spory między przedsiębiorcami dr Joanna Dominowska

Prawo Unii Europejskiej Dostęp do zasobów prawa Unii Europejskiej możliwy jest poprzez stronę: http://eur-lex.europa.eu/ (jest tam również wersja polskojęzyczna) Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej: http://publications.europa.eu/official/index_pl.htm Wyszukiwarka dokumentów Unii Europejskiej: http://www.europa.eu/rapid (tylko wersja w języku angielskim i francuskim)

spory gospodarcze – organizacja sądownictwa: 1) sprawa gospodarcza 2) właściwość sądu 3) struktura sądów 4) konstrukcja pisma procesowego 5) pozew – odpowiedź na pozew 6) dalsze pisma procesowe i prekluzja dowodowa 7) ułatwienia w egzekucji wyroków sądowych

sprawa gospodarcza Sprawami gospodarczymi są sprawy ze stosunków cywilnych między przedsiębiorcami w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.  aktualne także po zaprzestaniu działalności gospodarczej przez którąkolwiek ze stron

sprawa gospodarcza cd Ponadto sprawami gospodarczymi są sprawy: 2) ze stosunku spółki;  3) przeciwko przedsiębiorcom o zaniechanie naruszania środowiska i przywrócenie do stanu poprzedniego lub o naprawienie szkody z tym związanej oraz o zakazanie albo ograniczenie działalności zagrażającej środowisku,  4) między organami przedsiębiorstwa państwowego,  5) między przedsiębiorstwem państwowym lub jego organami a jego organem założycielskim lub organem sprawującym nadzór,  6) z zakresu prawa upadłościowego i naprawczego,  7) o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu, którym jest orzeczenie/ugoda sądu gospodarczego 9) o ustalenie, że orzeczenie sądu lub rozstrzygnięcie innego organu państwa obcego wydane w sprawie gospodarczej podlega albo nie podlega uznaniu na terenie RP,  10) inne, przekazane przez odrębne przepisy.j

Właściwy sąd określa się przez: 1) przedmiot sporu 2) miejsce zamieszkania/siedziby pozwanego

właściwość rzeczowa sądów Sądy rejonowe rozpoznają wszystkie sprawy z wyjątkiem spraw, dla których zastrzeżona jest właściwość sądów okręgowych.

właściwość rzeczowa sądów cd Do właściwości sądów okręgowych należą sprawy: 1)  o prawa niemajątkowe i łącznie z nimi dochodzone roszczenia majątkowe oprócz spraw o ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia dziecka, o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa oraz o rozwiązanie przysposobienia,  2)  o ochronę praw autorskich i pokrewnych, jak również dotyczących wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych oraz o ochronę innych praw na dobrach niematerialnych,  3) o roszczenia wynikające z Prawa prasowego,   4)  o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa75 000 zł, oprócz spraw o alimenty, o naruszenie posiadania, o ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami, o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym oraz spraw rozpoznawanych w elektronicznym postępowaniu upominawczym,  5)  o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę o podziale spółdzielni.  6)  o uchylenie, stwierdzenie nieważności albo o ustalenie nieistnienia uchwał organów osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną,  7)  o zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji,  8)  o odszkodowanie z tytułu szkody wyrządzonej przez wydanie prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem. 

struktura sądów http://www.warszawa.so.gov.pl/

Sąd Okręgowy w Warszawie I Wydział Cywilny Al.Solidarności 127, II Wydział Cywilny Al.Solidarności 127, III Wydział Cywilny Al.Solidarności 127, IV Wydział Cywilny Al.Solidarności 127, V Wydział Cywilny Odwoławczy Al.Solidarności 127, VI Wydział Cywilny Rodzinny Odwoławczy Al.Solidarności 127, VII Wydział Cywilny Rejestrowy Al.Solidarności 127, VIII Wydział Karny Al.Solidarności 127, IX Wydział Karny Odwoławczy ul.Chopina 1, X Wydział Karny Odwoławczy ul.Chopina 1, XI Wydział Penitencjarny i Nadzoru nad Wykonywaniem Orzeczeń Karnych Al.Solidarności 127 XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych Al.Solidarności 127, XIV Wydział Ubezpieczeń Społecznych Al.Solidarności 127, XVI Wydział Gospodarczy - ul. Czerniakowska 100 , XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów - ul. Czerniakowska 100 , XVIII Wydział Karny Al.Solidarności 127, XIX Wydział Wizytacyjny Al.Solidarności 127, XX Wydział Gospodarczy - ul. Czerniakowska 100 , XXI Wydział Pracy Al.Solidarności 127, XXII Wydział Sąd Wspólnotowych Znaków Towarowych i Wzorów Przemysłowych XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy - ul. Czerniakowska 100 , XXIV Wydział Cywilny Al.Solidarności 127, XXV Wydział Cywilny Al.Solidarności 127,

Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów Gospodarcze Karne Cywilne Sąd Wspólnotowych Znaków Towarowych i Wzorów Przemysłowych Gospodarcze Karne Cywilne Ubezpieczeń społecznych Pracy Sąd Okręgowy w Warszawie

wartość przedmiotu sporu W sprawach o roszczenia pieniężne, zgłoszone choćby w zamian innego przedmiotu, podana kwota pieniężna stanowi wartość przedmiotu sporu.   W innych sprawach majątkowych powód obowiązany jest oznaczyć w pozwie kwotą pieniężną wartość przedmiotu sporu uwzględniając, że: 1) wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego.   2) jeżeli powód dochodzi pozwem kilku roszczeń, zlicza się ich wartość.   3) sprawach o prawo do świadczeń powtarzających się wartość przedmiotu sporu stanowi suma świadczeń za 1 rok, a jeżeli świadczenia trwają krócej niż rok - za cały czas ich trwania.  

roszczenia ze stosunku pracy W sprawach o roszczenia pracowników dotyczące: - nawiązania, istnienia lub rozwiązania stosunku pracy wartość przedmiotu sporu stanowi, przy umowach na czas określony - suma wynagrodzenia za pracę za okres sporny, lecz nie więcej niż za 1 rok, a przy umowach na czas nieokreślony - za okres 1 roku.  

właściwość miejscowa Powództwo wytacza się przed sąd pierwszej instancji, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania.  Jeżeli pozwany nie ma miejsca zamieszkania w Polsce, ogólną właściwość oznacza się według miejsca jego pobytu w Polsce, a gdy nie jest ono znane lub nie leży w Polsce - według ostatniego miejsca zamieszkania pozwanego w Polsce.   Powództwo przeciwko Skarbowi Państwa wytacza się według siedziby państwowej jednostki organizacyjnej, z której działalnością wiąże się dochodzone roszczenie.   Powództwo przeciwko osobie prawnej lub innemu podmiotowi nie będącemu osobą fizyczną wytacza się według miejsca ich siedziby. 

powództwo przeciwko przedsiębiorcy Powództwo o roszczenie majątkowe przeciwko przedsiębiorcy można wytoczyć przed sąd, w którego okręgu znajduje się ►zakład główny lub ► oddział, jeżeli roszczenie pozostaje w związku z działalnością tego zakładu lub oddziału. 

powództwo z umowy Powództwo o: zawarcie umowy, ustalenie treści umowy, zmianę umowy, wykonanie umowy, ustalenie istnienia umowy, o jej wykonanie, rozwiązanie lub unieważnienie, o odszkodowanie z powodu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy wytoczyć można przed sąd miejsca jej wykonania. W razie wątpliwości miejsce wykonania umowy powinno być stwierdzone dokumentem. 

pismo procesowe Każde pismo procesowe powinno zawierać:   1) oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;   2) oznaczenie rodzaju pisma;   3) osnowę wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności;   4) podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;   5) wymienienie załączników.   ►Gdy pismo procesowe jest pierwszym pismem w sprawie, powinno ponadto zawierać oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz przedmiotu sporu, pisma zaś dalsze - sygnaturę akt.  ► Do pisma należy dołączyć pełnomocnictwo, jeżeli pismo wnosi pełnomocnik, który przedtem nie złożył pełnomocnictwa.   ► W każdym piśmie należy podać wartość przedmiotu sporu lub wartość przedmiotu zaskarżenia, chyba że przedmiotem sprawy nie jest oznaczona kwota pieniężna. 

Pozew Te warunki, co każde pismo procesowe oraz: 1) dokładnie określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sprawy jest oznaczona kwota pieniężna;   2) przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie, a w miarę potrzeby uzasadniających również właściwość sądu.  

Pozew może zawierać: Pozew może zawierać: wnioski o zabezpieczenie powództwa, nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności i przeprowadzenie rozprawy w nieobecności powoda oraz wnioski służące do przygotowania rozprawy, a w szczególności wnioski o:   1) wezwanie na rozprawę wskazanych przez powoda świadków i biegłych;   2) dokonanie oględzin;   3) polecenie pozwanemu dostarczenia na rozprawę dokumentu będącego w jego posiadaniu, a potrzebnego do przeprowadzenia dowodu, lub przedmiotu oględzin;   4) zażądanie na rozprawę dowodów znajdujących się w sądach, urzędach lub u osób trzecich.  

odwołania od decyzji Prezesów Urzędów Do Sądu Okręgowego w Warszawie - sąd ochrony konkurencji i konsumentów (SOKiK) przysługuje w terminie 2 tygodni ODWOŁANIE od decyzji 1) Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 2) Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (prawo energetyczne); 3) Prezesa Urzędu Komunikacji Elektornicznej (prawo telekomunikacyjne i prawo pocztowe) 4) Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego (ustawa o transporcie kolejowym)

SOKiK Do Sądu Okręgowego w Warszawie - sąd ochrony konkurencji i konsumentów (SOKiK) przysługuje ZAŻALENIE w terminie 7 dni zażalenie na postanowienia Prezesów UOKiK; URE; UKE; UTK SOKiK rozpoznaje także sprawy o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone

nie ma automatycznego wstrzymania wykonania decyzji W razie wniesienia odwołania od decyzji Prezesa Urzędu, sąd ochrony konkurencji i konsumentów może, na wniosek strony, która wniosła odwołanie, wstrzymać wykonanie decyzji do czasu rozstrzygnięcia sprawy.

ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa W postępowaniu przed sądem ochrony konkurencji i konsumentów chroni się tajemnicę przedsiębiorstwa oraz inne tajemnice podlegające ochronie na podstawie odrębnych przepisów.  

Europejskie postępowanie nakazowe Rozporządzenie (WE) nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiającego postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty transgraniczne sprawy cywilne i handlowe, bez względu na rodzaj sądu lub trybunału. Nie ma ono zastosowania w szczególności do spraw skarbowych, celnych lub administracyjnych, ani dotyczących odpowiedzialności państwa za działania i zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej

Rozporządzenie nie ma zastosowania do spraw dotyczących: a) praw majątkowych wynikających ze stosunków małżeńskich, testamentów i dziedziczenia; b) upadłości, postępowania związanego z likwidacją niewypłacalnych spółek lub innych osób prawnych, postępowań pojednawczych, układów oraz innych analogicznych postępowań; c) zabezpieczenia społecznego; d) roszczeń wynikających z zobowiązań pozaumownych, chyba że: (i) są one przedmiotem umowy między stronami lub nastąpiło uznanie długu, lub (ii) dotyczą długów oznaczonych wynikających ze współwłasności mienia. 3. W niniejszym rozporządzeniu termin "państwo członkowskie" oznacza każde państwo członkowskie z wyjątkiem Danii.

Europejski nakaz zapłaty może wydać także referendarz sądowy. Rozpoznanie sprawy następuje na posiedzeniu niejawnym. W razie wniesienia sprzeciwu zgodnie z przepisami rozporządzenia nr 1896/2006, europejski nakaz zapłaty traci moc, a sąd rozpoznaje sprawę we właściwym trybie. W przypadkach wskazanych w ustawie sąd rozpoznaje sprawę według przepisów o postępowaniach odrębnych

PRZEDAWNIENIE ROSZCZEŃ Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.

pozew – odpowiedź na pozew Pozwany MOŻE przed pierwszym posiedzeniem wyznaczonym na rozprawę wnieść odpowiedź na pozew.  ale gdy SĄD ZARZĄDZI wniesienie odpowiedzi na pozew w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż dwa tygodnie, to pozwany MUSI ją wnieść. 

pozostałe pisma procesowe ►Sąd może także PRZED pierwszą rozprawą zobowiązać strony do złożenia dalszych pism przygotowawczych, oznaczając: porządek składania pism, termin, w którym należy je złożyć, i okoliczności, które mają być wyjaśnione. ► W TOKU SPRAWY złożenie pism przygotowawczych następuje tylko wtedy, gdy sąd tak postanowi, chyba że pismo obejmuje wyłącznie wniosek o przeprowadzenie dowodu.  

nie można już dowolnie składać pism Dalsze pisma przygotowawcze, inne niż odpowiedź na pozew, składane będą mogły być tylko wtedy, gdy zadecyduje o tym sąd Pismo przygotowawcze złożone z naruszeniem tej reguły podlegać będzie zwrotowi

prekluzja dowodowa opóźnienia w przedstawieniu twierdzenia lub dowodu, obligować będzie sąd do jego pominięcia, 3 wyjątki 1) gdy strona wykaże, że nie ponosi winy w opóźnieniu, 2) gdy uwzględnienie spóźnionych twierdzeń lub dowodów nie spowoduje zwłoki w postępowaniu 3) gdy wystąpią inne wyjątkowe okoliczności.

prekluzja dowodowa Sąd pomija twierdzenia i dowody, jeżeli są powoływane: jedynie dla zwłoki lub okoliczności sporne zostały już dostatecznie wyjaśnione.

ułatwienia w egzekucji Za nieuzasadnioną odmowę udzielenia komornikowi wyjaśnień lub informacji albo  za udzielanie informacji lub wyjaśnień świadomie fałszywych osoba odpowiedzialna może być ukarana przez organ egzekucyjny grzywną do 2 000 zł Osoba odpowiedzialna w przypadku osoby prawnej lub innej organizacji: pracownik odpowiedzialny za udzielenie wyjaśnień lub informacji, a gdyby ustalenie takiego pracownika było utrudnione, ukaraniu podlega jej KIEROWNIK.

kary za utrudnianie egzekucji osobom, które przeszkadzają w czynnościach komornika grozić będzie 2.000 zł grzywny, a nie 200 zł, jak obecnie. grzywną w wysokości 2.000 zł zagrożone będzie również nieudzielanie przez pracodawcę komornikowi wymaganych prawem informacji w przypadku egzekucji z wynagrodzenia za pracę.

Informacje o egzekucji z nieruchomości osoby zainteresowane kupnem nieruchomości na licytacji komorniczej będą mogły się o nich dowiedzieć ze stron internetowych. obwieszczenia o licytacji nieruchomości musi być min na 2 tygodnie przed jej terminem ogłoszone nie tylko w budynku sądowym i w lokalu organu gminy oraz dzienniku poczytnym w danej miejscowości, ale także na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej: http://www.bip.komornik.pl

info o egzekucjach w intenecie od maja 2012 r. na stronach internetowych Krajowej Rady Komorniczej znajdą się także informacje o: ►uproszczonych egzekucjach z nieruchomości, ► o wszczęciu egzekucji przez sprzedaż przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego oraz ► o wszczęciu egzekucji przez zarząd przymusowy.

Sądy międzynarodowe Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich: http://www.curia.europa.eu (jest wersja polskojęzyczna) Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości w Hadze: http://www.icj-cij.org Międzynarodowy Trybunał Karny: http://www.icc-cpi.int Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii: http://www.icty.org Międzynarodowy Trybunał Karny dla Rwandy: http://www.unictr.org Sąd Specjalny dla Sierra Leone http://www.sc-sl.org Nadzwyczajny Trybunał ds., Zbrodni Czerwonych Khmerów http://www.eccc.gov.kh

Prawo krajowe Prawo obowiązującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest publikowane w Dzienniku Ustaw i Monitorze Polskim. Wydawcą i dystrybutorem jest Kancelaria Rady Ministrów www.cokprm.gov.pl

Rządowe Centrum Legislacji Dostęp do Dziennika Ustaw i Monitora Polskiego umożliwia również Rządowe Centrum Legislacji http://dokumenty.rcl.gov.pl Akty prawne tam zawarte, dla potwierdzenia autentyczności są zabezpieczone podpisem elektronicznym, a na wydrukach umieszczony jest znak wodny Rządowego Centrum Legislacji. W tej bazie można poszukiwać dowolnych fraz w tytule aktu prawnego.

Przebieg procesu legislacyjnego można prześledzić na stronie Sejmu RP: http://www.sejm.gov.pl/prace/prace.html Tam przedstawia się wszystkie projekty ustaw wraz z uzasadnieniami.

Sąd Najwyższy — orzeczenia (często z uzasadnieniem): http://www. sn Trybunał Konstytucyjny http://www.trybunal.gov.pl (tam dostępna baza orzeczeń TK) Sądy Konstytucyjne w Europie (poprzez stronę Trybunału konstytucyjnego) Sądy Konstytucyjne innych państw europejskich http://www.trybunal.gov.pl/index2.htm - e-publikacje, Unia Europejska i Rada Europy (prawo i orzecznictwo)

Orzeczenia Sądów Administracyjnych Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych: http://orzeczenia.nsa.gov.pl Baza zawiera treść wydanych po dniu 1 października 2007 r. wyroków i postanowień wraz z uzasadnieniami. Dodatkowo baza jest uzupełniana o informacje o orzeczeniach kończących postępowania sądowoadministracyjne (wraz z ich uzasadnieniami) wydanych w okresie pomiędzy 1 stycznia 2004 r. a 30 września 2007 r. Znaleźć w niej można ponadto wybrane orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z lat wcześniejszych, w szczególności orzeczenia publikowane. Baza ta ma charakter jedynie informacyjny i edukacyjny, nie jest natomiast oficjalnym publikatorem orzeczeń sądowych. Przeszukiwanie bazy możliwe jest za pomocą rozbudowanej wyszukiwarki. Z udostępnionych orzeczeń usunięto dane osobowe.

Prawo miejscowe Poszczególni wojewodowie prowadzą „Elektroniczny Dziennik Urzędowy Województwa”, dostępny poprzez stronę www danego Urzędu Wojewódzkiego. Tam publikowane jest prawo lokalne, np. zarządzenia wojewody, uchwały poszczególnych rad gmin. http://www.mazowieckie.pl

Prawo UE Dr Joanna Dominowska

Traktaty UE Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Węgla i Stali - podpisany w Paryżu 18 kwietnia 1951, wszedł w życie 23 lipca 1952. Był on rezultatem pomysłu i debaty nad powołaniem organizacji regulującej przemysł wydobywczy i stalowy. Traktat ten, zwany Paryskim powołał do życia Europejską Wspólnotę Węgla i Stali. Układ zawarło sześć państw - Francja, RFN, Włochy, Belgia, Holandia i Luksemburg. Obowiązywał on 50 lat, w 2002 roku kompetencje EWWiS przejęła Wspólnota Europejska. Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą i Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Traktaty rzymskie) - dwie umowy międzynarodowe zawarte 25 marca 1957 przez sygnatariuszy Traktatu Paryskiego. Obie weszły w życie 1 stycznia 1958. Dotyczyła powołania nowych organizacji - Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej oraz Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej. Pierwsza zapoczątkowała integrację gospodarczą, druga - współpracę nad wykorzystywaniem energii jądrowej w celach pokojowych. Traktaty rzymskie zostały w dużej mierze zastąpione w 1993 przez traktat z Maastricht ustanowiony rok wcześniej.

Traktat z Maastricht Traktat o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht) - podpisany 7 lutego 1992 w holenderskim Maastricht, wprowadzony w 1993. Zadecydował o pogłębieniu integracji, m.in. poprzez ustanowienie Unii Gospodarczej i Walutowej. Poszerzono też dotychczasową formułę integracji, opartą odtąd o trzy filary - Wspólnoty Europejskie, wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa oraz współpracę policyjną i sądową w sprawach karnych - tworzące razem nową organizację: Unię Europejską, która nie posiadała jednak podmiotowości prawa międzynarodowego.

Traktat Amsterdamski zmieniający Traktat o Unii Europejskiej Traktat Amsterdamski zmieniający Traktat o Unii Europejskiej. Traktaty ustanawiające Wspólnoty Europejskie i niektóre związane z nimi akty - podpisany 2 października 1997, obowiązujący od 1 maja 1999. Wprowadził możliwość sankcji dla państw członkowskich łamiących standardy demokratyczne, wzmocnił pozycję Trybunału Sprawiedliwości i Parlamentu Europejskiego oraz uprościł traktaty założycielskie. Podjęto też w nim próbę koordynacji polityki zatrudnienia w krajach UE. Traktat z Nicei zmieniający Traktat o Unii Europejskiej. Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską - reforma struktur UE przed jej rozszerzeniem o kolejne 10 państw. Traktat podpisano 26 lutego 2001 w Nicei, wszedł on w życie 1 lutego 2003. Dotyczy przede wszystkim zasad ustalania składu Komisji Europejskiej, podziału miejsc w rozbudowanym PE oraz sposobu podejmowania decyzji w Radzie Unii Europejskiej. Traktat z Lizbony zmieniający Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską - "zastąpił" nieratyfikowany Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy. Zawiera wiele elementów z nieprzyjętego traktatu. Zmodyfikował organizację Unii Europejskiej; nadał jej podmiotowość prawną. Przywódcy państw UE złożyli na nim swe podpisy w dniu 13 grudnia 2007; traktat wszedł w życie 1 grudnia 2009

Trójfilarowa struktura UE 1) I filar – Wspólnoty Europejskie 2) II filar – Wspólna Polityka zagraniczna i Bezpieczeństwa 3) III filar – Współpraca Policyjna i Sądowa w Sprawach Karnych

Trójfilarowa struktura UE Ad. 1. Funkcjonuje według prawa wspólnotowego Ad. 2. Współpraca nie wykracza poza współpracę międzynarodową regulowaną przez prawo międzynarodowe Ad.3. Tradycyjna współpraca międzynarodowa (Trybunał Sprawiedliwości)

Trójfilarowa struktura UE Ad. 1 Unia celna i jednolity rynek wewnętrzny, Wspólna polityka handlowa, Wspólna polityka rolna i rybacka, Wspólna polityka transportowa, Wspólne reguły konkurencji, Unia gospodarcza i walutowa, Polityka społeczna i spójność społeczno-gospodarcza, Ochrona środowiska naturalnego, Polityka badawczo-rozwojowa

Trójfilarowa struktura UE Ad.2 Polityka zagraniczna: Wspólne działania, stanowiska i strategie, Wspieranie demokracji i praworządności, ochrona praw człowieka i podstawowych wolności

Trójfilarowa struktura UE Ad.2 Polityka bezpieczeństwa: Wzmocnienie bezpieczeństwa UE i jej państw członkowskich (finansowe aspekty obrony), Rozbrojenie i utrzymanie pokoju

Trójfilarowa struktura UE Ad. 3 Współpraca sądownicza w sprawach karnych, Zwalczanie rasizmu i ksenofobii, Współpraca policji (Europol)

Obszary kompetencji wyłącznych Wspólnoty: Kompetencje Wspólnot Obszary kompetencji wyłącznych Wspólnoty: reguły konkurencji, przepisy związane z unią celną, wspólna polityka handlowa, polityka pieniężna w obszarze ero, zachowanie morskich zasobów biologicznych.

Obszary kompetencji dzielonych (mieszanych) pomiędzy Wspólnotę a państwa członkowskie: - właściwe funkcjonowanie jednolitego rynku wewnętrznego, - stworzenie przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, - rolnictwo i rybołówstwo, - transport i sieci transeuropejskie, -energetyka, - niektóre aspekty polityki społecznej, - spójność gospodarcza, społeczna i terytorialna, - ochrona środowiska naturalnego, - ochrona konsumentów, - niektóre aspekty zdrowia publicznego, - niektóre aspekty badań, rozwoju technologicznego i przestrzeni kosmicznej, - niektóre aspekty współpracy na rzecz rozwoju i pomocy humanitarnej.

Obszary działań wspólnotowych, w których mamy do czynienia z działaniami wspierającymi, koordynującymi lub uzupełniającymi są następujące: przemysł, ochrona zdrowia ludzkiego, edukacja, szkolenia zawodowe, młodzież i sport, ochrona ludności. Unia ma ponadto kompetencje w dziedzinie koordynowania: polityk gospodarczych i zatrudnienia w państwach członkowskich, również w dziedzinie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, może również stopniowo prowadzić do powstania wspólnej obrony (konstytucja).

Unia ma ponadto kompetencje w dziedzinie koordynowania: polityk gospodarczych i zatrudnienia w państwach członkowskich, również w dziedzinie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, może również stopniowo prowadzić do powstania wspólnej obrony (konstytucja).

Instrumenty prawne w I filarze Unii Europejskiej W ramach pierwszego filaru UE stosowane są następujące rodzaje instrumentów prawnych: rozporządzenia dyrektywy decyzje zalecenia (rekomendacje) i opinie

Rozporzadzenia Rozporządzenia są aktami o zastosowaniu powszechnym i bezwyjątkowym, są wiążące w całości i w całości automatycznie stają się częścią krajowych systemów prawnych państw członkowskich. Rozporządzenia adresowane są nie tylko do państw członkowskich, ale także do osób fizycznych i prawnych. Ponieważ nie istnieje możliwość stosowania selektywnego, bądź niepełnego stosowania przez państwa członkowskie uregulowań zawartych w rozporządzeniu, ograniczając skutki przepisów wspólnotowych, nawet jeśli dane państwo głosowało przeciw uchwaleniu tegoż aktu lub też uważa je za sprzeczne z interesem narodowym , rozporządzenie jest aktem prawnym wkraczającym w sposób natychmiastowy i bezpośredni w wewnętrzne porządki prawne państw członkowskich.

Dyrektywy Dyrektywy są wiążące dla państw członkowskich co do skutku określonego w dyrektywie, pozostawiając wybór środków i sposobów niezbędnych dla realizacji celów określonych dyrektywą w gestii państw członkowskich. Adresatami są zazwyczaj wszystkie państwa członkowskie, choć dyrektywy mogą być także skierowane do poszczególnych krajów . Dyrektywa w wewnętrznym porządku krajowym nie wywołuje skutku bezpośredniego, dlatego też wymaga implementacji przy pomocy krajowych instrumentów prawnych.

Zalecenia i opinie Zalecenia i opinie - nie mają charakteru wiążącego i są wyrazem opinii instytucji europejskich o pożądanym kierunku zmian w przepisach prawnych państw członkowskich w określonych dziedzinach. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, iż brak mocy wiążącej zaleceń i opinii nie stanowi o braku użyteczności. Stanowią one bowiem wyraz opinii instytucji wspólnotowych o kierunku pożądanych zmian prawnych w państwach członkowskich i mogą stanowić zapowiedź przyjęcia aktu prawnego o charakterze wiążącym np. w formie rozporządzenia. Omawiane akty prawne z reguły dają państwom członkowskim dodatkowy czas na przygotowanie systemu krajowego do wprowadzenia w terminie późniejszym regulacji wiążących w postaci dyrektywy.

Akty prawne – I filar Traktat o Ustanowieniu Wspólnoty Europejskiej Artykuł 249 (por. także art.161 TEWEA) W celu wykonania swych zadań oraz na warunkach przewidzianych w niniejszym Traktacie, Parlament Europejski wspólnie z Radą, Rada i Komisja uchwalają rozporządzenia i dyrektywy, podejmują decyzje, wydają zalecenia i opinie. Rozporządzenie ma zasięg ogólny. Wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich. Dyrektywa wiąże każde Państwo Członkowskie, do którego jest kierowana, w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawia jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i środków. Decyzja wiąże w całości adresatów, do których jest kierowana. Zalecenia i opinie nie mają mocy wiążącej.

Instrumenty prawne stosowane w II filarze (art. 12 TUE) zasady i ogólne wytyczne dla WPZiB wspólne strategie wspólne działania wspólne stanowiska działania mające na celu umacnianie współpracy państw członkowskich w ramach WPZiB

Traktat o Unii Europejskiej Artykuł 12 Akty prawne – II filar Traktat o Unii Europejskiej Artykuł 12 Unia osiąga cele określone w artykule 11 poprzez: określanie zasad i ogólnych wytycznych wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa decydowanie o wspólnych strategiach, przyjmowanie wspólnych działań, przyjmowanie wspólnych stanowisk, umacnianie systematycznej współpracy między Państwami Członkowskimi w prowadzeniu ich polityki.

Instrumenty prawne III filaru UE (art. 34 TUE) wspólne stanowiska decyzje ramowe decyzje konwencje między państwami członkowskimi

Traktat o Unii Europejskiej Akty prawne – III filar Traktat o Unii Europejskiej Artykuł 34 1. W dziedzinach objętych niniejszym tytułem Państwa Członkowskie wzajemnie się informują i konsultują ze sobą w ramach Rady, mając na względzie koordynację swych działań. W tym celu ustanawiają współpracę między swymi właściwymi jednostkami administracyjnymi. 2. Rada w stosownej formie i według właściwych procedur przewidzianych w niniejszym tytule, przyjmuje środki i sprzyja współpracy, przyczyniając się do osiągnięcia przez Unię przez jej celów. W związku z tym, stanowiąc jednomyślnie z inicjatywy Państwa Członkowskiego lub Komisji, Rada może: