Wady wymowy

Definicja wady wymowy Wada wymowy to zaburzenie mowy, w którym realizacja głoski (głosek) jest niezgodna z normą ortofoniczną

Co to jest norma ortofoniczna? Skrótowo mówiąc jest to poprawność wymowy. Mowa składa się z szeregu dźwięków – głosek. Każda głoska ma określone właściwości (dźwięczność/bezdźwięczność, ustność/nosowość, miejsce artykulacji, stopień zbliżenia narządów mowy). Norma ortofoniczna jest wymową głosek z uwzględnieniem ich wszystkich cech.

Wada wymowy może polegać na: zastępowaniu głoski inną głoską (paralalia) braku głoski (mogilalia) zniekształcaniu głoski (dyslalia właściwa)

Przyczyny wad wymowy nieprawidłowa budowa narządów mowy, zaburzone funkcjonowanie artykulatorów, niedosłuch, przyczyny środowiskowe, przyczyny mieszane.

Klasyfikacja wad wymowy rotacyzm (reranie) - wady głoski [r] sygmatyzm (seplenienie) - wady głosek dentalizowanych kappacyzm - wady głoski [k] lambdacyzm - wady głoski [l]

Sygmatyzm to wadliwa wymowa głosek dentalizowanych ( z szeregów głosek syczącego, szumiącego, ciszącego)

to wadliwa wymowa głoski [r] Rotacyzm to wadliwa wymowa głoski [r]

dotyczy wadliwej wymowy głoski [k] Kappacyzm dotyczy wadliwej wymowy głoski [k]

jest wadliwą wymową głoski [l] Lambdacyzm jest wadliwą wymową głoski [l]

wymowa bezdźwięczna Dotyczy głosek dźwięcznych, mających swoje odpowiedniki bezdźwięczne m.in. [b] [d] [g] [v] [z] [ź] [ž]. Wada polega na zastępowaniu tych głosek ich bezdźwięcznymi odpowiednikami.

Korygowanie wad wymowy

Etapy pracy korekcyjnej (A. Sołtys - Chmielowicz, 2002) PRZYGOTOWAWCZY (obejmujący ćwiczenia usprawniające narządy mowy i słuch fonematyczny) WYWOŁANIE GŁOSKI UTRWALANIE

Etap przygotowawczy obejmuje Codzienne ćwiczenia z dzieckiem przed lustrem. Wykonywanie ćwiczeń artykulacyjnych i oddechowych. Zwracanie się do dziecka poprawnie pod względem artykulacyjnym. Wykorzystywanie różnych pomocy i gier dydaktycznych usprawniających aparat oddechowo - artykulacyjny.

W przypadku gdy dziecko ma wywołaną głoskę należy: Codziennie ćwiczyć wymowę tej głoski w izolacji, sylabach, wyrazach Zachęcać do poprawnego powtarzania wyrazów. Zachęcać do poprawnego nazywania i czytania. Chwalić w sytuacji gdy dziecko poprawnie wymówiło ćwiczoną głoskę.

Na etapie utrwalania Dopilnować, aby dziecko codziennie przeczytało wybrany tekst na głos. Pochwalić je, jeśli zrobiło to poprawnie. W codziennych wypowiedziach dziecka zwracać uwagę na to, aby mówiło ćwiczone głoski poprawnie. Utrwalać wymowę korzystając z gier dydaktycznych.

Zasady niezbędne podczas pracy nad usprawnianiem mowy dziecka Zwracać uwagę na własną wymowę, stawiać sobie wysokie wymagania. Pracować nad precyzyjną artykulacją, prawidłowym rytmem i intonacją, a także jasnością wyrażania myśli. Zabawy i ćwiczenia prowadzić systematycznie. Stopniować trudności.

4. Dostrzegać i wzmacniać każdy sukces dziecka – nie szczędzić pochwał i zachęt. Ważne!!! Zwracać uwagę przede wszystkim wtedy, gdy dziecko poprawnie wymówiło ćwiczoną głoskę. Nie ograniczać się tylko do poprawiania dziecka, w sytuacji gdy wypowiedziało się błędnie.

5. Nie ograniczać się do zaplanowanych ćwiczeń 5. Nie ograniczać się do zaplanowanych ćwiczeń. Na wymowę dziecka zwracać uwagę podczas wszystkich form jego aktywności. 6. Nie prowadzić ćwiczeń logopedycznych w czasie choroby dziecka.