TRANSPORT: RUROCIĄGI, TAŚMOCIĄGI, PRZENOŚNIKI; ZESTAW NR 8 TRANSPORT: RUROCIĄGI, TAŚMOCIĄGI, PRZENOŚNIKI; MAGAZYNOWANIE
RUROCIĄGI służą do transportu cieczy, gazów i par na duże odległości. Rurociągi pneumatyczne lub hydrauliczne mogą służyć do transportu ciał stałych.
Łączenie rur: złączki gwintowe, kołnierze, spawanie, nitowanie, lutowanie. → Wady i zalety? Uszczelki wykonuje się z materiałów plastycznych: skóra, guma, tworzywa sztuczne, klingeryt (włókno azbestowe i klej kauczukowy). Przy wysokich ciśnieniach (kilkadziesiąt atm.) stosuje się uszczelki metalowe (miedź, brąz).
KOMPENSATORY – są konieczne ze względu na zmiany temperatury, które skutkują zmianami długości. Powstają w wyniku zmiany temperatury czynnika transportowanego lub otoczenia (pory roku, zmiany pogody). TŁOCZENIE cieczy odbywa się za pomocą pomp lub grawitacyjnie, jeśli rzeźba terenu to umożliwia. Gaz tłoczy się przy użyciu pomp. Rurociągi można układać na ziemi lub pod ziemią, pod wodą, podwieszać w powietrzu.
Regulowanie przepływu gazów i cieczy w rurociągach odbywa się za pomocą kurków, zasuw i zaworów. Zawory mogą też regulować ciśnienie (np. obniżać do pożądanego poziomu).
Zawór zwrotny – przepuszcza medium tylko w jednym kierunku.
Przepływ jednokierunkowy.
Regulacja natężenia przepływu.
Zawór redukcyjny – utrzymuje stałe, obniżone ciśnienie Zawór redukcyjny – utrzymuje stałe, obniżone ciśnienie. Zawsze znajduje zastosowanie do butli ze sprężonym gazem.
PRZENOŚNIKI są to maszyny, służące do przenoszenia w sposób ciągły ciał stałych na nieduże odległości. Przenośniki dzielimy na: cięgnowe (transport za pomocą cięgna: taśmy, liny, łańcucha) bezcięgnowe (specjalna konstrukcja urządzenia) z czynnikiem pośrednim (powietrze, woda)
PRZENOŚNIKI CIĘGNOWE Bęben napędowy (2) i napinający (3). Rodzaje napinaczy: śrubowy (wymaga okresowej regulacji), ciężarowy - poziomy lub pionowy.
Stosuje się taśmy gumowe z przekładkami wzmacniającymi.
Załadunek materiału na taśmę przeprowadza się za pomocą: rynien koszy podajników. Materiał na taśmie należy odpowiednio uformować, a taśma musi być zabezpieczona przed nadmiernym niszczeniem. W miejscu podawania rolki podtrzymujące ustawia się gęściej. Całkowite rozładowanie taśmy.
Możliwe jest częściowe rozładowanie taśmy.
Przenośniki członowe Dwa równoległe cięgna (np. łańcuchy) połączone są płytami lub odpowiednimi kształtkami, przystosowanymi do transportowanego materiału. Mogą to być stopnie w przypadku schodów ruchomych.
Przenośniki zgarniakowe Zgarniaki przymocowane są do cięgna (np. łańcucha). Transport może odbywać się zarówno górną, jak i dolną częścią (tzw. korytem). Załadunek i rozładunek może nastąpić w dowolnym miejscu. Nadają się do transportu materiałów sypkich.
Przenośnik nadaje się do transportu poziomego lub pionowego materiałów sypkich, gdy ich współczynnik tarcia wewnętrznego jest większy niż względem ścian rynny. Szczelna obudowa umożliwia transport materiałów pylących, o podwyższonej temperaturze i szkodliwych dla zdrowia.
Przenośniki kubełkowe Materiał jest przenoszony porcjami w kubełkach, pionowo, poziomo lub w sposób łączony. Napełnianie kubełków: dozowanie lub samoczynne naczerpywanie. Rozładowanie: odśrodkowo lub grawitacyjnie. Poniżej rozładunek odśrodkowy (siła odśrodkowa).
Rozładunek grawitacyjny.
Przenośniki bezcięgnowe Pochylnia prosta lub helisoidalna, po której zsuwa się materiał. Ważny kąt nachylenia i współczynnik tarcia.
Przenośniki wałkowe i krążkowe Ładunek może być przesuwany ręcznie (na lotniskach), zsuwać się grawitacyjnie. Bywa też stosowany napęd wałków.
Przenośniki śrubowe (ślimakowe) Stosuje się do transportu materiałów sypkich, a także zbrylających się, wilgotnych i ciastowatych – wtedy zamiast elementu śrubowego stosujemy wstęgowy lub łopatkowy.
Przenośniki wstrząsowe Rynna wykonuje niewielkie ruchy posuwisto-zwrotne. Wykorzystuje się bezwładność transportowanego materiału.
Przenośniki z czynnikiem pośrednim W przenośnikach pneumatycznych wykorzystuje się zjawisko unoszenia rozdrobnionego ciała stałego w strumieniu gazu (najczęściej powietrza). W przenośnikach hydraulicznych stosuję się ciecz, najczęściej wodę, jako medium unoszące materiał. W transporcie niskociśnieniowym wykorzystuje się otwarte kanały, którymi spływa woda unosząca materiał, w transporcie wysokociśnieniowym mieszanina tłoczona jest rurami pod ciśnieniem 1,5-7,0 atm.
ZBIORNIKI MAGAZYNOWE Magazyny niezbędne są w każdym zakładzie do zgromadzenia zapasu surowców, a także przechowywania produktów przed wysyłką. Magazyny muszą spełniać warunki odpowiedniego zabezpieczenia surowców i produktów. Kulisty zbiornik gazu.
Zbiorniki gazu „mokre” o zmiennej objętości
Zbiorniki do magazynowania cieczy
Taki kształt zbiornika zapewnia najmniejsze naprężenia.
Zbiorniki do magazynowania materiałów sypkich
Silosy zbożowe Silosy cementowe
Opróżnianie zbiorników Można regulować lub przerwać opróżnianie zbiornika.
Po otwarciu klapy następuje całkowite opróżnienie zbiornika.
Takie zamknięcie umożliwia częściowe opróżnienie zbiornika w wyniku przerwania wysypu. Możliwe jest regulowanie szybkości wysypu.
Istnieje możliwość przerwania wysypu, ale nie da się regulować jego szybkości i natężenia.
Podczas szybkiego opróżniania (wypływ hydrauliczny) wysokich silosów stwierdza się dynamiczny wzrost ciśnienia na ścianki o współczynniku do 4x, co może grozić uszkodzeniem zbiornika. Aby temu zapobiec, stosuje się przewody odciążające – pionowe rury z otworami, umieszczone wewnątrz silosa. Podczas jego opróżniania wypływ materiału sypkiego następuje stopniowo od górnych warstw przez rurę, a reszta materiału w silosie pozostaje nieruchoma. Ciśnienie nie wzrasta, lecz w miarę opróżniania zbiornika maleje.
Pojemnik przenośny uniwersalny, stosowany do magazynowania i późniejszego transportu.