Wykład 1 Studia podyplomowe SWPS Master Class ZMIANY POSTAW I ZACHOWAŃ
Potrzeba afiliacji Potrzeba przebywania z innymi ludźmi Obie skrajności - patologią
Efekty facylitacji społecznej PROCESY, DZIĘKI KTÓRYM OBECNOŚC INNYCH LUDZI WYWIERA INTENSYFIKUJĄCY WPŁYW NA ZACHOWANIE JEDNOSTKI
FACYLITACJA Triplett Wpływ audytorium Wpływ równoczesnego działania Sprzeczność w wynikach badań
Labirynt
Obecność innych ludzi Ułatwia wykonywanie zadań prostych i dobrze wyuczonych Utrudnia wykonywanie zadań nowych i skomplikowanych DLACZEGO?
Propozycja ZAJONCA – poziom pobudzenia jako wyjaśnienie Koncepcja Hulla & Spence’a: Tendencja do wystąpienia określonej reakcji = siła nawyku x siła zgeneralizowanego popędu Obecność innych ludzi źródłem ogólnego, niespecyficznego pobudzenia Im wyższe pobudzenie, tym większa tendencja do emitowania R dominującej Dlaczego obecność innych ma powodować pobudzenie? ZAJONC: W ewolucyjnej przeszłości obecność innych związana z doniosłością zdarzenia
Cottrel: ludzie nauczyli się, że obserwatorzy ich działań nagradzają ich lub karzą Kluczem lęk przed oceną Jeśli tak, to efekty facylitacji znikną, gdy obserwatorom zawiążemy oczy
BARON: Inni ludzie jako dystraktor
Baumeister Inni jako obiekt wymagający autoprezentacji
PODEJŚCIE POZNAWCZE: Obecność innych jako element zwiększający stan obiektywnej samoświadomości OBIEKTYWNA SAMOSWIADOMOŚĆ: stan, w którym uwaga skierowana jest na siebie jako obiekt percepcyjnie dostępny innym
Gdy podmiot wie, że ludzie go obserwują Zaczyna koncentrować się na tym, jak inni go widzą i oceniają Wyrazisty staje się standard „jak powinienem się zachować” Rozbieżność tego standardu ze stanem aktualnym rodzi napięcie motywacyjne ukierunkowane na usunięcie owej rozbieżności
Owocuje to wzrostem wysiłku W przypadku zadań łatwych – szybki sukces i spadek napięcia W przypadku zadań trudnych – najpierw niepokój, potem okazuje się, że wzrost wysiłku nie wystarcza, wzrost pobudzenia, intruzywne myśli „co inni o mnie pomyślą”, ruminacje itd. KLUCZEM: koncentracja uwagi na zadaniu vs. jej zaburzenia
Wyniki badań Ringelmanna Zespół 2-osobowy = 93% Zespół 3 osobowy = 85% Zespół 8 osobowy = 49%
Próżniactwo społeczne Zmniejszenie przez jednostkę wysiłku wkładanego w pracę grupową (w porównaniu do wysiłku wkładanego podczas wykonywania analogicznego zadania indywidualnie)
Interpretacje Rozproszenie odpowiedzialności Zasada równości Chowanie się w tłumie Wypełnianie społecznego standardu
Jak zapobiegać?... Wysoka samoświadomość + krótka perspektywa czasowa = minimalny tylko efekt Ringelmanna w badaniach wioślarzy i kajakarzy
Polaryzacja grupowa Skłonność grupy do przyjmowania stanowiska bardziej skrajnego od [średniego] stanowiska jednostek - preferencje ryzyka - skrajne oceny społeczne (pisanie manifestu) - wojna gangów vs. pojedynek gangsterów
Efekt grupowego myślenia Inwazja w Zatoce Świń
Garold Stasser Preferencja informacji podzielanych
AUTOPREZENTACJA Kierowanie wrażeniem, jakie wywiera się na innych