© IEn Gdańsk 2011 Wpływ dużej generacji wiatrowej na pracę PSE Zachód Część II Robert Jankowski Andrzej Kąkol Bogdan Sobczak Instytut Energetyki Oddział Gdańsk Gdańsk

/20 © IEN Gdańsk Program Model systemu do badań. Wyniki badań symulacyjnych. –Weryfikacja modelu przy wykorzystaniu danych pomiarowych. –Zaburzenia w sieci KSE.

/20 © IEN Gdańsk Opracowanie modelu do badań symulacyjnych

/20 © IEN Gdańsk Założenia do opracowania modelu Analizy realizowane na modelu fragmentu sieci KSE. Dokładny model EDO. Linie 220 kV i 400 kV połączone ze stacją Krajnik będą zamodelowane przy wykorzystaniu modelu linii o parametrach rozłożonych.

/20 © IEN Gdańsk Model sieci Moc zwarciowa na rozdzielniach 400 kV oraz 220 kV stacji Krajnik nie ulegnie zmianie. Zbliżone przebiegi napięć i mocy generatorów EDO po dużych zaburzeniach. Zbliżony rozpływ mocy w sąsiedztwie węzła Krajnik.

/20 © IEN Gdańsk Model EDO 8 bloków. Generator, transformator blokowy, turbina. Układy wzbudzenia, stabilizatory systemowe.

/20 © IEN Gdańsk Inwentaryzacja Zróżnicowane układy sterowania na każdym bloku Niestandardowe układy sterowania.

/20 © IEN Gdańsk Charakterystyka turbiny Długość wału turbiny. Niejednorodna struktura wału. Zmienny przekrój oraz kształt wzdłuż osi wirnika.

/20 © IEN Gdańsk Model wielomasowy analizy dokładnego oddziaływania zaburzeń w sieci na wał turbozespołu, analizy wzajemnej interakcji dynamiki wału i systemu elektroenergetycznego

/20 © IEN Gdańsk Typowa struktura modelu wielomasowego Model o parametrach skupionych.

/20 © IEN Gdańsk Model falowy linii Brak w PSCAD modelu PI dla linii 2- torowej (np. KRA-VIE). Wykorzystano model falowy  Sprzężenia w linii dwutorowej.

/20 © IEN Gdańsk Pomiary testowe a analizy symulacyjne

/20 © IEN Gdańsk Porównanie wyników z pomiarami testowymi niski poziom generacji wiatrowej na obszarze 50 Hertz (200 ÷ 350 MW); przed i po próbie, poziom wymiany mocy czynnej pomiędzy PSEO a 50 Hertz wynosił ok. 520 MW, z czego na linii dwutorowej Krajnik – Vierraden zanotowano przepływ ok. 200 MW. 1. Wyłączenie linii 508 w stacji Krajnik. 2. Wyłączenie linii 507 w stacji Krajnik. 3. Załączenie linii 507 w stacji Krajnik. 4. Wyłączenie linii 507 w stacji Krajnik 5. Jednoczesne załączenie linii 507 i 508 w stacji Krajnik. 6. Jednoczesne wyłączenie linii 507 i 508 w stacji Krajnik. 7. Załączenie linii 507 w stacji Vierraden. 8. Załączenie linii 508 w stacji Vierraden.

/20 © IEN Gdańsk Porównanie wyników z pomiarami testowymi

/20 © IEN Gdańsk Wyniki badań symulacyjnych

/20 © IEN Gdańsk Przesył 220 MW Operacje łąc zeniowe linii KRA-VIE

/20 © IEN Gdańsk Przesył 1050 MW Operacje łąc zeniowe linii KRA-VIE

/20 © IEN Gdańsk Porównanie momentów 1. Przełączanie linii KRA-VIE. 2. Zwarcie 3-fazowe w 220kV KRA.

/20 © IEN Gdańsk Wpływ momentu załączenia Ponowne załączenie jednego toru linii po wyłączeniu dwóch torów.

/20 © IEN Gdańsk Wnioski Przy dużym przesyle w linii KRA-VIE operacje przełączeniowe stanowią duże zaburzenie dla węzła KRA. –Wyłączenie drugiego toru, –Załączenie pierwszego toru. Obserwowane są: –znaczne zmiany napięcia, zarówno w stanie przejściowym jak i ustalonym, –Oscylacyjne zmiany wartości momentów na wale turbogeneratora, –Słabo tłumione. –Porównywalne do wartości momentów rejestrowanych podczas bliskich zwarci.

/20 © IEN Gdańsk Dziękuję za uwagę