1 Konsumenckie ABC w szkole – opinie nauczycieli uczestniczących w Kampanii Alicja Pacewicz Centrum Edukacji Obywatelskiej

2 Moje konsumenckie ABC w szkole – koncepcja szkoleń i materiałów dydaktycznych Program związek z życiem (sklep w pobliżu przedszkola, reklama w telewizji...) korzystanie z doświadczeń dzieci (czy zdarzyło ci się...) kluczowe wiadomości i umiejętności (paragon, data ważności, reklamacja...) współpraca z rodzicami (zwłaszcza w przedszkolach) Metody pracy z uczniami metody interaktywne (miniscenki, zabawa w sklep, gry, internet...) używanie pojęć w działaniu (sprawdź datę ważności...) pytania, a nie tylko odpowiedzi (co można zrobić...) sprawdzić, czego się nauczyli (sprawdź się sam...)

3 Moje konsumenckie ABC w szkole Publikacje historie z życia, a nie teoria zachowań konsumenckich i przepisy prawne praktyczne rady i wzory zachowań (nie lekceważ etykiety...) co mówią badania (zwłaszcza: gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne) sympatyczni bohaterowie i zabawna treść (jak Max z komiksu...) atrakcyjna szata graficzna (kolorowanka, komiks, podręcznik...) Szkolenia miniwykłady i ćwiczenia praktyczne odwołanie do doświadczeń nauczycieli jako konsumentów przygotowanie do prowadzenia zajęć w przedszkolu i szkole nauczyciel – współtwórcą programu

4 Scenariusz spotkania z rodzicami dzieci przedszkolnych 3 min 1.Przedstawienie się nauczyciela i rodziców (np. mama Janka, tata Oli) 2 min 2. Cele programu: wychowanie młodego konsumenta, który zna swoje prawa, rozumie mechanizmy promocji i reklamy, i podejmuje świadome decyzje. 5 min 3.Rodzice zapisują na karteczkach refleksje na wypisane na dużych arkuszach tematy: np. zakupy z dziećmi, produkty dla małych dzieci, dzieci wybierają. 5 min 4.Nauczyciel zapisuje główne problemy, np.: roszczenia dzieci, wpływ reklamy na wybór towaru, różnice zdań między rodzicami a dziećmi itp. ok. 15 min 5. Nauczyciel pokazuje kolorowankę. Podział rodziców na siedem grup: Dziecko – konsument, str. 3, Robimy zakupy, str. 4, Data ważności, str. 5, Paragon i reklamacja, str. 6-7, Oznakowanie towarów, str. 8,Rozsądne zakupy, str. 9, Reklamy a dzieci, str. 10, Jak uczyć o tym nasze dziecko?

5 Scenariusz spotkania z rodzicami dzieci przedszkolnych cd. ok. 15 min 6.Sporządzenie listy wypracowanych w grupach sposobów pracy z dziećmi. 10 min 7. Rodzice planują „zadanie domowe”, np. Samo czy z dorosłym Zabawa w sklep Nie można mieć wszystkiego Sklepowy detektyw Bezpieczne produkty Rozmawiamy o reklamach Dlaczego to wybierasz? Szczęście bez kupowania Nauczyciel zachęca rodziców do wszystkich zadań i rozmów z dziećmi. 5 min Podsumowanie i rozdanie informacji o prawach konsumentów

6 Scenariusz zajęć dla uczniów klas I-III szkół podstawowych Zajęcia I: Dzieci kupują 1. Mój samodzielny zakup 2. Poznajemy komiks „Zakupy z Maxem” 3. Jesteś konsumentem 4. Informacje i wskazówki, które wynikają z przygód Maxa: co dzieci mogą same kupować, a czego nie do czego może się przydać paragon jak się zachować, gdy zakupiony produkt okaże się zepsuty oznaczenia na produktach porównanie cen i składu produktów promocje i reklama co to jest gwarancja jak czytać instrukcje obsługi kto pomoże pokrzywdzonemu konsumentowi 5. Sprawdź, czego nauczyłeś 6. Zadanie domowe - krótka wizyta w sklepie Dodatkowo: wycieczka edukacyjna „Sklepowi detektywi”

7 Zajęcia II: Kupujesz to? 1.Miniscenki: „Przeterminowane lody”, „Super-reklama,” „Kupcie mi to” 2.Paragony, opakowania, ogłoszenia reklamowe itp. Paragon: jakie informacje zawiera? Etykieta: co z niej można wyczytać? Daty ważności: różne sposoby zapisywania Kody kreskowe: jak to działa? Symbole na towarach: żywność, ubrania, zabawki, urządzenia elektryczne Opakowania: czy można je ponownie wykorzystać? Ogłoszenia reklamowe: co i po co reklamują? 3.Szkolna wystawa „Moje konsumenckie ABC” 4.Konkurs na hasło Dodatkowo: Gra planszowa „Kupuj z głową”, szkolna prezentacja lub przedstawienie, Edukacja konsumencka na lekcjach innych przedmiotów Scenariusz zajęć dla uczniów - cd.

8 Szkolenie dla nauczycieli przedszkoli – zarys programu I. Wprowadzenie o programie „Moje konsumenckie ABC” i celach szkolenia przedstawienie się, ustalenie zasad uczestnictwa rozdanie publikacji, quiz II. Integracja poznajmy się: w całej grupie i w parach (na tematy konsumenckie) III. Edukacja o prawach konsumenta i reklamie wykład i prezentacja dyskusja pytania do rzecznika konsumentów

9 Szkolenie dla nauczycieli przedszkoli – zarys programu IV. Część warsztatowa praca w zespołach – o czym uczyć i jak wykorzystać kolorowankę? (np. „Gdy kupisz dziurawą piłkę...” „Uwa ż amy na reklamy”) V. Prezentacja scenariusza spotkania dla rodziców jak zachęcić? jak i kiedy zorganizować warsztat? etapy pracy trudne momenty VI. Podsumowanie i zakończenie zebranie refleksji, quizów, arkuszy oceny rozdanie zaświadczeń

10

11

12 Co było najbardziej użyteczne na szkoleniu „Moje konsumenckie ABC”? Program i metodyka szkolenia interesujący i przemyślany program wykłady i zajęcia praktyczne pokaz sposobu prowadzenia zajęć rzeczywiste sytuacje z życia codziennego wspólne tworzenie konspektów zajęć wymiana doświadczeń, inspirujące pomysły metodyczne omówienie kolorowanki, komiksu i scenariuszy zajęć materiały dydaktyczne

13 Co było najbardziej użyteczne na szkoleniu „Moje konsumenckie ABC”? Treść szkolenia ukazanie sytuacji dziecka jako konsumenta edukacja i dyskusja o prawach konsumenta edukacja na temat odbioru reklamy przez dzieci poznanie podstaw prawnych wskazanie, jak korzystać z praw konsumenckich informacje na temat oznakowania produktów informacje o instytucjach udzielających pomocy rady dotyczące rozsądnych zakupów z dziećmi spotkanie z rzecznikiem praw konsumentów reklamacja – mamy na to dwa lata!!!

14 Co było najbardziej użyteczne na szkoleniu „Moje konsumenckie ABC”? Potrzeba edukacji konsumenckiej konieczność kształtowania postaw konsumenckich u dzieci i młodych ludzi poznanie moich praw jako konsumenta dzielenie się praktycznymi doświadczeniami w dochodzeniu własnych praw uświadomienie roli reklam w życiu młodego człowieka „uodpornić się” na promocje i reklamy

15 Co będzie dla nas najtrudniejsze? Problemy dydaktyczne, metodyczne, organizacyjne brak czasu dostosowanie zagadnień do wieku dzieci dyscyplina na lekcji prowadzonej takimi metodami właściwe rozplanowanie materiału wycieczka do sklepu opracowanie własnego konspektu powiązanie tematyki z moim przedmiotem przekonanie innych nauczycieli nie widzę trudności na tym etapie...

16 Co będzie dla nas najtrudniejsze? Przekazanie treści merytorycznych pytania, na które nie znam odpowiedzi uświadomienie dzieciom ich praw dużo informacji wyjaśnienie abstrakcyjnych pojęć trudne zagadnienie: reklama a dzieci wyczulić dzieci na jakość produktów symbole i znaki zawiłości prawa konsumenckiego...

17 Co będzie dla nas najtrudniejsze? Możliwości zmiany postaw dzieci jak skłonić do mądrych wyborów motywować do wybierania zdrowych produktów marka nie zawsze jest najważniejsza nauczyć krytycznego podejścia do reklam „nie muszę mieć wszystkiego" zagadnienia etyczne (np. pirackie programy i nagrania) a także: jak pokonać własne nawyki... Trudności we współpracy z rodzicami (nauczyciele przedszkoli) jak zorganizować spotkanie z rodzicami jak zachęcić do udziału zaangażować rodziców w pracę z dziećmi uwrażliwić rodziców na skutki wpływu reklam na dzieci

18 Uwagi i refleksje nauczycieli dużo praktycznych informacji do zastosowania w życiu dużo pracy dla nauczyciela każdy powinien przejść takie szkolenie miła atmosfera, rzetelne opracowanie problemu na pewno wykorzystam to na lekcjach nastawiałem się na nudy, a było zaskakująco ciekawie problem ze sklepikami szkolnymi przekonać uczniów, że mają też prawa przydatne szkolenie, także dla potrzeb własnych szkolenia nie powinny odbywać się w piątek po południu ważne są materiały do pracy z uczniami za dużo statystyki, badań itp. zaangażować rodziców - a to bardzo trudne...

19

20

21 Opinie trenerów o szkoleniach Co było najważniejsze dla uczestników? temat nowy, na czasie, ciekawy dla nich, uczniów i rodziców materiał podany przystępnie poszerzenie oferty edukacyjnej „życiowo” zaprezentowane nowatorskie ujęcie, wyniki badań poznanie "oczywistych" praw konsumenta dobre materiały edukacyjne więcej o wpływie reklam osobista korzyść

22 Opinie trenerów o szkoleniach Z czym uczestnicy mieli największe kłopoty? modyfikacja w klasach pierwszych komiks - czytać w szkole własna praca w zespołach mobilizacja, gdy scenariusz w ręku szczegóły związane z prawami konsumenta nie zdążyli utrwalić wiedzy uregulowania prawne czy sobie poradzą?

23 Opinie trenerów o szkoleniach Czego byli pewni po szkoleniu? trzeba więcej czasu! byli pewni, że przeprowadzą zajęcia za mało o metodach pracy z dziećmi mają prawa i że je lepiej znają warto uczyć dzieci „kultury zakupów” liczą na dalszą część wykorzystają komiks na lekcjach komiksy będą się podobać uczniom

24 Opinie trenerów o szkoleniach Jakie trudności przewidywali? brak zainteresowania ze strony młodszych dzieci złe nawyki konsumenckie dzieci za trudne pojęcia dla klas VI komiks zbyt dziecinny problemy organizacyjne w szkole niechęć ze strony innych nauczycieli i dyrektora brak środków na zakup materiałów, nagród, itp. wyjście z dziećmi w teren relacja nauczyciele- sklepik szkolny - dyrekcja jak włączyć rodziców? brak czasu, a kiedy uczyć?

25 Opinie trenerów o szkoleniach Jakie największe zalety dostrzegli? edukacja konsumencka - absolutne novum obudowa merytoryczna i dydaktyczna strona internetowa atrakcyjne materiały dla uczniów czekają na materiały dla gimnazjów i szkół ponadgimnazj. obecność rzecznika konsumentów – meritum i prestiż krótkie, bezpłatne, dobrze zorganizowane vademecum konsumenta i wyniki badań quiz z wiedzy na temat praw konsumenta kampania ABC... - przedszkola, szkoły, internet, tv, filmy

26 W yzwania i dylematy co naprawdę zrobią nauczyciele? jak wzmocnić program w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych? jak stworzyć modę na mądre kupowanie? jak się w tej sprawie skutecznie komunikować z dziećmi i młodymi ludźmi? jak włączyć edukację konsumencką do obywatelskiej? co dalej? Dziękuję za uwagę!

27 Notatki

28 Notatki