Wykład 5 Prawo bankowe

Spółki prawa handlowego Spółka prawa handlowego to prawna forma współdziałania w celu zarobkowym co najmniej dwóch podmiotów w rozumieniu prawa cywilnego powstająca na skutek zawarcia właściwej umowy uregulowanej przepisami prawa handlowego (w Polsce ustawy Kodeks spółek handlowych).

Spółki kapitałowe Spółka kapitałowa - podmiot prawa handlowego zdefiniowany w ustawie Kodeksu spółek handlowych. Grupuje spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjne, a więc posiadające kapitał zakładowy jako najważniejszy element będący podstawą ich utworzenia oraz zwalniające z pewnymi wyjątkami udziałowców/akcjonariuszy z odpowiedzialności osobistej za zobowiązania tych spółek. Stanowi wyższą formę organizacji gospodarczej w stosunku do spółki osobowej. Związane jest to z cechami określonymi ustawowo: posiadanie kapitału zakładowego posiadanie osobowości prawnej posiadanie zgromadzonego majątku odrębnego od majątków osobistych wspólników ponoszenie przez spółkę odpowiedzialności za zobowiązania całym swym majątkiem umowne ustalenie dla wspólników lub akcjonariuszy ich praw i obowiązków wobec spółki

Statut spółki: forma aktu notarialnego; osoby podpisujące - założycielami spółki; akcjonariusze - obowiązani do świadczeń określonych w statucie;

Natura spółki akcyjnej władza większości; wyłączenie odpowiedzialności akcjonariuszy za zobowiązania spółki; ochrona i realny charakter kapitału zakładowego (art. 14, 306 pkt 2); równe traktowanie akcjonariuszy (art. 20);

Natura spółki akcyjnej zbywanie akcji (art. 337 – 338); rozdzielność kompetencji – podział władzy; ochrona praw wierzycieli spółki (art. 456, 496);

Akcjonariusze Podmioty posiadające zdolność prawną: Spółki prawa handlowego; Spółdzielnie; Fundacje; Inne. . .

Umowy akcjonariuszy: Obsada stanowisk w organach spółki; Ograniczenie zbywalności akcji; Rozwiązywanie sporów między akcjonariuszami; Obowiązki w zakresie dokapitalizowania spółki; Obowiązki w razie prób „wrogiego” przejęcia spółki;

Statut / akt założycielski: art. 304 ksh ; § 3 statut może zawierać postanowienia odmienne, niż przewiduje ustawa, jeżeli ustawa na to zezwala; § 4 dodatkowe postanowienia statutu o ile nie jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i naturą spółki akcyjnej;

Zawiązanie spółki: z chwilą objęcia wszystkich akcji (art.310); wyjątki § 2 art. 310: minimalna, maksymalna lub widełkowa (minimalna i maksymalna) wysokość kapitału zakładowego;

Powstanie spółki (zawiązanie łączne): zawiązanie spółki; wniesienie wkładów niepieniężnych i pieniężnych (Art. 309 § 3 i 4); ustanowienie zarządu i rady nadzorczej (art. 313 § 3); zgłoszenie (art. 316) i wpis do rejestru.

Statut spółki: Umowa założycielska – konsensus stron, oświadczenia woli składane wspólnikom czy spółce? Regulacje dotyczące organów przez które działa spółka; Wierzyciel dłużnik – spółka akcjonariusz?

Statut spółki (art. 304): firma i siedziba spółki; przedmiot działalności spółki; czas trwania spółki, jeśli jest oznaczony; wysokość kapitału zakładowego oraz kwotę wpłaconą przed zarejestrowaniem na pokrycie kapitału zakładowego;

Statut spółki: - wartość nominalną akcji (ich liczbę) ze wskazaniem czy akcje są imienne czy na okaziciela; - liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia; - nazwiska i imiona albo firmy założycieli; - inne ….

Natura prawna akcji: Ułamek kapitału zakładowego – wartość powstała z podzielnia kapitału zakładowego przez liczbę wszystkich akcji; Ogół praw i obowiązków istniejących pomiędzy akcjonariuszem i spółką; Dokument będący papierem wartościowym;

Akcje Równa wartość nominalna; Ogół praw i obowiązków akcjonariuszy; Dokument potwierdzający prawa akcjonariusza wobec spółki; Oznaczenie udziału akcjonariusza w kapitale zakładowym; Prawo zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia (art.400 § 1);

Ustawowe ograniczenia dotyczące akcji: akcje nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej; agio; akcje obejmowane za wkłady niepieniężne – muszą być pokryte do roku po zarejestrowaniu spółki; akcje obejmowane za wkłady pieniężne – muszą być pokryte co najmniej w jednej czwartej wartości nominalnej.

Rodzaje akcji imienne (art. 356 k.s.h.); na okaziciela; zwykłe; uprzywilejowane; nieme;

Złota akcja: Charakter negatywny (defensywny) - akcja z prawem „weta” – możliwość zablokowania podjęcia określonych uchwał; Charakter pozytywny – wymóg uzyskania zgody akcjonariusza aby uchwała była ważna;

Osobiste uprawnienia akcjonariusza: do powołania lub odwołania członków zarządu; do powołania lub odwołania członków rady nadzorczej; do otrzymania oznaczonych świadczeń od spółki;

Równe traktowanie akcjonariuszy: …”traktowani jednakowo w tych samych okolicznościach”: - art.. 20 k.s.h.; Formalnie – jednakowo bez względu na okoliczności – udział w kapitale zakładowym; Materialnie – tyle praw jaki udział w kapitale zakładowym;

Świadectwa założycielskie wynagrodzenie usług świadczonych przy powstaniu spółki; na okres dziesięciu lat od zarejestrowania spółki; prawo do udziału w podziale zysku;

Umorzenie akcji Umorzenie dobrowolne – za zgodą akcjonariusza, nabyta przez spółkę; Umorzenie przymusowe – bez zgody akcjonariusza (zgodnie ze statutem, za wynagrodzeniem, nie dotyczy akcji objętych przed wpisem do rejestru).

ORGANY SPÓŁKI ZARZĄD; WALNE ZGROMADZENIE; RADA NADZORCZA;

ZARZĄD: prowadzi sprawy spółki; reprezentuje spółkę, sposób reprezentacji określa statut; reprezentacja dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych;

ZARZĄD: jeden lub więcej członków; powołuje i odwołuje rada nadzorcza (statut); odwołuje (zawiesza) walne zgromadzenie (zasada „lustra” i rola walnego); kadencja pięcioletnia Art. 369;

Zarząd: wspólna kadencja; mandat wygasa z dniem odbycia walnego zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu;

Zarząd: rezygnacja Art. 369 § 6 KSH i Art. 746 KC; wieloosobowy – wszyscy członkowie wspólnie prowadzą sprawy spółki (statut) Art.371 § 1; wysokość wynagrodzenia ustala rada nadzorcza (statut); zakaz konkurencji;

Zwyczajne walne zgromadzenie (Art. 395) rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdań z działalności spółki oraz wyniku finansowego za ubiegły rok obrotowy, powzięcie uchwały o podziale zysku albo o pokryciu straty, udzielenie członkom organów spółki absolutorium z wykonania przez nich obowiązków; rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego grupy kapitałowej w rozumieniu przepisów o rachunkowości;

Nadzwyczajne walne zgromadzenie w przypadkach określonych w oddziale 3; w przypadkach określonych w statucie; gdy organy lub osoby uprawnione do zwoływania walnych zgromadzeń uznają to za wskazane.

Rada Nadzorcza Obowiązek ustanowienia; Kompetencje (art.. 382 i nast.. K.s.h.); Skład i kadencja; Uchwały;

Zmiana statutu Uchwała Walnego i wpis do rejestru (art. 430 k.s.h.); Podwyższenie kapitału zakładowego: zwykłe (art.. 431 k.s.h.): ze środków spółki; warunkowe;

Koniec bytu spółki Rozwiązanie i likwidacja (art. 459 k.s.h.); Upadłość spółki;

Odpowiedzialność cywilnoprawna: Członków zarządu (art. 479 k.s.h.); Członków organów spółki; Kogo innego (art. 480 k.s.h.)?