Przygotowała Hania Pązik

Burza to połączenie silnych wiatrów i intensywnych opadów deszczu, śniegu lub gradu; powstaje na obszarach obniżonego ciśnienia. W pewnych warunkach niewielkie burze mogą przekształcić się w groźne burze z piorunami i huraganami, powodując wiele zniszczeń na obszarach, na których wystąpią. Burze z piorunami powstają, kiedy wyjątkowo ciepłe i wilgotne powietrze unosi się ponad zalegające nad lądem lub morzem powietrze. Gdy wilgotne powietrze wzniesie się bardzo wysoko, skraplająca się para wodna tworzy olbrzymie chmury Cumulonimbusy.

W chmurze burzowej powstają ładunki elektryczne, kiedy silne wiatry miotają w jej wnętrzu kropelki wody, kryształki lodu i ziarna gradu. Gdy kropelki wody i kryształki lodu kręcą się we wnętrzu chmury, wytwarzają ładunek elektryczny. Ładunek ten jest uwalniany w postaci oślepiających błyskawic. Podczas wyładowania powietrze gwałtownie rozszerza się, wywołując falę dźwiękową- grzmot.

Gdy zjawiska burzowe przebiegają wprost nad tobą, w tym samym czasie słyszysz grzmot i błyskawicę. Jeśli burza jest dalej, kilkanaście sekund przed usłyszeniem grzmotu widzisz błyskawicę. Dzieje się tak, ponieważ prędkość światła jest większa niż prędkość dźwięku. Światło porusza się z prędkością kilometrów na sekundę, co oznacza, że okrążyłoby Ziemię w 1/8 sekundy. Natomiast dźwięk rozchodzi się z prędkością 340 metrów na sekundę, co oznacza, że w 1 sekundę pokonuje odległość 340 metrów. Jeśli od momentu zobaczenia błysku pioruna do momentu usłyszenia grzmotu mija 5 sekund, oznacza to, że burza znajduje się w odległości 1700 metrów.

Czy burze są groźne? Często burzą towarzyszą bardzo silne wichury, które mogą powalać drzewa, zrywać dachy z budynków a także przewracać różne przedmioty. Pioruny mogą spowodować zapalenie się drzew czy domów. Zdarza się, że w skutek uderzenia pioruna ludzie zostają poparzeni lub tracą życie.

Gdzie skryć się w czasie burzy? Błyskawica może trafić wszędzie nawet w człowieka. Dlatego lepiej zostać w domu, który ma piorunochrony. Są to metalowe pręty, które sprowadzają błyskawicę na ziemię. W zamkniętym samochodzie, pociągu czy samolocie też możesz czuć się bezpiecznie. Błyskawica nie przedostanie się przez zamknięte pomieszczenie z metalu. Nie należy chować się pod drzewem, w wodzie na łodzi i na szczycie góry bądź budynku. Na otwartej przestrzeni(pole uprawne) musisz kucnąć, bo to ty jesteś najwyższym punktem. Nie powinno się jeździć na rowerze, gdyż metalowe przedmioty przyciągają pioruny. Należy pamiętać też, aby wyłączyć w czasie burzy telefon komórkowy.

Największa burza w historii Polski. Największa burza w historii Polski przeszła 20 lipca 1931 roku nad Lublinem. Siła wiatru przekraczała 400 km/h. Straciło życie kilka osób. Była to prawdopodobnie największa trąba powietrzna, która wystąpiła dotychczas w Europie.

Ciekawostki Jeśli piorun uderzy w piaszczyste podłoże, żar może stopić piasek. Kiedy piasek już ostygnie, przyjmuje formę szklanej rzeźby pokazującej, którędy wędrowała błyskawica.

Pewnego razu błyskawice uderzyły w Empire State Building w Nowym Jorku 15 razy w ciągu 15 minut. Czasami podczas burzy można zobaczyć dziwne, roziskrzone kule światła unoszące się tuż nad ziemią. To zdumiewające zjawisko jest nazywane piorunem kulistym. Naukowcy nie wiedzą do końca, co je właściwie wywołuje, mogą to być jednak kule rozpalonych gazów uwalnianych w chwili uderzenia błyskawicy w ziemię.

Burze i towarzyszące im wyładowania atmosferyczne, to niebezpieczne zjawiska pogodowe, chociaż obserwowane z daleka bywają bardzo widowiskowe. Należy jednak pamiętać o tym, aby zachowywać się podczas burz rozważnie. Dawniej ludzie nie potrafili naukowo wyjaśnić tego zjawiska, dlatego związanych jest z nim wiele wierzeń i przesądów. Wikingowie wierzyli, że to bóg Thor wywołuje błyskawice, rzucając swym młotem, i że grzmot to turkot kół jego rydwanu, natomiast w mitologii greckiej odpowiedzialnym za pioruny był Hefajstos.