Dr med. Jerzy Pobocha ETYKA PRACY BIEGŁEGO PSYCHIATRY. KODEKS ETYCZNY

Dr med. Jerzy Pobocha ETYKA PRACY BIEGŁEGO PSYCHIATRY. KODEKS ETYCZNY
Polskie Towarzystwo Psychiatrii Sądowej ETYKA PRACY BIEGŁEGO PSYCHIATRY. KODEKS ETYCZNY Klinika Psychiatrii Sądowej IP i N Warszawa,

Paweł Tuchlin (sprawa o kryptonimie MO „Skorpion”)
11 zabójstw 9 usiłowanych Skazany na karę śmierci Opinia sądowo-psychiatryczna z 1984 roku: psychopatyczne cechy osobowości. Badanie psychologiczne: rozpoznanie jw., z egocentryzmem, nieprzestrzeganiem Norm życia społecznego, nie wyciąganie Wniosków z oświadczeń, nie skuteczność karania, obniżony krytycyzm wobec własnego postępowania, ubogie życie uczuciowe. Seksuologicznie lękowo-agresywna postawa wobec kobiet, trudności w nawiązywaniu kontaktów seksualnych społecznie akceptowanych Zespół 10 biegłych: dwóch psychiatrów, dwóch psychologów, dwóch seksuologów, neurolog, endokrynolog, genetyk, radiolog

Etyka zawodowa Dostosowanie ogólnych dyrektyw moralnych i obyczajowych do konkretnych sytuacji zawodowych. 1. Appelbaum P.S.: Psychiatric ethics in the courtroom, Bull. Americ. Academy Psychiatr. and Law, 1984, 12, ; 2. Ciccone J.R., Clements C.: Forensic psychiatry and applied clinical ethics: Theory and practice, Am. J. Psychiatry, 1984, 141, ; 3. Jedynak S. (red): Mały Słownik Etyczny, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 1994; 4. . Pobocha J.: Aspekty etyczne psychiatrii sądowej, W: Etyczno – zawodowe problemy biegłego sądowego psychologa i psychiatry w praktyce sądowej, Stanik J.M., Majchrzyk Z. (red.), Katedra Psych. Klinicz. Uniw. Śląskiego, Sekcja Psych. Sądowej PTP, Katowice 1995, s

Etyka zawodowa „ zespół zasad i norm określających jak z moralnego punktu widzenia powinni się zachowywać przedstawiciele danego zawodu”.

Etyka zawodowa.2 Uporządkowany logicznie zespół norm etycznych, zgodnym ze specyfiką i regułami zawodu, podający hierarchię norm, preferujący wartości w sytuacjach konfliktowych zwie się kodeksem deontologicznym.

Etyka zawodowa w tym i Hipokratesowska etyka lekarska jest najstarszą

Kodeksy etyczne Tworzone są głównie przez zawody, które mają za zadanie ochronę wartości najwyższych: zdrowia i życia człowieka, jego wolności i praw. 1. Jedynak S. (red): Mały Słownik Etyczny, Oficyna Wydawnicz Branta, Bydgoszcz 1994; 2. Kubiak J.R.: Wokół idei kodeksu etyki zawodowej sędziów, Palestra, 1995, XXXIX, 77-97; 3. Krzemiński Z.: Kodeks Etyki Adwokackiej. Komentarz. Wydawnictowo Kamino, Warszawa 1994; 4. Pobocha J.: Aspekty etyczne psychiatrii sądowej, W: Etyczno – zawodowe problemy biegłego sądowego psychologa i psychiatry w praktyce sądowej, Stanik J.M., Majchrzyk Z. (red.), Katedra Psych. Klinicz. Uniw. Śląskiego, Sekcja Psych. Sądowej PTP, Katowiece 1995, s 5. Rosner R., Weinstock R. (red.): Ethical practice in psychiatry and the law, Plenum Press, New York, 1990

Zawodowe kodeksy etyczne
sformułowania ideału koncepcji dobra, do którego należy zmierzać, ustalenie hierarchii ważności z norm etyki ogólnej konkretyzacji i modyfikacji treści norm moralnych dla dostosowania ich do konkretnej sytuacji społecznej ustalenie reguł postępowania, których brak jest w etyce ogólnej

Zawodowe kodeksy etyczne, cd.
określeniu potrzeb, granic i celów odstępstw od norm moralności powszechnej podanie możliwości i sposobów rozwiązania konfliktów moralnych wskazanie, wymaganych w tym zawodzie, kwalifikacji moralnych oraz obowiązków

Kodeksy etyk zawodowych, inne zalecenia
kodeks rozstrzyga dylematy np. bioetyczne partykularyzm etyk zawodowych nie powinien mieć nic wspólnego z relatywizmem aksjologicznym w moralności; kodeks stoi na straży interesów tych, którzy korzystają z usług tej profesji; kodeks może „heroicznie” wzmacniać, preferować istniejące normy np. prawdomówności, uczciwości itp.; autonomia jednostki musi i będzie ograniczona; w kodeksie zawodowym należy przyjąć kilka norm o dużym stopniu konkretyzacji, obowiązujących bezwarunkowo, niezależnie od sytuacji.

Rygoryzm kodeksu ograniczenie dowolności, co powoduje przewidywalność profesjonalnych zachowań

Krytyka kodeksów etyki zawodowe są: wersją relatywizmu etycznego, mają charakter partykularny, redukują moralny podmiot do funkcji jaki pełni w życiu społecznym; zawierają elementy prakseologiczne socjotechniczne, jakby „interesowności”; odpowiedzialność moralną sprowadzają do posłuszeństwa wobec kodeksu, jakby bez refleksji sumienia; są konwencją i umową, której sposób zawierania może budzić wątpliwości; ma usprawiedliwiać to wszystko co jest sprzeczne z wartościami a nieodzowne w skuteczności zawodowej ; mogą one być koniunkturalne, zależne od panującej ideologii

Krytyka kodeksów c.d. potrzeba opracowania kodeksu może wynikać z kryzysu moralności profesji, osłabienia moralności indywidualnej, nie wpływają one na poprawę moralności profesji

Krytyka polskiego „Kodeksu etyki lekarskiej”
przykład „paragrafowego rozstrzygania sporów”, ma wady formalne polegające np. na nadużywaniu wnioskowań entynematycznych, czyli wnioskowań dedukcyjnych z domyślną, np. z powodu jej oczywistości, przesłanką - w art. 18 KEL mówiącym o informowaniu pacjenta, „utrzymuje on medyczny paternalizm”

Zawodowy kodeks lekarza
musi zawierać standardy: kompetencji, uczciwości, zachowania.

Etyka medyczna, wskazania
w postępowaniu lekarskim trzeba przestrzegać: autonomii pacjenta, czynienia dobra a nie szkodzenia, sprawiedliwego dostępu i rozdziału usług medycznych

Etyka w psychiatrii sądowej
dialektyczny konflikt etyki i prawa

Konflikt etyczny psychiatrii sądowej ?
Salus aegroti suprema lex Czy ? Salus rei publicae suprema lex

AMERICAN ACADEMY OF PSYCHIATRY AND THE LAW ETHICS GUIDELINES FOR THE PRACTICE OF FORENSIC PSYCHIATRY
Preamble Confidentiality – zachowanie tajemnicy Consent – uzyskanie zgody Honesty and Striving for Objectivity – bezstronność i objektywność Qualifications – kwalifikacje (kompetencje biegłego) Procedures for Handling Complaints of Unethical Conduct - Procedury rozpatrywania skarg na nie etyczne zachowanie z dnia

AMERICAN ACADEMY OF PSYCHIATRY AND THE LAW ETHICS GUIDELINES FOR THE PRACTICE OF FORENSIC PSYCHIATRY
Preamble Forensic Psychiatry is a subspecialty of psychiatry in which scientific and clinical expertise is applied in legal contexts involving civil, criminal, correctional, regulatory or legislative matters, and in specialized clinical consultations in areas such as risk assessment or employment. These guidelines apply to psychiatrists practicing in a forensic role. z dnia

Kodeks Amerykańskiej Akademii Psychiatrii i Prawa
Wskazówki etyczne do postępowania w psychiatrii sądowej: 1. potrzeba zachowania tajemnicy, 2. uzyskiwania zgody, 3. bezstronności i obiektywności, 4. kwalifikacji biegłego z dnia

Dyskusje etyczne w USA niemożności łączenia roli leczącego lekarza i opiniującego eksperta, ryzyko robienia „krzywdy” opiniowanemu bezwiednego przyjmowanie postaw adwokackich lub oskarżycielskich wyjątki od zasady bezwzględnego przestrzegania tajemnicy lekarskiej.

Paternalizm a kodeks etyczny biegłego psychiatry
Zasada obiektywizmu Psychiatrzy sądowi powinni być uczciwi, obiektywni, opierać opinie na wszystkich dostępnych danych … przez odróżnianie i weryfikowanie nie sprawdzonych informacji klinicznych, „faktów”, „wniosków” i „impresji”. American Academy of Psychiatry and the Law; Ethical Guidelines for the Practice of Forensic Psychiatry, 1987, 1995

Kodeks Etyczno – Zawodowy Terapeuty Uzależnień
PREAMBUŁA Dla terapeuty uzależnień naczelną wartością jest niesienie pomocy osobom dotkniętym uzależnieniem lub współuzależnieniem w powrocie do zdrowia rozumianego jako dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny. Współpracując z przedstawicielami innych zawodów, terapeuta uzależnień nie przekracza granic swoich kompetencji i szanuje kompetencje innych specjalistów. Jednocześnie dba o utrzymanie własnej tożsamości zawodowej, respektuje cele, wartości, właściwe własnej profesji i wystrzega się identyfikacji z postawami zawodowymi innych specjalistów, jeśli te postawy są niezgodne z zasadami etycznymi zawodu. Zasada ta obowiązuje zawsze, ilekroć występuje on w swojej roli zawodowej, bez względu na to, jakie są specyficzne cele i zadania instytucji, w której jest on zatrudniony. W przypadku rezygnacji z wykonywania zawodu na rzecz innych ról zawodowych (np. administracyjnych) terapeuta uzależnień nie może świadomie i celowo wykorzystywać związanej z kierunkiem wykształcenia wiedzy oraz umiejętności poznawania ludzi i oddziaływania na nich w sposób niezgodny z etyką zawodową. Terapeuta uzależnień jest osobą nie uzależnioną lub osobą, która poradziła sobie konstruktywnie z problemem swego uzależnienia.

Wordl Medical Association International Code of Medical Ethics
A PHYSICIAN SHALL deal honestly with patients and colleagues, and strive to exposethose physicians deficient in character or competence, or who engage infraud or deception

Światowa Organizacja Medyczna. Międzynarodowy Kodeks Etyki Medycznej
Lekarz powinien: zajmować się szczerze z pacjentami i kolegami i usiłować ujawniać u lekarzy niedostatki ich charakteru lub kompetencji, oraz tych, którzy dokonują oszustwa albo oszukują

Etyka biegłego i orzecznika
Kodeks etyki lekarskiej art. 52, kontrowersje, wyrok Trybunału Konstytucyjnego. W wyroku z 23 kwietnia 2008 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 52 ust. 2 Kodeksu etyki lekarskiej w związku z art. 15 pkt 1, art. 41 i art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o izbach lekarskich w zakresie, w jakim zakazuje zgodnych z prawdą i uzasadnionych ochroną interesu publicznego wypowiedzi publicznych na temat działalności zawodowej innego lekarza, jest niezgodny z art. 54 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 17 ust. 1 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 63 Konstytucji.

Kodeks etyczny biegłego psychiatry, zasady dobrych obyczajów (projekt)
Pobocha J.: Kodeks etyczny biegłego psychiatry - zasady dobrych obyczajów, W: Opiniowanie sądowo - psychiatryczne w nowych uwarunkowaniach prawnych i psychospołecznych, Materiały XII Krajowej Konferencji Psychiatrii Sądowej, Bełchatów r., Psychiatria Polska, PTP, Kraków 1996,s

Druga wersja Kodeksu Etycznego Biegłego Psychiatry przedstawiona w Bydgoszczy na XXXIX Zjeździe Psychiatrów Polskich w dniu 5 czerwca roku Psychiatria sądowa jest specjalnością w psychiatrii, gdzie wiedza naukowa z tej dziedziny - teoretyczna i kliniczna, jak i częściowo wiedza prawnicza i z innych nauk sądowych, stosowane są dla potrzeb procesu: karnego, cywilnego, opiekuńczego, kanonicznego, wykonywania kary pozbawienia wolności, przy konsultowaniu tworzonych przepisów prawnych i do innych zadań

Kodeks Etyki Biegłego Psychiatry
II. Tajemnica zawodowa W psychiatrii sądowej powinno być również przestrzegane prawo człowieka do prywatności. Psychiatra sądowy szczególnie, to znaczy w najwyższym dopuszczalnym przez prawo /ustawy/ stopniu, musi dbać o zachowanie poufności informacji uzyskanych od badanych osób.

Kodeks Etyki Biegłego Psychiatry Tajemnica zawodowa. Komentarz
Sytuacja badania sądowo - psychiatrycznego powoduje istotne problemy w przestrzeganiu zasady tajemnicy lekarskiej, ponieważ dane uzyskane od opiniowanego udostępniane są następnie instytucji zlecającej to badania, a upoważnionej z mocy prawa do zwolnienia biegłego z tajemnicy. Mimo to biegły, respektując prawa człowieka, przed rozpoczęciem badania musi poinformować opiniowaną osobę o: instytucji, która zleciła ekspertyzę, celu badań oraz jak zostaną wykorzystane tak uzyskane informację. Wyraźne musi być wskazane, że badana sądowo - psychiatrycznie osoba nie jest „pacjentem” tego lekarza, a jedynie „opiniowanym” dla potrzeb sądu lub prokuratury

Kodeks Etyki Biegłego Psychiatry III. Zgoda na badania
Zgoda na badania psychiatryczne, od poinformowanego i kompetentnego opiniowanego, jest potrzebna zarówno wtedy kiedy prawnie nie może on jej odmówić, jak i gdy odmowa jest prawnie dopuszczalna (porównaj: Kress J.J. 1995, Slovenko R. 1986). Psychiatra sądowy może też poinformować taką osobę o skutkach, jakie może spowodować taka odmowa, w zakresie, sposobie i miejscu przyszłych badań oraz wskazać - na organ zlecający takie badanie - jako właściwy do udzielenie dalszych informacji natury prawnej

Kodeks Etyki Biegłego Psychiatry. IV
Kodeks Etyki Biegłego Psychiatry. IV. Uczciwość i dążenie do obiektywizmu Psychiatra sądowy funkcjonuje jako ekspert dla potrzeb prawa. Jego opinie musi cechować uczciwość i dążność do obiektywizmu. W opinii winny znaleźć się wszystkie potrzebne fakty, badania, dane od innych ekspertów potrzebne do wydania pełnej i pewnej opinii.

Kodeks Etyki Biegłego Psychiatry IV
Kodeks Etyki Biegłego Psychiatry IV. Uczciwość i dążenie do obiektywizmu. Komentarz W opiniowaniu sądowo - psychiatrycznym, dążenie do uczciwości i obiektywizmu wymaga, aby uwzględniać wszystkie dostępne i możliwe do uzyskania fakty, informacje, wyniki badań itp., a które dotyczą osoby opiniowanej. Należy też wyraźnie rozróżniać informację, fakt, od zdarzeń prawdopodobnych, niepewnych, jak i opinii, wniosków, wrażeń i impresji innych osób, w tym innych lekarzy i psychiatrów. Dlatego dane od opiniowanego, z dokumentacji lekarskiej, muszą być przyjmowane z ograniczonym zaufaniem, ponieważ mogą one zawierać wiadomości niepewne, mylne, nieprawdziwe, czy celowo sfałszowane

Kodeks Etyki Biegłego Psychiatry. V
Kodeks Etyki Biegłego Psychiatry. V. Kwalifikacje - kompetencje biegłego Wykonywanie opinii sądowo - psychiatrycznych wymaga od biegłego, poza specjalizacją z psychiatrii, posiadanie wiedzy z zakresu: psychiatrii, prawa i innych nauk sądowych jak i stosownego doświadczenia. Komentarz Psychiatra sądowy musi sam ocenić czy posiada stosowne kwalifikacje do wydawania zlecanej mu opinii, a w szczególności do opiniowania: dzieci, więźniów, osób z innych kultur itp.

Sądy Koleżeńskie np. Polskiego Towarzystwa Psychiatrii Sądowej
VI. Procedury badania skarg na nie etyczne zachowanie się psychiatry sądowego Sądy Koleżeńskie np. Polskiego Towarzystwa Psychiatrii Sądowej

Kodeks etyczny biegłego psychiatry, zasady dobrych obyczajów
Biegły musi znać elementarne zasady i przepisy prawa, swoje miejsce i rolę w procesie, ponieważ nieznajomość istoty procesu sądowego może powodować niepotrzebne emocje eksperta, wpływać na jego procesy decyzyjne. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

Biegły powinien znać swoje uprawnienia i ograniczenia prawne, konsekwentnie przestrzegać zasady wydawania opinii stosownie do swojej wiedzy i umiejętności. Dlatego nie wolno mu np.: opiniować prawdomówności, stosować zasady prawnej in dubio pro reo, czy dokonywać kwalifikacji prawnej czynu, wchodzić w kompetencje przewodniczącego składu sądzącego próbując ustalać co ma się znaleźć w protokole rozprawy, niezgodnie z art.: 129, 313, 314 kpk. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

Biegły musi postrzegać strony procesu jak aktorów, którzy odgrywają pewne rolę, a nie jak swoich przeciwników czy sympatyków. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

Biegły, który uważa, że w opiniowaniu, ze względów etycznych, nie może się podporządkować obowiązującym przepisom prawa, powinien rozważyć możliwość zrezygnowania z wydania opinii w takiej sprawie. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

Biegłego, w opiniowaniu, obowiązuje również prawna zasada dążenia do uzyskania prawdy w procesie. Jednocześnie w dążeniu do jej uzyskania, musi on pamiętać o swoistych ograniczeniach prawnych i etycznych. Inaczej wyraża się w stwierdzeniu, iż w ekspertyzie sądowo - psychiatrycznej powinno zawsze starać się uzyskać to co można i należy, dla wydania pełnej i pewnej opinii. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

W procesie opiniowania badaną osobę trzeba postrzegać w szerszej perspektywie czasowej, a nie tylko z punktu widzenia jej doraźnych interesów. Pamiętać należy o skutkach dla tej osoby nadwymiarowych diagnoz i opinii, unikać też pochopnego odbierania mu prawa do odpowiedzialności. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

Lekarzowi psychiatrze nie wolno wydawać zaświadczeń o poczytalności, zdolności do odbywania kary itp., bez znajomości akt sprawy i zlecenia prawnego na taka opinię. Podobnie nie wolno mu, bez badania, opiniować osoby, która w tym czasie znajduje się w innej placówce psychiatrycznej. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

Obowiązkiem biegłego jest poinformowanie opiniowaną osobę, o celach i skutkach prawnych badania sądowo - psychiatrycznego, prawnej odmienności relacji opiniowany - ekspert, od zwykłych interakcji lekarz - pacjent. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

Biegłego cechować musi maksymalny obiektywizm, dlatego relacje badana osoba - lekarz psychiatra, winny być bardziej racjonalne niż emocjonalne. W szczególności biegły musi dostrzegać swoje emocje, w postaci wrogich nastawień do badanego, jak i chęci pomocy mu przez opinie, czyli przyjmowania postaw prokuratorskich lub adwokackich. W razie niemożności opanowania takich tendencji, powinien zrezygnować z opiniowania w tej sprawie. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14),

Biegłemu nie wolno oceniać motywów działania, osobowości opiniowanego w kategoriach moralnych. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

Biegły powinien zawsze stosować zasadę nie ujawniania w opinii danych, które zostały zastrzeżone przez badanego do wyłącznej wiadomości lekarza. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

Biegły psychiatra, w trakcie ekspertyzy sądowo - psychiatrycznej powinien swoim zachowaniem, formą badania, zrozumieniem sytuacji psychologicznej opiniowanego, szanować prawa człowieka i godność badanego, nie może wygłaszać mu ocen i pouczeń. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

Biegłemu, w trakcie procesu diagnostycznego, nie wolno stosować wobec badanego jakiejkolwiek formy presji psychologicznej, działań paternalistycznych, mających na celu zmianę postawy opiniowanego, a w szczególności stosować w tym celu leczenia farmakologicznego. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

Biegłemu w trakcie badań nie wolno stosować podstępu, czy udzielać obietnic co do przyszłej opinii, zapewniać o chęci „pomocy” opiniowanemu itp. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

Osoba opiniowana może być leczona psychiatrycznie po ustaleniu diagnozy i uzyskaniu jej świadomej zgody opartej o pełną informacje o wskazaniach i przeciwwskazaniach medycznych co do proponowanej kuracji. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

Naruszenie przez biegłego, podczas procesu opiniowania norm prawnych i etycznych np.: wnikliwości, obiektywności, bezstronności, powinno być dostrzeżone i ocenione przez środowisko ekspertów w sposób właściwy i taktowny. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

Obowiązkiem biegłego jest stałe uzupełnianie swojej wiedzy fachowej i umiejętności, gdyż z powodu braków w tym zakresie może naruszać dobro opiniowanego, a tym samym dobro sprawiedliwości. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

W postępowaniu diagnostycznym biegłego zasadą winno być stosowanie powszechnie przyjmowanych kanonów opiniowania i międzynarodowych kategorii diagnostycznych. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

Biegły, otrzymane dokumenty medyczne musi ocenić pod kątem ich pewności i zgodności z współczesną wiedzą psychiatryczną. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

Eksperta powinna cechować postawa umiaru i pokory, wobec złożoności problemów opiniowania sądowo - psychiatrycznego, a nie zbytniej pewności siebie, przekonania o swojej wiedzy i omnipotencji. Pobocha J.: Jaki kodeks etyczny biegłego psychiatry, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, supl., 1(14), ; Psychiatria Polska, 1996,s.65-70

Schemat badania i opiniowania lekarskiego
opiniowany biegły - orzecznik dane od badanego dokumentacja medyczna analiza weryfikacja wnioski diagnostyczne o p i n a dane obiektywne (dokumenty, świadkowie, pismo ręczne) stan somatyczny (objawy zaburzeń) stan psychiczny (objawy psychopatologiczne) dane z akt sprawy: rodzaj, okoliczności, wypadek, powstanie schorzenia itd. wyniki badań laboratoryjnych obrazowych: CT, MRI badanie psychologiczne (neuropsychologiczne)

Typologia biegłych Biegły, które wie wszystko
Biegły, który wie, że może nie wiedzieć

DSM - IV Każde z zaburzeń psychicznych definiowane jest jako występujący u kogoś klinicznie znaczący zespół behawioralny bądź psychologiczny lub model [zachowania], związany z aktualnymi dolegliwościami (np. z bolesnymi objawami) lub niesprawnością (tj. z upośledzeniem jednej lub wielu istotnych funkcji) bądź ze znacznie zwiększonym ryzykiem doznania śmierci, bólu, niesprawności lub istotnej utraty wolności. Gert B., Culver C.M., Clouser K. D.: Bioetyka. Ujęcie systematyczne, wyd. Terytoria, str. 228

Zachowania odbiegające od normy (np
Zachowania odbiegające od normy (np. polityczne, religijne lub seksualne), ani konflikty pierwotnie zachodzące pomiędzy jednostką a społeczeństwem nie są zaburzeniami psychicznymi, jeśli to odchylenie od normy lub konflikt nie jest objawem jednostkowym dysfunkcji w wymienionym wyżej sensie. Gert B., Culver C.M., Clouser K. D.: Bioetyka. Ujęcie systematyczne, wyd. Terytoria, str. 228

Etyka biegłego i orzecznika
Kodeks etyki lekarskiej art. 52, kontrowersje, wyrok Trybunału Konstytucyjnego. W wyroku z 23 kwietnia 2008 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 52 ust. 2 Kodeksu etyki lekarskiej w związku z art. 15 pkt 1, art. 41 i art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o izbach lekarskich w zakresie, w jakim zakazuje zgodnych z prawdą i uzasadnionych ochroną interesu publicznego wypowiedzi publicznych na temat działalności zawodowej innego lekarza, jest niezgodny z art. 54 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 17 ust. 1 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 63 Konstytucji.

Kompetencje Kompetencje jako zdolność do podejmowania racjonalnych decyzji. Brak kompetencji: niezdolność do rozumienia informacji, istotnych przy podejmowaniu decyzji, niezdolność do wykorzystania i oceny informacji, niezdolność do oceny sytuacji, swojego stanu, niezdolność do racjonalnej zgody. G. Begerdt, H.M. Culver, K.D. Clouser: Bioetyka, 2009,

Uzasadnione naruszenie zasad moralnych
Racjonalne, w określonych okolicznościach np. chory psychicznie chce zadawać ból innym i sam go doświadcza.

Naruszanie zasad moralnych
Jakie zasady moralne zostaną naruszone? Jakich szkód uda się (a) uniknąć (nie spowodować ich), jakim szkodom uda się (b) zapobiec oraz jakie szkody (c) spowodowane? Jakie są istotne w danej sytuacji przekonania i pragnienia ludzi, wobec których naruszono daną zasadę? Czy ktoś, wobec kogo narusza się daną zasadę, związany jest z pewnymi osobami w sposób, który nakłada niekiedy na te osoby obowiązek naruszania wobec niego zasad moralnych bez jego zgody? G. Begerdt, H.M. Culver, K.D. Clouser: Bioetyka, 2009, 59

Naruszanie zasad moralnych c.d.
Jakie osiągnie się korzyści? Czy zapobiega się nieuzasadnionemu bądź słabo uzasadnionemu naruszeniu danej zasady moralnej? Czy nieuzasadnione bądź słabo uzasadnione naruszenie danej zasady moralnej podlega karze? Czy istnieją jakieś alternatywne działania, które można by preferować? Czy dana zasada naruszana jest celowo, czy też jedynie świadomie? Czy chodzi o sytuację wyjątkową, w której dana osoba raczej nie planowała się znaleźć? G. Begerdt, H.M. Culver, K.D. Clouser: Bioetyka, 2009, 60

Etyka w psychiatrii sądowej a etyka medyczna
„psychiatrzy sądowi muszą działać poza ramami medycznymi, a zasady etyczne, których zachowanie jest uzasadnione… nie są takie same. Zasady czynienia dobra i nie szkodzenia tracą pierwszeństwo przed zasadą prawdy i obiektywizmu”. Paul S. Appelbaum – Prezes Amerykańskiej Akademii Psychiatrii Sądowej i Prawa Appelbaum P.S. : Ethics and Forensic Psychiatry: Transalting Principles Into Practice. J Am Acad Psychiatry Law, 2008, 36, Appelbaum

Etyka leczenia psychiatrii sądowej. 1
Podejrzany o zabójstwo kobiety, leczony przez 15 lat z rozpoznaniem zaburzeń depresyjnych i osobowości paranoicznej, natychmiast po aresztowaniu, przed ob. Sądowo-psychiatryczną, zdiagnozowany jako paranoja, leczony neuroleptykami, które wywołały ciężki zespół parkinsonowski z upadkiem i złamaniem szyjki kości udowej.

Etyka leczenia psychiatrii sądowej. 2
Wniosek kolejnych biegłych o konieczności odstawienia neuroleptyków w celu możliwości precyzyjnej oceny stanu psychicznego, zostało ocenione jako postępowanie nieetyczne, ponieważ brak leków stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia opiniowanego. Po odstawieniu neuroleptyków oskarżony o zabójstwo, od 10 miesięcy przebywa w AŚ, zespół parkinsonowski cofnął się, nie miał i nie ma tendencji samobójczych. Zasada: primum non nocere

Dr med. Jerzy Pobocha ETYKA PRACY BIEGŁEGO PSYCHIATRY. KODEKS ETYCZNY

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "Dr med. Jerzy Pobocha ETYKA PRACY BIEGŁEGO PSYCHIATRY. KODEKS ETYCZNY"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres

Wejść

Zaloguj się poprzez sieć społeczną:

Dr med. Jerzy Pobocha ETYKA PRACY BIEGŁEGO PSYCHIATRY. KODEKS ETYCZNY

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "Dr med. Jerzy Pobocha ETYKA PRACY BIEGŁEGO PSYCHIATRY. KODEKS ETYCZNY"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres