776 r. p.n.e. – pierwsze igrzyska olimpijskie - uroczystość o charakterze religijnym (ku czci boga Zeusa) - odbywana raz na cztery lata -pięciobój (dyscypliny olimpijskie) -nagrody: wieniec laurowy, sława, posągi
753 r. p.n.e. – założenie Rzymu przez Romulusa -Romulus i Remus – bracia bliźniacy -wrzuceni do rzeki Tyber, po wypłynięciu cudownie ocaleni przez wilczycę, która ich wykarmiła
509 r. p.n.e. – Rzym republiką -„res publica” – rzecz wspólna obywateli -cechy republiki: kolegialność i kadencyjność urzędów -urzędy republikańskie: dyktator, konsulowie, pretorzy, cenzorzy, kwestorzy, trybuni ludowi
27 r. p.n.e. – Rzym cesarstwem -Oktawian otrzymuje od senatu tytuł „August”, co znaczyło boski -Słowo „cesarz” pochodzi od Juliusza Cezara -Najbardziej znani cesarze rzymscy: Neron (spalił Rzym); Konstantyn Wielki (uznał chrześcijaństwo za religię panującą)
476 r. – upadek cesarstwa zachodniorzymskiego -Przyczyny wewnętrzne: słabość armii, nieudolni cesarze -Przyczyny zewnętrzne: wielka wędrówka ludów -Data graniczna: koniec starożytności, początek średniowiecza
622 r. – ucieczka Mahometa z Mekki do Medyny -Określa się ją pojęciem „hidżra” -Mahomet – prorok, twórca religii muzułmańskiej (islamu) -Data ta jest uznawana za początek ery muzułmańskiej
800 r. – koronacja cesarska Karola Wielkiego - Karol Wielki – twórca potęgi państwa Franków (tereny dzisiejszej Francji)
1077 r. – spór papieża Grzegorza VII i cesarza Henryka IV -Spór o prymat władzy świeckiej i duchownej, -Papież obłożył cesarza klątwą -Henryk IV w worku pokutnym prosił papieża o zdjęcie klątwy w Canossie (stąd określenie „pójść do Canossy”)
966 r. – przyjęcie chrztu przez Mieszka I Skutki decyzji księcia: -Wzrost znaczenia Polski na arenie międzynarodowej, -Umocnienie autorytetu księcia w państwie (w chrześcijaństwie sprzeciw wobec władcy był grzechem) -Wejście Polski w krąg kultury zachodniej (łacińskiej) – przybywali mnisi, rozwój piśmiennictwa, budowle sakralne
1000 r. – zjazd gnieźnieński (spotkanie Bolesława Chrobrego i Ottona III)
1025 r. – pierwsza polska koronacja królewska – Bolesław Chrobry - Miejsce koronacji: Gniezno
1138 r. – testament Bolesława Krzywoustego -Podział kraju między swoich synów -Data oznaczająca początek rozbicia dzielnicowego
1320 r. – koronacja królewska Władysława Łokietka -Miejsce koronacji: Kraków -Data kończąca czas rozbicia dzielnicowego
1364 r. – założenie Akademii Krakowskiej przez Kazimierza Wielkiego […] w mieście naszym Krakowie wyznaczyć i urządzić miejsce, w którym by studium generale w każdym dozwolonym wydziale kwitnęło […]. Niechże więc tam będzie nauk przemożnych perła, aby wydawała męże dojrzałością rady znakomite, ozdobą cnót świetne i w różnych umiejętnościach biegłe. Niechaj otworzy się orzeźwiające źródło, a z jego pełności niech czerpią wszyscy naukami napoić się pragnący. Niechże do tego miasta Krakowa zjeżdżają się swobodnie i bezpiecznie wszyscy mieszkańcy królestwa naszego i krajów przyległych, ale i inni ze wszystkich stron świata
1054 r. – schizma wschodnia Rozłam w Kościele na: KATOLICYZMPRAWOSŁAWIE
1226 r. – sprowadzenie Krzyżaków do Polski -Dokonał tego książę Konrad Mazowiecki, który miał problem z najazdami Prusów -Konrad przeznaczył Krzyżakom ziemie chełmińską
1308 r.- zagarnięcie przez Krzyżaków Pomorza Gdańskiego
1385 r. – unia polsko-litewska w Krewie -Unia personalna: łączyła te państwa tylko osoba władcy -Królem i mężem Jadwigi Andegaweńskiej został książę litewski Władysław Jagiełło (nowa dynastia – Jagiellonowie)
1410 r. – bitwa pod Grunwaldem -Zwycięstwo wojsk polsko-litewskich nad Krzyżakami -Śmierć poniósł wielki mistrz krzyżacki Ulrich von Jungingen
1466 r. – odzyskanie Pomorza Gdańskiego przez Polskę -Możliwe stało się to po wygranej „wojnie trzynastoletniej” przez króla Kazimierza Jagiellończyka -Znaczenie tego wydarzenia: odzyskanie dostępu do Bałtyku, dzięki czemu mogła rozwijać się dynamicznie polska gospodarka
1525 r. – hołd pruski - na rynku krakowskim hołd lenny składa, polskiemu królowi Zygmuntowi Staremu, ostatni wielki mistrz krzyżacki, świecki władca Prus Książęcych Albrecht Hohenzollern
1492 r. – odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba
1498 r. – dopłynięcie przez Vasco da Gamę do Indii
– opłynięcie świata przez załogę Ferdynanda Magellana -Potwierdzenie kulistości ziemi, -Sam Ferdynand Magellan nie dopłynął do końca: został zabity na Filipinach
1517 r. – wystąpienie Marcina Lutra (początek reformacji) -Na drzwiach kościoła w Wittenberdze przywiesza 95 tez skierowanych przeciwko sprzedaży odpustów -Jego wystąpienie zapoczątkowało reformację, której skutkiem było powstanie wyznań protestanckich (np., luteranizm, kalwinizm, anglikanizm)
1569 r. – unia lubelska -Unia realna – ścisłe połączenie Polski i Litwy -Nowa nazwa państwa: Rzeczpospolita Obojga Narodów
1573 r. – akt konfederacji warszawskiej -Zagwarantowanie tolerancji religijnej w Polsce -Dzięki temu aktowi można było mówić, że Rzeczpospolita była „państwem bez stosów”, tzn. bez prześladowań na tle religijnym
1573 r. – pierwsza wolna elekcja (Henryk Walezy) -Wolna elekcja – wybór króla przez szlachtę -Pierwszy władca wybrany w wyniku wolnej elekcji: królewicz francuski Henryk Walezy (uciekł z kraju)
1648 r. – powstanie Bohdana Chmielnickiego - Powstanie Kozaków pod wodzą Bohdana Chmielnickiego
– „potop szwedzki” -Wojna polsko-szwedzka -Obrona Jasnej Góry – bohaterska postawa przeora zakonu paulinów ojca Augustyna Kordeckiego
1776 r. – powstanie Stanów Zjednoczonych Ameryki „Deklaracja niepodległości Stanów Zjednoczonych” 4 lipca 1776 r. (święto państwowe w USA)
1789 r. – rewolucja francuska
1773 r. – powstanie Komisji Edukacji Narodowej KEN – ministerstwo oświaty, którego celem była reforma polskiego szkolnictwa w duchu oświeceniowym
Sejm Wielki Jego najważniejszą reformą było uchwalenie Konstytucji 3 maja
1791 r. – uchwalenie Konstytucji 3 maja - Konstytucja: najważniejszy dokument w państwie, reguluje sprawy tego kto sprawuje władzę oraz jakie prawa i obowiązki mają obywatele
1792 r. – konfederacja targowicka -Związek szlachty zawiązany przeciwko Konstytucji 3 maja -Konfederaci targowiccy chcieli współpracy z Rosją -„Targowica” funkcjonuje w języku jako synonim zdrady narodowej
1794 r. – powstanie kościuszkowskie -Naczelnik insurekcji (powstania): Tadeusz Kościuszko -Zakończona klęską próba ratowania niepodległości Polski
Rozbiory Polski: 1772 r r r.
1797 r. – powstanie Legionów Polskich we Włoszech oraz „Pieśni Legionów Polskich we Włoszech” -Twórca Legionów Polskich we Włoszech – gen. Jan Henryk Dąbrowski -Twórca słów polskiego hymnu: Józef Wybicki
1815 r. – kongres wiedeński - Uchwalenie nowego porządku po obaleniu Napoleona Bonaparte
– wojna secesyjna w USA -Secesja to odłączenie; -Odłączenie się Południa od reszty USA po wyborze na urząd Prezydenta Abrahama Lincolna -Klęska południowców
1861 r. – zjednoczenie Włoch
1871 r. – zjednoczenie Niemiec
1830 r. – powstanie listopadowe - Regularne oddziały
1863 r. – powstanie styczniowe - Wojna partyzancka
– I wojna światowa
1917 r. – rewolucja październikowa w Rosji