SWPS MASTER CLASS Wykład 9-10 RYWALIZACJA I KOOPERACJA
Rywalizacja jako element natury człowieka Dane antropologiczne: Indianie ZUNI Mieszkańcy wyspy Tristan Mieszkańcy płw. Chewong Dane z psychologii rozwojowej: Zabawy grupowe (spontaniczne) dzieci w wieku od 2 do-8 lat
RYWALIZACJA Zabija racjonalność działania Obniża motywację wewnętrzną Utrudnia uczenie się Obniża kreatywność Zagraża poczuciu własnej wartości Wzbudza nieufność i niechęć Jest źródłem agresji
Definicje osadzone w kategoriach struktury celów RYWALIZACJA - ludzie osiągają swoje cele tylko wtedy, gdy nie zrealizują ich inni KOOPERACJA - ludzie osiągają swoje cele tylko wtedy, gdy inni zrealizują swoje INDYWIDUALIZM - ludzie realizują swoje cele bez wpływania na prawdopodobieństwo osiągnięcia celu przez innych
Rywalizacja zabija racjonalność działania
JA KUPIĘ JA NIE KUPIĘ ONI KUPIĄ -20, + 30… ONI NIE KUPIĄ -20, …….., …..
AUKCJA DOLARA ZASADY: Dolara dostaje zwycięzca licytacji Cena wywoławcza wynosi 25c Postęp licytacyjny jest stały i wynosi 25c KAŻDY aktywny uczestnik licytacji wpłaca organizatorowi najwyższą zgłoszoną przez siebie kwotę
ZENON I ZDZICH ZENON: 25 centów ZDZICH: 50 centów ZENON: 75 centów ZDZICH: 1$ ZENON: 1,25$ ZDZICH: 1,50$ ZENON: 1,75$ ZDZICH: 2$ ZENON: 2,25$ ZDZICH …. ………………. Około 7-8 $
EFEKT UTOPIONYCH KOSZTÓW Kupiłeś za 200 zł weekendowy pobyt narciarski w Szklarskiej Porębie Kupiłeś za 150 złotych weekendowy pobyt narciarski w Karpaczu Uważasz, ze Karpacz jest lepszy Odkrywasz, że oba wyjazdy przypadają na ten sam termin GDZIE POJEDZIESZ?
Wcześniejsze inwestycje nie powinny wpływać na ocenę bieżącej sytuacji Arkes & Blumer: karnety 15$, 13$, 8$ Problem ze zwierzętami
Perspektywa utopionych kosztów Myszy wychowujące 8 dzieci zainwestowały więcej wysiłku niż myszy wychowujące 4 dzieci. Te pierwsze powinny zajadlej bronić 4 potomstwa
Perspektywa kalkulacji przyszłych korzyści Jeśli w gnieździe są 4 myszy, to bez względu na to ile było początkowo, obrona będzie taka sama
(1)8 myszy, (2) 4 myszy, (3) 8 myszy, ale 4 zabrane z gniazda 4 godz. przed 1 > 2 = 3
Ludzka niemożność oderwania się od przeszłych strat Idziesz do kina. Bilet kosztuje 10 $ Orientujesz się, że zgubiłeś banknot 10% Czy kupisz bilet? 88% TAK … zgubiłeś bilet. Czy kupisz ponownie? 46% TAK BO LUDZIE WIDZĄ TO JAKO ŁĄCZNĄ STRATĘ (20$)
BUFETOWA Bloczki na kawę dla wszystkich pracowników Bloczek wart 1 zł Bloczek = słaba kawa warta 1 zł UTWARDZENIE BLOCZKA Twardy bloczek = pyszna, aromatyczna kawa warta 2 zł
SKUTKI UTWARDZANIA BLOCZKA Kawa za miękki bloczek warta początkowo 1 zł jest warta 90 groszy Powoduje to zwiększenie skłonności do utwardzania bloczka Kawa za miękki bloczek warta 80 groszy 75 groszy
BUFETOWA NIE MOŻE RYZYKOWAĆ OBNIZENIA JAKOSCI KAWY ZA MIEKKI BLOCZEK Lęk przed Sanepidem
Kawa za twardy bloczek POCZĄTKOWO WARTA 2 złote Teraz jest warta 1,80 1,60 1,40 1,20 1zł
Kto pierwszy napije się dobrej kawy? Ten, kto pod miękki bloczek włoży 2 ZŁOTE!
Dramat wspólnego pastwiska
Dramat wspólnego pastwiska
Dramat wspólnego pastwiska
Dramat wspólnego pastwiska
Dramat wspólnego pastwiska
Dramat wspólnego pastwiska
Dramat wspólnego pastwiska
Dramat wspólnego pastwiska
Rywalizacja obniża motywację wewnętrzną
Rywalizacja utrudnia uczenie się obniża kreatywność zagraża poczuciu własnej wartości wzbudza nieufność i niechęć Jest źródłem agresji
Klasy - układanki GRUPY 4-8 osobowe Idea zagadki – układanki Efekty: Wysoka skuteczność uczenia się Wiedza generatywna Stabilne i dość wysokie poczucie własnej wartości