Wydobycie i historia soli Renata Lubas
Znaczenie soli Przez tysiące lat sól odgrywała ogromną rolę w gospodarce, polityce, a nawet wierzeniach religijnych. Była symbolem bogactwa. Wiedza o znaczeniu soli w pradziejach opiera się głównie na badaniach miejsc wydobywania lub pozyskiwania.
Sposoby pozyskiwania soli W Europie minerał ten pozyskiwano w wielu miejscach na różne sposoby przez odparowywanie wody morskiej, warzenie solanek (naturalnych wód zawierających dużo soli) górniczą eksploatację pokładów soli kamiennej.
Odparowanie wody morskiej Woda morska paruje i pozostawia osad kryształków soli. Naturalne odparowywanie wody morskiej na słońcu jest zatem najłatwiejszym i najtańszym sposobem uzyskiwania soli. Mieszkańcy wybrzeży Francji, Hiszpanii, Portugalii, Włoch i Afryki już w starożytności zrozumieli to zjawisko i w niektórych rejonach z produkcji soli uczynili sposób na życie.
Historia pozyskiwania soli z wody morskiej Rzymianie już w VII wieku p.n.e. założyli własne saliny w Ostii, u ujścia Tybru. Sól była potrzebna nie tylko ludności, lecz także armii. Rzymskim żołnierzom płacono solą (łac. sal), co przypuszczalnie tłumaczy francuskie salaire czy angielskie salary, czyli „pensja”.
Historia pozyskiwania soli z wody morskiej w IX lub X wieku na francuskie wybrzeże Atlantyku zaczęto budować specjalne systemy sztucznych stawów. rozpoczęto budowę system połączonych ze sobą płytkich zbiorników. pierwszy, duży otwarty staw był wyposażony w system pomp i śluz, za pomocą których, gdy woda osiągnęła wyższy stopień zasolenia, wpuszczano ją do kolejnego stawu. W drugim stawie woda dalej parowała i z czasem stawała się zagęszczoną solanką, którą przelewano do następnego zbiornika. W tym samym czasie ponownie napełniano świeżą wodą morską pierwszy staw, dzięki czemu proces produkcji soli przebiegał w sposób ciągły. w ostatnim zbiorniku takiej specyficznej „linii produkcyjnej” solanka uzyskiwała wystarczającą gęstość, na dno zbiornika opadały kryształki soli, które zbierano.
Historia pozyskiwania soli z wody morskiej W Peru Inkowie uzyskiwali sól przez odparowywanie solanki w rozmieszczonych piętrowo basenach. Po wstępnym odparowaniu i zagęszczeniu solankę przelewano do położonych niżej, płytkich basenów, w których po dalszym odparowaniu krystalizowała na dnie.
Stopień zasolenia wody morskiej Morze Bałtyckie ok. 1,1% (0,8% NaCl ) Oceany do 3,5 % (3,5% NaCl ) Morze Martwe ok. 22% ( 12% MgCl₂ , 7% NaCl, 2% CaCl₂, 1% KCl )
Źródła solankowe źródłem soli są naturalne wody zawierające duże stężenie chlorku sodu - źródła solankowe. w tym wypadku proces produkcji soli wymaga jednak dostarczania ciepła do odparowania wody. w Europie solanki z reguły ogrzewano ogniem, a zatem produkcja soli wymagała olbrzymich ilości opału - drewna lub torfu. specjalne sposoby postępowania i rozbudowane instalacje do warzenia soli z solanek były znane już w pradziejach.
Ważenie soli warzelnia soli – zakład przemysłowy produkujący sól warzoną, proces polega na odparowaniu wody z solanki (roztworu soli kamiennej) w odkrytych panwiach albo w wyparkach próżniowych. sól warzona (warzonka) – rodzaj soli kuchennej otrzymywany w warzelniach przez oczyszczenie soli kamiennej. Zawiera co najmniej 99,9% chlorku sodu.
Kopalnia soli
Kopalnia soli
Historia soli Pierwsze wzmianki na temat soli pochodzą za Starego Testamentu. W Biblii sól była uważana za niezwykle ważną substancję; wierni składali ofiarę Bogu w postaci soli. W starożytności odgrywała rolę środka płatniczego. Hebrajczycy jako pierwsi odkryli zdolności lecznicze soli, dlatego często towarzyszyła im podczas odprawiania ceremonii religijnych.
Historia soli Rzymianie odkryli zdolności konserwujące soli. W Rzymie w postaci soli wypłacano żołnierzom pensje; z tego okresu pochodzi słowo solarium oznaczające płatność. W Tybecie i w Etiopii wybijano z soli monety używane jako środek płatniczy. W średniowiecznej Europie rola soli była na tyle doceniana, iż wyznaczała drogi handlu międzynarodowego, powstały tzw. „drogi solne”, czyli trasy, którymi transportowano sól.
Historia soli Z czasem wprowadzono podatek od wydobycia soli. Na przełomie Średniowiecza i Renesansu po raz pierwszy próbowano pozyskać sól z wody morskiej. Do tej pory jedynym źródłem wydobycia były złoża kamienne. W XIV wieku rozpowszechniło się określenie na sól: „białe złoto”.
Historia soli Sól traktowana była jako rzecz święta, dana przez bogów, wiązało się z nią sporo symboli i wierzeń . W wielu częściach świata kojarzona jest: z gościnnością, dzielenie chleba i soli symbolizuje także związek braterstwa, który nie może być zerwany. wysypana sól oznacza koniec pobratymstwa i boskiej opieki - aby temu zapobiec należy trzykrotnie rzucić za siebie przez lewe ramię szczyptę soli. dla starożytnych Rzymian rozsypana sól była tak złym znakiem, że często rzucali ją na ziemie w podbitych miastach, by zniweczyć plony. W Polsce uważa się, że rozsypana sól jest zwiastunem kłótni, natomiast witanie przybyłych chlebem i solą jest oznaką przyjaźni i gościnności.
Chlorek sodu Chlorek sodu - sól kuchenna i kamienna jest w Polsce wydobywany w okolicy Wieliczki, Bochni, Kłodawy i Inowrocławia. Zarówno sól kamienna jak i jej postać oczyszczona - sól kuchenna, zawiera niewielkie ilości bromków i jodków sodu oraz potasu.
Geneza powstania soli Naturalna sól krystaliczna jest najwartościowszą formą soli naturalnej. W przeciwieństwie do soli kamiennej zawarte w niej pierwiastki i minerały związane są koloidalnie. Umożliwia to organizmowi przyswajanie naturalnych antagonistów jak potas, magnez, wapno i współdziałających mikropierwiastków. Sól krystaliczna powstała w wyniku wyschnięcia pierwotnych mórz.
Postacie soli
Zastosowanie soli jako sól spożywcza w przetwórstwie rybnym w przemyśle spożywczym w garbarstwie w gospodarce hodowlanej w przemyśle chemicznym w zimowym utrzymaniu dróg w rolnictwie, jako nawóz w ciepłownictwie, w procesie zmiękczania wody jako sól lecznicza-kąpielowa Stwierdzono, że istnieje ponad 1500 dziedzin, w których ma zastosowanie sól kłodawska lub jej pochodne.
Działanie lecznicze soli Groty solne : Powietrze w grotach solnych charakteryzuje się wysoką wilgotnością, brakiem , dużym nasyceniem minerałami. Ważną właściwością jest brak alergenów w powietrzu groty solnej. Każdy oddech w grocie solnej zapewnia intensywne natlenienie organizmu przy jednoczesnym łagodzeniu podrażnień układu oddechowego. Sól rozpuszczona w powietrzu stanowi pewnego rodzaju naturalny aerozol, który odżywia i stymuluje śluzówkę dróg oddechowych. Poprawia funkcjonowanie śluzówek układu oddechowego jest ważna nie tylko dla alergików, nasze śluzówki są cienkie i osłabione.
Działanie lecznicze soli w grotach solnych jest jod charakterystyczny klimat solny stymuluje pracę serca przeciwbakteryjne i przeciwzapalne działanie soli jest powszechnie znane dodatkowo sól ma właściwości osuszające
Działanie lecznicze soli Podstawowe korzyści dla skóry: działanie antybakteryjne i przeciwzapalne, wygładza, wspomaga rozpad tłuszczu, zwiększenie elastyczności skóry, regulacja równowagi kwasowo-zasadowej, likwiduje obrzęki, wzmacnia naczynia krwionośne, wspomaga usuwania toksyn, leczenie łuszczycy i innych schorzeń.
Działanie lecznicze soli Kąpiele solankowe, inhalacje i okłady działają wspomagająco w chorobach : ortopedyczno-urazowych, układu nerwowego, gośćcu, nadciśnieniu tętniczym , chorobach alergiczny skóry, nadmiernej wilgotności skóry, chorobie naczyń obwodowych, nieżytach zanikowych górnych dróg oddechowych, astmie oskrzelowej.
Bibliografia http://www.kopalniawieliczka.eu/historia http://nieciodziennik.pl/2010/03/nocleg-w-kopalni-soli-w-bochni http://www.sktj.pl/epimenides/genez_p.html http://www.slideshare.net/ebiblioteka/sole-3313683