CYBERPRZEMOC

CYBERPRZEMOC Cyberprzemoc, inaczej agresja elektroniczna to stosowanie przemocy poprzez: prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i narzędzi typu elektronicznego takich jak: SMS, e-mail, witryny internetowe, fora dyskusyjne w internecie, portale społecznościowe i inne. Osobę dopuszczającą się takich czynów określa się stalkerem.

Cyberprzemoc pojawiła się na przełomie XX i XXI wieku Cyberprzemoc pojawiła się na przełomie XX i XXI wieku. Napastnicy prześladują swoje ofiary złośliwymi i obraźliwymi SMS-ami lub e-mailami. Bardziej drastyczną formą ataku jest sporządzanie witryn internetowych, wpisów na forach dyskusyjnych czy dręczenia przez komunikatory sieciowe takie, jak Gadu-Gadu lub Tlen.pl oraz Facebook. Zamiarem internetowych chuliganów jest zdyskredytowanie konkretnej osoby lub grupy ludzi czy nawet całych społeczności. Takie działania wynikają z poczucia anonimowości lub bezkarności sprawców i ułatwiane są np. zamieszczeniem witryny internetowej na serwerze w kraju, w którym pisemne groźby nie są przestępstwem.

RODZAJE CYBERRZEMOCY Typologia agresji elektronicznej[1] ze względu na typ ofiary zaproponowana przez J. Pyżalskiego rozróżnia: Agresję elektroniczną wobec pokrzywdzonych, w której charakterystyczną cechą jest nierówność „sił” sprawcy i ofiary, to znaczy ofiarą jest osoba słabsza; Agresję elektroniczną wobec celebrytów, gdzie za celebrytę uznaje się osobę często występującą w środkach masowego przekazu i wzbudzającej zainteresowanie opinii publicznej, bez względu na pełniony przez nią zawód; Elektroniczną agresję uprzedzeniową (ang. bias bullying), gdzie ofiarami agresji elektronicznej stają się grupy ludzi skupione według wspólnych wartości, na przykład określonej narodowości, fani zespołu, grupa wyznaniowa, zwolennicy określonej opcji lub partii politycznej i in.; Agresję elektroniczną wobec nieznajomych (przypadkową), której ofiara jest osoba nieznana sprawcy, będąca przypadkową ofiarą podczas surfowania w sieci; Mobbing elektroniczny, w którym sprawca i ofiara są najczęściej członkami tej samej grupy, zarówno online, jak i offline.

FORMY CYBERPRZEMOCY Rozsyłanie kompromitujących materiałów Włamania na konta pocztowe i konta komunikatorów w celu rozsyłania kompromitujących wiadomości Dalsze rozsyłanie otrzymanych danych i wiadomości jako zapisu rozmowy, czy kopii e-maila Tworzenie kompromitujących i ośmieszających stron internetowych

STATYSTYKI PRZEMOCY W INTERNECIE W sieci znajdziemy mnóstwo danych statystycznych na temat przemocy. Informacje te przerażają, ponieważ coraz więcej młodych ludzi pada ofiarą przemocy w sieci. Analizując dostępne źródła widzimy, że młodzież w wieku szkolnym pada ofiarom wulgarnych wyzwisk, poniżania, upokarzania, ośmieszania, straszenia, szantażowania i wielu innych. Wulgarne wyzwiska dotykają aż około 47 % nastolatków, Poniżane, upokarzane i ośmieszane jest około 21%, Straszone i szantażowane około 16%, Reszta czyli 48% wskazuje inne sposoby znęcania się w sieci.

TROLLOWANIE Jest to to różnego typu nieprzyjazne zachowania wobec innych użytkowników Internetu, które mają na celu rozbicie prowadzonej dyskusji. Zjawisko to jest obecne w miejscach przeznaczonych do wymiany myśli między Internautami, czyli na grupach dyskusyjnych, forach, czatach itp. Może przejawiać się np. jako wypowiedzi jawnie pogardliwe wobec innych użytkowników, obsesyjne zwracanie uwagi na błędy ortograficzne,złośliwe wtrącanie niezwiązanych z tematem uwag i opinii. Sprawcy takich zachowań są nazywani trollami, a samo zjawisko jest bardzo niepożądane i często zwalczane przez moderatorów i administratorów serwisów.

FLAMING Jest to celowe zaognianie wymiany zdań między użytkownikami w różnego typu serwisach dyskusyjnych, prowadzące niejako do „wojny”, w której wszystkie chwyty są dozwolone. Bardzo szybko następuje eskalacja agresji i odejście od pierwotnego tematu rozmowy, pojawiają się uszczypliwości, obelgi, a nawet groźby.

PHISHIN Jest to wyłudzanie danych osobistych i informacji majątkowych, np. pozyskanie hasła, danych karty kredytowej. Jest to podszywanie się pod inną osobę lub instytucję oraz kierowanie na fałszywą stronę w celu kradzieży ważnych poufnych danych.

STALKING Jest inną formą cyberprzemocy, czyli uporczywym nękaniem innych za pomocą nowych technologii, np. zakładanie fikcyjnego profilu w celu ośmieszenia poszkodowanego, jego usuwanie i ponownie zakładanie. Sprawca, czyli osoba pisząca obraźliwe komentarze na forum czy blogu, często pozostaje tylko do pewnego stopnia anonimowa, kryjąc się za internetowym nickiem. Jego anonimowość jest pozorna, ponieważ wytropienie takiego internauty nie stanowi dla specjalistów żadnego problemu.

PRZYKŁAD Cześć. Nazywam się Amanda i opowiem wam moją niekończącą się historię.” Tak zaczyna się filmik „My story: Struggling, bullying, suicide, self harm” (Moja historia: Walka, zastraszanie, samobójstwo, samookaleczenia), który w 2012 roku Amanda Todd opublikowała na YouTube. Nastolatka popełniła straszny błąd. Ten sam, który codziennie popełniają dzieciaki na całym świecie – wysłała nieznajomemu swoje zdjęcie topless. I zapłaciła za niego najwyższą cenę. Człowiek, który otrzymał zdjęcie, postanowił użyć go do szantażu. Nagabywał dziewczynę na Facebooku, by przysłała mu więcej swoich nagich zdjęć i ossję, miała zaburzenia lękowe, nie wychodziła z domu. Gdy koledzy upokorzyli ją po raz kolejny, targnęła się na swoje życie, wypijając wybielacz. Lekarzom udało się uratować dziewczynę, ale „życzliwi znajomi” opisali sytuację na portalu społecznościowym. Amanda dowiedziała się z wpisów na forum, że „sama sobie jest winna” i że „szkoda, że próba nie powiodła się”. Kolejna próba była już skuteczna. Amanda powiesiła się 10 października 2012 roku. Jej pożegnalny film zobaczytrzegał, że jeśli tego nie zrobi, to to, które jest w jego posiadaniu, zobaczą wszyscy jej znajomi. Amanda nie pozwoliła się szantażować, a fotografia trafiła do sieci. Życie 15-latki zamieniło się w piekło. Zdjęcie z odsłoniętymi piersiami kilkukrotnie wywracało jej życie do góry nogami. Amanda próbowała uciec, zapomnieć, kilka razy zmieniała szkołę, a nawet miasto. Za każdym razem historia powtarzała się: znajomi w nowym miejscu dowiadywali się o zdjęciu i dziewczyna stawała się środowiskowym pośmiewiskiem. Wpadła w depreło już niemal 11 mln ludzi na całym świecie.

Co robić, by dziecko nie zostało ofiarą cyberprzemocy? Ograniczyć dostęp do sieci. Jeśli pozwalamy dziecku korzystać z Internetu, zainstalujmy oprogramowanie filtrujące, dostosowując je do wieku dziecka. Nie zostawiajmy dziecka samego przy komputerze. Postawmy na przykład komputer w centralnym miejscu w domu, by tylko tam pod okiem innych dziecko mogło korzystać z sieci. Chrońmy hasła i loginy. Uczulmy dziecko, że hasła dostępowe każdy powinien chronić i nie przekazywać swoim znajomym. Sami też nie zdradzajmy dzieciom naszych własnych haseł i loginów, by nie mogły się pod nas podszywać.

Co robić, by dziecko nie zostało ofiarą cyberprzemocy? Przestrzegajmy przed internetowymi znajomościami. Jeżeli dziecko poznało kogoś przez Internet, należy je uświadomić, że w sieci nie każdy jest tym, za kogo się podaje. Dziecko musi wiedzieć, że nie może takiej osobie zdradzać zbyt szczegółowych danych na swój temat i wysyłać prywatnych zdjęć czy filmów. Nie pozwólmy na spotkanie w „realu” z nowopoznaną osobą, a jeśli już – idźmy tam razem z dzieckiem. W przypadku nastolatków , zakazy mogą nie być skuteczne. Wówczas  dziecko musi wiedzieć, że na takie spotkanie powinno umówić się w publicznym miejscu, a rodzicom dać pełną informację z kim i gdzie wychodzi.

Jak postępować? W przypadku, kiedy dziecko padnie ofiarą cyberprzemocy, ważne jest udzielenie mu wsparcia psychologicznego, i równocześnie – zadbanie np. o zablokowanie ośmieszających publikacji lub krzywdzących materiałów (w tym celu należy skontaktować się z administratorem serwisu, w którym zostały opublikowane). Wcześniej jednak należy zabezpieczyć dowody – mogą to być, w zależności od sytuacji: zrzuty ekranu, SMS-y z pogróżkami, zapis rozmów z komunikatorów internetowych lub czatowych, obraźliwe maile. Mogą one pomóc w zidentyfikowaniu sprawcy. Jeśli doszło do przestępstwa, należy o sprawie poinformować policję. Wsparcie psychologiczne w przypadkach cyberprzemocy i porad dotyczących rozwiązywania problemów z nią związanych można znaleźć również u konsultantów bezpłatnych telefonów zaufania dla dzieci i młodzieży 116111 oraz 800100100 dla rodziców i nauczycieli.

KAMPANIE MEDIALNE Promocja bezpieczeństwa w sieci Celem akcji „PROMOCJA bezpieczeństwa w sieci” jest zwrócenie uwagi rodziców na zagrożenia, z jakimi dzieci mają lub mogą mieć kontakt w Internecie. Chcemy przekonać rodziców, że konsekwentne stosowanie kilku prostych zasad pozwala na zwiększenie bezpieczeństwa ich dzieci online. Pamiętaj, że obok wszelkich niepodważalnych zalet Internetu, wiążą się z nim również poważne zagrożenia, jak wykorzystywanie seksualne dzieci lub przemoc rówieśnicza online. Pokaż dziecku, że nie wszyscy w sieci są dobrzy, że pozornie serdeczny znajomy z sieci upominający się o zdjęcia lub spotkanie, może okazać się niebezpiecznym przestępcą.

Strony na temat bezpieczeństwa dzieci online www.dzieckowsieci.pl www.saferinternet.pl www.sieciaki.pl www.helpline.org.pl www.dyzurnet.pl www.cyberbullying.org www.netbullies.com www.stopcyberbullying.org

CYBERPRZEMOC TAKŻE WŚRÓD NAUCZYCIELI Jednak dzieci są nie tylko ofiarami przemocy elektronicznej czy jej sprawcami w stosunku do rówieśników. Jednym z najbardziej szokujących przykładów wykorzystania sieci społecznościowych w złych celach jest cyberprzemoc wobec nauczycieli. Zjawisko to polega na tym, że uczniowie drażnią nauczycieli lub szydzą z nich, doprowadzając ich do utraty panowania nad sobą, a następnie filmują cały incydent telefonem komórkowym i publikują nagranie w Internecie. Najnowsza edycja międzynarodowego Raportu Norton Online Family przeprowadzonego między innymi w Polsce wśród dzieci w wieku 8-17 lat, rodziców dzieci w tym wieku oraz ich nauczycieli wskazuje na nasilający się problem cyberprzemocy wobec profesorów. Dzieci celowo dokuczają swoim nauczycielom by nagrywać ich nerwowe reakcje telefonami komórkowymi. W Polsce bezpośrednio zetknęło się z takim przypadkiem lub zna innego nauczyciela, który stał się ofiarą tego zjawiska aż 27% nauczycieli.

CO ZROBIĆ GDY JESTEŚ ŚWIADKIEM CYBERPRZEMOCY Nie przesyłać dalej krzywdzących materiałów, które otrzymujemy w Sieci Zawsze pomagać kolegom i koleżankom, którzy padli ofiarą cyberprzemocy Informować o krzywdzie kolegi lub koleżanki kogoś dorosłego nauczyciela, pedagoga szkolnego, rodziców Polecić ofierze cyberprzemocy kontakt z Helpline.org.pl lub skontaktować się osobiście

Koniec Przygotowali uczniowie klasy II C LO