10 LAT Z OK SZKOŁA UCZĄCA SIĘ 10 LAT PO PIERWSZEJ EDYCJI KURSU INTERNETOWEGO Z OCENIANIA KSZTAŁTUJĄCEGO BADANIE JAKOŚCIOWE PRZEPROWADZONE WŚRÓD UCZESTNIKÓW KURSU Opracowanie – Marta Wąsowska Marzec

10 LAT Z OK METODA Uczestnicy pierwszej i drugiej edycji kursu otrzymali list wprowadzający oraz kilka pytań otwartych dot. pracy z ocenianiem kształtującym: 1.Co i w jakim stopniu stosujecie z oceniania kształtującego w Waszej pracy w szkole? 2.Czy Wasze myślenie o OK się zmieniło po 10 latach? 3.Co my (CEO) moglibyśmy zmienić w upowszechnianiu OK, aby nauczyciele lepiej go wykorzystywali? 4.Co moglibyście poradzić innym nauczycielom? 2

10 LAT Z OK ELEMENTY OCENIANIA KSZTAŁTUJĄCEGO 3

10 LAT Z OK 4 NACOBEZU CELE IZ Cele, NACOBEZU i informacja zwrotna to powinna być integralna całość

10 LAT Z OK 5 przydatne przy planowaniu i realizacji lekcji powinny być stosowane z NACOBEZU i informacją zwrotną stały element lekcji; należy je konsekwentnie stosować i rozmawiać o tym z innymi nauczycielami, w zespołach przedmiotowych młodsze dzieci dostają jako wklejkę do zeszytu, starsze same przepisują z tablicy często wracam do celów w czasie lekcji, podsumowuję na koniec w czasie podsumowania lekcji uczniowie dają mi IZ, czy wg nich cele zostały osiągnięte SĄ PRZEDEWSZYSTKIM DLA UCZNIA, NIE DLA NAUCZYCIELA CELE

10 LAT Z OK 6 konieczny i najpotrzebniejszy element, nie wyobrażam sobie pracy bez stosowania NACOBEZU powinno być stosowane z celami i informacją zwrotną systematyzuje pracę i osiągnięcia do działu, do lekcji, do celów, do zadań, do sprawdzianów, do pracy domowej… warto utworzyć w szkole teczki przedmiotowe z NACOBEZU do podsumowania poszczególnych działów mając cele lekcji i materiały do lekcji, uczniowie mogą je formułować sami, to dobra metoda podsumowania uczniowie się domagają, rodzice też lubią/proszą/oczekują CELE NACO BEZU UWAGA! same kryteria oceny nie wystarczą, TRZEBA WIEDZIEĆ CO Z NIMI ZROBIĆ to nie polecenia do sprawdziany tylko UMIEJĘTNOŚCI, KTÓRE MAJĄ OPANOWAĆ UCZNIOWIE MOŻE OGRANICZAĆ UCZNIA, ponieważ nie będzie chciał robić nic więcej

10 LAT Z OK 7 PODSTAWA PRACY Z UCZNIAMI niezbędna w klasach 1-3, ale bardzo pracochłonna powinna być stosowana z celami i NACOBEZU PODSTAWĄ DLA INFORMACJI ZWROTNEJ JEST DOBRE NACOBEZU krótko, konkretnie na temat najczęściej ustna, ale jeśli masz czas, to stosuj również pisemną forma pisemna do sprawdzianu, czy pracy domowej jest również informacją dla rodziców, którzy pomagają dziecku w nauce rodzice proszą o informację zwrotną CELE IZ

10 LAT Z OK 8 należy jasno ustalić z uczniami, kiedy będzie stosowana ocena kształtująca, kiedy sumująca KONSEKWENCJA, należy pilnować ustalonych zasad może oddzielać pracę ćwiczeniową/rozwojową od podsumowania OCENA KASZTAŁTUJĄCA: sprawdza się przy odpowiedziach ustnych, do podsumowania pracy w grupie, w trakcie poznawania nowego tematu tylko do określonych prac, po wcześniejszym ustaleniu z uczniami wsparcie w pracy z uczniami z orzeczeniem (nie zniechęca tak bardzo, jak ocena sumująca) OCENA SUMUJĄCA: starsi uczniowie i rodzice domagają się oceny sumującej w starszych klasach króluje ocena sumująca na podsumowanie działu CELE OCENA UWAGA! praca bez oceny sumującej traktowana jest czasem jako mniej ważna…

10 LAT Z OK 9 NASTAWIENIE RODZICÓW ZALEŻY OD ZAANGAŻOWANIA NAUCZYCIELA nie należy bać się rodziców, należy budować autorytet mądrego nauczyciela dobrze poinformowani rodzice lubią pracę z OK oczekują tych samych standardów pracy od kolejnych nauczycieli (z wyższych poziomów nauczania) CELE RODZICE UWAGA! rodzice nadal pytają, jaki stopień dostałeś, a nie czego się nauczyłeś… szczególnie w szkole średniej rodzice są mało chętni do współpracy jak się nie da współpracować z rodzicami, to przynajmniej należy ich informować

10 LAT Z OK 10 PYTANIA KLUCZOWE, TO NAJRZADZIEJ WYKORZYSTYWANY PRZEZ NAUCZYCIELI ELEMENT OK: pytania kluczowe sprawiły mi najwięcej trudności to, czy zadaję pytanie kluczowe zależy od tematu staram się zadawać 1 pytanie kluczowe podczas lekcji, nie zawsze się udaje WARTO: skupić się na jakości, nie ilości pytań kluczowych tworzyć bank pytań kluczowych pytania kluczowe można generować od uczniów konsekwentnie stosować techniki zadawania pytań nauczyć siebie i klasę cierpliwości w czekaniu na odpowiedź nie należy zniechęcać się niepowodzeniem pytań kluczowych (nie każdy przedmiot/temat jest dla uczniów ciekawy) CELE PYTANIA

10 LAT Z OK 11 dobra przy sprawdzaniu pracy domowej, pracy w grupach dzieci bardzo ją lubią kiedyś dzieci się wstydziły udzielać oceny koleżeńskiej, teraz to już norma dużą radość nauczycielowi sprawiają ZADOWOLONE BUZIE SŁABSZYCH DZIECI po ocenie koleżeńskiej UWAGA! NIEZBĘDNE SĄ KRYTERIA OCENY NIE MOŻNA POZWOLIĆ dzieciom na pracę na emocjach (kogoś lubię bądź nie), nie można pozwolić na komentarze dzieci nie można jej ograniczać do sumowania plusów/punktów czasochłonna, trudności z jej stosowaniem mają przede wszystkim nauczyciele, którzy mają 1 lekcję przedmiotu w tygodniu CELE OCENA KOLE- ŻEŃSKA

10 LAT Z OK 12 BARDZO WAŻNY ELEMENT INDYWIDUALNEGO ROZWOJU UCZNIA wart przyzwyczajać do niej dzieci od samego początku (klasy 1-3) użyteczna przy podsumowaniu działu, przy podsumowaniu grup podobnych tematów dla chętnych, do wypełnienia w ćwiczeniach po każdej lekcji NIE NALEŻY ZMUSZAĆ UCZNIÓW DO UJAWNIENIA SAMOOCENY często pomijany element z powodu braku czasu, szczególnie w przypadku nauczycieli, którzy mają 1 lekcję przedmiotu w tygodniu CELE SAMO- OCENA

10 LAT Z OK PROBLEMY W STOSOWANIU OK brak wiary w skuteczność oceniania kształtującego brak czasu na stosowanie wszystkich elementów szczególnie, jeśli nauczyciel ma mało lekcji w tygodniu sceptycyzm niektórych nauczycieli brak kontynuacji nauczania z ocenianiem kształtującym w starszych klasach zaangażowanie rodziców jest zazwyczaj krótkotrwałe uczniowie nie chcą wziąć odpowiedzialności za swoją wiedzę, za to co potrafią a rodzice nadal pytają jaki stopień dostałeś?, a nie czego się dzisiaj nauczyłeś. 13

10 LAT Z OK ZMIANA NA PRZESTRZENI LAT od kilku lat wprowadzamy OK małymi kroczkami poszczególne elementy, po latach tylko niektórzy nauczyciele są sceptyczni, większość się przekonała do pracy z OK kiedyś miałam problemy z układaniem celów i pamiętaniem o nich, teraz uważam, że to stały element lekcji rodzice są coraz bardziej przekonani, że tak należy współpracować z dziećmi kiedyś uczniowie wstydzili się udzielać oceny koleżeńskiej, teraz to norma nie wystarczy samo NACOBEZU, sukces zależy od tego, co się z nimi potem robi, a właściwie co robią z nimi uczniowie i czy mają tego świadomość nauczyłam się wykorzystywać i stosować NACOBEZU w różnych formach, celach i różnych momentach pracy z uczniami na początku stosowałam cele lekcji, NACOBEZU i informację zwrotną, potem przyzwyczailiśmy się (ja i uczniowie) do cierpliwości przy czekaniu na odpowiedź, polubiliśmy pytania kluczowe, dość często stosowałam ocenę koleżeńską i samoocenę… Nie zastanawiam się tak nad tym, jak dawniej. Stosuję elementy OK, w naturalny sposób już są na stałe w mojej pracy. 14

10 LAT Z OK DO NAUCZYCIELI: praktyka czyni mistrza, należy eksperymentować, nie bać się! nie należy stosować OK na siłę OK powinno się traktować jako proces, a nie oderwane elementy 15 DO CEO: konkretne przykłady stosowania OK w praktyce przeprowadzić lekcje koleżeńskie, pokazać dobre praktyki przygotować plakaty dla rodziców, wyjaśnić jaka jest ich rola stworzyć susowski bank pytań kluczowych nawiązać współpracę z wydawcami podręczników