Europejskie zasady prewencji chorób sercowo-naczyniowych po OZW Warszawa, 7 III 2014 r. Piotr Jankowski I Klinika Kardiologii i El. Int. oraz Nad. Tęt. IK CMUJ Kraków
Konflikt interesów Honoraria i granty konferencyjne: Abbott, Adamed, AstraZeneca, Boehringer Ingelheim, MSD, Pfizer, Polpharma, Sandoz, Servier
Długość życia pacjenta Jakość życia pacjenta Na co zwracam szczególną uwagę ?
Edukacja i rehabilitacja Styl życia Czynniki ryzyka Nowoczesna farmakoterapia
Edukacja i rehabilitacja
Częstość kierowania pacjentów do programów rehabilitacji/edukacji po hospitalizacji z powodu ChNS Jankowski P i wsp
Częstość uczestniczenia wśród skierowanych Jankowski P i wsp., dane niepublikowane.
Optymalny Program Kompleksowej Rehabilitacji i Wtórnej Prewencji u osób po OZW OZW z powikłaniamibez powikłań rehabilitacja szpitalna 4 tygodnie po zakończeniu rehabilitacji kontrola czynników ryzyka Czynniki ryzyka dobrze kontrolowane, leki stosowane Kontynuacja leczenia Czynniki ryzyka niekontrolowane/leki niestosowane III etap rehabilitacji kardiologicznej - program ambulatoryjnej edukacji i rehabilitacji rehabilitacja w oddziale dziennym Brak dostępu do rehabilitacji szpitalnej/ w oddziale dziennym, ew. wybór pacjenta rehabilitacja hybrydowa
Test wysiłkowy EACPR Committee for Guidelines. EHJ 2010; 31: Po zawale serca zawsze (klasa I)
Styl życia
Dieta Spożycie soli: 5-6 g/dobę Spożycie alkoholu: M<20 g/dobę K<10 g/dobę Spożycie błonika: g/dobę Spożycie owoców: 200 g/dobę Spożycie warzyw: 200 g/dobę Spożycie ryb: min. 2 x w tyg. w tym 1x tłusta ryba ESC 2012, ESH/ESC 2013
Aktywność fizyczna Osoby z ChNS lub przewlekłą NS: ≥3 sesji/tyd. treningowych o umiarkowanej do dużej intensywności, trwających min. 30 min ESC/ESH/EAS/EACPR 2012
Aktywność fizyczna Woodcock J i wsp. Int J Epidemiol. 2011; 40: 121. Ryzyko względne zgonu z wszystkich przyczyn MET*h/tydzień Meta-analiza 22 badań, N =
Palenie tytoniu
Mohiuddin SM i wsp. Chest. 2007; 131: Interwencja antytytoniowa poprawia rokowanie miesiące Prawdopodobieństwo hospitalizacji Prawdopodobieństwo zgonu Wpływ intensywnej interwencji antytytoniowej na rokowanie u pacjentów z OZW lub zaostrzeniem niewydolności serca (n=209) interwencja kontrola Częstość palenia po 2 latach: 9% vs 39%, p<0, % 41% 3% 9%
Zasady minimalnej interwencji antynikotynowej 1. Pytaj, czy pacjent pali papierosy 2. Poradź, by zaprzestał palenia
PRZESTAŃ PALIĆ
Zasady minimalnej interwencji antynikotynowej 1. Pytaj, czy pacjent pali papierosy 2. Poradź, by zaprzestał palenia 3. Oceń, czy pacjent chce podjąć próbę zaprzestania palenia 4. Pomagaj pacjentowi zaprzestać palenia
Zasady minimalnej interwencji antynikotynowej 1. Pytaj, czy pacjent pali papierosy 2. Poradź, by zaprzestał palenia 3. Oceń, czy pacjent chce podjąć próbę zaprzestania palenia 4. Pomagaj pacjentowi zaprzestać palenia 5. Ustal termin wizyty kontrolnej
Rigotti N i wsp. Arch Intern Med. 2009; 168: Interwencję antytytoniową trzeba kontynuować po hospitalizacji Meta-analiza 37 badań z losowym doborem do grup Interwencja tylko w czasie hospitalizacji, ≤ 15 minut Iloraz szans: 1,16 (0,80 – 1,67), p=NS Interwencja tylko w czasie hospitalizacji, > 15 minut Iloraz szans: 1,08 (0,89 – 1,29), p=NS Interwencja w czasie hospitalizacji + w okresie poszpitalnym (≤ 1 miesiąca od wypisu) Iloraz szans: 1,09 (0,91 – 1,30), p=NS Interwencja w czasie hospitalizacji + w okresie poszpitalnym (> 1 miesiąca od wypisu) Iloraz szans: 1,65 (1,44 – 1,90), p<0,05 Punkt końcowy: abstynencja > 6 miesięcy po wypisie
Kardiol Pol. 2011; 69:
Nadciśnienie tętnicze
CTK: <140/90 mmHg Cel leczenia NT ESC/ESH 2013
Leki obniżające CTK we wtórnej prewencji u osób bez NT Meta-analiza 25 badań (7 x β-bloker, 14 x inh. EKA, 2 x sartan, 1 x amlodypina, 1 x indapamid) Thompson AM i wsp. JAMA. 2011; 305: 913. Udary mózgu ↓ 23% Zawały serca ↓ 20% Niewydolność serca ↓ 29% Zgony SN ↓ 17% Zgony ↓ 13%
Ciśnienie skurczowe mmHg Cel leczenia NT ESC 2012
Korzyść z blokady ukł. RAA nie zależy od CTK Meta-analiza 13 badań ( pacjentów, 9043 zgonów) McAlister FA i wsp. Eur Heart J 2012; 33: 505. Ciśnienie skurczowe Iloraz szans Zgon SN, zawał, udar
Korzyść z blokady ukł. RAA nie zależy od CTK Meta-analiza 13 badań ( pacjentów, 9043 zgonów) McAlister FA i wsp. Eur Heart J 2012; 33: 505. Ciśnienie skurczowe Iloraz szans Zgon z przyczyn SN
Leczenie NT po zawale serca Pacjent po zawale serca Maksymalne dawki inhibitora EKA/sartanu i β-blokera CTK < 140/90 mmHg≥ 140/90 mmHg Leczenie optymalne ! Intensyfikacja leczenia przeciwnadciśnieniowego
Dyslipidemia
Wpływ statyn na ryzyko SN u osób w wieku podeszłym w prewencji wtórnej Afilalo J i wsp. JACC 2008; 51: 37. Meta-analiza 9 badań, N = Wiek: 65 – 82 lata Zawały serca Udary Zgony ChNS Zgony
Jaka dawka ? ESC 2012 Duża
Docelowe stężenie cholesterolu LDL Cholesterol frakcji LDL <1,8 mmol/l lub obniżenie o ≥50% ESC/ESH/EAS/EACPR 2012
Jakie leki ? Leki I wyboru:statyny ESC/ESH/EAS/EACPR 2012 AHA Statement. Circulation 2013; 128: Roślinne sterole i stanole mogą być użyteczne Ezetrol – skutecznie obniża stężenie cholesterolu, wpływ na rokowanie nieznany Fibraty – skutecznie obniżają stężenie triglicerydów i cholesterolu, wpływ na rokowanie niepotwierdzony
Zagadka Jaki odsetek pacjentów w rok po OZW ma chol. LDL <1,8 mmol/l (<70 mg/dl) A. < 20% B % C % D % E %
Częstość osiągania zalecanego stężenia cholesterolu w rok po OZW, PCI lub CABG <1,8 mmol/l (<70 mg/dl) Jankowski P i wsp.
Częstość osiągania zalecanego stężenia cholesterolu w rok po OZW, PCI lub CABG <3,5 mmol/l <2,0 mmol/l <1,8 mmol/l <3,0 mmol/l Jankowski P i wsp.
ACC/AHA 2013 Wiek ≤75 latDuża dawka silnej statyny Atorwastatyna: (40) – 80 mg Rosuwastatyna: 20 – (40) mg Wiek >75 latStatynoterapia o umiarkowanej intensywności lub nietolerancja dużej dawki, itd. Atorwastatyna: 10 – 20 mg Rosuwastatyna: 5 – 10 mg Simwastatyna: 20 – 40 mg
Częstość stosowania leków hipolipemizujących w rok po OZW, PCI lub CABG Jankowski P i wsp ,5% 2,3%0,5% 0%
Dawki statyn w rok po OZW, PCI lub CABG Simwastatyna Atorwastatyna Rosuwastatyna Dawka 23,7±13,2 32,8±15,2 14,6±8,1 2,46±0,78 2,38±1,00 2,21±1,07 LDL Jankowski P i wsp. dane niepublikowane
Warto wykonywać OGTT EUROASPIRE IV, ESC 2013 Częstość zaburzeń gospodarki węglowodanowej Cukrzyca Świeżo rozpoznana cukrzyca Upośledzona tolerancja glukozy Nieprawidłowa glukoza na czczo
Nowoczesna farmakoterapia
Leki przeciwpłytkowe
1. Aspiryna 2. Tikagrelor Prasugrel Klopidogrel Leki przeciwpłytkowe
Klopidogrel Tikagrelor Miesiące % 9,89,8 11, HR 0,84 (0,77-0,92) P<0,001 Klopidogrel Tikagrelor Wallentin L i wsp. N Engl J Med 2009; 361: Badanie PLATO – zgony SN, zawały serca, udary mózgu
Dni HR 0,75 (0,59-0,96) Montalescot G i wsp. Lancet 2009; 373: 723. Badanie TRITON TIMI 38 – zgony SN, zawały serca, udary mózgu % klopidrogrel prasugrel
Czas trwania podwójnej terapii przeciwpłytkowej: Leki przeciwpłytkowe 12 miesięcy Konieczny minimalny czas: Stent powlekany:6 miesięcy Stent niepowlekany:1 miesiąc
Profilaktyka powikłań żoł.-jelitowych Imiela J i wsp. Kardiol Pol 2009; 67: 536. Krwawienie z przew. pokarmowego lub choroba wrzodowa w wywiadzie Podwójna terapia przeciwpłytkowa Antykoagulant + lek przeciwpłytkowy Lub jeden z: wiek ≥60 lat choroba refluksowa przełyku stosowanie sterydów
β-blokery w ChNS U wszystkich osób po zawale serca lub z NS (u osób po zawale serca bez NS, ani dysfunkcji LK jest to zalecenie IIa) ESC 2012
Wpływ wybranych grup leków na ryzyko zgonu u osób z POChP Rutten FH i wsp. PLoS One. 2013; 8: e Nieselektywne Selektywne HR Ant. wapnia Inh. EKA N = 4 493
Inh. ACE w ChNS U wszystkich osób po zawale serca (u osób bez NK, dysfunkcji LK i cukrzycy jest to zalecenie IIa) ESC 2012
Antagonista aldosteronu – gdy EF≤40 % oraz NS lub cukrzyca Wtórna prewencja ESC 2012
1.Leczymy lepiej 2.Leczymy gorzej 3.Jakość leczenia nie zmieniła się istotnie Czy leczymy lepiej niż w ubiegłym wieku ?
1996/ / / /13 Współczynnik wtórnej prewencji KPWP ChNS – dane niepublikowane. p<0,001