XIX WIEK Większa część XVI wieku aż do zakończenia I wojny światowej to okres, w którym Węgry nie były państwem w pełni suwerennym. Podobnie między 1795 a 1918, także Polska znalazła się pod władaniem trzech obcych mocarstw. W dziejach przyjaźni polsko-węgierskiej tych stuleci szczególnie ważnym rozdziałem było Powstanie Węgierskie 1848 roku podczas tzw. „Wiosny Ludów”.

Trzy rozbiory Polski (1772, 1793, 1795)

„Wiosna Ludów” na Węgrzech Wiosną 1848 roku wybuchło na Węgrzech powstanie narodowe przeciw władzy austriackich Habsburgów. Mimo bohaterskiej postawy bojowników o wolność, powstanie upadło wobec zbrojnej przewagi połączonych sił austriackich i rosyjskich.

Przywódcy Powstania Węgierskiego 1848 Lajos Kossuth Józef Bem Przywódcy Powstania Węgierskiego 1848 Sándor Petőfi Lajos Batthyány

Lajos Kossuth (ur. 19 września 1802 w Monoku, zm Lajos Kossuth (ur. 19 września 1802 w Monoku, zm. 20 marca 1894 w Turynie) - węgierski szlachcic, prawnik, dziennikarz; przywódca rewolucji węgierskiej uważany za węgierskiego bohatera narodowego. Lajos Kossuth

Rewolucja węgierska spotkała się z poparciem polskiego rządu narodowego na emigracji, a w walkach po stronie węgierskiej brali udział: Henryk Dembiński, Józef Bem, którzy byli kolejno naczelnymi dowódcami wojsk węgierskich. Oprócz nich uczestniczył w walkach trzytysięczny legion polski pod dowództwem gen. Józefa Wysockiego. Innym znanym uczestnikiem Powstania Węgierskiego był także Edmund Ślaski.

Józef Zachariasz Bem

Józef Zachariasz Bem ur. 1794 w Tarnowie zm Józef Zachariasz Bem ur.1794 w Tarnowie zm.1850 w Aleppo (obecnie Syria). Był generałem artylerii Wojska Polskiego w powstaniu listopadowym 1830. Brał udział w rewolucji w Wiedniu podczas ''Wiosny Ludów'' będąc we władzach rządu rewolucyjnego. Potem był naczelnym wodzem wojsk węgierskich podczas Powstania Węgierskiego 1848-49. Po klęsce powstania udał się do Turcji, gdzie przyjął islam. Zmarł 10 grudnia 1850 roku w należącym wówczas do Turcji Aleppo na malarię azjatycką. Węgrzy nazywali go ''Ojczulkiem Bemem''.

Henryk Dembiński Henryk Dembiński (ur. 16 stycznia 1791 w Strzałkowie koło Stopnicy - zm. 13 czerwca 1864 w Paryżu) polski generał, a także podróżnik i inżynier. Służył w armii Księstwa Warszawskiego w latach 1809-1814. Był posłem na Sejm Królestwa Polskiego w roku 1825. Brał udział w powstaniu listopadowym. W sierpniu 1831 został mianowany generałem dywizji i przez krótki czas pełnił funkcję wodza naczelnego. Po zakończeniu powstania wyemigrował do Francji, gdzie był związany z obozem A. J. Czartoryskiego. W powstaniu węgierskim w 1849 roku dowodził węgierską Armią Północną. Następnie powołany na stanowisko szefa sztabu naczelnego i wodza naczelnego armii węgierskiej. Po klęsce armii węgierskiej pod Temeszwarem i rezygnacji Lajosa Kossutha wyjechał do Turcji.

Wiek XIX daje nam przykłady współdziałania Polaków i Węgrów nie tylko w dziedzinie zmagań militarnych, ale również na polu kultury i sztuki. Ferenc Liszt (ur. 22 X 1811, zm.31 VII 1886)- kompozytor i pianista węgierski epoki romantyzmu. Stworzył taki gatunek, jak poemat symfoniczny. Był aktywnym propagatorem kultury polskiej, zaprzyjaźnionym m.in. Z Fryderykiem Chopinem, Adamem Mickiewiczem, Juliuszem Słowackim, Julianem Ursynem Niemcewiczem, lublinianinem Henrykiem Wieniawskim, Juliuszem Kossakiem. Uczył muzyki Karola Tausiga, Juliusza Zarębskiego i Józefa Wieniawskiego.

Ferenc Liszt