2.7. Co należy wiedzieć o bakteriach? Opracowała Bożena Smolik Konsultant Arleta Poręba-Konopczyńska

Procaryota Mówiliśmy już o budowie komórki bakteryjnej i podziale systematycznym wszystkich organizmów. Proponuję krótkie przypomnienie budowy komórki. Odsyłam Was na stronę z interaktywnym schematem. Po otworzeniu strony zacznijcie od animacji „Charakterystyka organizmów prokariotycznych”. Następnie wykonajcie proponowane ćwiczenie. http://www.scholaris.pl/cms/view_all.php?id=ekran_prokariony_nie_maja_j%C4%85dra_kom%C3%B3rkowego

Komórki bakteryjne mogą przybierać różne kształty, żyć pojedynczo lub w koloniach

Czynności życiowe bakterii Odżywianie się Większość cudzożywna – są pasożytami, ale mogą być też saprobiontami Nieliczne są samożywne, wytwarzają związki organiczne na drodze foto- lub chemosyntezy Oddychanie Tlenowe Beztlenowe (fermentacja) Rozmnażanie Bezpłciowe, przez podział komórki

Chemosynteza Chemosyntezę przeprowadzają np. Bakterie nitryfikacyjne, które utleniają amoniak i sole amonowe  sole kwasu azotowego (III) sole kwasu azotowego (III)  sole kwasu azotowego (V) Bakterie siarkowe utleniają siarkowodór  wolna siarka wolna siarka  sole kwasu siarkowego (VI) Tym reakcjom chemicznym towarzyszy gromadzenie energii, która następnie zużywana jest do produkcji własnych związków organicznych

Znaczenie bakterii Rozkładają szczątki innych organizmów na proste substancje mineralne, odgrywając w ten sposób bardzo istotną rolę w krążeniu pierwiastków (materii) w ekosystemach.

Znaczenie bakterii Zapewniają prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego u zwierząt roślinożernych, biorąc udział w trawieniu celulozy. http://www.scholaris.pl/cms/index.php/resources/film _liściożercy.html U człowieka bakterie syntetyzują w przewodzie pokarmowym witaminę K i witaminy z grupy B

Znaczenie bakterii Konserwują żywność (fermentacja mlekowa, octowa) kiszenie kapusty, ogórków kwaszenie mleka, produkcja serów, jogurtów

Znaczenie bakterii Człowiek wykorzystuje bakterie saprofityczne do biologicznego oczyszczania ścieków http://www.scholaris.pl/cms/index.php/resources/film_biologiczne_oczyszczanie_ścieków.html

Znaczenie bakterii - wywołują choroby Choroba Bakteria powodująca chorobę gruźlica prątek Kocha angina paciorkowiec zapalenie opon mózg dwoinka zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych salmonelloza salmonella borelioza krętek boreliozy błonica maczugowiec błonicy krztusiec pałeczka krztuśca rzeżączka dwoinka rzezączki kiła krętek blady Dyzenteria (czerwonka) pałeczka dyzenterii tężec laseczka tężca

Drogi zakażenia http://www.scholaris.pl/cms/index.php/resources/animacja_drogi_zakażenia_i_sposoby_zapobiegania_zakażeniu.html

Cechy biologiczne bakterii chorobotwórczych Zapoznaj się z tekstem i relacją filmową o cechach bakterii chorobotwórczych http://www.scholaris.pl/cms/view_all.php?id=ekran_cechy_biologiczne_bakterii_chorobotw%C3%B3rczych

Twórcy mikrobiologii Ludwik Pasteur i Robert Koch to bardzo ważne nazwiska w dziedzinie biologii, a szczególnie w mikrobiologii. O ich osiągnięciach słów kilka… http://www.scholaris.pl/cms/index.php/resources/animacja_ludwik_pasteur_i_robert_koch_twórcy_mikrobiologii.html

Antybiotyki Przypadkowe odkrycie…(obejrzyj nagranie) http://www.scholaris.pl/cms/index.php/resources/animacja_odkrycie_aleksandra_fleminga.html O działaniu antybiotyków http://www.scholaris.pl/cms/index.php/resources/animacja_antybiotyki.html i ich znaczeniu w medycynie http://www.scholaris.pl/cms/view_all.php?id=ekran_dzia%C5%82anie_antybiotyk%C3%B3w_ich_znaczenie_w_medycynie

O konsekwencjach działań antybiotyków Koniecznie zapoznaj się z informacjami zawartymi w tym filmie http://www.scholaris.pl/cms/view_all.php?id=ekran_niebezpiecze%C5%84stwa_zwi%C4%85zane_z_nadmiernym+u%C5%BCyciem+antybiotyk%C3%B3w i dobrze je zapamiętaj

Szczepionki Szczepionka nie jest lekiem. Służy działaniu profilaktycznemu. Przyjmujemy ją tylko wtedy, kiedy jesteśmy super zdrowi. O pierwszej szczepionce…. http://www.scholaris.pl/cms/view_all.php?id=ekran_o%C5%9Bwiecenie_nauka_dorobek_XVIII_wiek Dzisiaj już jest inaczej…. http://www.scholaris.pl/cms/index.php/resources/animacja_szczepionki_żywe_martwe_i_rekombinowane.html Czy wiesz przeciwko jakim chorobom został uodporniony Twój organizm? Znajdź w słowniku znaczenie słów : epidemia i pandemia

Zadania Wymień 4 sposoby zapobiegania zakażeniom bakteryjnym. Co zawiera szczepionka rekombinowana? W jaki sposób człowiek wykorzystuje istnienie bakterii? (3) Co robią bakterie nitryfikacyjne? Dlaczego antybiotyki też mogą być niebezpieczne? BONUS - na czym polega pasteryzacja i dlaczego się ją wykonuje?

Źródła J. Loritz-Dobrowolska i wsp.,Biologia 1,Operon,2009r. E. Kłos i wsp., Ciekawa biologia1,WSiP, 2002r. B.Klimuszko, Żak, 2009r. B.Klimuszko, Żak,2001r. H.Lach,J.Ślósarczyk, Nowa Era, 1994r. Z.Sendecka i wsp., Vademecum, Operon, 2008r. E.Pyłka-Gutowska,E.Jastrzębska, Bliżej biologii 1, WSiP, 2009r. D.Cichy,I.Żeber-Dzikowska, Biologia 1, DEBIT, 1999r. B.Potocka,W.Górski, Biologia 1, MAC Edukacja S.A., 2002r.

Jazda po zdrowie!