Jan Brzechwa Poeta, człowiek, patron naszej szkoły 1998-2013

Zamiast wstępu „Dla Janka” Janek Brzechwa- fajny gość Jego wierszy nie mam dość. Od wieczora do poranka To najlepsza jest czytanka. Może lubi ktoś Pottera Teraz wielka z nim afera Lecz gdy smutno Ci i źle Mam dla Ciebie rady dwie: Do księgarni: tup, tup, tup Wiersze Brzechwy sobie kup Potem usiądź na tapczanie I rozpocznij w mig czytanie. Wojtek Budlewski kl. III 2002rok SP Kobylnica

To, co wiemy o Janie Brzechwie… Jan Brzechwa, właściwie Jan Wiktor Lesman - urodzony 15 sierpnia 1898r. w Żmerynce na Podolu, zmarł 2 lipca 1966r. w Warszawie – polski poeta pochodzenia żydowskiego, autor wielu znanych bajek i wierszy dla dzieci, satyrycznych tekstów dla dorosłych, a także tłumacz literatury rosyjskiej. Był stryjecznym bratem poety Bolesława Leśmiana, który wymyślił literacki pseudonim "Brzechwa" (nawiązanie do elementu samolotu – brzechwy). Młodość spędził na Kresach Wschodnich, podróżując ze swą rodziną. Jego ojciec, Aleksander, był inżynierem kolejowym. Brzechwa ukończył Zakład Naukowo- Wychowawczy Ojców Jezuitów w Chyrowie, a następnie, po przyjeździe do Warszawy – Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Jednocześnie z zapisaniem się na studia wstąpił do 36 Pułku Piechoty Legii Akademickiej i jako ochotnik uczestniczył w latach 1920-1921 w wojnie polsko-bolszewickiej, za co go odznaczono.

Jan Brzechwa posiadał pseudonimem Szer-Szeń. Jan Brzechwa pod pseudonimem Jan Brzechwa posiadał pseudonimem Szer-Szeń. Pisał teksty piosenek i przedstawienia literackie m.in. dla kabaretu „Czarne koty” oraz „Qui Pro Quo” i „Morskiego Oka”

Jan Brzechwa wesoły wychowawca Jan Brzechwa uczył oraz wychowywał bardzo wesoło. Jego utwory były pouczające, śmieszne oraz uczyły dzieci zachowania.

Nasz patron prezesem Janek był prezesem Naczelnym Rady Związku Autorów i Kompozytorów Scenicznych. Pracował w zarządzie Pen Club w Radzie Programowej Polskiego Radia Telewizji, W Radzie Programowej Agencji Autorskiej oraz Międzynarodowej Komisji Prawa Autorskiego.

Jan Brzechwa wraz z Julianem Tuwimem Jan Brzechwa wraz z Julianem Tuwimem zainicjował nowy styl w twórczości dla dzieci. W uprawianych przez Brzechwę gatunkach literackich, tzn. satyryczno-żartobliwej bajce zwierzęcej, w stylizowanych na wzór eposów heroikomicznych opowieściach fantastycznych oraz w nowoczesnej, fantastyczno-naukowej baśni dziecięcej, odnowił fantastyczną i alegoryczną fikcję literacką.

Pierwsze utwory Pierwsze utwory dla dzieci to popularne tomiki poetyckie „Tańcowała igła z nitką” (1937), „Kaczka dziwaczka” (1939). W okresie powojennym wydał m.in. zbiory wierszy: „Ptasie plotki” (1949), „Brzechwa dzieciom” (1953), „Sto bajek” (1958), „Fruwająca krowa” (1960), „Globus” (1965), „Śmiechu warte” (1965).

Jego satyryczne wiersze . Do żelaznego repertuaru dla najmłodszych wchodzą wiersze satyryczne, zawierające plastyczne obrazy przywar dziecięcych (choć nie tylko) np.: „Samochwała”, „Leń”, „Skarżypyta”. Autor uwydatnia ujemne cechy charakteru przy pomocy groteski i karykatury

Jan Brzechwa – żarty słowne Tworząc sytuacje dowcipne a zarazem absurdalne, zmusza czytelnika do krytycznego stosunku wobec złych nawyków i skłonności. Paradoks, żart słowny i sytuacyjny widoczny jest np. w wierszach: „Sroka”, „Sum”, „Globus”. Utwory te pokazują właściwy porządek rzeczy, poprzez zastosowanie nonsensu uczą obserwacji i krytycznego myślenia.

Jan Brzechwa-”Akademia Pana Kleksa” W zakończeniu jednej z najsłynniejszych książek, która do dzisiaj wchodzi w skład lektur szkolnych – „Akademia Pana Kleksa”, autor identyfikuje się ze swoim bohaterem: „Jestem autorem historii o panu Kleksie. Napisałem tę opowieść, gdyż ogromnie lubię opowiadania fantastyczne i pisząc je bawię się znakomicie”.

Patron- autor wielu utworów scenicznych Brzechwa to również autor wielu utworów scenicznych, do których należy szopka szkolna pt. „Wagary” (1953) czy „Teatr Pietruszki”, przedstawiający szkolne i podwórkowe problemy i perypetie z życia dzieci.

Fantazje i humory Jana Brzechwy Adaptatorzy bardzo chętnie sięgali i sięgają do pełnych fantazji i humoru utworów Brzechwy. Z bogatego dorobku literackiego autora, na scenach teatrów dziecięcych, prezentowano m.in.: „Baśń o korsarzu Palemonie”, „Niezwykłą przygodę Pana Kleksa”, „Czerwonego Kapturka”, „Kopciuszka”, „Kota w butach”, „Jasia i Małgosię” i opracowany na podstawie „Kaczki Dziwaczki” - „Teatr Kaczki

Brzechwa-zburzenie morału i baśni Brzechwa zburzył powagę morału i baśni, do jakiej przywykli współcześni mu pedagodzy i znawcy literatury. Często był krytykowany. Sam autor tak pisał w jednym ze swych felietonów: „… książki – czarodziejki. Krytycy o nich nie piszą. Cmokierzy ich nie lansują. W księgarniach nie można ich dostać. A mimo to dzieje się coś z kategorii czarnoksięstwa: wszyscy je znają, czytają, lubią, cytują z pamięci”.

„Żonglerka słów” Brzechwa pasjonował się żonglerką słów i skojarzeń, językowym komizmem, rytmem, melodyjnością. Dlatego jego wiersze na długo pozostają w pamięci, stanowią repertuar konkursów recytatorskich. Kompozytorzy piszą do nich muzykę a dzieci już w przedszkolu śpiewają „Kaczkę Dziwaczkę” czy recytują wiersz „Na straganie”. W dobie malejącego czytelnictwa, w dobie telewizji, wideo i DVD, krótkie, dynamiczne i humorystyczne utwory Jana Brzechwy nie tracą na aktualności, są czytane i słuchane z zainteresowaniem. Pozbawione dłużyzn i patetyczności, uczą i bawią zarówno dzieci jak i dorosłych.

Jubileusz Jana Brzechwy A oto krótki fragment tekstu Jerzego Kiersta, który był czytany Brzechwie na uroczystym jubileuszu w Teatrze Narodowym dnia 7 czerwca 1965 roku. „… Niech to historia przekaże stuleciom, że Brzechwa ludziom, że nie tylko dzieciom!”

Jan Brzechwa patronem. Z kalendarium szkoły - Uchwałą Rady Gminy Damnica z dnia 12.06. 1998 roku nadano Szkole Podstawowej w Damnie imię Jana Brzechwy. - 18 listopada 19998 roku miała miejsce uroczysta ceremonia nadania imienia szkole. - 18 maja 2001 roku odbył się Dzień Patrona pn. "Tryptyk z Janem Brzechwą", na który składały się: "Podróże po literaturze z Janem Brzechwą", przegląd form teatralnych oraz warsztaty teatralne. - w następnym roku w dniach 17 - 18 maja miał miejsce "Przegląd form teatralnych inspirowany twórczością Brzechwy" połączony z warsztatami teatralnymi pod hasłem "Peregrynacje z Ambrożym Kleksem". Impreza zorganizowana została we współpracy ze słupskim teatrem " Rondo" oraz Młodzieżowym Domem Kultury w Słupsku. - Przegląd Teatrów Inspirowanych Twórczością Brzechwy odbył się w dniach 30 - 31 maja 2003 roku. Na imprezę złożyły się: konkurs wiedzowy "Brzechwa - pisarz i człowiek", konkurs recytatorski dla klas 0 - III oraz przegląd form teatralnych. Laureatom wręczano "złote kaczki"

- 21 i 22 maja 2004 roku miał miejsce kolejny Przegląd Form Teatralnych inspirowany twórczością patrona i połączony z warsztatami teatralnymi. Nagrodami były "Kaczki dziwaczki". Przegląd Form Teatralnych został poprzedzony czterodniowymi warsztatami prowadzonymi przez Mirosława Glinieckiego z teatru "Stop" z Koszalina. - Kolejny Przegląd Form Teatralnych inspirowany twórczością patrona połączony z warsztatami odbył się w dniach 20 - 21 maja 2005 roku. Do współpracy zaproszono aktorów z teatru "Tęcza" w Słupsku, instruktorów z MCK w Słupsku oraz GOKiS -u w Damnicy Efektem działań dziecci w trakcie zajęć warsztatowych był spektakl kukiełkowy. - Wiosną 2012 roku odbył się I Szkolny Konkurs Czytelniczy pn. " Czy znasz wiersze naszego patrona?" przeznaczony dla klas I - III SP. - Kolejny konkurs czytelniczy został zorganizowany 16 kwietnia tegoż roku. Uczniowie musieli wykazać się znajomością utworów patrona. - W maju bieżącego roku został rozstrzygnięty Szkolny Konkurs Plastyczny pn. "Ilustracje do wierszy Jana Brzechwy", który adresowany był do dwóch grup wiekowych: kl. I - III SP oraz kl. IV - VI SP. - W ramach szkolnych obchodów Dnia Dziecka 29 maja 2013 roku uczniowie klas IV - VI wzięli udział w konkursie recytatorskim, w trakcie którego zostały zaprezentowane utwory Jana Brzechwy.

Ilustracje dzieci związane z wierszami Jana Brzechwy Praca Kamili Dworak miejsce II Praca Marty Berezowskiej miejsce I Praca Natalii Kirko miejsce III

Praca Hani Berezowskiej miejsce I Praca Darii Dworak miejsce II Praca Darii Capar miejsce III

Prezentację wykonały.... Daria Dworak Kinga Sobczyk Hania Berezowska Aneta Gołembowska Oliwia Formela Sara Peruga Patrycja Odziomek Sandra Kurczaba

Źródła http://www.zsdamno.pl/ Informacje zawarte w prezentacje są wykorzystane z prezentacji Pani Liliany Sosnowskiej.