KO Ś CIO Ł Y POWIATU GÓROWSKIEGO WĘDRÓWKA PO POWIECIE
Autorzy: Kujawińska Daria Kmiotek Małgorzata Mielczarek Paulina Świtek Marta Witko Barbara Borowczyk Sylwia
Wst ę p Kościół to nie tylko budowla dostosowana do potrzeb kultów religijnych ale również wspólnota ludzi, którzy do niego uczęszczają. Kościół z pozoru może się wydawać zwyczajnym budowlą składającą się standardowo z : ołtarza, ambony, konfesjonałów, chrzcielnicy, czyli wszystkiego tego w co wyposażony jest zazwyczaj kościół, jednak dla nas ma on niezwykłe znaczenie, jest miejscem w którym możemy oddać się przemyśleniom, czujemy się tam bezpieczni, jest to miejsce gdzie możemy znaleźć wewnętrzny spokój.
Charakterystyka kościołów
Chró ś cina Najwcześniejsza wzmianka o nim pochodzi z roku Obecny pod wezwaniem świętego Michała Archanioła wzniesiony w II połowie XV wieku usytuowany jest w centrum owalnicowo rozplanowanej wsi. Otacza go ceglano-kamienne ogrodzeni. Kościół jest budowlą orientowaną. Fo wnętrza prowadzą dwa wejścia. Na murowanym ołtarzu znajduje się drewniana złocona nawa z wyobrażeniem koronacji Najświętszej Maryi Panny, pod ołtarzem natomiast krypta grobowa. We wnętrzu kościoła uwagę zwraca gotycka rzeźba Madonny, dwa epitafia, bogato zdobiona, malowana ambona oraz kamienna chrzcielnica z pokrywą. Do korpusu kościoła przylega kwadratowa wieża zwieńczona iglicą. W sąsiedztwie kościoła dobrze zachowana wydłużona plebania z XIX wieku oraz dawny dom zakonny z wieku XVIII. Najwcześniejsza wzmianka o nim pochodzi z roku Obecny pod wezwaniem świętego Michała Archanioła wzniesiony w II połowie XV wieku usytuowany jest w centrum owalnicowo rozplanowanej wsi. Otacza go ceglano-kamienne ogrodzeni. Kościół jest budowlą orientowaną. Fo wnętrza prowadzą dwa wejścia. Na murowanym ołtarzu znajduje się drewniana złocona nawa z wyobrażeniem koronacji Najświętszej Maryi Panny, pod ołtarzem natomiast krypta grobowa. We wnętrzu kościoła uwagę zwraca gotycka rzeźba Madonny, dwa epitafia, bogato zdobiona, malowana ambona oraz kamienna chrzcielnica z pokrywą. Do korpusu kościoła przylega kwadratowa wieża zwieńczona iglicą. W sąsiedztwie kościoła dobrze zachowana wydłużona plebania z XIX wieku oraz dawny dom zakonny z wieku XVIII.
Kościół pod wezwaniem św. Michała Archanioła
Kaplica pod wezwaniem św. Faustyny
Czernina Parafialny kościół pod wezwaniem świętego Wawrzyńca usytuowany jest poza ścisłą zabudową XVI-wiecznego miasteczka (obecnie wsi), po stronie wschodniej, w pobliżu pałacu. Już w roku 1496 kościół w Czerninie otrzymał od papieża Aleksandra I przywilej odpustowy, podobny przywilej nadał papież Innocenty XI na okres siedmiu lat na święto świętego Wawrzyńca. Świątynia jest budowlą gotycką, jednonawową, ze sklepieniem krzyżowo-gwiaździstym. We wnętrzu uwagę zwraca ołtarz główny zawierający XVI- wieczny, lipowy pentaptyk z wyobrażeniem „Koronacji Bogarodzicy”. Skrzydła boczne przedstawiają sceny z życia Matki Boskiej. Znajdują się tam także kamienne epitafia i tablice nagrobne rodziny Stoschów, chrzcielnica, renesansowa ambona, gotycki, drewniany krucyfiks i rzeźby ewangelistów. Wieża kościelna pochodzi z 1585 roku. W okresie reformacji świątyni służyła protestantom. Katolikom zwrócono ją w roku W pobliżu kościoła widoczne ruiny XVIII-wiecznego pałacu i wieża kościoła ewangelickiego z XIX wieku.
Czernina Dawniej………………….Dziś Dawniej………………….Dziś Kościół pod wezwaniem Świętego Wawrzyńca
Glinka Kościół pod wezwaniem świętego Marcina w Glince, wsi znanej już w roku 1244, należy do grupy wiejskich kościołów późnogotyckich o prostym planie przestrzennym i skromnej architekturze Wybudowany około 1500 roku na miejscu wcześniejszego XIV wiecznego, na zachodnim krańcu wsi. Gliniecki kościół w wieku XVI służył protestantom, potem przywrócono go katolikom. Jest to budowla murowana z cegły z przylegającą od zachodu wieżą, nakrytą stożkowym dachem. We wnętrzu wieży znajduje się dzwon i belka z wyrytą datą 1595, na której wcześniej znajdował się drugi z dzwonów. We wnętrzu Kościoła jest barokowa ambona oraz ołtarz Wszystkich Świętych z XVII wieku w nawie po lewej stronie (wcześniej mieścił się na ołtarzu głównym). Zachowała się również tablica memoratywna informująca o odnowieniu w XVIII wieku rodzinnego grobowca, rodziny Staschów przy wschodniej ścianie prezbiterium. W oknach witraże ufundowane przez właścicieli Glinki w XIX wieku. Wokół kościoła ślady dawnego cmentarza i grobowce Staschów z XVIII wieku. Przed kościołem od strony wschodniej znajduje się krzyż pokutny.
Glinka
Glinka Kościół pod wezwaniem Świętego Marcina
Góra Historia parafii, jako kościelnej jednostki administracyjnej, jest ściśle związana z historią miasta, które jak cały Śląsk przechodziło z rąk do rąk. Najpierw związane było z Głogowem i należało do księstwa piastowskiego, potem przeszło pod panowanie czeskie i austriackie, aż wreszcie wróciło do polski. Defekt Henryka III z dnia roku uczynił Górę miastem na prawie niemieckim. Jednak Góra nie uzyskała wówczas pełnej niezależności politycznej ani kościelnej ( właściciel wsi Stara Góra Henryk sprawował patronat nad miejskim kościołem św. Katarzyny). Prawdopodobnie budowę kościoła rozpoczęto około roku 1290, ukończono zaś około 1302 roku. Pierwotnie był filią Kościoła św. Jakuba w Starej Górze wraz z upływem czasu Kościół miejski przekształcił się w parafię. Potwierdzeniem tego był dokument wystawiony przez biskupa Wacława z Wrocławia 25 czerwca 1386 roku, według którego Henryk ze Starej Góry odstępuje prawa patronatu nad górowskim kościołem. Parafia zyskała wówczas duże znaczenie, o czym może świadczyć fakt, iż została zanotowana w źródłach jako siedziba archiprezbiteriatu ( 1335 rok). Prawdopodobnie budowę kościoła rozpoczęto około roku 1290, ukończono zaś około 1302 roku. Pierwotnie był filią Kościoła św. Jakuba w Starej Górze wraz z upływem czasu Kościół miejski przekształcił się w parafię. Potwierdzeniem tego był dokument wystawiony przez biskupa Wacława z Wrocławia 25 czerwca 1386 roku, według którego Henryk ze Starej Góry odstępuje prawa patronatu nad górowskim kościołem. Parafia zyskała wówczas duże znaczenie, o czym może świadczyć fakt, iż została zanotowana w źródłach jako siedziba archiprezbiteriatu ( 1335 rok).
Góra
Góra Położony w odległości około 2 km od centrum miasta. Prowadzi do niego piękna aleja lipowa. Umiejscowiony jest w starej części cmentarza parafialnego na wzniesieniu. Zbudowany z cegły, otynkowany, orientowany, salowy, nakryty dwuspadowym dachem. Jest to budowla późnogotycka (XV/ XVI wiek) wzniesiona na miejscu wcześniejszego obiektu sakralnego. Wnętrze Kościoła ma formę wydłużonego prostokąta. Pokryte jest stropem drewnianym o bogatej polichromii, tematycznie związanej z tematyką kościoła. We wnętrzu zachwyca intarsjowana ambona z 1571 roku. Położony w odległości około 2 km od centrum miasta. Prowadzi do niego piękna aleja lipowa. Umiejscowiony jest w starej części cmentarza parafialnego na wzniesieniu. Zbudowany z cegły, otynkowany, orientowany, salowy, nakryty dwuspadowym dachem. Jest to budowla późnogotycka (XV/ XVI wiek) wzniesiona na miejscu wcześniejszego obiektu sakralnego. Wnętrze Kościoła ma formę wydłużonego prostokąta. Pokryte jest stropem drewnianym o bogatej polichromii, tematycznie związanej z tematyką kościoła. We wnętrzu zachwyca intarsjowana ambona z 1571 roku. Obok świątyni znajdują się tak zwane święte schody, które od XVIII wieku były celem pielgrzymek. Ściany i sklepienia klatki schodowej mieszczącej święte schody pokrywają malowidła z wyobrażeniami ze Starego Testamentu nawiązującymi do życia Chrystusa. Przy Kościele Bożego Ciała na przełomie XVII/ XVIII wieku powstała Kalwaria składająca się z Drogi Krzyżowej wiodącej z miasta na Wzgórze Kalwaryjskie, otoczone stacjami Męki Pańskiej. Na wzgórzu tym znajduje się pochodząca z 1900 roku „Grupa Ukrzyżowania”. Kościół pod wezwaniem Bożego Ciała wraz z Kalwarią należy do niezwykle cennych przykładów założenia pielgrzymkowego w Polsce. Jego barokowy wystrój i szereg starszych elementów wyposażenia zachowały się do naszych czasów prawie w niezmienionej formie.
Góra Kościół pod wezwaniem Bożego Ciała
Góra - Ś wi ę te Schody
Kłoda Górowska – kościół pod wezwaniem Podwyższenia krzyża Świętego
Sułów Wielki – kościół pod wezwaniem śś. Piotra i Pawła
Jemielno Kościół pod wezwaniem Chrystusa Króla
Luboszyce Kościół pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego Kościół pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego
Osetno Najwcześniejsze przekazy źródłowe informują, że kościół zbudowano równocześnie z powstaniem wsi Osetno w wieku XIII. Usytuowano go przy wiejskiej drodze na wzniesieniu, otacza go mór kamienny, po którego wewnętrznej stronie znajdował się cmentarz. Kościół jest ceglany, orientowany, a oszkarpowane mury mają grubość około 1 metra. Od zachodu, przy kościele znajduje się wysoka wieża z XIX wieku, od południa z prezbiterium przylega kaplica, a od północy zakrystia. Prezbiterium przykrywa ceglane sklepienie kolebkowo- krzyżowe, a nawę główna drewniana kolebka. Ta wczesnogotycka, prosta budowla została w XV wieku rozbudowana, a w okresie reformacji służyła ewangelikom. Śladem dawnej świetności jest piękny i ciekawy historycznie zespół rzeźby epitafjalnej z XVI wieku, częściowo odsłonięte malowidła ścienne, polichromowany portal z XV wieku, intarsjonowana ambona z 1622 roku, wykonana przez Melchiora Heintza oraz ołtarz główny, boczny i chór muzyczny z wieku XVIII. Kościół w Osetnie jest jednym z najstarszych w gminie Góra Ta wczesnogotycka, prosta budowla została w XV wieku rozbudowana, a w okresie reformacji służyła ewangelikom. Śladem dawnej świetności jest piękny i ciekawy historycznie zespół rzeźby epitafjalnej z XVI wieku, częściowo odsłonięte malowidła ścienne, polichromowany portal z XV wieku, intarsjonowana ambona z 1622 roku, wykonana przez Melchiora Heintza oraz ołtarz główny, boczny i chór muzyczny z wieku XVIII. Kościół w Osetnie jest jednym z najstarszych w gminie Góra
Osetno Kościół pod wezwaniem Świętego Michała Archanioła
Osetno Kościół pod wezwaniem Świętego Michała Archanioła
Pobiel Kościół pod wezwaniem świętego Stanisława Biskupa i Męczennika
Siciny Kościół parafialny świętego Marcina z XVIII wieku w stylu barokowym, z kopułą w centrum, z pięknymi rzeźbami i freskami pokrywającymi sklepieniem pędzla Franciszka Bentuma – artysty działającego w klasztorze cystersów w Lubiążu.
Siciny Kościół pod wezwaniem Świętego Marcina
Stara Góra Świątynia w Starej Górze powstała w drugiej połowie XIII wieku. Najstarszy zachowany dokument mówi o roku Obecny późnogotycki kościół usytuowany po stronie północnej drogi prowadzącej przez wieś zbudowano na miejscu wcześniejszego. Jest budowlą orientowaną, jednonawową, oszkarpowany. Do nawy dobudowano barokowe kaplice na rzutach prostokątów. Od zachodu dosłownie monumentalna, czterokondygnacyjna wieża gotycka z barokowym hełmem Nawę i prezbiterium nakrywa dwuspadowy dach, a przylegającą do prezbiterium zakrystię dach pulpitowy. We wnętrzu na uwagę zasługują: polichromia drewnianego stropu nawy i kaplic, empora muzyczna z 1613 roku, ołtarz świętej Katarzyny z 1712 roku, drewniany ołtarz świętego Jakuba z 1750 roku oraz drewniana polichromowana ambona o rokokowej ornamentyce. Wystrój wnętrza kościelnego zawiera cegły indywidualizacji, świadczące o ich dużej wartości zabytkowej
Stara Góra Kościół pod wezwaniem Świętego Jakuba Apostoła
Wągroda Kościół Wniebowzięcia NMP w Wągrodze
Kościół pw. Przemienienia Pańskiego w Wąsoszu Kościół murowany w stylu gotyckim pw. Przemienienia Pańskiego zbudowany w latach staraniem ks. prob. Andrzeja Noskowskiego, późniejszego biskupa płockiego. Kościół ten kilkakrotnie był niszczony przez pożary między innymi w 1710r. i 1834r. Kościół konsekrowany w 1546r. Na początku XVII w. do Wąsosza przybyli karmelici trzewiczkowi, którzy przebywali tam do usunięcia przez rząd carski w 1864 r. Została po nich świątynia pw. Narodzenia NMP zbudowana po 1605 r. kosztem Andrzeja Rogali. W latach staraniem ks. prob. Stanisława Jaworowskiego dokonano gruntownego remontu tego kościoła, natomiast w latach staraniem ks. prob. Jana Wnorowskiego wyposażono jego wnętrze. W tym kościele znajduje się, cudowny obraz Matki Boskiej Wąsoskiej z XVI w. czczony przez wiernych. Plebania murowana wybudowana w 1905 r. staraniem ks. prob. Antoniego Karpowicza.
Ko ś ciół pw. Ś w. Józefa Oblubie ń ca NMP w W ą soszu
Ko ś ciół pod wezwaniem Narodzenia Naj ś wi ę tszej Marii Panny w W ą soszu Kościół parafialny wzmiankowany w 1290 r., Odbudowany po pożarze miasta w 1710 r., uległ ponownym zniszczeniom podczas działań wojennych 1759 r. Odbudowany , był kilkakrotnie restaurowany w XIX w. Orientowany, murowany, jednonawowy, z wieżą od zachodu z wydzielonym zakończonym trójbocznie prezbiterium, zachował na ścianach szereg późnobarokowych i klasycystycznych kamiennych epitafiów z XVIII i XIX w.
Ko ś ciół pw. Narodzenia Naj ś wi ę tszej Marii Panny w W ą soszu
Żabin Jeden z najstarszych kościołów naszego regionu z 1326 roku, w stylu gotyckim, murowany z cegły z masywnymi przyporami. Na ścianach nagrobki z XVI i XVII wieku. Obok kościoła drewniana dzwonnica. Jeden z najstarszych kościołów naszego regionu z 1326 roku, w stylu gotyckim, murowany z cegły z masywnymi przyporami. Na ścianach nagrobki z XVI i XVII wieku. Obok kościoła drewniana dzwonnica.
Ż abin Kościół pod wezwaniem Świętego Michała Archanioła
Ż uchlów Kościół pod wezwaniem Zesłania Ducha Świętego Kościół pod wezwaniem Zesłania Ducha Świętego
Bibliografia Informator o mieście i gminie Góra Informator o mieście i gminie Góra
Dziękujemy za uwagę