Prawo wyznaniowe Zagadnienia podstawowe

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Religia – forma świadomości społecznej - wpływa na akceptacje poglądów - jest związana z strukturą organów wewnętrznych

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Do sfer działania religii należą m. in.: - oddziaływanie na działalność człowieka we współpracy z państwem lub w ramach prawa określonego przez państwo - oddziaływanie na działalność człowieka poprzez stanowienie regulacji prawnych wewnątrz struktur organizacyjnych stworzonych dla potrzeb religii

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Społeczności religijne są zorganizowane, ze względu na ujednolicenie: - wierzeń - praktyk - obrzędu Organizacja społeczności religijnych obejmuje: - strukturę władz - postępowania - zwyczaje i obyczaje

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Przyczyny ujednolicenia struktur religijnych: A. zewnętrznie – relacje z podmiotami spoza społeczności religijnej oraz państwa B. wewnętrzne – wewnątrz społeczności religijnych

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Zewnętrzne przyczyny: Ujednolicenie jest potrzebne ze względu na: - reprezentacja wobec podmiotów zewnętrznych - obrona interesów społeczności względem państwa - oddziaływanie na sferę polityczną, kulturową oraz obyczajową

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Wewnętrzne przyczyny: Ujednolicenie jest potrzebne ze względu na: - zapewnienie prawidłowej interpretacji dogmatów wiary - prawidłowego wykonywania czynności kultu - rozwiązywanie konfliktów wewnątrz grupy społecznej

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Zróżnicowanie struktur religijnych spowodowane jest m. in. - zakres działania – przestrzeń, wielekulturowość - treść dogmatów wiary - kultury, które wpływają na treść religii

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Różnorodność form społeczności religii: Struktury demokratyczne Struktura autokratyczna / hierarchiczna

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Struktura demokratyczna: - wierny posiada prawa wpływania na strukturę społeczności religijnej - uprawnienia te dotyczą szczególnie sfery wewnętrznej społeczności religijnej

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Struktura autokratyczna / hierarchiczna - wierny jest pozbawiony wpływu na wybór władz - wierny jest pozbawiony wpływu na kierunek działania władz społeczności religijnej

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Struktura społeczności religijnej w relacjach z państwem jest nazywana związkiem wyznaniowym - inne nazwy związane są z regulacjami wewnętrznymi związków wyznaniowych

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Związek wyznaniowy: - rodzaj zorganizowanej społeczności - posiada ustój wewnętrzny - samostanowi własne organy - określa prawa i obowiązki członków społeczności religijnej

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Związek wyznaniowy jest łącznikiem pomiędzy: - państwem - społecznością religijną Celem związku wyznaniowego jest zapewnienie potrzeb religijnych członkom tej społeczności religijnej.

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Państwo może różnicować regulacje dotyczące związków wyznaniowych. Związki wyznaniowe (poza przepisami państwowymi) są zróżnicowane ze względu na: - dogmaty wiary - obrzędy i praktyki

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Regulacje państwowe – dot. związku wyznaniowego – dotyczą: - spraw majątkowych - praw i obowiązków członków społeczności religijnej - reprezentacji związku wyznaniowego Struktury wewnętrzne związku wyznaniowego są określone przez regulacje wewnętrzne związku.

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Rodzaje religii - w przypadku religii powszechnej: Kościoły chrześcijańskie – jednolity dogmatycznie system wyznaniowy, lecz struktura są w każdym kraju oddzielna Kościół Katolicki – scentralizowana struktura, struktury w poszczególnych państwach są jednie fragmentem globalnej struktury KK. Nowe społeczności religijne naśladują strukturę i regulacje wewnętrzne istniejących związków wyznaniowych.

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Prawo wyznaniowe Prawo wyznaniowe jest związane z: - zewnętrznym manifestowaniu poglądów członków społeczności religijnych - ingerowanie w stosunki społeczne / polityczne

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Prawo wyznaniowe oznacza regulacje prawne dotyczące: Związku wyznaniowego Członków społeczności religijnej Zakres ingerencji obejmuje: - wolność sumienia i wyznania - relacje państwa – związek wyznaniowy / członek społeczności religijnej

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Jest określane przez normy: Prawa krajowego; Prawa międzynarodowego. (prawo wyznaniowe jest częścią państwowego porządku prawnego) Prawem wyznaniowym nie jest prawo tworzone przez same związki wyznaniowe.

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Krajowe – normy prawa państwa stanowione jednostronnie, choć państwo może dookreślać część norm we współdziałaniu ze związkiem wyznaniowym – jako porozumienia dwustronne. Międzynarodowe – umowy międzynarodowe

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Normy prawa wyznaniowego są uwarunkowane: Ideologią; Czynnikami społecznymi; Czynnikami politycznymi.

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Rodzaje zróżnicowania prawa wyznaniowego jest związane ze zróżnicowanymi relacjami państwa i związków wyznaniowych: Państwo wyznaniowe; Państwo świeckie. Są to modele państw, służące dla systematyzacji.

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Państwo wyznaniowe: Prawo wewnątrz kościoła jest częścią prawa państwowego; W historii istniała tendencja ograniczająca rolę prawa wewnątrz kościelnego na prawo państwowe do sfery obyczajów.

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Prawo wyznaniowe Państwo świeckie - Ograniczenie relacji prawa związku wyznaniowego z prawem państwowym.

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Zasada wolności sumienia; Zasada równouprawnienia związków wyznaniowych.

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Związek wyznaniowy: Korzysta z autonomii; Nie wykonuje zadań publicznych; Nie stosuje przymusu państwowego.

Prawo wyznaniowe – zagadnienia podstawowe Dziękuję za uwagę (źródło: M. Pietrzak, Prawo wyznaniowe, Warszawa 2010, s. 11 i n.)