ZAPOŻYCZENIA WYRAZOWE Z JĘZYKÓW OBCYCH ZAPOŻYCZENIA Z JĘZYKA ŁACIŃSKIEGO (LATYNIZMY)
LATYNIZMY- LITURGIA I KOŚCIÓŁ W czasach średniowiecznych wyrazy łacińskie przechodziły do polskiego poprzez pośrednictwo języka czeskiego czy niemieckiego. Chodziło przede wszystkim o wyrazy związane z liturgią i Kościołem: Apostolus- apostoł Peregrinus- pielgrzym Episcopus- biskup
ZAPOŻYCZENIA ŁACIŃSKIE- SŁOWNICTWO SZKOLNE, LEKARSKIE I PRZYRODNICZE Dużo zapożyczeń łacińskich dotyczyło słownictwa szkolnego, lekarskiego, przyrodniczego (nazwy drzew, roślin, owoców, przypraw do potraw, związków chemicznych, minerałów). Większość przedostała się do polszczyzny bezpośrednio z języka łacińskiego: Amydalum- migdały Crystallus- kryształ Baccalarius- bakałarz Declinatio- deklinacja
OPRÓCZ TEGO ISTNIEJE SPORA GRUPA ZWROTÓW, WYRAŻEŃ I SENTENCJI, KTÓRE FUNKCJONUJĄ W NIEZMIENIONEJ FORMIE I PRZETRWAŁY DO CZASÓW DZISIEJSZYCH: Corpus delicti- dowód rzeczowy Status quo- istniejący obecnie stan rzeczy Ibidem- tamże Ad acta- do akt
ZAPOŻYCZENIA ŁACIŃSKIE – PROBLEMY I HISTORIA W czasach renesansu wkładano do wypowiedzi w języku polskim wyrazy łacińskie bez większej potrzeby. Używano ich tylko dla zwrócenia na siebie uwagi (tzw. makaronizowanie). Napływ słów łacińskich trwał aż do XVIII w., obejmując również takie dziedziny jak sztuka i prawo (dekret, kauza, prokurator). Można tu zaliczyć problem dwu języków klasycznych: greki i łaciny, gdzie także większość leksemów docierała do polszczyzny za pośrednictwem łaciny. Bezpośrednie zapożyczenia greckie są nieliczne i dotyczą terminów naukowych. Dla XIX i XX w. charakterystyczne są tzw. zapożyczenia sztuczne o pochodzeniu grecko-łacińskim, które wzbogacają słownictwo różnych dziedzin nauki. Przykłady: zootechnika – od gr. zōon „zwierzę” + gr. technikós „umiejętny, biegły w rzemiośle” minimetr - od łac. minimum „najmniejszy”+ gr. métron „miara” radioterapia – od łac. radius „promień” + gr. therapeía „służba”
PREZENTACJE WYKONAŁ ADAM TOMCZAK