FONETYCZNE ŚRODKI STYLISTYCZNE Aneta Woźniak

EUFONIA dążenie do przyjemnego brzmienia wypowiedzi EUFONIA dążenie do przyjemnego brzmienia wypowiedzi. W tekst wprowadza się spółgłoski płynne: m, l, ł, n, ń a unika szczelinowych: s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż „Jednym tchem, jednym nawiasem tchu zamykającym zdanie, jednym nawiasem żeber (...)” S. Barańczak

KAKOFONIA przeciwstawienie eufonii – wprowadzenie dźwięków niezestrojonych, nieprzyjemnych dla ucha „Gwiazdo gwiazdo gwiazdo Żółta gwiazdo sześciokątna Dom zburzono nam do szczętu Trzy córeczki czarnowłose (...)” S.Grochowiak

ONOMATOPEJA – naśladowanie za pomocą dźwięków językowych zjawisk akustycznych, pozajęzykowych, imitowanie odgłosów przyrody. Kukuryku!..... Hau,hau! Ćwir! Ćwir! Brzmienie wyrazu wskazuje na jego związek ze zjawiskiem, które oznacza, np. kukułka, dudnić, miauczeć, krakać, pisk

Kondensacja dźwięków językowych, które tego zjawiska nie imitują, np Kondensacja dźwięków językowych, które tego zjawiska nie imitują, np. imitacja wycia wichru za pomocą głoski „r”: „[...] wichry zwarły się, porwały się w poły, Borykają się, kręcą [...]” A.Mickiewicz Imitacja odgłosów burzy za pomocą nagromadzenia głosek wybuchowych: „bura burza od boru i jak dudni piorun” J.Czechowicz

ALITERACJA – rozpoczynanie kolejnych wyrazów od tych samych głosek lub sylab, ale nie w celu naśladowania odgłosów przyrody, tylko by utrzymać utwór w obrębie jednorodnych dźwięków. Służy to doraźnej ekspresji, poetyckiej zabawie językiem, popisowi kunsztu. „Piotrze przepraszam przepuść psa” J.Kowalewski

PARONOMAZJA - użycie w jednym wyrażeniu lub zdaniu słów podobnie brzmiących spokrewnionych etymologicznie lub nie w celu poszukiwania nowych znaczeń słów, budowania fałszywej etymologii, dźwiękowego oddania jakiegoś zjawiska. rzeko niedorzeczna – łączy rzekę z rzeczą „z jaką łąką swoją wolę łączyć” – sugeruje związek łąki i łączenia J.Przyboś

ECHOLALIA - powtarzanie jednakowych lub podobnych układów głoskowych; szczególnie licznie występuje w ludowych przyśpiewkach i refrenach. Jest to próba oddania zjawisk dźwiękonaśladowczych, czasem stylizacja na język dzieci, język zaklęć. Ej, bęc, bęc, łup, łup Ej, bęc, bęc, łup!

INSTRUMENTACJA GŁOSKOWA Celowe uformowanie głoskowej warstwy wypowiedzi do nadania jej szczególnych walorów brzmieniowych i semantycznych. Pewne głoski powtarzają się z większą niż przeciętna częstotliwością w bliskim sąsiedztwie lub określonym porządku.

Dziękuję! Bibliografia: Słownik terminów literackich