I SPOTKANIE KONSULTACYJNE ROZPOCZYNAJĄCE OPRACOWANIE Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Serniki na lata 2016-2023

AGENDA SPOTKANIA 10:00 – 10:10 Otwarcie spotkania i powitanie uczestników 10:10 – 10:20 Wprowadzenie do tematyki rewitalizacji w perspektywie finansowej UE 2014-2020 10:20 – 10:30 Gmina Serniki na diagramach i mapach – próba delimitacji obszaru zdegradowanego 10:30 – 11:30 World Cafe (warsztatowa metoda wypracowania pomysłów i rozwiązań) – identyfikacja problemów, potrzeb oraz wizji rozwoju Gminy Serniki

WPROWADZENIE DO TEMATYKI REWITALIZACJI ASPEKTY PRAWNE REWITALIZACJI PROGRAM REWITALIZACJI - dokument opracowywany i uchwalany przez samorząd lokalny jako podstawa prowadzenia i koordynacji działań rewitalizacyjnych

PO CO POWSTAJE PROGRAM REWITALIZACJI? Koordynacja działań z zakresu rewitalizacji Zachowanie cennych obiektów dziedzictwa kulturowego Ożywienie obszarów o trudnej sytuacji społeczno-gospodarczej Pozyskanie środków UE

Rewitalizacja to: Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 określają definicję rewitalizacji: „Kompleksowy proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych poprzez działania całościowe (powiązane wzajemnie przedsięwzięcia obejmujące kwestie społeczne oraz gospodarcze lub przestrzenno-funkcjonalne lub techniczne lub środowiskowe) integrujące interwencję na rzecz społeczności lokalnej, przestrzeni i lokalnej gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone w sposób zaplanowany oraz zintegrowany poprzez programy rewitalizacji”.

Podstawa prawna WYTYCZNE W ZAKRESIE REWITALIZACJI W PROGRAMACH OPERACYJNYCH NA LATA 2014-2020 Minister Rozwoju 2 sierpnia 2016 r.

PROGRAMY REWITALIZACJI – OKRES PRZEJŚCIOWY (do 31.12.2023) Do końca 2023 r. obowiązuje okres przejściowy, w którym możliwe jest prowadzenie przedsięwzięć rewitalizacyjnych poprzez trzy typy programów rewitalizacji sporządzanych w oparciu o: Ustawę o rewitalizacji i Wytyczne Gminny program rewitalizacji Program rewitalizacji (lokalny, miejski itp.) Wytyczne Tylko ustawę o samorządzie gminnym Wariant możliwy teoretycznie do zastosowania przez gminy, które decydują się nie korzystać z dodatkowych środków i narzędzi dedykowanych rewitalizacji.

Programy rewitalizacji – po okresie przejściowym Od 1 stycznia 2024 r. jedyną podstawą realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych w gminach będzie gminny program rewitalizacji przyjęty uchwałą Rady Gminy zgodnie z wymogami wskazanymi w ustawie z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji.

Najważniejsze zasady rewitalizacji: 1. Rewitalizacja to istotny element całościowej wizji rozwoju gminy

2. Pełna diagnoza służąca wyznaczeniu obszaru rewitalizacji i występujących na nim problemów obejmuje kwestie społeczne, gospodarcze, przestrzenno- funkcjonalne, techniczne i środowiskowe

3. Konieczne jest ustalenie hierarchii potrzeb w zakresie działań rewitalizacyjnych LUDZIE INFRASTRUKTURA PRZESTRZEŃ ŚRODOWISKO

4. Narzędzia i zakres interwencji powinny zostać dopasowane do potrzeb i uwarunkowań obszaru rewitalizacji

5. Niezbędna jest synchronizacja działań w sferze społecznej, gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej i środowiskowej

6. Podstawą wdrożenia programu jest koordynacja działań, monitorowanie rezultatów i ewaluacja skuteczności oraz efektywności realizacji programu

Cechy programu rewitalizacji Program rewitalizacji powinien zawierać wszystkie minimalne elementy określone przez Wytyczne (KOMPLEMENTARNOŚĆ) Obszar rewitalizacji może być podzielony na podobszary, w tym nieposiadające wspólnych granic, ale nie może obejmować terenów większych niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkanych przez więcej niż 30% jej mieszkańców (KONCENTRACJA). Projekty rewitalizacyjne mogą (warunkowo) wykraczać poza obszar rewitalizacji, jeśli realizują cele służące społeczności obszaru.

Program integruje działania finansowane z różnorodnych źródeł, nie pomija żadnego z potrzebnych aspektów (społecznego, gospodarczego, przestrzenno-funkcjonalnego, technicznego i środowiskowego) związanego z obszarem i jego otoczeniem (synergia projektów) (KOMPLEKSOWOŚĆ)

W pracach nad programem uczestniczą przedstawiciele wszystkich zainteresowanych środowisk, chociaż koordynacja spoczywa na samorządzie. Program zawiera opis uspołecznienia jego powstawania (REALIZACJA ZASADY PARTNERSTWA I PARTYCYPACJA) KOMPLEMENTARNOŚĆ: przestrzenna, problemowa, proceduralno-instytucjonalna, międzyokresowa, źródeł finansowania

Obszar zdegradowany a obszar rewitalizacji Obszar zdegradowany – obszar, na którym zidentyfikowano stan kryzysowy. Może być podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic pod warunkiem stwierdzenia sytuacji kryzysowej na każdym z podobszarów.

Obszar zdegradowany na terenie Gminy Serniki

Obszar rewitalizacji – obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechujący się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, na którym z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego, zamierza się prowadzić rewitalizację. Obszar rewitalizacji może być podzielony na podobszary, w tym nieposiadające wspólnych granic, ale nie może obejmować terenów większych niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkanych przez więcej niż 30% jej mieszkańców.

Obszar rewitalizacji dla Gminy Serniki

Minimalna zawartość programu rewitalizacji Opis powiązań programu z dokumentami strategicznymi i planistycznymi gminy Diagnoza czynników i zjawisk kryzysowych oraz skala i charakter potrzeb rewitalizacyjnych Zasięg przestrzenny obszaru/obszarów rewitalizacji Wizja stanu obszaru po przeprowadzeniu rewitalizacji (planowany efekt) Cele rewitalizacji oraz kierunki działań odpowiadające zidentyfikowanym potrzebom

Lista planowanych przedsięwzięć wraz z opisami: - nazwa, - podmioty realizujące, - zakres zadań, - lokalizacja, - szacowany koszt, - prognozowane rezultaty wraz ze sposobem oceny w odniesieniu do celów Charakterystyka pozostałych rodzajów przedsięwzięć Mechanizmy zapewnienia komplementarności między poszczególnymi projektami/przedsięwzięciami i działaniami różnych podmiotów i źródłami finansowania Indykatywne ramy finansowe z odniesieniem do listy podstawowych projektów/przedsięwzięć Mechanizmy włączenia mieszkańców, przedsiębiorców i innych podmiotów i grup aktywnych na terenie gminy w proces rewitalizacji System realizacji (wdrażania) programu System monitorowania i oceny skuteczności działań i system wprowadzania modyfikacji w reakcji na zmiany w otoczeniu

Nasz dokument będzie obejmował wszystkie wymienione elementy !

Kto oceni jakość naszej pracy?

Projekt współfinansowany z funduszu spójności „OŻYWIENIE SPOŁECZNO – GOSPODARCZE GMINY SERNIKI – OPRACOWANIE LOKALNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI GMINY SERNIKI” realizowany w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna na lata 2014-2020. Serniki to jedną z 29 gmin wiejskich wybranych do dofinansowania w ramach konkursu „Przygotowanie programów rewitalizacji”

Założenia projektu Projekt obejmuje: Opracowanie LPR wraz z wielokryterialną analizą z wykorzystaniem narzędzi GIS; Partycypację społeczną - spotkania informacyjne, ankiety, karty przedsięwzięć itp.; Prognozę oceny oddziaływania na środowisko

Szanse na finansowanie działań rewitalizacyjnych w nowej perspektywie finansowej Program rewitalizacji to dokument niezbędny do aplikowania o środki w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020. Aplikowanie o środki na projekty rewitalizacyjne na dwa sposoby: Program rewitalizacji jako obligatoryjny warunek ubiegania się o dofinansowanie. Program rewitalizacji daje możliwość skorzystania z preferencyjnej oceny projektów oraz zwiększonego poziomu dofinansowania.

Program rewitalizacji jako obligatoryjny warunek ubiegania się o dofinansowanie Nie ma możliwości aplikowania o środki finansowe w ramach działań: 11.1 Aktywne włączenie 13.4 Rewitalizacja obszarów wiejskich bez obowiązującego programu rewitalizacji wpisanego do Wykazu Gminnych Programów Rewitalizacji Województwa Lubelskiego.

Działanie 11.1 Aktywne włączenie Typ projektu: programy na rzecz społeczności marginalizowanych oraz zagrożonych wykluczeniem społecznym na obszarach objętych działaniami rewitalizacyjnymi, w tym realizacja programów aktywności lokalnej.

Działanie 13.4 Rewitalizacja obszarów wiejskich Przykładowe typy projektów: Przebudowa, remont lub modernizacja zdegradowanych budynków w celu przywrócenia lub nadania im nowych funkcji użytkowych, np. społecznych, gospodarczych, turystycznych lub kulturalnych wraz z zagospodarowaniem terenu funkcjonalnie związanego z obiektem. Kompleksowe projekty obejmujące rekultywację / remediację zdegradowanych obszarów wraz z przebudową oraz adaptacją obiektów zdegradowanych. Roboty restauratorskie i konserwatorskie budynków znajdujących się w rejestrze zabytków i ich wyposażenia niezbędnego dla wprowadzenia funkcji, jaką będzie pełnić, np. społecznych, gospodarczych, turystycznych lub kulturalnych wraz z zagospodarowaniem terenu funkcjonalnie związanego z obiektem. Uporządkowanie i zagospodarowanie zdegradowanych przestrzeni publicznych.

Działanie 13.4 Rewitalizacja obszarów wiejskich cd. Zakup wyposażenia - wyłącznie jako element projektów dotyczących adaptacji budynków na cele np. gospodarcze, społeczne, turystyczne lub kulturalne i bezpośrednio związanego z funkcją, jaką będzie pełnić będzie budynek po realizacji projektu. Roboty budowlane i modernizacyjne infrastruktury technicznej (wodno-kanalizacyjna, energetyczna oraz infrastruktura z zakresu gospodarki odpadami). Rozwój terenów zielonych - wyłącznie jako element zapewniający spójność kompleksowych projektów rewitalizacyjnych będący uzupełnieniem szerszego projektu. Zapobieganie przestępczości w zagrożonych patologiami społecznymi obszarach (monitoring, oświetlenie). Przebudowa, remont lub modernizacja budynków w celu adaptacji na działalność przedsiębiorstw, w tym przedsiębiorstw społecznych wraz z zakupem wyposażenia niezbędnego do prowadzenia niniejszej działalności, z wyłączeniem prac dot. wsparcia działalności administracyjno-biurowej.

Program rewitalizacji daje możliwość skorzystania z preferencyjnej oceny projektów oraz zwiększonego poziomu dofinansowania Preferencje dla projektów rewitalizacyjnych wpisanych do Programów Rewitalizacji realizowanych na obszarach zdegradowanych są możliwe w ramach działań: Działanie 3.1 Tereny inwestycyjne Działanie 5.2 Efektywność energetyczna sektora publicznego Działanie 5.3 Efektywność energetyczna sektora mieszkaniowego Działanie 5.5 Promocja niskoemisyjności Działanie 7.1 Dziedzictwo kulturowe i naturalne Działanie 9.1 Aktywizacja zawodowa Działanie 9.3 Rozwój przedsiębiorczości Działanie 11.1 Aktywne włączenie Działanie 11.2 Usługi społeczne i zdrowotne Działanie 12.2 Kształcenie ogólne Działanie 13.2 Infrastruktura usług społecznych.

To nie takie trudne WZÓR KARTY PROJEKTU DANE OSOBY WYPEŁNIAJĄCEJ KARTĘ PODMIOT, KTÓRY BĘDZIE REALIZOWAŁ PROJEKT NP. GMINA, POWIAT, PRZEDSIĘBIORSTWO, STOWARZYSZENIE, SPÓŁDZIELNIA, SZKOŁA, PODMIOT LECZNICZY, ITP.   NAZWA PROJEKTU: OPIS PROJEKTU: ZADANIA PLANOWANE DO REALIZACJI W RAMACH PROJEKTU: MIEJSCE REALIZACJI PROJEKTU: SZACOWANA WARTOŚĆ PROJEKTU: PLANOWANY OKRES REALIZACJI: (MM/RRRR –MM/RRRR) ŹRÓDŁO FINANSOWANIA: (FUNDUSZE UE, ŚRODKI GMINY, ŚRODKI PRYWATNE): REZULTATY PLANOWANEGO PROJEKTU: (ZNACZENIE DLA OBSZARU, WPŁYW NA REDUKCJĘ PROBLEMÓW, ODDZIAŁYWANIE NA OTOCZENIE): To nie takie trudne DANE OSOBY WYPEŁNIAJĄCEJ KARTĘ  (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL LUB NR TELEFONU)   PODPIS

Gmina Serniki na diagramach i mapach – próba delimitacji obszaru zdegradowanego

Udział liczby osób bezrobotnych w ogólnej liczbie ludności w %; SFERA SPOŁECZNA 5 WSKAŹNIKÓW: Udział liczby osób bezrobotnych w ogólnej liczbie ludności w %; Udział liczby osób długotrwale bezrobotnych w ogólnej liczby ludności w %; Liczba przestępstw kryminalnych w 2015 r. na 1000 mieszkańców; Liczba „niebieskich kart” (rodzin patologicznych, w których występuje przemoc) w 2015 r. na 1000 mieszkańców; Liczba interwencji domowych na terenie sołectwa na koniec 2015 r. na 1000 mieszkańców;

SFERA SPOŁECZNA Udział liczby osób bezrobotnych w ogólnej liczbie ludności w %

SFERA SPOŁECZNA Udział liczby osób długotrwale bezrobotnych w ogólnej liczbie ludności w %

SFERA SPOŁECZNA Liczba interwencji domowych na terenie sołectwa na koniec 2015 r. na 1000 mieszkańców

SFERA SPOŁECZNA Liczba „niebieskich kart” w 2015 r. na 1000 mieszkańców

SFERA SPOŁECZNA Liczba przestępstw kryminalnych w 2015 r. na 1000 mieszkańców

SFERA GOSPODARCZA 2 WSKAŹNIKI: Liczba aktywnych podmiotów gospodarczych w 2015 r. na 1000 mieszkańców; Liczba zarejestrowanych organizacji pozarządowych na terenie sołectwa na 1000 mieszkańców

SFERA GOSPODARCZA Liczba zarejestrowanych organizacji pozarządowych na terenie sołectwa na 1000 mieszkańców

SFERA GOSPODARCZA Liczba aktywnych podmiotów gospodarczych w 2015 r. na 1000 mieszkańców

SFERA TECHNICZNA 2 WSKAŹNIKI: Udział budynków mieszkalnych bez dostępu do sieci kanalizacyjnej w budynkach ogółem; Liczba budynków wymagających remontu (ocieplenie, wymiana okien).

SFERA TECHNICZNA Udział budynków mieszkalnych bez dostępu do sieci kanalizacyjnej w budynkach ogółem  

SFERA TECHNICZNA Liczba budynków wymagających remontu (ocieplenie, wymiana okien)

SFERA PRZESTRZENNA 2 WSKAŹNIKI: Średnia wielkość gospodarstw rolnych w ha; Gęstość zaludnienia na terenie sołectwa os./km2.

SFERA PRZESTRZENNA Gęstość zaludnienia na terenie sołectwa os./km2

SFERA PRZESTRZENNA Średnia wielkość gospodarstw rolnych w ha

SFERA ŚRODOWISKOWA 1 WSKAŹNIK: Udział budynków z węglowymi kotłami ciepła w budynkach ogółem.

SFERA ŚRODOWISKOWA Udział budynków z węglowymi kotłami ciepła w budynkach ogółem

Obszar koncentracji negatywnych zjawisk WOLA SERNICKA II SERNIKI KOLONIA NOWA WOLA I WOLA SERNICKA I BRZOSTÓWKA II Obszar koncentracji negatywnych zjawisk

Obszar zdegradowany: 5 sołectw 37,7% powierzchni gminy 43,1% ludności Obszar rewitalizacji: 3 sołectwa 19,9% powierzchni gminy 27% ludności

World Cafe - spotkanie konsultacyjne (warsztatowe) w sprawie opracowania Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Serniki na lata 2016-2023

Cel badania: Identyfikacja problemów, potrzeb i wizji rozwoju Gminy Serniki

Dziękujemy za uwagę Beata Filipowicz Iwona Tarasiuk Ryszard Boguszewski