Jak tworzymy katalog alfabetyczny? Oprac.Regina Lewańska
W bibliotekach gromadzone są różnorodne zbiory, między innymi: książki, filmy na kasetach VHS oraz DVD, różne programy multimedialne, czasopisma. Zarówno wielkość, jak i różnorodność zbiorów bibliotecznych, powoduję, że bibliotekarz i czytelnik musi dysponować jakimś narzędziem, które będzie umożliwiało szybkie dotarcie do potrzebnego źródła informacji. Takim narzędziem jest Katalog alfabetyczny
Co to jest katalog? Katalog jest spisem dokumentów, obiektów, które należą do określonego zbioru. Spis ten uporządkowany jest według określonych zasad.
Czym jest katalog biblioteczny? Katalog biblioteczny jest spisem książek oraz innych zbiorów bibliotecznych, znajdujących się w danej bibliotece. Spis ten jest uszeregowany w określonym porządku i zawiera najważniejsze informacje o poszczególnych zbiorach bibliotecznych, zapisane na kartach katalogowych.
Jakie zastosowane są hasła w katalogach bibliotecznych? W katalogach możemy spotkać się z następującymi rodzajami haseł: 1. HASŁO AUTORSKIE – czyli nazwisko i imię autora 2. HASŁO TYTUŁOWE – czyli tytuł Hasło jest tym elementem, zamieszczonym na karcie katalogowej, który brany jest pod uwagę podczas porządkowania kart katalogowych.
Zasady stosowania haseł HASŁO AUTORSKIE (nazwisko i imię autora) jest podstawowym hasłem w katalogach; tylko w wyjątkowych sytuacjach hasło autorskie jest zastępowane hasłem tytułowym HASŁO TYTUŁOWE (tytuł dzieła) jest stosowane w katalogu tytułowym; jest także stosowane w innych katalogach w wyjątkowych sytuacjach, gdy: – autor książki jest nieznany (książka jest napisana anonimowo) – autorów książki jest więcej niż 3 – książka jest napisana pod redakcją naukową
Zasady porządkowania haseł Karty katalogowe w katalogu bibliotecznym ułożone są alfabetycznie wg hasła autorskiego lub hasła tytułowego. Podstawowym hasłem w katalogach jest hasło autorskie. W katalogu tytułowym oraz w wyjątkowych przypadkach w katalogu alfabetycznym brane jest pod uwagę hasło tytułowe.
Co to jest sygnatura? Sygnatura jest to oznaczenie znaku miejsca książki lub innego dokumentu bibliotecznego, wraz z jego indywidualnym oznaczeniem. Sygnatura pozwala odnaleźć daną książkę (lub inny dokument biblioteczny) na konkretnej półce.
UKD- Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna lub symbol działu Jest to oznaczenie liczbowe lub literowe, które określa, do jakiego działu należy dana książka (lub inne dzieło biblioteczne). Zatem, po oznaczeniu znaku klasyfikacji lub symbolu działu, możemy zorientować się o czym jest dana książka (czy jest to na przykład książka geograficzna, czy powieść przygodowa itp.)
Katalogi alfabetyczne karty katalogowe są ułożone alfabetycznie wg hasła autorskiego (nazwisko i imię autora); korzystamy z niego gdy znamy autora książki; korzystając z katalogu alfabetycznego możemy dowiedzieć się jakie książki danego autora znajdują się w danej bibliotece KATALOG TYTUŁOWY karty katalogowe są ułożone alfabetycznie wg hasła tytułowego (tytuł książki); korzystamy z niego, gdy znamy tytuł książki, ale nie znamy autora danego dzieła
Katalogi elektroniczne KATALOG w formie ELEKTRONICZNEJ zawiera opisy dokumentów w postaci tzw. rekordów. Katalog elektroniczny pozwala na wieloaspektowe wyszukiwanie dokumentów tzn. wg autora, tytułu, hasła przedmiotowego, słów kluczowych itp.
Podstawowym źródłem, w którym znajdziemy informacje na temat tego, jakie książki gromadzi dana biblioteka, jest W katalogu znajdują się karty katalogowe, zawierające opis książki, zwany opisem Wszystkie karty katalogowe w katalogu ułożone są Układ kart katalogowych wykorzystuje dwa rodzaje haseł: Hasło (czyli nazwisko i imię autora książki); Hasło (czyli tytuł książki), które stosowane jest w katalogu tytułowym, oraz w sytuacji, gdy książka napisana jest anonimowo, albo napisana pod redakcją naukową lub ma więcej niż 3 autorów. Opis bibliograficzny książki zawiera: SPRAWDZAMY WIADOMOŚCI
Odpowiedzi 1. Podstawowym źródłem, w którym znajdziemy informacje na temat tego, jakie książki gromadzi dana biblioteka, jest katalog alfabetyczny. 2. W katalogu znajdują się karty katalogowe zawierające opis książki, zwany opisem bibliograficznym. 3. Wszystkie karty katalogowe w katalogu ułożone są alfabetycznie. 4. Układ kart katalogowych wykorzystuje dwa rodzaje haseł: – Hasło autorskie (czyli nazwisko i imię autora książki); – Hasło tytułowe (czyli tytuł książki), które stosowane jest w katalogu tytułowym, oraz w sytuacji gdy książka napisana jest anonimowo, albo napisana pod redakcją naukową lub ma więcej niż 3 autorów. 5. Opis bibliograficzny książki zawiera: nazwisko i imię autora książki; tytuł i dodatek do tytułu książki; imię i nazwisko tłumacza, ilustratora; kolejność wydania; miejsce, rok wydania i nawa wydawnictwa; ilość stron, map, ilustracji; format książki.