Projekt Krzyżacy. Wykonany przez: Zieniewicz Maciej Bartosz Bogdan Kl. I c

Tekst Bogurodzicy. Nas dla wstał z martwych syn boży, Wierzyż w to człowiecze zbożny, Iż przez trud Bog swoj lud Odjął diablej strożej. Przydał nam zdrowia wiecznego, Starostę skował pkielnego, Śmierć podjął, wspominął Człowieka pirwego. Jenże trudy cirzpiał zawiernie, Jeszcze był nie prześpiał zaśmierne, Aliż sam Bog z martwych wstał. (…) Bogurodzica, dziewica, Bogiem sławiena Maryja! U twego syna, Gospodzina, matko zwolena Maryja! Zyszczy nam, spuści nam. Kirielejson. Twego dziela Krzciciela, bożyce, Usłysz głosy, napełni myśli człowiecze. Słysz modlitwę, jąż nosimy, A dać raczy, jegoż prosimy, A na świecie zbożny pobyt, Po żywocie rajski przebyt. Kirielejson.

Krzyżacy jako lektura.  Krzyżacy – powieść historyczna Henryka Sienkiewicza, która ukazała się po raz pierwszy w czasopiśmie "Tygodnik Ilustrowany" w latach , a w postaci książkowej w roku Akcja utworu toczy się najprawdopodobniej od 1399 (rok śmierci Królowej Jadwigi) do 1410 (bitwa pod Grunwaldem). W okresie publikacji powieść była protestem przeciwko germanizacji prowadzonej przez władze zaboru pruskiego. Sienkiewicz pisał Krzyżaków ku pokrzepieniu serc Polaków. Chciał, aby jego książka ukazywała Polskę w okresie świetności jej oręża. Książkowe wydanie powieści w roku 1900 uwieńczyło jubileusz dwudziestopięciolecia pracy pisarza. Krzyżacy ze względu na antyniemiecką wymowę była pierwszą książką wydaną w Polsce po zakończeniu II wojny światowej; powieść została wydana w sierpniu 1945 roku. W 1960, w 550. rocznicę bitwy pod Grunwaldem, powstał polski film w reżyserii Aleksandra Forda, pt.: Krzyżacy oparty na powieści. Książka została przetłumaczona na 25 języków.  Data pierwszego wydania: 1900r.  Autor: Henryk Sienkiewicz  Kraj wydania: Zabór rosyjski  Typ utworu: Powieść historyczna

Główni bohaterowie powieści.  Danusia Jurandówna  Jagienka ze Zgorzelic  Jurand Ze Spychowa  Maćko z Bogdańca  Zbyszko z Bogdańca

Zdjęcia dotyczące powieści pt.: „Krzyżacy” H.Sienkiewicza.

Kilka słów o autorze powieści. Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz herbu Oszyk, pseudonim Litwos (ur. 5 maja 1846 w Woli Okrzejskiej, zm. 15 listopada 1916 w Vevey) – polski nowelista, powieściopisarz i publicysta pochodzenia tatarskiego laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1905) za całokształt twórczości jeden z najpopularniejszych pisarzy polskich przełomu XIX i XX wieku. Urodził się we wsi Wola Okrzejska w Ziemi Łukowskiej w zubożałej rodzinie szlacheckiej, pieczętującej się herbem Oszyk, po mieczu wywodzącej się z Tatarów osiadłych na Litwie. Jego rodzicami byli Józef Sienkiewicz ( ) i Stefania Sienkiewicz z domu Cieciszowska ( ). Był jednym z sześciorga dzieci (cztery siostry i brat). Wola Okrzejska należała do babki pisarza, Felicjany Cieciszowskiej. Został ochrzczony w sąsiedniej miejscowości Okrzeja w kościele pw. św. Piotra i Pawła. W 1872 r. wydał powieść Na marne oraz Humoreski z teki Worszyłły, a następnie Stary sługa (1875), Hania (1876), oraz Selim Mirza (1877). Trzy ostatnie utwory nazywane są małą trylogią. Bywał w popularnych w owym czasie salonach warszawskich: u swej krewnej Jadwigi Łuszczewskiej znanej pod literackim pseudonimem Deotyma oraz u aktorki Heleny Modrzejewskiej. W lutym 1876 r. wraz z Heleną Modrzejewską i grupą znajomych wybrał się w podróż do USA. W owym czasie nie było to czymś powszednim. W swej korespondencji do gazety pisał o tym: „Człowiek, który wyjeżdża do Ameryki, jest jeszcze u nas rzadkością. Wyobrażam sobie nawet, że po powrocie, w powiecie łukowskim, z którym łączą mnie liczne stosunki, przynajmniej przez miesiąc będą mnie uważać za rodzaj powiatowego Ferdynanda Korteza.” W Ameryce zatrzymał się dłużej w Kalifornii. Z tego okresu pochodzą Listy z podróży do Ameryki; drukowane w Gazecie Polskiej zyskały sobie szerokie uznanie czytelników. Pisał też Szkice węglem (1876). Pod wpływem podróży do Stanów Zjednoczonych napisał kilka dalszych utworów: Komedia z pomyłek (1878), Przez stepy (1879), W krainie złota (1880), Za chlebem (1880), Latarnik (1881), Wspomnienia z Maripozy (1882), Sachem (1883). Bywał w popularnych w owym czasie salonach warszawskich: u swej krewnej Jadwigi Łuszczewskiej znanej pod literackim pseudonimem Deotyma oraz u aktorki Heleny Modrzejewskiej. W lutym 1876 r. wraz z Heleną Modrzejewską i grupą znajomych wybrał się w podróż do USA. W owym czasie nie było to czymś powszednim. W swej korespondencji do gazety pisał o tym: „Człowiek, który wyjeżdża do Ameryki, jest jeszcze u nas rzadkością. Wyobrażam sobie nawet, że po powrocie, w powiecie łukowskim, z którym łączą mnie liczne stosunki, przynajmniej przez miesiąc będą mnie uważać za rodzaj powiatowego Ferdynanda Korteza.” W Ameryce zatrzymał się dłużej w Kalifornii. Z tego okresu pochodzą Listy z podróży do Ameryki; drukowane w Gazecie Polskiej zyskały sobie szerokie uznanie czytelników. Pisał też Szkice węglem (1876). Pod wpływem podróży do Stanów Zjednoczonych napisał kilka dalszych utworów: Komedia z pomyłek (1878), Przez stepy (1879), W krainie złota (1880), Za chlebem (1880), Latarnik (1881), Wspomnienia z Maripozy (1882), Sachem (1883).

Zdjęcia z życia Henryka Sienkiewicza.

Rycerz w średniowieczu.  Każdy prawdziwy rycerz powinien odznaczać się słusznym wzrostem, siłą i zręcznością. Jego ubiór zależał od miejsca i sytuacji, w jakiej się znajdował. Średniowiecznego rycerz cechowały przede wszystkim odwaga i męstwo; bez tego nie stawiałby czoła wrogom na polu bitwy. Druga, jakże ważną zaletą polskich rycerzy, była uczciwość, można było im zaufać, a nawet zostać obdarzonym jego wiernością. Pewnie każdy prawy rycerz był patriotą. Tutaj właśnie ukazuje się ich miłość do ojczyzny. Na pierwszym miejscu zawsze stawiali honor. Woleli polec, niż przegrać i okryć się hańbą. Posiadali taką cechę, która pozornie w życiu codziennym może wydawać się niepotrzebna, ale kiedy przyjdzie potykać się bądź spędzić noc w trudnych warunkach, niezbędna okaże się taka wytrzymałość, której każdy zagraniczny rycerz pozazdrościłby polskiemu. Chyba już ostatnią zaletą średniowiecznego rycerza jest szacunek i rycerskość wobec kobiet-usługiwanie przy stole, podawanie wody święconej w kościele, przy wyjazdach - odbieranie upominku od damy serca. Średniowiecznego rycerz cechowały przede wszystkim odwaga i męstwo; bez tego nie stawiałby czoła wrogom na polu bitwy. Druga, jakże ważną zaletą polskich rycerzy, była uczciwość, można było im zaufać, a nawet zostać obdarzonym jego wiernością. Pewnie każdy prawy rycerz był patriotą. Tutaj właśnie ukazuje się ich miłość do ojczyzny. Na pierwszym miejscu zawsze stawiali honor. Woleli polec, niż przegrać i okryć się hańbą. Posiadali taką cechę, która pozornie w życiu codziennym może wydawać się niepotrzebna, ale kiedy przyjdzie potykać się bądź spędzić noc w trudnych warunkach, niezbędna okaże się taka wytrzymałość, której każdy zagraniczny rycerz pozazdrościłby polskiemu. Chyba już ostatnią zaletą średniowiecznego rycerza jest szacunek i rycerskość wobec kobiet-usługiwanie przy stole, podawanie wody święconej w kościele, przy wyjazdach - odbieranie upominku od damy serca.

Średniowieczna mapa.

Jak był uzbrojony rycerz?  Rycerz był z założenia wojownikiem. Jego misją życiową była walka. Już od młodych, jako adept do stanu rycerskiego, szkolił się w posługiwaniu bronią, najpierw mieczem, później kopią i innymi rodzajami oręża. Miało go to przygotować do trudnych i niebezpiecznych realiów ówczesnej Europy, która znajdowała się w stanie niemal permanentnym wojny w okresie średniowiecza. Królowie walczyli z królami, zbuntowani lennicy przeciwko swoim seniorom, całe kraje przeciwko obcym najeźdźcom, sąsiad przeciwko sąsiadowi.  Prawdziwa plagą były właśnie wojny sąsiedzkie, szczególnie tam gdzie władza centralna była słaba i nie potrafiła zapewnić porządku i bezpieczeństwa mieszkańcom poszczególnych regionów. Wówczas lokalni mężowie brali sprawy w swoje ręce, często łamiąc prawo i zbrojnie zagarniając ziemie i dobytek swoich sąsiadów. Tylko ci którzy potrafili zbrojnie przeciwstawić się zbrojnej inwazji mieli szansę na przetrwanie. W takich warunkach, rycerz wprowadzał w życie umiejętności wojskowe nabyte w okresie bycia paziem i giermkiem. Także turnieje rycerskie wpływały pozytywnie na umiejętności posługiwania się bronią. Tam gdzie władcy, czy bogaci mężowie organizowali zawody rycerskie, w takich regionach znajdowali się najbardziej wojowniczy i najlepiej wyćwiczenie rycerze. Te umiejętności były niezwykle przydatne w częstych wojnach, czy to domowych czy z wrogiem zewnętrznym.

Ciekawostki.  Zakon krzyżacki - pełna nazwa brzmi: Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie (Zakon Krzyżacki, Zakon Niemiecki, łac. Ordo fratrum domus hospitalis Sanctae Mariae Theutonicorum in Jerusalem, Ordo Teutonicus, OT, niem. Orden der Brüder vom Deutschen Haus Sankt Mariens in Jerusalem, Deutscher Orden, DO) – zakon rycerski, jeden z trzech największych, obok joannitów i templariuszy, które powstały na fali krucjat w XII wieku. Zakon na wiele setek lat opanował obszary późniejszych Prus Wschodnich oraz dzisiejszej Łotwy i Estonii tworząc z tych ziem Prusy Zakonne. Zakon podbił także niektóre ziemie Polski i Litwy.

Nasze opinie o lekturze.  Bartosz Bogdan - Jedynym powodem, dla którego przeczytałem tę lekturę był obowiązek szkolny. Książka absolutnie mnie nie zainteresowała. Było tam wiele opisów scen batalistycznych, które mi się nie podobały. Nie jest to rodzaj literatury, za którą przepadam.  Maciej Zieniewicz – książka Sienkiewicza podobała mi się, ponieważ można było zapoznać się z epoką, obyczajami oraz zwyczajami rycerskimi, uzbrojeniem rycerza średniowiecznego oraz jego życiem. Bardzo mi się podobała. Serdecznie polecam.

Źródła:    Trochę własnej głowy