Agnieszka Pikuła Madzia Szymańska Klasa II b ZSZ

Nowotwór płuc

A ZACZĘŁO SIĘ TAK … Nowotwór płuca był bardzo rzadki przed pojawieniem się palenia papierosów. W 1878 nowotwory płuc stanowiły 1% wszystkich nowotworów złośliwych, jakie spotykano w sekcji zwłok, ale procent ten wzrósł do 10-15% na początku XX w. Radon powiązano z rakiem płuca po raz pierwszy w związku z przypadkami wśród górników z Rudaw niedaleko Schneebergu w Saksonii. U górników rozwijała się nieproporcjonalna liczba chorób płuc, które zostały ostatecznie rozpoznane jako rak. Około 75% górników zmarło z powodu raka płuc.

CZYM JEST NOWOTWÓR PŁUC? Nowotwór płuc, zwany potocznie rakiem płuc jest najczęstszym nowotworem złośliwym, na który rocznie umiera 1,3 mln osób na całym świecie. Wywodzi się z komórek nabłonkowych oskrzela lub komórek tkanki płucnej.

OBJAWY: Pojawienie się przewlekłego kaszlu, trwającego powyżej dwóch, trzech tygodni. Krwioplucie – zaawansowany nowotwór. Zmiana charakteru kaszlu u chorych na przewlekłe zapalenie oskrzeli. Chudnięcie bez wyraźnej przyczyny- późny objaw choroby. Bóle w klatce piersiowej. Duszność Gorączka

CZYNNIKI: Kilkoma czynnikami zachorowania na raka płuca jest narażenie zawodowe na szkodliwe substancje m.in.: Azbest, Chrom, Arsen, Krzemionka, Radon, Węglowodory aromatyczne Promieniowanie jonizujące A NAJCZĘSTSZYM CZYNNIKIEM JEST …

PALENIE TYTONIU !!!!

Najbardziej znanym czynnikiem ryzyka zachorowania na raka płuc jest palenie tytoniu. Uważa się, że ponad 90% przypadków tej choroby związanych jest z kancerogennym działaniem dymu tytoniowego. Ryzyko zachorowania podnosi także palenie bierne. W dymie tytoniowym występuje ponad 3000 rakotwórczych substancji, należą do nich m. in.: chlorek winylu, metan, chinolina oraz szereg różnorodnych amin, fenoli, alkoholi, estrów, eterów, aldehydów, czy też amidów. Ponadto w skład dymu wchodzą toksyczne gazy takie jak np. tlenek węgla. Ryzyko wystąpienia raka płuca jest zależne od liczby wypalanych papierosów w ciągu doby, a także od czasu trwania nałogu.

ROKOWANIE: Rak płuca jest nowotworem źle rokującym. Wynika to głównie z powodu wykrycia choroby w zaawansowanym stadium i dużej złośliwości samego nowotworu. W przypadku raka niedrobnokomórkowego za jedyną, dającą szansę na całkowite wyleczenie metodę terapii, uznaje się prawidłowo przeprowadzony zabieg operacyjny. Rak drobnokomórkowy od samego początku rokuje bardzo źle, 5 lat przeżywa około 2% chorych. Nawet w przypadku pomyślnego rokowania skutkiem agresywnego leczenia jest poważne upośledzenie wydolności organizmu, co rodzi niepełnosprawność i niezdolność do pracy.

LECZENIE: Metoda leczenia zależy od: stopnia zaawansowania stopień I i II – leczenie operacyjne i chemioterapia po operacji stopień IIIA – leczenie operacyjne oraz ewentualnie chemioterapia lub radioterapia przed operacją stopień IIIB – radioterapia ewentualnie połączona z chemioterapią stopień IV – chemioterapia paliatywna lub leczenie objawowe wydolności narządów organizmu człowieka ogólnego stanu pacjenta

Leczenie operacyjne jest podstawową metoda terapii w stopniu I i II zaawansowania oraz w niektórych przypadkach stopnia IIIA. Zabieg operacyjny polega na doszczętnej resekcji guza wraz z otaczającym miąższem płucnym. Radioterapia - metoda leczenia u chorych niezakwalifikowanych z różnych względów do operacji. Stosuje się radioterapię radykalną, której celem jest całkowite zniszczenie komórek nowotworowych oraz radioterapię paliatywną służącą zmniejszeniu wymiarów guza. Chemioterapia - Chemioterapeutyki nowej generacji stosowane w leczeniu niedrobnokomórkowego raka płuca to taksany, winorelbina i gemcytabina. Stosowane w monoterapii wykazują większą siłę działania niż leki starsze podawane w skojarzonych schematach leczenia. Leczenie skojarzone- łączy się chemioterapię z radioterapią co wydłuża przeżycie, ale zwiększa toksyczność leczenia. Chemioterapię lub radioterapię można również łączyć z leczeniem operacyjnym.

OBJAWY RAKA SKÓRY

OBJAWY RAKA SKÓRY A – oznacza asymetrię (asymmetry)   A – oznacza asymetrię (asymmetry) B – oznacza rozmyte granice (border irregularity) C – oznacza zmiany w zabarwieniu (colour) D – oznacza średnicę powyżej 6 mm (diameter) E – oznacza uniesienie zmiany powyżej poziomu skóry lub powiększenie wymiarów (elevation, evolution) M

OBJAWY RAKA SKÓRY

Podstawowe informacje nowotwór złośliwy ponad 90% znajduje się na skórze znamiona barwnikowe – pieprzyki duże zachorowanie potrzebna analiza lekarska CHARAKTERYSTYKA

LECZENIE - chirurgiczne - izolowana chemioterapia perfuzyjna - radioterapia - chemioterapia - immunoterapia

WIDEODERMATOSKOPIA

PRZECIWUTLENIACZE

RAK SZYJKI MACICY PROBLEM MEDYCZNY I SPOŁECZNY

UMIERALNOŚĆ NA RAKA SZYJKI MACICY

5 DZIENNIE 2000 ROCZNIE

RAKA SZYJKI MACICY CZYNNIKI RYZYKA - przetrwała infekcja HPV, - wiek (45-55 r.ż.), - wczesne rozpoczęcie współżycia, - duża liczba partnerów seksualnych, - duża liczba porodów, - niski status socjoekonomiczny, - palenie tytoniu, - obniżenie odporności immunologicznej

ROLA HPV Rak szyjki macicy poprzedzony jest zakażeniem onkogennym typem HPV (rak jest następstwem infekcji) Z punktu widzenia ryzyka rozwoju choroby nowotworowej ponad 100 odkrytych typów HPV dzieli się na typy o: - wysokiej onkogenności (typy onkogenne: 16 i 18 najczęściej współistnieją z rakiem szyjki macicy) - niskiej onkogenności (typy nieonkogenne: rzadko stwierdzane w komórkach raka; częściej stają się przyczyną rozwoju brodawek w okolicach ano-genitalnych: 6,11)

HPV TRANSMISJA ZAKAŻENIA Bezpośredni kontakt zakażonej skóry lub błon śluzowych Najczęstsza droga zakażenia - kontakt seksualny HPV łatwo wnika do komórek (nie musi zaistnieć pełny stosunek seksualny) Większa liczba kontaktów seksualnych = większe ryzyko infekcji HPV Barierowe środki antykoncepcyjne zmniejszają tylko ryzyko zakażenia Nosicielami (źródłem zakażenia) mogą być zarówno kobiety jak i mężczyźni Nie dojdzie do zakażenia poprzez środki higieny, bieliznę, aparaturę medyczną

HPV Coraz częściej obserwuje się występowanie rozrostów brodawkowatych w obrębie narządów płciowych U mężczyzn rzadziej dochodzi do rozwoju raka prącia (niż u kobiet raka szyjki macicy) Źródło dalszej transmisji HPV HPV

- zapobieganie infekcji HPV, - immunizacja PROFILAKTYKA RAKA SZYJKI MACICY 1. PIERWOTNA - zapobieganie infekcji HPV, - immunizacja 2. WTÓRNA - przesiewowe badania cytologiczne

Stosowane i proponowane metody profilaktyki raka szyjki macicy  METODA POPULACJA   CZĘSTOŚĆ CYTOLOGIE W ŻYCIU KOBIETY cytologia 25-59  co 3 lata 12 kolposkopia nie wyklucza badań cytologicznych test HPV 20-50 co 10 lat 4 (USA) 30+ 10 35 i 40 (Goldie et al. 2 szczepionka HPV (16, 18, 6, 11)   przed inicjacją seksual. 1 ? - na jak długo daje odporność? - skierowana jest przeciwko 2 spośród znanych aktualnie 15 typów o średnim i wysokim potencjale onkogennym

BADANIE CYTOLOGICZNE 1. Pobranie podczas badania ginekologicznego komórek nabłonkowych z szyjki macicy 2. Pobrane komórki umieszcza się na szkiełku, barwi i ocenia pod mikroskopem 3. Badanie cytologiczne, nazywane również Pap-testem, pozwala w wykryć nieprawidłowe komórki 4. Nie zawsze stwierdzenie komórek nieprawidłowych jest równoznaczne z obecnością raka (stany przedrakowe !) 5. Powtarzane co 3 lata badanie cytologiczne pozwala wykryć chorobę nowotworową w stadiach w pełni wyleczalnych

NABŁONEK PŁASKI NABŁONEK GRUCZOŁOWY KOMÓRKI PRAWIDŁOWE

KOMÓRKI RAKA

Dziękujemy za uwagę!!! 