Wykonała: Barbara Minczewska GMO a ochrona środowiska Wykonała: Barbara Minczewska

Co to jest inżynieria genetyczna? Inżynieria genetyczna jest to zespół technik badawczych pozwalający na wyizolowanie i charakterystykę określonych genów, a także wprowadzanie do nich określonych zmian. Opiera się ona na technikach rekombinacji DNA czyli technikach, które pozwalają na pobranie, wyizolowanie, modyfikację i przenoszenie fragmentów DNA z jednego organizmu do drugiego, nie tylko w obrębie jednego gatunku lecz również pomiędzy gatunkami.

Rośliny genetycznie zmodyfikowane i ich zastosowanie w produkcji roślinnej można podzielić na trzy generacje pierwszej generacji Rośliny, w których zostały zmienione cechy agronomiczne. Dzięki tym modyfikacjom rośliny są odporne na herbicydy lub powszechnie występujące szkodniki. drugiej generacji Rośliny, w których zmienia się między innymi ich cechy jakościowe (np. zmiana profilu kwasów tłuszczowych, zmiana stosunku cukrów, modyfikacje powodujące opóźnienia dojrzewania). trzeciej generacji Rośliny genetycznie zmodyfikowane gromadzące w znacznych ilościach substancje chemiczne przydatne dla przemysłu głównie farmaceutycznego, czy też biopolimery do wykorzystania w przemyśle chemicznym.

Rośliny te coraz częściej pojawiają się na rynku, budząc wiele kontrowersji, szczególnie w odniesieniu do problematyki bezpieczeństwa tych produktów dla zdrowia człowieka i ich wpływu na inne organizmy w środowisku.

W związku z powyższym zachodzi potrzeba oceny stopnia zagrożenia tych produktów dla zdrowia ludzi i środowiska.

CELE MODYFIKACJI: 3.Odporność na niekorzystne warunki środowiska (zasolenie gleby, mróz, susza, metale ciężkie) 2.Odporność na choroby wirusowe, grzybowe, bakteryjne 5.Poprawa lub nadanie nowych cech jakościowych 4.Odporność na szkodniki – modyfikacja Bt (kukurydza, bawełna) 1.Odporność na herbicydy-chemiczne środki ochrony roślin (soja, rzepak)

1.ODPORNOŚĆ NA HERBICYDY-najpowszechniejsza modyfikacja pozwala na stosowanie herbicydu bez obawy o zniszczenie uprawianych roślin. Giną chwasty, przeżywają rośliny uprawne. Do roślin wprowadzany jest gen, który odpowiada za produkcję enzymu rozkładającego dany herbicyd 3.ODPORNOŚĆ NA NIEKORZYSTNE WARUNKI ŚRODOWISKA – pozwala uprawiać rośliny na terenach, gdzie wcześniej uprawa nie była możliwa. Dzięki modyfikacjom są one bardziej odporne na zasolenie gleby, susze, mróz, czy zanieczyszczenia metalami ciężkimi. Tworząc rośliny akumulujące metale ciężkie próbuje się oczyszczać glebę z tych zanieczyszczeń 2. Odporność na wirusy uzyskuje się poprzez wprowadzenie do rośliny genów białek płaszcza (kapsydu) danego wirusa, a także jego enzymów: replikazy, proteazy - pojawienie się tych białek powoduje to, iż późniejsza infekcja tym wirusem jest znacznie słabsza lub skutki choroby pojawiają się z dużym opóźnieniem. Przykładem może być tytoń odporny na wirusa mozaiki tytoniowej.

5. Modyfikuje się rośliny ozdobne dla intensywniejszej barwy 5. Modyfikuje się rośliny ozdobne dla intensywniejszej barwy. Truskawki, aby były odporne na przymrozki. Winogrona bez pestek itd.. Modyfikuje się także rośliny ozdobne dla intensywniejszej barwy. Truskawki, aby były odporne na przymrozki. Winogrona bez pestek itd..  4. Zastosowanie modyfikacji Bt – odporność na szkodniki. Szkodniki owadzie roślin uprawnych powodują ogromna straty w plonach. Modyfikacja roślin uodparniająca na owady była jednym pierwszych z zastosowań biotechnologii u roślin uprawnych.

Zalety stosowania:

Zmodyfikowane bakterie zostały zaprojektowane specjalnie tak, aby rozkładać węglowodory typowe dla ropy naftowej, zatem można by zaprojektować odmiany GMO rozkładające inne zanieczyszczenia. Do zalet upraw GMO należy większa odporność roślin na przymrozki, susze i gradacje szkodników, oraz eliminacja lub znaczne ograniczenie chemicznych środków ochrony roślin. Odpowiednio modyfikowane genetycznie rośliny uprawne mogą stać się odporne na choroby bakteryjne i grzybowe lub zniszczenie przez rozwój szkodliwych dla tych upraw owadów.

Organizmy modyfikowane genetycznie są stosowane także w procesach oczyszczania wód, rekultywacji terenów przemysłowych oraz usuwaniu zanieczyszczeń dostających się do środowiska w wyniku katastrof.

Wady stosowania:

Może spowodować to niekontrolowane powstanie nowych odmian GMO. Istnieją obawy zanieczyszczenia upraw roślin niemodyfikowanych genetycznie cechami pochodzącymi od roślin GMO. Na skutek krzyżowania może dojść do przeniesienia obcego genu do innych, niezmodyfikowanych organizmów. Może spowodować to niekontrolowane powstanie nowych odmian GMO.

Wciąż trwają badania nad wpływem GMO na środowisko naturalne oraz ich wykorzystaniem. Naukowcy są jednak zgodni co do tego, że badania te oraz proces wdrażania ich wyników powinny pozostać pod kontrolą naukową i społeczną

Bibliografia www.greenpeace.org www.ekologia.pl www.e-czytelnia.abrys.pl