Internetowy serwis mapowy RDLP w Krakowie – prezentacja danych przestrzennych w sieci internetowej Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krakowie Szczepan Rusiński

Pojęcie Internetowego Serwisu Mapowego dla RDLP Interaktywna mapa o określonej treści dostępna przez przeglądarkę internetową Poszczególne warstwy tematyczne wybierane są przez użytkownika interaktywnie (on line) Dostępne są informacje z bazy opisowej do warstw geometrycznych (relacyjne bazy danych) Informacje te udostępnia serwer internetowy Określone różne poziomy dostępu do danych

Czynniki sprzyjające powstaniu ISM Baza materiałów kartograficznych i bazodanowych Rozwój technologii informatycznych, w zakresie oprogramowania, aplikacji użytkowych ( w tym w LP) Rozwój technologii teleinformatycznych, sieci internetowej, łącz przesyłu danych itd.. Funkcjonujące podobne rozwiązania

Cel projektu Integracja i uzupełnienie istniejących w Lasach Państwowych informacji z zakresu ochrony przyrody i gospodarki leśnej na terenie RDLP w Krakowie oraz ich udostępnienie w postaci tzw. „produktów informacyjnych” dla pracowników administracji LP, samorządów i społeczeństwa w celu umożliwienia współpracy w tematach związanych z ochroną przyrody, gospodarką leśną i zagospodarowaniem przestrzennym. narzędzie do prowadzenia konsultacji społecznej i upublicznienia informacji o lasach. narzędzie do działań promocyjnych w LP Wspomaganie działań związanych z edukacją leśną Jeden z wymogów prowadzenia gospodarki leśnej zgodnie z zasadami dobrej gospodarki leśnej określanymi miedzy innymi zasadami FSC (proces certyfikacji) Ze względu na duży poziom szczegółowości prezentowanych informacji może służyć również samym leśnikom zajmujących się ochroną przyrody i edukacją leśną wyjście naprzeciw wymogom nowej ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Sposób wykonania projektu W ramach opracowania zostały wykonane zadania: Integracja dostępnych warstw LMN Stworzenie warstw informacyjnych w standardzie GIS o formach ochrony przyrody Stworzenie mapy lasów o szczególnych walorach przyrodniczych dla RDLP (w poszczególnych kategoriach HCVF) Publikacja mapy w serwisie internetowym w postaci interaktywnej

Przebieg prac nad mapą Zebranie i połączenie aktualnych LMN z nadleśnictw Integracja innych warstw tematycznych (z poza LMN np. lasy innej własności, drogi, rzeki, obiekty infrastruktury, siedziby adm. LP) Pozyskanie i przetworzenie warstw informacyjnych o formach ochrony przyrody (PN, rezerwaty, PK, OChK) Pozyskanie i przetworzenie warstw informacyjnych o zasięgach obszarów Natura 2000 Zebranie i przetworzenie warstw pochodzących z inwentaryzacji siedlisk przyrodniczych (z lat 2006,2007) Wykonanie i weryfikacja lasów o szczególnych walorach przyrodniczych (HCVF) – wymóg certyfikacji FSC Opracowanie projektu strony internetowej zawierającej mechanizm obsługi mapy interaktywnej oraz mechanizm komunikacji społecznej Konfiguracja oprogramowania Geoserwer do obsługi kompozycji mapowej i publikacja w sieci Opracowanie kompozycji mapowej „lasów HCVF jako projektu ArcGIS (*mdx) (produkt dodatkowy)

Zakres prezentowanej informacji Generalnie informację można podzielić na trzy grupy: Informacja będąca wyciągiem z planów urządzania lasu w tym informacja o drzewostanie, typie siedliskowym lasu, kategoriach ochronności lasu, typach i podtypach gleby, etc.. Umieszczono informację o podziale administracyjnym lasów od nadleśnictw przez obręby leśne, leśnictwa, oddziały do wydzieleń leśnych. Informacja o obszarach prawnie chronionych: Parki Narodowe, Rezerwaty, Parki Krajobrazowe, Obszary Chronionego Krajobrazu, istniejące i projektowane obszary Natura 2000, wyniki inwentaryzacji przyrodniczej w LP (bez szczegółów mogących zagrozić dobru gatunków chronionych) Lasy o szczególnych walorach przyrodniczych wg klasyfikacji FSC dla potrzeb konsultacji społecznych, zgrupowane w kilku warstwach tematycznych.

Zakres prezentowanej informacji Duża ilość informacji na najwyższym poziomie szczegółowości, (informacja, której nie sposób uzyskać z innego internetowego źródła) Dane nie są od siebie odseparowane i każda z warstw może być rozpatrywana w kontekście innej informacji co dodatkowo zwiększa przydatność danych. Udostępniana jest informacja, a nie dane źródło- dostęp do najistotniejszej informacji o stanie lasu (zarówno w wymiarze przestrzennym jak i opisowym) bez konieczności posiadania jakichkolwiek struktur źródłowych danych czyli SILP i LMN. Struktury danych są chronione i używane wyłącznie na potrzeby wewnętrzne ALP.

Zakres prezentowanej informacji Serwis internetowy nie udostępni informacji zastrzeżonych, które ze względu na przepisy prawa lub dobro chronionego gatunku (np. lokalizacja gniazda) nie powinny być publikowane. Serwis internetowy zapewnia procedury komunikacji i konsultacji społecznej w zakresie identyfikacji, ochrony i zachowania lasów cennych przyrodniczo. Poprzez stronę www osoby zainteresowane mogą zgłaszać uwagi i propozycje w zakresie działań na rzecz ochrony lasów.

Oprogramowanie serwisu mapowego cz.1 Serwis internetowy oparty jest na oprogramowaniu Open Source: PostgreSQL GeoServer v Bibiloteka OpenLayers (Warstwy GIS umieszczone w bazie PostgreSQL udostępniane są poprzez GeoServer w sieci WEB i dynamicznie prezentowane na stronach WWW poprzez bibliotekę OpenLayers)

Oprogramowanie serwisu mapowego cz.2 PostgreSQL to system zarządzania bazami danych.

Oprogramowanie serwisu mapowego cz.3 GeoServer odpowiada za prezentacje danych przestrzennych w sieci WEB oraz publikowanie i edycje dowolnej informacji przestrzennej. Dane prezentowane są dostępne w wielu formatach z możliwością pełnej kontroli nad wyświetlanym zbiorem informacji. Najważniejsza cecha GeoServer’a jest łatwość w użyciu. GeoServer obsługuje protokoły WFS-T (Web Feature Service - Transactional) i WFS (Web Feature Service), WMS (WebMap Server) standardu OGC (Open Geospatial Consortium) i prezentuje dane za pomocą obrazów PNG, JPEG oraz w formatach PDF, KML/KMZ, GML, Shapefile oraz innych.

Oprogramowanie serwisu mapowego cz.4 OpenLayers to biblioteka oparta o technologie JavaScript umożliwiająca dodawanie dynamicznych map jako składników strony HTML.

Sposoby korzystania z serwisu mapa jest ogólnie dostępna a jedyne wymagania to dostęp do Internetu i obsługa przez przeglądarkę JavaScript zwykła przeglądarka internetowa otwarcie strony powoduje załadowanie danych do aplikacji internetowej przy pomocy której można w interaktywny sposób eksplorować mapę. używając usługi WMS w profesjonalnej aplikacji GIS jak np. ArcGIS (w ten sposób do danych własnego projektu można dodać dane z serwera WMS aby konfrontować własne opracowanie z informacją o lasach).

Mapa HCVF Treścią mapy są różne formy ochrony przyrody (parki narodowe, rezerwaty, siedliska Natury 2000, SOO Siedlisk i OSO Ptaków), lasy o szczególnej wartości kulturowej ale zawiera także warstwy mapy numerycznej (oddziały, leśnictwa, nadleśnictwa, cieki, komunikacja) i warstwy podziału administracyjnego kraju (powiaty, gminy). Tło mapy może stanowić mapa fizyczna lub satelitarna Google lub inne (OpenStreetMa, UMP)

Mapa HCVF Do nawigacji po mapie służy zestaw narzędzi umieszczony w oknie mapy (suwak skali, przesuń, powiększenie obszaru, pokaż całą mapę i pokaż mapę RDLP Kraków.) W oknie mapy znajduje się także narzędzie „Pokaż atrybuty obiektu” które umożliwia wyświetlenie informacji o wszystkich warstwach znajdujących się w miejscu kliknięcia.

Mapa HCVF

Okno aplikacji ArcGIS w którym połączono dane z ewidencji gruntów importowane z SWDE, sieć dróg i kolei ze zbiorów TBD oraz dane serwowane poprzez WMS z serwera HCVF. Dane mogą być wykorzystywane w procesie tworzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Mapa HCVF

Serwis internetowy „Lasy HCVF w RDLP Kraków” został nagrodzony „Sową z Rogowa” w 2009 roku