Pobieranie prezentacji. Proszę czekać

Pobieranie prezentacji. Proszę czekać

UKŁAD SŁONECZNY.

Podobne prezentacje


Prezentacja na temat: "UKŁAD SŁONECZNY."— Zapis prezentacji:

1 UKŁAD SŁONECZNY

2 Układ Słoneczny

3 UKŁAD SŁONECZNY Spis Treści: STRUKTURA I POCHODZENIE U.S. SŁOŃCE
PLANETY KSIĘŻYCE PLANETOIDY KOMETY koniec

4 STRUKTURA I POCHODZENIE UKŁADU SŁONECZNEGO
Układ Słoneczny jest układem ciał astronomicznych znajdujących się pod dominującym wpływem pola grawitacyjnego Słońca, związanych wspólnym pochodzeniem. Składa się ze Słońca, dziewięciu planet, naturalnych satelitów (księżyców) planet, planetoid, komet, ciał meteorowych oraz pyłu i gazu międzyplanetarnego. Słońce zawiera w sobie 99,866% masy zawartej w ciałach Układu Słonecznego (bez gazu i pyłu międzygwiezdnego). Układ planetarny uformował się przed około pięcioma miliardami lat, najprawdopodobniej z tego samego obłoku gazowo -pyłowego, z którego powstało Słońce, w procesie tzw. akrecji. Polegał on na tym, że pośrodku obłoku gaz kurczył się szybciej niż w jego zewnętrznych warstwach, dzięki czemu doszło do utworzenia się ciała centralnego (proto-Słońca), otoczonego gazowo -pyłowym dyskiem. Kurczenie się praobłoku nastąpiło prawdopodobnie na skutek wybuchu w bezpośrednim sąsiedztwie gwiazdy Supernowej. Stopniowo w dysku gazowo -pyłowym tworzyły się tzw. agregaty, wychwytujące i przyłączające do siebie coraz więcej cząstek, aż wreszcie doszło do fragmentacji zewnętrznej części obłoku oraz kondensacji materii wokół tzw. planetozymali, wskutek czego wykształciły się oddzielne planety. Różne warunki powstawania sprawiły, że obecnie mamy dwie wyraźnie różne grupy planet: zewnętrzne - typu jowiszowego i wewnętrzne - typu ziemskiego. dalej Spis treści

5 Struktura i pochodzenie układu słonecznego
Promień Układu Słonecznego, łącznie z tzw. obłokiem Oorta (hipotetyczną otoczką Układu zawierającą setki miliardów lodowo -kamiennych obiektów) wynosi ok jednostek astronomicznych (średnich odległości Ziemi do Słońca), to jest około biliona kilometrów. Dostępna dotychczasowym obserwacjom część Układu (tj. do orbity Plutona) ma promień około 40 j.a. Orbity planet są praktycznie współpłaszczyznowe (najsilniej, o 17°08' względem płaszczyzny orbity Ziemi, nachylona jest orbita Plutona, pozostałe nachylenia wynoszą od 0°46' dla Urana do nieco ponad 7° dla Merkurego) i tylko nieznacznie odbiegają od orbit kolistych (najsilniej ekscentryczne są orbity Merkurego i Plutona). Orbity planetoid, a szczególnie komet, są bardziej zróżnicowane. Planetoidy poruszają się po orbitach eliptycznych wokół Słońca, głównie w pasie leżącym pomiędzy orbitami Marsa i Jowisza. Komety, których źródłem jest prawdopodobnie wspomniany obłok Orta, poruszają się po wydłużonych elipsach, czasem nieodróżnialnych od parabol. Spis treści powrót

6 Część dalsza opisu Słońca Spis treści
SŁOŃCE Słońce jest ogromną, w porównaniu z rozmiarami planet, kulą zjonizowanych gazów o średnicy km, a więc jest ono ponad 109 razy większe od Ziemi. Powierzchnia Słońca wynosi miliardów km2, a objętość bilionów km3. Masa Słońca jest równa 1.989x1030kg, czyli razy więcej od masy Ziemi. Słońce powoli wiruje wokół własnej osi wykonując jeden obrót w ciągu dnia (dla punktu znajdującego się na równiku słonecznym). Jest ono normalną gwiazdą tzw. Ciągu Głównego. Jako kula gazowa nie ma właściwie wyraźnie zarysowanej zewnętrznej granicy. Z Ziemi widzimy właściwie jedynie atmosferę słoneczną, której najgłębiej położona warstwa - fotosfera - ma grubość rzędu kilkuset kilometrów. Poniżej fotosfery gęstość gazów stopniowo wzrasta, powyżej fotosfery natomiast rozciąga się do wysokości około km chromosfera - warstwa bardzo rozrzedzonego gazu, który możemy obserwować tylko podczas całkowitych zaćmień jako czerwoną obwódkę o nieregularnym kształcie. Dalej rozpościera się tzw. korona słoneczna, którą tworzy niezwykle rozrzedzony gaz o temperaturze około K. Kształt korony jest nieregularny i bardzo zmienny. Część dalsza opisu Słońca Spis treści

7 Spis treści zdjęcie 1 zdjęcie 2 zdjęcie 3 powrót
SŁOŃCE W 1919 roku Jean-Baptiste Perrin stwierdził, że źródłem energii słonecznej są reakcje termojądrowe, prowadzące do przemiany wodoru w hel. Słońce składa się w 70% z wodoru, w około 28% z helu, zaś na pozostałe 2% składają się m.in. takie cząstki, jak CN, C2, CH, NH, NO2, i inne. Synteza helu z wodoru we wnętrzu Słońca sprawia, że helu tam przybywa, a wodoru ubywa. W miarę powstawania wewnątrz Słońca jądra helowego będzie ono wykazywało tendencję do kurczenia się. Po wyczerpaniu zasobów wodoru jądro helowe będzie się kurczyło nadal, bardzo silnie się rozgrzewając, przez co naruszona zostanie równowaga promienista. Na skutek tego otoczka jądra rozszerzy się, a jej temperatura spadnie i Słońce stanie się czerwonym olbrzymem. Kiedy w jądrze helowym temperatura przekroczy K, zostanie zainicjowana przemiana helu w węgiel. Następnie prawdopodobnie dojdzie do tzw. rozbłysku helowego w otoczce jądra, po czym Słońce ponownie stanie się czerwonym olbrzymem, o rozmiarach sięgającym poza orbitę Ziemi. Jego otoczka rozproszy się w przestrzeni, a jądro stanie się kulą zdegenerowanego gazu czyli tzw. białym karłem, który będzie stygł powoli, póki całkiem nie zgaśnie. Spis treści zdjęcie zdjęcie zdjęcie powrót

8 Słońce Opis Słońca Zdjęcie 2 Zdjęcie 3 Spis treści

9 Słońce Opis Słońca Zdjęcie 1 Zdjęcie 3 Spis treści

10 Słońce Opis Słońca Zdjęcie 2 Zdjęcie 1 Spis treści

11 PLANETY MERKURY WENUS ZIEMIA MARS JOWISZ SATURN URAN NEPTUN PLUTON
Spis treści

12 Spis treści zdjęcie 1 zdjęcie 2 zdjęcie 3
MERKURY Merkury jest planetą krążącą najbliżej Słońca. Ze względu na znaczny mimośród (spłaszczenie) orbity, w peryhelium znajduje się półtorakrotnie bliżej Słońca niż w aphelium. Średnia gęstość Merkurego jest w przybliżeniu równa gęstości Ziemi, przy czym około 80% jego masy przypada na żelazne jądro. Powierzchnię pokrywają kratery i strome skarpy skalne, które utworzyły się w przeszłości, gdy jądro planety ochładzało się i kurczyło, powodując naprężenia skorupy. Ze względu na słabą grawitację Merkury pozbawiony jest prawie całkowicie atmosfery. Krążąc tak blisko Słońca i nie posiadając atmosfery, która zachowałaby ciepło w nocy, Merkury odznacza się dużymi wahaniami temperatury na powierzchni: od -180 do +430 °C. Spis treści zdjęcie zdjęcie zdjęcie 3

13 Merkury Opis planety Zdjęcie 2 Zdjęcie 3 Spis treści

14 Merkury Opis planety Zdjęcie 1 Zdjęcie 3 Spis treści

15 Merkury Opis planety Zdjęcie 1 Zdjęcie 2 Spis treści

16 Spis treści planety zdjęcie 1 i 2 zdjęcie 3
WENUS Wenus, krążąca po niemal kołowej orbicie druga planeta od Słońca, jest otulonym gęstymi chmurami skalnym globem. Chmury te odbijają większość światła słonecznego, przez co Wenus jest najjaśniejszym po Słońcu i Księżycu ciałem na naszym niebie. Temperatury powierzchniowe dochodzą do 480°C, a ciśnienie atmosferyczne 90 razy przewyższa ciśnienie ziemskie. 97% objętości atmosfery wenusjańskiej to dwutlenek węgla, zaś na resztę składają się m.in. azot, chlorowodór i tlen. Żółtawy kolor chmur pochodzi od kwasu siarkowego. Jego zawartość ulega jednak znacznym zmianom, co nasuwa podejrzenia, że na Wenus występują czynne wulkany. Spis treści planety zdjęcie 1 i zdjęcie 3

17 Wenus Opis Wenus Zdjęcie 3 Spis treści

18 Wenus Opis Wenus Zdjęcie 1 i 2 Spis treści

19 Spis treści planety zdjęcie 1 i 2 zdjęcie 3
ZIEMIA Ziemia jest trzecią planetą od Słońca, największą z 4 planet wewnętrznych. Pod względem budowy przypomina inne planety tej grupy. Metaliczne, stałe jądro otoczone jest przez jądro zewnętrzne z metalu płynnego, po którym następują warstwy płynnych, półpłynnych i stałych skał. Natomiast pod względem warunków panujących na powierzchni Ziemia różni się od tych planet diametralnie: tylko na Ziemi występuje woda w stanie płynnym, bogata w tlen atmosfera oraz inne warunki sprzyjające życiu. Trwająca od 4,5 miliarda lat ewolucja Ziemi zachodzi nadal, zarówno w sposób naturalny, jak i w wyniku działań człowieka. Do najbliższego otoczenia Ziemi należy jej jedyny naturalny satelita - Księżyc. Spis treści planety zdjęcie 1 i zdjęcie 3

20 Opis Ziemi zdjęcie 3 spis treści
Ziemia Opis Ziemi zdjęcie spis treści

21 Ziemia Opis Ziemi Zdjęcie 1 i 2 Spis treści

22 Spis treści planety zdjęcie 1 i 2 zdjęcie 3
MARS Mars, czwarta planeta od Słońca, pod wieloma względami przypomina Ziemię. Doba marsjańska jest tylko nieznacznie dłuższa od ziemskiej. Podobnie zmieniają się pory roku, jakkolwiek rok jest dwa razy dłuższy. Występują tu chmury, wulkany, wąwozy, góry, pustynie i wykazujące sezonową zmienność, białe czapy polarne. Powierzchnię Marsa pokrywają odłamki skał oraz czerwonawy pył (stąd określenie: Czerwona Planeta). Atmosfera marsjańska składa się głównie z dwutlenku węgla, który stanowi blisko 95% jej składu. Temperatura latem w Słońcu wynosi do +30°C, zaś zimą przed świtem spada nawet do -100°C. Mars ma dwa małe księżyce - Phobosa i Deimosa. Spis treści planety zdjęcie 1 i zdjęcie 3

23 Powrót zdjęcie 3 spis treści
Mars Powrót zdjęcie spis treści

24 Mars Zdjęcie 1 i 2 Opis Marsa Spis treści

25 Spis treści planety zdjęcie 1 zdjęcie 2 zdjęcie 3
JOWISZ Jowisz, piąta planeta od Słońca, jest pierwszą z czterech gazowych planet-olbrzymów. Ma największe rozmiary i masę wśród planet Układu Słonecznego: jego objętość jest 1300 razy większa od objętości Ziemi, a masa przewyższa dwuipółkrotnie łączną masę pozostałych planet. Chmury Jowisza składają się głównie z wodoru i helu. Wnętrze planety zaczyna się na głębokości 1000 km, gdzie wodór przechodzi w stan ciekły. Jeszcze głębiej tworzy się wodór metaliczny. W centrum Jowisza znajduje się jądro o temperaturze około C. Najbardziej znany obiekt na tarczy Jowisza, Wielka Czerwona Plama, okazała się ostatecznie olbrzymim wirem w atmosferze planety, wznoszącym się kilka kilometrów ponad najwyższą warstwę chmur. Jowisz posiada co najmniej 16 księżyców. Spis treści planety zdjęcie zdjęcie zdjęcie 3

26 Jowisz Opis Jowisza Zdjęcie 2 Zdjęcie 3 Spis treści

27 Jowisz Opis Jowisza Zdjęcie 1 Zdjęcie 3 Spis treści

28 Jowisz Opis Jowisza Zdjęcie 1 Zdjęcie 2 Spis treści

29 Spis treści planety zdjęcie 1 zdjęcie 2 zdjęcie 3
SATURN Saturn jest szóstą planetą od Słońca, drugą z czterech gazowych planet-olbrzymów. Posiada co najmniej 18 księżyców i imponujący układ pierścieni. Pierścienie znajdują się wewnątrz tzw. granicy Roche'a. W obszarze tym nie mogą się znajdować żadne ciała o znacznych rozmiarach, ponieważ zostałyby rozerwane siłami przypływowymi planety. Największe fragmenty pierścieni mają rozmiary najwyżej 10 m, zaś grubość pierścieni nie przekracza 10 km. Bardzo szybka, podobnie jak u innych planet tej grupy, rotacja Saturna powoduje wybrzuszenie obszarów równikowych oraz ułożenie rozmytych żółtawych chmur w poziome, równolegle do równika pasma. Saturn to jedyna planeta o średniej gęstości mniejszej od gęstości wody. Z tego powodu jego masa nie przekracza jednej trzeciej masy Jowisza, mimo iż średnice obu planet niewiele się różnią. Spis treści planety zdjęcie zdjęcie zdjęcie 3

30 Saturn Opis Saturna Zdjęcie 2 Zdjęcie 3 Spis treści

31 Saturn Opis Saturna Zdjęcie 1 Zdjęcie 3 Spis treści

32 Saturn Opis planety Zdjęcie 1 Zdjęcie 2 Spis treści

33 Spis treści planety zdjęcie 1 zdjęcie 2
URAN Uran, siódma planeta od Słońca, jest trzecią z czterech gazowych planet-olbrzymów. Jej kamienne jądro otacza płaszcz gazowo-lodowy. Wokół płaszcza rozciąga się atmosfera zawierająca metan, który nadaje Uranowi niebiesko-zieloną barwę. Ze względu na usytuowanie planety w zewnętrznych rejonach Układu Słonecznego, temperatura górnej powierzchni chmur wynosi zaledwie -210 oC. Uran posiada 15 księżyców i układ pierścieni, ale na samej planecie nie dostrzeżono nic godnego uwagi. Sonda Voyager 2, przelatując obok Urana w 1986 roku, sfotografowała tylko kilka chmur metanowych. Najdziwniejszy jest natomiast charakter ruch wirowego planety. Ponieważ kąt nachylenia równika Urana do płaszczyzny orbity wynosi 98o, więc glob ten jak gdyby "toczy" się po swojej orbicie. Wiąże się z tym także szczególny sposób zmiany pór roku. Spis treści planety zdjęcie zdjęcie 2

34 Uran Opis Urana Zdjęcie 2 Spis treści

35 Uran Opis Urana Zdjęcie 1 Spis treści

36 Spis treści planety zdjęcie 1 zdjęcie 2
NEPTUN Neptun jest ósmą planetą od Słońca, czwartą z gazowych planet-olbrzymów. Wielkością i budową przypomina swego sąsiada - Urana. Masa Neptuna jest 17,25 razy większa od masy Ziemi. Jaskrawo błękitny kolor jego atmosfery pochodzi od metanu. Na Neptunie wieją najszybsze wichry Układu Słonecznego - ich prędkość dochodzi do 2200 km/godz. W warstwie chmur występuje kilka formacji, z których najwyraźniejsza jest Wielka Ciemna Plama, olbrzymi huragan wielkości Ziemi. Pod pokrywą chmur znajduje się płaszcz lodowo-gazowy oraz niewielkie skalne jądro. Neptun ma 8 znanych księżyców, z których 7 to ciała bardzo drobne. Spis treści planety zdjęcie zdjęcie 2

37 Neptun Opis Neptuna Zdjęcie 2 Spis treści

38 Neptun Opis Neptuna Zdjęcie 1 Spis treści

39 Spis treści planety zdjęcie 1 zdjęcie 2
PLUTON Pluton - dziewiąta planeta od Słońca, jest zimnym, ciemnym globem, dla którego Słońce stanowi jedynie jasną gwiazdę na niebie. Pluton jest mniejszy od Księżyca. Ma rzadką atmosferę, która tworzy się, gdy planeta zbliży się do Słońca, i zamarza, gdy planeta się od niego oddala. Pluton krąży po mocno wydłużonej orbicie; jej kąt nachylenia do ekliptyki jest większy niż w przypadku innych planet. Jedno okrążenie Słońca trwa 248,5 roku i w ciągu 20 lat z tego okresu Pluton znajduje się bliżej Słońca niż Neptun. Te cechy zdają się sugerować, że Pluton może być w rzeczywistości dużą planetoidą. Dokoła Plutona krąży księżyc, o rozmiarach znacznych w porównaniu z rozmiarami planety. Spis treści planety zdjęcie zdjęcie 2

40 Pluton Opis Plutona Opis księżyca Zdjęcie 2 Spis treści

41 Pluton Opis Plutona Zdjęcie 1 Spis treści

42 KSIĘŻYCE ZIEMI MARSA JOWISZA SATURNA URANA NEPTUNA PLUTONA Spis treści

43 Spis treści księżyce zdjęcie 1 zdjęcie 2
KSIĘŻYC ZIEMI Księżyc jest jedynym naturalnym satelitą Ziemi. Jego odległość od środka Ziemi zmienia się i wynosi od km do km (średnio km, tj promienia Ziemi). Przyspieszenie grawitacyjne na Księżycu jest około sześciokrotnie mniejsze od ziemskiego. Temperatura jego powierzchni zmienia się w zakresie od +140°C do -190°C, ale 1 m pod powierzchnią jest w przybliżeniu stała i wynosi -30°C. Powierzchnia Księżyca pokryta jest kraterami o silnie zróżnicowanych rozmiarach. Materiał pokrywający powierzchnię (warstwa ok. 4 m) stanowi drobny, lekki (1 g/cm3) pył zbudowany z SiO2 (50-70%), Al2O3, FeO, CaO, TiO2. Jego średni wiek wynosi 3.7 mld lat (najstarsze fragmenty skał mają około 4.6 mld lat). Księżyc posiada resztkową atmosferę o gęstości mniejszej niż jedna bilionowa gęstości atmosfery ziemskiej. Dzienne przemieszczenie się Księżyca na ziemskiej sferze niebieskiej względem gwiazd wynosi około 13°. W zależności od położenia względem Słońca Księżyc jest różnie oświetlony. Czas upływający pomiędzy dwiema identycznymi fazami wynosi dnia (tzw. miesiąc synodyczny). W wyniku wzajemnych oddziaływań pływowych czas obrotu Księżyca wokół swojej osi uległ synchronizacji z okresem obiegu wokół Ziemi. W jej kierunku Księżyc zwraca stale jedną swoją stronę, ale istnienie tzw. libracji powoduje, że możliwe jest z Ziemi obserwowanie łącznie (lecz nie jednocześnie) 59% powierzchni Księżyca. Spis treści księżyce zdjęcie zdjęcie 2

44 Księżyc Opis księżyca Zdjęcie 2 Księżyce Spis treści

45 Księżyc Opis księżyca Zdjęcie 1 Księżyce Spis treści

46 KSIĘŻYCE MARSA Phobos zdjęcia Deimos zdjęcia Spis treści Mars Księżyce

47 Spis treści księżyce Księżyce Marsa zdjęcia Doimis
PHOBOS Phobos to większy i bliższy planecie spośród dwóch księżyców Marsa, odkrytych w 1877 przez amerykańskiego astronoma A. Halla. Średni promień orbity Phobosa wynosi 9323 km, zaś okres obiegu dokoła planety - 7 godzin 39 min (jest on mniejszy od okresu obrotu Marsa wokół własnej osi, przez co dla obserwatora z Marsa wschodzi na tamtejszym zachodzie, a zachodzi na wschodzie). Bryła Phobosa jest w przybliżeniu elipsoidą o długościach osi równych: 27, 12 i 11 km oraz masie mld ton. Albedo wynosi 6% a pokryta pyłem powierzchnia posiada widoczne rysy i kratery, z których największy ma średnicę 10 km. Średnia gęstość Phobosa wynosi około 2 g/cm3, a przyspieszenie grawitacyjne na jego powierzchni równe jest m/s2. Phobos jest najprawdopodobniej przechwyconą przez Marsa planetoidą, która spadnie na jego powierzchnię za około 100 mln lat. Spis treści księżyce Księżyce Marsa zdjęcia Doimis

48 Phobos Opis księżyca Spis treści księżyce Księżyce Marsa

49 DEIMOS Deimos jest drugim, licząc od powierzchni planety, satelitą Marsa. Jego średnia odległość od planety wynosi km. Wymiary Deimosa to 11x12x15 km, pokryty jest on licznymi kraterami. Podobnie jak Phobos, jest prawdopodobnie przechwyconą przez pole grawitacyjne Marsa planetoidą. Odkryty został w 1877 przez A. Halla. Spis treści księżyce Księżyce Marsa zdjęcia Phobos

50 Deimos Opis księżyca Spis treści księżyce Księżyce Marsa

51 KSIĘŻYCE JOWISZA Himalia Metis (1979J3) Lysithea Adrastea (1979J1)
Amaltea Thebe (1979J2) Io Europa Ganimedes Callisto Leda Himalia Lysithea Elara Ananke Carme Pasiphae Sinope Księżyce spis treści Jowisz

52 KSIĘŻYCE SATURNA Pan (1990S18, 1981S13) Atlas (Telesto 1980S28)
Pandora (1980S26) Prometheus (1980S27) Epimetheus (1980S3) Janus (1980S1) Mimas Enceladus Tethys Dione Helena (1980S6, Dione B) Rhea Tytan Hyperion Japetus Phoebe Calypso Nowe księżyce Saturna Księżyce spis treści Saturn

53 KSIĘŻYCE URANA Kordelia (1986U7) Ofelia (1986U8) Bianka (1986U9)
Kressida (1986U3) Desdemona (1986U6) Julia (1986U2) Porcja (1986U1) Rozalinda (1986U4) Belinda (1986U5) Puk (1985U1) Titania Oberon Umbriel Ariel Miranda Księżyce spis treści Uran

54 KSIĘŻYCE NEPTUNA Najada (1989N6) Talassa (1989N5) Despina (1989N3)
Galatea (1989N4) Larissa (1989N2, 1981N1) Tryton Nereida Proteus (1989N1) Księżyce Neptun spis treści

55 Księżyce spis treści zdjęcie
KSIĘŻYC PLUTONA Charon -satelita Plutona, odkryty został w 1978 przez amerykańskiego astronoma J. Christy. Średnica Charona wynosi około 1200 km, zaś jego średnia odległość od środka planety - około km. Okres obiegu Charona dokoła Plutona równy okresowi obrotu planety wokół własnej osi i wynosi około 6 dni i 9 godzin. Powierzchnia Charona pokryta jest prawdopodobnie lodem wodnym. Księżyce spis treści zdjęcie

56 Spis treści wybrane planetoidy
W XVIII wieku zauważono, że odległości planet od Słońca wzrastają w sposób dość regularny i tylko między orbitą Marsa i Jowisza daje się zaobserwować raptowne zwiększenie odległości. W latach dwaj astronomowie niemieccy, Johann D. Titius i Johann E. Bode, znaleźli empiryczny wzór opisujący odległości planet od Słońca. Zgodnie z nim odległość planety od Słońca, wyrażona w jednostkach astronomicznych jest równa An= *2n gdzie n=0,1,2,... . W 1801 roku włoski astronom z Palermo, G.Piazzi, odkrył małę planetkę, mającą wygląd gwiazdy 7-8 wielkości, której nadano nazwę Ceres. Dość dobrze spełniała ona regułę Titiusa -Bodego. Kolejne lata przyniosły odkrycia następnych planetoid, w większości krążących w odległości od 2.17 do 3.64 jednostek asronomicznych od Słońca, tworząc tzw. pas asteroid. Niegdyś sądzono, że planetoidy powstały z rozpadu planety krążącej w odległości około 2.8 j.a. od Słońca. Obecnie jednak uważa się, że ze względu na olbrzymie zakłócenia ze strony Jowisza powstanie w tym miejscu planety nie było możliwe i planetoidy stanowią najdrobniejszy, pierwotny materiał, podobny do tego, z którego niegdyś uformowały się planety Układu Słonecznego. Pod względem składu, 93% planetoid to twory kamienne, prawie 6% składa się z żelaza i niklu, zaś reszta - z mieszaniny tych trzech składników. Spis treści wybrane planetoidy

57 Wybrane Planetoidy Vesta Gaspra Castalia Ida Toutatis Geographos
Spis treści Planetoidy

58 Planetoidy spis treści
Vesta Vesta odkryta została w 1807 roku przez H.Olbersa. Ma średnicę ponad 530 km i raz na 5.34 godziny wykonuje pełny obrót dokoła swojej osi. Między 28 listopada a 1 grudnia 1994, przebywając około 251 milionów kilometrów od Ziemi, planetoida ta obserwowana była przez Kosmiczny Teleskop Hubble'a. Przekazane na Ziemię obrazy ujawniły urozmaiconą powierzchnię, z zastygłymi strumieniami lawy i głębokimi kraterami uderzeniowymi. Pod względem geologicznym Vesta jest podobna do naszego Księżyca. Zdjęcia Vesty dostarczyły sporo informacji, ale także wiele nowych zagadek związanych z początkami istnienia Układu Słonecznego. W październiku 1960 roku, w pobliżu miejscowości Millbillillie (Australia Zachodnia), spadł na Ziemię meteoryt, który, jak się okazało, oderwany został z powierzchni Vesty. Planetoidy spis treści

59 Planetoidy spis treści zdjęcie
Gaspra Gaspra (planetoida 951) odkryta została przez G.N. Neujamina w roku Jest to zwykła, jedna z wielu małych planetoid, na którą nie zwracano zbytniej uwagi aż do czasu, kiedy znalazła się na trasie przelotu sondy kosmicznej Galileo. 29 października 1991 roku sonda zbliżyła się 1600 kilometrów od jej powierzchni, mijając się z nią z prędkością 8 km/s. Okazało się że jest to nieregularne ciało o wymiarach około 35x20 km, odbijające około 20% światła słonecznego, pokryte niewielkimi kraterami. Nieregularność kształtu Gaspry jak i brak większych kraterów sugerują, że powstała ona stosunkowo niedawno, bo około milionów lat temu w wyniku rozpadu większego ciała podczas kosmicznej kolizji. Planetoidy spis treści zdjęcie

60 Gaspra Powrót Spis treści Planetoidy

61 Castalia Planetoida Castalia odkryta została 9 sierpnia 1989 roku przez E.F. Helina. Obraz Castalii wygenerowany został komputerowo w oparciu o dane uzyskane z radioteleskopu Arecibo w Puerto Rico w czasie, gdy planetoida była około 5.6 miliona kilometrów od Ziemi. Castalia składa się z dwóch "skrzydeł", z których każde ma około 750 metrów szerokości, łącznie zaś cała planetoida w najszerszym miejscu ma 1.8 kilometra. Obydwa składniki były prawdopodobnie oddzielnymi obiektami, które połączyły się w wyniku kolizji. Planetoidy spis treści

62 Planetoidy spis treści zdjęcie 1 zdjęcie 2 zdjęcie 3
Ida Ida jest 243 w kolejności odkrycia planetoidą Układu Słonecznego, jej wymiary wynoszą około 116x46x40 kilometrów. Powierzchnia Idy jest usiana licznymi kraterami, co sugeruje, że istnieje w swej obecnej formie od co najmniej miliarda lat. Najciekawszą jednak cechą tej planetoidy jest fakt, że posiada ona swego satelitę, okrążającego ją w odległości około 100 kilometrów. Odkrycia Daktyla, bo tak nazwano towarzysza Idy, dokonała sonda kosmiczna Galileo w 1993 roku. Rozmiary Daktyla wynoszą 1.2x1.4x1.6 km, zaś pod względem składu, podobnie jak Ida, kwalifikuje się do grupy planetoid krzemianowych. Istnieje teoria, że Daktyl odłączył się od Idy w wyniku zderzenia dwóch planetoid. Planetoidy spis treści zdjęcie zdjęcie zdjęcie 3

63 Ida Zdjęcie 1 Zdjęcie 2 Opis planetoidy Planetoidy Spis treści

64 Ida Zdjęcie 1 Zdjęcie 3 Opis planetoidy Planetoidy Spis treści

65 Zdjęcie 2 zdjęcie 3 opis planetoidy spis treści
Ida Zdjęcie zdjęcie opis planetoidy spis treści

66 Planetoidy spis treści zdjęcie
Toutatis Toutatis, czyli planetoida numer 4179, odkryta została w roku 1989 przez astronomów francuskich. Obrazy planetoidy uzyskane przy pomocy radioteleskopu, ukazały nieregularną, dwuczęściową bryłę o wymiarach około 4x2.5 km, co być może jest typową strukturą wśród planetoid, biorąc pod uwagę zbliżony wygląd innej z nich, Castalii. Inną charakterystyczną cechą Toutatis jest jej chaotyczny ruch obrotowy. 29 września 2004 roku Toutatis zbliży się do Ziemi na czterokrotną odległość Księżyca, co stanowić będzie największe zbliżenie znanego ciała niebieskiego do roku 2060. Planetoidy spis treści zdjęcie

67 Toutatis Opis planetoidy Spis treści Planetoidy

68 Geographos Geographos należy do grupy planetoid, których orbity mogą w niedalekiej przyszłości przeciąć orbitę Ziemi. Jest jednym z najbardziej nieregularnych pod względem rozmiarów ciał w Układzie Słonecznym, jego wymiary to 5.1x1.8 km, choć nie jest do końca rzeczą pewną, czy stanowi spójną bryłę, czy też składa się z kilku części. Zamieszczona ilustracja przedstawia wygląd Geographosa uzyskany 30 sierpnia 1994 roku na podstawie obserwacji radioteleskopowych. Planetoida znajdowała się wówczas ok. 7.2 miliona kilometrów od Ziemi. Spis treści Planetoidy

69 Spis treści wybrane komety
Niezwykły wygląd komet już od najdawniejszych czasów wywoływał u ludzi zabobonny strach, widziano w nich zapowiedź zbliżających się klęsk i wojen. Obecnie wiemy, że komety są nieregularnymi bryłami materii, składającymi się ze skalnego rdzenia oraz zestalonych cieczy i gazów, takich jak woda, amoniak, metan, cyjan i innych, tworzących tzw. jądro komety. Rozmiary jądra wynoszą od kilku do kilkudziesięciu kilometrów. Jednak widowiskowość komet związana jest z istnieniem takich jej elementów jak coma, głowa oraz warkocz. Coma jest okrągłą lub owalną mgiełką unoszącą się wokół jądra, powstałą wskutek ulatniania się gazów, a następnie cieczy z jądra komety przy zbliżaniu się do Słońca. Coma w przypadku jasnych komet rozrasta się w głowę, mającą średnicę od do ponad km. W przypadku komety z roku 1811 średnica głowy wynosiła około półtora miliona kilometrów, a więc była większa od średnicy Słońca. Przy zbliżeniu się komety na odległość około j.a. od Słońca pojawia się warkocz, skierowany zawsze od Słońca, rozciągający się na odległość od 10 do 100 milionów km. W przypadku niektórych komet długość ta osiągała nawet ponad 300 milionów km. Przeważająca liczba komet biegnie po orbitach zbliżonych do parabol, przy czym przeważnie są to elipsy o mimośrodzie bardzo zbliżonym do jedności. Ich orbity mają wszelkie możliwe nachylenia do ekliptyki od 0o do 180o, co świadczy, że mogą one przebiegać przez układ planetarny we wszystkich możliwych kierunkach. Istnieje wiele teorii tłumaczących powstawanie komet. Najnowsze badania, a zwłaszcza modelowanie ewolucji Układu Słonecznego przy pomocy komputerów przemawiają za słusznością hipotezy holenderskiego astronoma, J.H. Oorta. Wyraził on przypuszczenie, że komety są ściśle związane ze Słońcem, tworząc dokoła niego chmurę o promieniu około j.a., wędrującą wraz ze Słońcem w przestrzeni międzygwiazdowej. Spis treści wybrane komety

70 Komety Kometa Halleya Kometa Kohoutka Kometa Westa Kometa Hyakutake
Kometa Hale-Bopp Opis Komety Spis treści

71 Komety spis treści zdjęcie
Kometa Halleya Najsłynniejszą z jasnych komet jest eliptyczna (okresowa) kometa Halleya, obiegająca Słońce raz na 76 lat. W 1705 Edmund Halley, wyznaczając orbity komet, powiązał ze sobą cztery pojawienia się tej komety (w latach 1456, 1531, 1607, 1682), odkrywając w ten sposób istnienie komet okresowych. Jądro komety Halleya jest wydłużoną bryłą o rozmiarach 16x8x8 km, ma niejednolity skład, zawiera więcej węgla, wodoru, tlenu i azotu niż przeciętnie meteoryty. W momencie badania rotowało z okresem ok. 54 godzin. Podobnie jak w przypadku innych komet, jądro to jest otoczone (w czasie zbliżania się do Słońca) rozległą chmurą gazowo-pyłową tworzącą warkocz. Ostatnie jej przejście w pobliżu Ziemi miało miejsce w roku 1986, została wówczas szczegółowo zbadana przez sondy Giotto oraz Vega 1 i 2. Zamieszczona fotografia jądra komety wykonana została przez sondę Giotto. Komety spis treści zdjęcie

72 Kometa Halleya powrót

73 Komety spis treści zdjęcie
Kometa Kohoutka Kometa Kohoutka była pierwszą kometą obserwowaną spoza atmosfery ziemskiej. Obserwacje te wykonała załoga amerykańskiej stacji orbitalnej Skylab. Po jej jawieniu się w 1973 roku towarzyszyło ogromne zainteresowanie, podsycane rewelacjami prasowymi na temat jej przewidywanej znacznej jasności. Kometa Kohoutka okazała się jednak niezbyt jasna, a dodatkowo po przejściu przez peryhelium jej jasność jeszcze się zmniejszyła. Komety spis treści zdjęcie

74 Kometa Kohoutka Komety Spis treści Opis komety

75 Komety spis treści zdjęcie
Kometa Westa Kometa Westa, podobnie jak kometa Kohoutka, odkryta została nie w wyniku obserwacji wizualnych, lecz na kliszy fotograficznej. Jednak w przeciwieństwie do komety Kohoutka była obiektem bardzo jasnym, osiągając w peryhelium jasność około -3 do potęgi m. W marcu 1976 roku zaobserwowano rozpad jej jądra na dwie, a następnie na cztery części. Na zaprezentowanej fotografii wyraźnie widać dwa oddzielne warkocze. Cieńki, niebieski warkocz składa się z gazów, a szeroki biały - z mikroskopijnych cząteczek pyłu. Komety spis treści zdjęcie

76 Kometa Westa Opis komety spis treści komety

77 Komety spis treści zdjęcie
Kometa Hyakutake Kometa Hyakutake odkryta została w styczniu 1996 roku przez japońskiego obserwatora - amatora. W marcu tego samego roku minęła Ziemię w odległości ok. 0.1 j.a. Należy do najjaśniejszych komet, jakie pojawiły się w okresie ostatnich kilkudziesięciu lat. Zaprezentowana fotografia wykonana została 25 marca 1996 przez Kosmiczny Teleskop Hubble'a, kiedy kometa była około 15 milionów km od Ziemi. Komety spis treści zdjęcie

78 Kometa Hyakutake Opis planety Komety Spis treści

79 Komety spis treści zdjęcie
Kometa Hale-Bopp Kometa Hale-Bopp odkryta została 23 lipca 1995 roku niezależnie przez dwóch miłośników astronomii A. Hale'a i T.Boppa. 1 kwietnia 1997 roku kometa przeszła przez peryhelium w odległości nieco mniejszej niż 1 j.a., ale aż 1.3 j.a. od Ziemi. Kometa porusza się po orbicie prostopadłej do płaszczyzny ekliptyki, w aphelium oddalając się na odległość 10-krotnie przekraczającą odległość Plutona od Słońca. Zaprezentowana fotografia komety na tle gwiazd konstelacji Strzelca wykonana została przez Kosmiczny Teleskop Hubble'a. Komety spis treści zdjęcie

80 Kometa Hale-Bopp Opis planety komety Spis treści

81 KONIEC


Pobierz ppt "UKŁAD SŁONECZNY."

Podobne prezentacje


Reklamy Google