Podkomitet Monitorujący ds. równoważnego rozwoju Maria Manelska Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Departament Wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Wydział Wyboru Projektów Biuro Oceny Formalnej Projektów Zgodność przedsięwzięć dotyczących rekultywacji składowisk z dyrektywą OOŚ i prawem krajowym. Toruń, dnia 1 lipca 2010 roku

REALIZACJA PROJEKTÓW W ZAKRESIE REKULTYWACJI SKŁADOWISK FINANSOWANYCH ZE ŚRODKÓW UNIJNYCH MUSI BYĆ ZGODNA Z WYMAGANIAMI DYREKTYW UNIJNYCH: Dyrektywy Rady nr 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999r. w sprawie składowania odpadów - artykuł 13 - Procedury zamknięcia i poeksploatacyjnego nadzoru Dyrektywy Rady nr 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (dalej: dyrektywa OOŚ); Znowelizowana Dyrektywą Rady 97/11/WE z dnia 3 marca 1997r. – (dalej: dyrektywa OOŚ);

Państwa członkowskie powinny ustalić w ramach tzw. procedury screeningu, z uwzględnieniem kryteriów zawartych w dyrektywie, czy projekty związane z rekultywacją składowisk mogą znacząco oddziaływać na środowisko przed udzieleniem zezwolenia na inwestycję. Komisja Europejska jest zdania, że w niektórych przypadkach rekultywacja składowisk może znacząco oddziaływać na środowisko (np. poprzez budowę urządzeń, powstanie odcieków lub produkcję metanu i innych gazów). Takie skutki powinny być uwzględnione w raporcie ocen oddziaływania na środowisko przygotowanego w ramach procesu udzielania zezwolenia. Interpretacja przepisów dotycząca rekultywacji składowisk dokonana przez Komisję Europejską

Nawet jeżeli dyrektywa OOŚ nie miała zastosowania do danego składowiska w przeszłości lub nie uznano za konieczne przeprowadzenia przeprowadzenie oceny oddziaływania, należy przed rekultywacją przeprowadzić screening lub pełną procedurę oceny oddziaływania na środowisko. Procedury te mogłyby stanowić część działań kontrolnych i sprawozdawczych przewidzianych na mocy art. 13 dyrektywy Rady w sprawie składowania odpadów. Komisja Europejska pragnie zwrócić uwagę państw członkowskich na obowiązek zapewnienia zgodności przedsięwzięć dotyczących rekultywacji składowisk z dyrektywą OOŚ. Interpretacja przepisów dotycząca rekultywacji składowisk dokonana przez Komisję Europejską

PODSTAWOWE REGULACJE PRAWA KRAJOWEGO W ZAKRESIE ZAMKNIĘCIA SKŁADOWISKA ODPADÓW I PRZEPROWADZENIA REKULTYWACJI Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. o odpadach (tj. Dz.U. z 2007 Nr 39, poz. 251 z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003r. (Dz.U. Nr 61, poz. 549) w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 marca 2009r. (Dz.U. Nr 39, poz. 320) zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów.

NOWELIZACJA PRZEPISÓW USTAWY O ODPADACH z 22 stycznia 2010r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 28, poz.145).  Od 12 marca 2010r. obowiązuje nowelizacja ustawy o odpadach.  Nałożyła ona nowe obowiązki na samorządy związane z gospodarką odpadami.  Dotyczą one wydawania decyzji administracyjnych oraz procedur zamykania składowisk odpadów komunalnych.  Zgodnie z tymi przepisami zamknięcie składowiska może nastąpić nie tylko wtedy, gdy nie spełnia ono wymagań ekologicznych, ale także wtedy, gdy od roku nie przyjmuje ono odpadów lub jest przepełnione.

Zgodnie z art. 54 znowelizowanej ustawy o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001r. 1.Zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części wymaga zgody właściwego organu. 2.Zgodę na zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części wydaje, na wniosek zarządzającego składowiskiem odpadów, w drodze decyzji, właściwy organ, którym jest: 1)regionalny dyrektor ochrony środowiska – dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zamkniętych; 2)marszałek województwa – dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zakładów, gdzie jest eksploatowana instalacja, która jest kwalifikowana jako mogąca znacząco oddziaływać na środowisko (art. 378 ust. 2a ustawy z 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska); 3)starosta – dla pozostałych przedsięwzięć.

3.Przed wydaniem zgody, na zamknięcie składowiska odpadów, przeprowadzana jest kontrola składowiska odpadów, na wniosek właściwego organu, przez:  wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska z udziałem przedstawiciela tego organu. 4.Przeprowadzenie kontroli składowiska odpadów, nie jest wymagane, jeżeli potrzeba zamknięcia składowiska odpadów wynika z zarządzenia pokontrolnego wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska

Wniosek, na zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części, powinien zawierać: 1.określenie technicznego sposobu zamknięcia składowiska odpadów lub jego wydzielonej części; 2.datę zaprzestania przyjmowania odpadów do składowania na składowisku odpadów; 3.harmonogram działań związanych z rekultywacją składowiska odpadów.

Zgoda, na zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części, powinna zawierać: 1.techniczny sposób zamknięcia składowiska odpadów lub jego wydzielonej części; 2.datę zaprzestania przyjmowania odpadów do składowania na składowisku odpadów, która stanowi datę zamknięcia składowiska; 3.harmonogram działań związanych z rekultywacją składowiska odpadów 4.sposób sprawowania nadzoru nad zrekultywowanym składowiskiem odpadów, w tym monitoringu, oraz warunki wykonania tego obowiązku.

Data zaprzestania przyjmowania odpadów: Data zaprzestania przyjmowania odpadów do składowania na składowisku odpadów, o której mowa we wniosku i zgodzie na zamknięcie składowiska, nie może być późniejsza niż 3 miesiące od dnia doręczenia decyzji o zgodzie na zamknięcie składowiska odpadów.

Zgodnie z interpretacją Ministerstwa Środowiska rekultywacja składowiska odpadów oraz prace polegające na rekultywacji terenu nie są robotami budowlanymi (choć przy okazji przeprowadzania rekultywacji do takich robót może dojść). W konsekwencji nie podlegają przepisom ustawy z dnia 7 lipca 1994r. – Prawo budowlane i nie wymagają uzyskania decyzji pozwolenia na budowę lub zgłoszenia robót budowlanych

Uzyskanie decyzji:  o warunkach zabudowy (lokalizacyjnej),  pozwolenie na budowę wymagane jest w przypadku zaprojektowania obiektów budowlanych takich jak:  zbiornik na odcieki;  budynki na urządzenia do odzysku biogazu  stacjonarnej stacji przeładunkowej

Ustawa z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008r. Nr 199, poz z późn. zm.) - Art. 72 ust. 1 stanowi, że wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach następuje przed uzyskaniem szeregu decyzji administracyjnych i wymienia te decyzje, ustalając ich zamknięty katalog – brak w nich decyzji na zamknięcie składowiska odpadów

Brak jest w naszym prawodawstwie podstawy prawnej do prowadzenia postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć polegających na rekultywacji składowisk odpadów.

Sankcje w przypadku niezgodności W związku z dofinansowaniem przedsięwzięć ze środków UE należy zapewnić przeprowadzenie postępowania OOŚ uwzględniając zasadę pierwszeństwa prawa wspólnotowego oraz obowiązek prowspólnotowej wykładni przepisów prawa krajowego. Procedura oceny oddziaływania na środowisko przeprowadzona niezgodnie z prawem wspólnotowym oznacza niekwalifikowalność wydatków na daną inwestycję.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ