COPM i CPPF Interwencja u Ani Katarzyna Przybyłek, Gabriela Tucznio

Informacje ogólne  Dziewczynka, Ania, lat 16  Uczennica IV klasy podstawowej szkoły specjalnej  Mieszka w Internacie od poniedziałku do piątku, na weekendy wraca do domu  Jest osobą upartą i złośliwą  Woli towarzystwo osób dorosłych  Słabe oceny w badaniu dziecięcą skalą rozwojową ( pamięć i manipulacja – przeciętnie, reszta – słabo)  Wykazuje zachowania agresywne jeśli bardzo nie lubi/ nie chce czegoś robić

Ania  Globalne opóźnienie rozwoju do poziomu upośledzenia umysłowego w stopniu znacznym  Niepełnosprawność ruchowa  Stan po urazie okołoporodowym  Nie jest samodzielna w czynnościach codziennych  Wymaga stałej opieki: rehabilitacyjnej, logopedy, pedagoga  Wymaga treningu czynności codziennych, stymulacji wielozmysłowej i indywidualnego plany kształcenia specjalnego  Podczas wykonywania czynności używa tylko jednej ręki (prawej)

Ania  Nie komunikuje się mową werbalną (posługuje się pojedynczymi dźwiękami i słowami)  Potrafi komunikować się za pomocą naturalnych gestów  Rozumie mowę werbalną wspomaganą gestami, rozumie gesty naturalne i znaków Makaton. Zna podstawowe piktogramy  Niektóre czynności wykonywane schematycznie jest w stanie powtórzyć  Jeśli ktoś ją zdenerwuje, na złość posikuje się  Potrzebuje motywacji do działania

Trudności  Percepcyjne  Rozwój motoryczny  Problemy z koncentracją  Ograniczona ruchomość ręki, problem z małą motoryką  Wada postawy ( jest zgarbiona i ma pochyloną głowę do przodu, nieprawidłowy chód na sztywnych nogach)

Klasa  Dwóch nauczycieli (wychowawca i nauczyciel wspomagający)  W klasie jest pięcioro dzieci, łącznie z Anią  Ania funkcjonuje na dużo niższym poziomie co reszta klasy  Nie uczestniczy aktywnie w zajęciach  Nie podejmuje czynności z zabawą  Nie skupia uwagi na wykonywaniu danej czynności (nie występuje koordynacja wzrokowo ruchowa)  Dzieci są otwarte wobec Ani, ale ona nie podejmuje z nimi żadnego kontaktu

Klasa  Lubi oglądać książki i kartkować zeszyty  Wychowawca uważa że: zeszyty, książki, klucze, picie napojów doprowadza do fiksacji (Ania nadmiernie interesuje się wykonywaniem danej czynności)  Ania w klasie jest odpowiedzialna za: wyrzucanie śmieci do kosza  Lubi się huśtać  Nie ma trudności z trzymaniem przyborów szkolnych, ale wie do czego one służą

Czynności życia codziennego  Ania uczy się samoobsługi  Czasami potrafi zakomunikować (za pomocą gestu) potrzebę fizjologiczną  Samodzielnie potrafi: umyć ręce, napić się, przemieszczać się  Potrzebuje pomocy przy: ubieraniu, rozbieraniu, korzystaniu z toalety, spożywaniu posiłków

Refleksja z wywiadu Wywiad przeprowadzony został z wychowawczynią Ani. Nauczycielka opowiedziała nam w szczegółowy sposób jak wygląda dzień Ani, jakie ma obowiązki i które czynności potrafi wykonywać sama, a w których potrzebuje pomocy. Zapoznała nas z nastawieniem Ani do uczniów i klasy do niej. Opowiedziała nam o zachowaniach dziewczynki. Wychowawczyni nie chciała wprost powiedzieć o trudnościach Ani w wykonywaniu konkretnej czynności dnia codziennego, liczyła że same wywnioskujemy to z wywiadu. Dzięki obserwacji mogłyśmy uzyskać informacje o tym jak Ania wykonuje czynności dnia codziennego, jak się komunikuje i jak wygląda jej praca podczas zajęć w szkole. Nie miałyśmy większych trudności z przeprowadzeniem wywiadu. Rozmowa odbywała się w sali lekcyjnej gdzie mogłyśmy swobodnie przeprowadzać wywiad. Nauczycielka była dla nas miła. Nie była to dla nas sytuacja stresowa.

Obszary pracy  Po przeprowadzonej rozmowie, która częściowo opierała się na formularzu COPM oraz obserwacji dziewczynki zostały wybrane obszary w obrębie, których Kasia nie radzi sobie sama:  Samodzielne jedzenie  Samodzielne ubieranie się  Samodzielne rozbieranie się  Komunikacja  Poprawna postawa

Wybrany obszar do interwencji  Obszarem do pracy, który wybrałyśmy to jedzenie jogurtu Ania ma trudności podczas samodzielnego jedzenia jogurtu ponieważ:  Używa tylko jednej ręki (prawej), nie trzyma kubka co grozi jego wywróceniem się  Chwyta łyżeczkę w pięść  Nie wykonuje pełnych ruchów nadgarstkiem, łyżeczkę do jogurtu wsadza pionowo i tak ją wyciąga, nie nabiera jogurtu na łyżeczkę

Potencjalne problemy  Ograniczenie ruchomości ręki  Brak możliwości wypracowania chwytu kubka jogurtu lewą ręką  Brak możliwości wypracowania precyzyjnego chwytu łyżeczki prawą ręką  Trudność w zrozumieniu poleceń  Złośliwość i upartość

Ograniczenia ruchomości ręki  Stawy paliczkowe, nie ma większych ograniczeń  Stawy śródręczno – paliczkowe, odwiedzenie to naturalna pozycja, problem w przywodzeniu  Nadgarstek, zgięcie grzbietowe lekko ograniczone, możliwość uzyskania tylko pozycji pośredniej  Kciuk, ograniczenie odwiedzenia, brak 10 stopni, sztywność mięśniowa w zgięciu paliczków kciuka  Przeciwstawianie kciuka możliwe w sposób bierny  Sztywność w wykonywaniu pracy mięśniowej

Ocena i badanie potrzeb  Rozmowa z fizjoterapeuta na temat ruchomości ręki  Rozeznanie się w możliwości dostosowania sprzętu ułatwiającego jedzenie jogurtu  Rozmowa z wychowawcą

Założenia  Szybszym procesem jest dostosowanie sprzętu, ponieważ wypracowanie chwytu jest procesem długotrwałym i nie koniecznie może przynieść sukces  Dostosowanie sprzętu usprawni jedzenie jogurtu przez Anię  Sprzęt będzie wykorzystywany w codziennym jedzeniu

Cel SMART  Ania po upływie jednego tygodnia będzie jadła sprawniej jogurt przy pomocy dostosowanego sprzętu.  S – Ania wymaga usprawnienia wykonywania tej czynności  M – jest określony czasem, jeden tydzień  A – jest akceptowalny. Jest możliwy do osiągnięcia  R – jest realny. Możemy dostosować sprzęt do możliwości dziewczynki  T – na wykonanie celu mamy jeden tydzień

Plan  Obserwacja Ani podczas jedzenia jogurtu  Analiza czynności  Dostosowanie sprzętu  Wprowadzenie sprzętu  Obserwacja czynności jedzenia dostosowanym sprzętem

Analiza czynności Wybrana czynność do analizy Jedzenie jogurtu (czynność wykonywana w szkole ) Potrzebne obiekty i materiały do wykonania czynności: Jogurt Łyżeczka Warunki środowiska konieczne do wykonania czynności: Odpowiednio oświetlone pomieszczenie Stół i krzesło odpowiednio dostosowane do osoby Wymagania (fizyczne, sensoryczne, społeczne, emocjonalne) konieczne do wykonania czynności:  Sprawność fizyczna kończyn górnych  Koordynacja ruchowo wzrokowa  Zmysł dotyku  Koncentracja na wykonywanej czynności  Dostateczna ilość czasu

Analiza czynności Umiejętności i wiedza konieczna do wykonania czynności:  Zaplanowanie kolejnych czynności podczas jedzenia jogurtu  Umiejętność chwytu  Umiejętność przełykania posiłku Analiza czynności w kontekście osoby: Charakterystyka osoby: Ania (16 lat). Dziewczynka jest upośledzona umysłowo w stopniu znacznym, ma ograniczenia w ruchomości ręki. Ma trudność z spożywaniem prostych posiłków – jogurtu. Jej głównymi przeszkodami w jedzeniu jest skupienie uwagi na wykonywanej czynności. Dziewczynka również nie jest wstanie poprawnie chwycić łyżeczki dominującą ręką, a lewą trzymać kubka. Ma trudność z nabraniem jogurtu na łyżeczkę. Podczas spożywania jogurtu potrzebuje stałego nadzoru opiekuna i motywacji do jedzenia Cel osoby: Sprawne i efektywne jedzenie jogurtu

Analiza czynności Jedzenie jogurtu  Wyciągniecie dominującej kończyny górnej w stronę łyżeczki  Trudność z prawidłowym chwyceniem łyżeczki w rękę  Pionowe włożenie łyżeczki do jogurtu  Wyciągnięcie łyżeczki z jogurtu pod kątem jakim umożliwia opakowanie  Otworzenie ust  Włożenie łyżeczki z jogurtem do ust  Zamknięcie ust  Wyciągniecie łyżeczki z ust  Połknięcie Czynności były powtarzane do prawie całkowitego spożycia jogurtu. Wniosek: Ania nie wykonuje tej czynności w sposób efektywny i komfortowy

Analiza czynności Przeszkody (fizyczne, sensoryczne, społeczne, emocjonalne) występujące podczas wykonywania czynności:  Brak sprawności fizycznej (ruchomość ręki/palców ograniczona)  Wiele obiektów rozpraszających uwagę  Brak motywacji Wnioski: Ania je samodzielnie jogurt jednak jej sposób wykonywania czynności powoduje, że jest to dla niej wymagające zadanie.

Dostosowanie sprzętu  Stabilizująca podkładka pod kubek zapobiegająca wywróceniu go  Łyżeczka