowanie, podział (poprzeczny i podłużny) oraz strobilizację. Bezpłciowo rozmnażają się zazwyczaj polipy (rzadko meduzy), a najczęstszym sposobem takiego rozrodu jest pączkowanie. Nowy, początkujący polip może się oderwać od macierzystego, ale bywa też, że pozostaje z nim złączony i w ten sposób tworzy się kolonia osobników. Z polipów może także wypączkować meduza, która po oderwaniu się zaczyna prowadzić samodzielne życie w toni wodnej. Rzadziej u polipów dochodzi do podziału osobnika wzdłuż długiej osi ciała, a zupełnie wyjątkowo do podziału poprzecznego. Specyficznym sposobem rozrodu bezpłciowego polipów jest strobilizacja. Polega ona na tym, że dojrzały polip zaczyna dzielić się poprzecznie na swego rodzaju talerzyki, które u nasady polipa są jeszcze słabo zaznaczone. Im wyżej, tym stają się wyraźniejsze, a szczytowe talerzyki odrywają się i przekształcają w młode meduzy zwane efyrami. Efyry po kilku tygodniach przekształcają się w dorosłe meduzy. Rozmnażanie płciowe zachodzi zarówno u polipów, jak i u meduz. Gamety powstają z komórek interstycjalnych. Krążkopławy są rozdzielnopłciowe, a rozwój mają złożony. Występuje w nim dwubocznie symetryczna, orzęsiona larwa -  planula. Niektóre gatunki, jak na przykład bałtycka chełbia modra wykazują regularną przemianę pokoleń związaną ze zmianą sposobu rozmnażania

Płazińce Wszystkie płazińce charakteryzują się ciałem silnie spłaszczonym grzbietobrzusznie, którego warstwę zewnętrzną stanowi wór skórno-mięśniowy zawierający liczne gruczoły, utworzony z mięśni pokrytych warstwą nabłonka. Wnętrze ciała wypełnione jest luźną tkanką zwaną parenchymą, otaczającą wszystkie narządy wewnętrzne. Spełnia ona także funkcje wydalnicze w organizmie, bierze udział w procesach regeneracyjnych oraz w przyswajaniu składników pokarmowych.

Budowa

Rozmnażanie Charakteryzuje je hermafrodytyzm. Najczęściej występuje zapłodnienie krzyżowe. Zróżnicowany jest również rozwój osobnika. Wirki charakteryzują się rozwojem prostym, zaś pasożyty rozwojem złożonym. Bardzo różna jest liczba jaj produkowanych przez płazińce. Wolno żyjące wirki składają około 200 w ciągu swojego życia, a u wewnętrznych pasożytów liczy się je w milionach sztuk.

Przedstawiciel Parzydełkowców Chelbia Modra .

Przedstawiciel Płazińców Tasiemiec Uzbrojony

Trudne wyrazy Kinoblast-zewnętrzna, warstwa dwuwarstwowego praorganizmu wielokomórkowego, z komórkami Jamochłon-Jamochłony – tradycyjna nazwa grupy bezkręgowców wodnych obejmującej parzydełkowce. Kostkowce- gromada zwierząt wodnych z typu parzydełkowców Kolonijne stułbiopławy- gromada parzydełkowców obejmująca około 3500 gatunków, w większości morskich, charakteryzujących się stadium drobnej meduzy krążkopławy- gromada wyłącznie morskich parzydełkowców madreporowe- określane też jako koralowce kamienne lub madreporowce – rząd koralowców sześciopromiennych