Rynek pracy wymusza zarówno na ludziach czynnych zawodowo, jak i poszukujących zatrudnienia podejmowania kroków związanych z aktywizacją w postaci doskonalenia posiadanych oraz zdobywania nowych preferencji, kwalifikacji. Kursy umożliwiają dostosowanie się do pracy zgodnie z wymogami rynku. Nastawione są na kształcenie tych przedmiotów, które umożliwiają zdobycie umiejętności w poszczególnych zawodach.

KURS to jedna z podstawowych form kształcenia dorosłych zarówno ogólnego jak i zawodowego. Zachowuje ona tryb niejako w skrócony, czasem nawet nieco uproszczony, nastawiony przeważnie na ukształtowanie określonych umiejętności i nawyków.

Cechą charakterystyczną tej formy kształcenia jest jej krótkość. Zgodnie z polskimi organizacjami kurs trwa przeważnie od 30 – 600 godzin.

Inne cechy kursu: konkretność realizowanego w jego ramach programu co oznacza, że opanowuje się tu określone umiejętności i nawyki, poznaje informacje z zakresu realnej specjalności, przesuwając niejako na dalszy plan realizację celów kształcenia ogólnego wyrażonych, np. poznawaniu teorii i innych uogólnień oraz abstrakcyjnych pojęć; łatwość organizacyjna – wystarczy zdobyć środki, opracować program, pozyskać nauczycieli i odpowiednie pomieszczenia, by po dokonaniu naboru rozpocząć nauczanie kursowe; obiektywna elastyczność – szybkość w reagowaniu na potrzeby edukacyjne, szybko wyłaniające się w warunkach dużej społecznej zmiany i tworzenia się gospodarki rynkowej.

Rozróżnia się kursy różnych kategorii, w zależności od kierunku kształcenia, poziomu i celu kursu, a także w zależności, kto jest ich organizatorem. I tak np. istnieją kursy państwowe I, II, III stopnia, honorowane specjalnymi świadectwami końcowymi, potwierdzającymi fakt zdobycia przez ich posiadaczy określonych wyższych kwalifikacji, będących podstawą do ewentualnych awansów służbowych. Należą do nich, np. kursy na prawo jazdy, kursy języków obcych oraz kursy przygotowujące do egzaminów państwowych itp.

Inny sposób klasyfikacji wyróżnia kursy: przysposobienia zawodowego, doskonalenia zawodowego, kwalifikacyjne, politechniczne, dla potrzeb własnych (zaspokajające indywidualne zainteresowania), ogólnokształcące (w tym dla analfabetów).

Szczególnie kursy zawodowe i dla potrzeb własnych, stanowią główną formę kształcenia dorosłych. Obejmują one problematykę niezwykle szeroką (od języków obcych i obsługi komputerów do kursów gotowania czy kroju i szycia) i ogromną, liczoną w milionach osób rocznie, rzeszę uczestników.

Kształcenie kursowe jest bardzo rozbudowane pod względem ilościowym i zróżnicowane co do treści i formy nauczania. Duża jest też liczba podmiotów organizacyjnych to kształcenie. Należą do nich: Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej, Krajowy Urząd Pracy, Centralny Związek Spółdzielni Pracy, Związek Rzemiosła Polskiego, Inne związki, stowarzyszenia i organizacje.

W województwie małopolskim kursy dla nauczycieli organizowane są w Centrach Doskonalenia Nauczycieli. Są to placówki publiczne i niepubliczne. Mieszczą się głównie w Krakowie, ale także w Brzesku, Chełmcu, Tarnowie, Limanowej, Suchej Beskidzkiej, Wieliczce, Nowym Sączu.

Bibliografia: T. Aleksander, Kurs [w:] Encyklopedia XXI wieku, J. M. Śmieciński, Warszawa 2005; D. Jankowski, K. Przyszczypkowski, J. Skrzypczak, Podstawy edukacji dorosłych, Poznań 1999.

Dziękuję za uwagę