Urlopy macierzyńskie, urlopy rodzicielskie i urlopy wychowawcze

Prezentacja na temat: "Urlopy macierzyńskie, urlopy rodzicielskie i urlopy wychowawcze"— Zapis prezentacji:

1 Urlopy macierzyńskie, urlopy rodzicielskie i urlopy wychowawcze
Urlop macierzyński Dodatkowy urlop macierzyński Urlop rodzicielski Urlop ojcowski Umowa o pracę na czas określony, a prawo do zasiłku macierzyńskiego Urlop wychowawczy 1

2 Urlop macierzyński

3 W dniu 17 czerwca 2013r. weszła w życie ustawa z dnia 28 maja 2013r
W dniu 17 czerwca 2013r. weszła w życie ustawa z dnia 28 maja 2013r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2013r. poz.675). Przepisy tej ustawy zmieniają m. in. zapis Kodeksu pracy w części dotyczącej urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego oraz przepisy ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa w zakresie dotyczącym zasiłku macierzyńskiego. 3

4 Wymiar podstawowego urlopu macierzyńskiego art. 180 § 1 KP
Liczba urodzonych dzieci Długość urlopu macierzyńskiego 1 dziecko przy jednym porodzie 20 tygodni 2 dzieci przy jednym porodzie 31 tygodni 3 dzieci przy jednym porodzie 33 tygodnie 4 dzieci przy jednym porodzie 35 tygodni 5 i więcej dzieci przy jednym porodzie 37 tygodni 4

5 Nowelizacja w przepisach dotyczących podstawowego urlopu macierzyńskiego wprowadziła zmianę dotyczącą wymiaru urlopu, jaki może być wykorzystany przez ciężarną pracownicę przed porodem. art. 180 § 3 KP „Nie więcej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego może przypadać przed przewidywaną datą porodu.” 5

6 Podstawowy urlop macierzyński jest dla pracownicy – matki obowiązkowy.
Urlop ten musi być wykorzystany w pełnym wymiarze. Przepisy Kodeksu pracy przewidują wyjątkowe, ale ściśle określone przypadki, w których pracownik – ojciec może skorzystać z części urlopu macierzyńskiego. Dotyczy to sytuacji, gdy pracownica – matka: rezygnuje z części urlopu, choruje i konieczna jest jej hospitalizacja, umiera. 6

7 1. Matka rezygnuje z części urlopu
Zgodnie z art. 180 § 5 KP pracownica po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego ma prawo zrezygnować z pozostałej części tego urlopu, ale jedynie w razie przejęcia urlopu przez pracownika – ojca dziecka, na jego pisemny wniosek. Jeżeli zaś ojciec nie będzie chciał skorzystać z urlopu lub nie jest pracownikiem i nie może z niego korzystać, wówczas pracownica musi przebywać na nim do końca. 7

8 Przykład: Pracownica, która urodziła bliźnięta, przebywa 10 tygodni na urlopie macierzyńskim. Chciałaby wcześniej wrócić do pracy. Będzie to możliwe jednak najwcześniej za 4 tygodnie i tylko w przypadku, gdy ojciec dziecka ma możliwość i chęć wykorzystania pozostałej części tego urlopu. Jeżeli jednak ojciec dziecka np. prowadzi własną działalność gospodarczą lub pracuje tylko na podstawie umów cywilnoprawnych i nie opłaca składki na ubezpieczenie chorobowe albo jest bezrobotny, to nie ma on możliwości przejęcia części urlopu macierzyńskiego. Wówczas pracownica musi wykorzystać 31 tygodni urlopu macierzyńskiego (pełny urlop). Gdyby pracodawca dopuścił ją w tym okresie do pracy, naruszyłby prawo. 8

9 2. Choroba matki wymagająca hospitalizacji
Pracownica może (nie musi) przerwać urlop w razie swojej choroby i hospitalizacji po wykorzystaniu 8 tygodni urlopu macierzyńskiego. Ojcu wychowującemu dziecko przysługuje prawo do części urlopu macierzyńskiego odpowiadającej okresowi, w którym pracownica uprawniona do urlopu wymaga opieki szpitalnej ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem. Łączny wymiar urlopu macierzyńskiego, z którego będą korzystać matka i ojciec, nie może przekroczyć przysługującego pełnego wymiaru urlopu macierzyńskiego ustalonego w zależności od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie. (art. 180 § 61 – 63 KP). 9

10 Przykład: Pracownica urodziła dziecko. Po porodzie lekarze zdecydowali, że zostanie w szpitalu przez kilka tygodni. Mimo, że pracownica faktycznie nie jest zdolna do sprawowania opieki nad noworodkiem, jednak od dnia porodu rozpoczyna z mocy prawa wykorzystywanie urlopu macierzyńskiego – jego 8-tygodniowej części. Jeżeli w ciągu tych 8 tygodni zostanie wypisana ze szpitala, to będzie kontynuować urlop. Jeśli natomiast jej pobyt w szpitalu się przedłuży, to po 8 tygodniach może przerwać urlop, o ile przejmie go ojciec dziecka. Gdy jednak jest to niemożliwe (np. ojciec dziecka nie pozostaje w stosunku pracy, więc nie może przejąć urlopu, albo nie chce), wtedy pracownica musi kontynuować urlop macierzyński do wyczerpania jego pełnego wymiaru. 10

11 3. Zgon matki dziecka Zgodnie z art. 180 § 7 KP „W razie zgonu pracownicy w czasie urlopu macierzyńskiego, pracownikowi – ojcu wychowującemu dziecko przysługuje prawo do niewykorzystanej części tego urlopu”. Przejęcie przez pracownika – ojca dziecka części urlopu macierzyńskiego z powodu śmierci matki nie jest obowiązkowe. W praktyce może to oznaczać, że pracownik - ojciec przejmie urlop macierzyński prawie w całym przysługującym wymiarze bądź w niewielkiej jego części. 11

12 Przykład: Pracownica zmarła przy porodzie trojaczków. Pracownik-ojciec dzieci ma możliwość skorzystania prawie z całego 33-tygodniowego wymiaru urlopu macierzyńskiego, ale bez jednego dnia. Pierwszy dzień urlopu macierzyńskiego, którym jest dzień porodu, uznaje się za wykorzystany przez pracownicę – matkę dzieci. 12

13 Zgodnie z art § 1 KP „W razie urodzenia martwego dziecka lub zgonu dziecka przed upływem 8 tygodni życia, pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze 8 tygodni po porodzie, nie krócej jednak niż przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka…” Art § 2 KP „W razie zgonu dziecka po upływie 8 tygodni życia, pracownica zachowuje prawo do urlopu macierzyńskiego przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka…” 13

14 „W razie urodzenia dziecka wymagającego opieki szpitalnej pracownica, która wykorzystała po porodzie 8 tygodni urlopu macierzyńskiego, pozostałą część tego urlopu może wykorzystać w terminie późniejszym, po wyjściu dziecka ze szpitala”. (art. 181 KP) W takim przypadku czas pobytu dziecka w szpitalu (nawet kilkumiesięczny) nie wpływa na długość urlopu macierzyńskiego wykorzystywanego przez pracownicę po wyjściu dziecka ze szpitala. Przerwanie urlopu wiąże się z powrotem pracownicy do pracy albo dostarczeniem pracodawcy ZUS ZLA – jeżeli lekarz dziecka uzna, |że zachodzi konieczność zapewnienia opieki matki nad dzieckiem hospitalizowanym. 14

15 Dokumenty potrzebne do udzielenia podstawowego urlopu macierzyńskiego:
zaświadczenie lekarskie o przewidywanym terminie porodu – jeżeli korzysta z urlopu macierzyńskiego przed porodem, skrócony odpis aktu urodzenia dziecka, wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego, oświadczenie dla celów ustalenia obowiązku ubezpieczeń społecznych. 15

16 Dodatkowy urlop macierzyński

17 Bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego matka lub ojciec dziecka mogą wydłużyć okres sprawowania opieki nad dzieckiem korzystając z dodatkowego urlopu macierzyńskiego. 17

18 Dodatkowy urlop macierzyński wynosi obecnie:
6 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka. 8 tygodni - w przypadku urodzenia dwojga i więcej dzieci przy jednym porodzie. Nowy wymiar dodatkowego urlopu macierzyńskiego dotyczy również pracowników, którzy przyjęli dziecko lub dzieci na wychowanie. Dodatkowy urlop macierzyński udzielany jest w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotności i jest uprawnieniem fakultatywnym. Oznacza to, że pracownik może, ale nie musi z niego skorzystać w maksymalnym wymiarze. 18

19 Dodatkowego urlopu macierzyńskiego udziela pracodawca na pisemny wniosek, złożony nie później niż na 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Złożenie wniosku nawet o jeden dzień później daje pracodawcy możliwość odmowy udzielenia urlopu. Dodatkowy urlop macierzyński powinien być udzielony bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego Nie może być ani jednego dnia przerwy spowodowanej np. powrotem do pracy, korzystaniem z urlopu wypoczynkowego lub przebywaniem na zwolnieniu lekarskim. Wynika to z faktu, że podstawowy urlop macierzyński udzielany jest na wszystkie dni kalendarzowe (w tym soboty i niedziele). 19

20 Zgodnie z ostatnimi zmianami przepisów z prawa do dodatkowego urlopu macierzyńskiego może skorzystać matka lub ojciec dziecka. Nie mogą z niego korzystać jednocześnie, ale mogą podzielić się tym uprawnieniem. Z dodatkowego urlopu macierzyńskiego może również skorzystać matka, która wcześniej zrezygnowała, na rzecz ojca, z części podstawowego urlopu macierzyńskiego. 20

21 Wymiar poszczególnych części urlopu może być dowolny (wielokrotność tygodnia). Nie może jednak przekroczyć maksymalnego wymiaru dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Kolejność korzystania z tego urlopu przez rodziców jest dowolna. 21

22 W trakcie dodatkowego urlopu macierzyńskiego pracownik korzysta z takich samych uprawnień, jakie przysługują podczas podstawowego urlopu macierzyńskiego. Korzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego można łączyć z wykonywaniem pracy na zasadach określonych w Kodeksie Pracy. Wymiar czasu pracy nie może być wyższy niż połowa pełnego etatu (niezależnie od tego na jaki etat zatrudniony jest wnioskujący rodzic). Wniosek pracownika o podjęcie pracy nie jest dla pracodawcy bezwzględnie wiążący. 22

23 W przypadku łączenia dodatkowego urlopu macierzyńskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy, który tego urlopu udzielił, wysokość zasiłku macierzyńskiego pomniejsza się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. 23

24 Wykorzystanie dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze daje możliwość skorzystania z urlopu rodzicielskiego. Nie ma zatem takiej możliwości aby rodzice, którzy zrezygnowali z dodatkowego urlopu macierzyńskiego korzystali z uprawnienia do urlopu rodzicielskiego. 24

25 Urlop rodzicielski

26 Urlop rodzicielski Urlop rodzicielski jest nowym płatnym urlopem związanym z urodzeniem dziecka. Tak jak dodatkowy urlop macierzyński jest to urlop nieobowiązkowy. Decyzja o skorzystaniu z niego oraz o konkretnym wymiarze urlopu należy do pracownika. Zasady wykorzystywania tego urlopu są bardzo podobne do obowiązujących w przypadku dodatkowego urlopu macierzyńskiego. 26

27 Wymiar urlopu rodzicielskiego wynosi 26 tygodni, niezależnie od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie i jest to maksymalny wymiar, z którego pracownik może skorzystać. Każde z pracowników – rodziców jest na równi uprawnione do skorzystania z urlopu rodzicielskiego. Decyzja o tym, które z nich skorzysta, lub o podziale tego urlopu należy do samych zainteresowanych.

28 Niezbędnym warunkiem skorzystania z urlopu rodzicielskiego jest wykorzystanie dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze. Ponadto urlop rodzicielski musi się rozpocząć bezpośrednio po zakończeniu dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Jakakolwiek przerwa powoduje utratę prawa do urlopu rodzicielskiego. Przykład: Dodatkowy urlop macierzyński pracownicy kończy się w sobotę 19 października 2013.Jeżeli pracownica zamierza skorzystać z urlopu rodzicielskiego, to musi się on rozpocząć 20 października 2013r. Nie ma znaczenia, że jest to dzień wolny od pracy. 28

29 - każda z kolejnych części musi przypadać bezpośrednio po sobie,
Wymiar urlopu rodzicielskiego wynosi 26 tygodni. Może on być wykorzystany jednorazowo lub maksymalnie w trzech częściach, przy czym : - każda z kolejnych części musi przypadać bezpośrednio po sobie, żadna część nie może być krótsza niż 8 tygodni i musi obejmować wielokrotność tygodnia. 29

30 Rodzice dziecka mogą podzielić się urlopem rodzicielskim np
Rodzice dziecka mogą podzielić się urlopem rodzicielskim np. część urlopu wykorzysta matka dziecka, a część ojciec dziecka. Urlop rodzicielski może być wykorzystany również jednocześnie przez oboje rodziców. Wówczas jednak nadal obowiązuje maksymalny wymiar tego urlopu tj. 26 tygodni łącznie. 30

31 Przykład: Pracownica zakończyła dodatkowy urlop macierzyński 10 lipca 2013r. Następnie z dwóch miesięcy urlopu rodzicielskiego zamierza skorzystać ojciec dziecka, a z kolejnych trzech miesięcy ponownie matka dziecka. Pracownik może skorzystać z pierwszej części tego urlopu, jednak wymiar urlopu musi zostać określony w tygodniach a nie w miesiącach. Zatem pracownik może złożyć wniosek o 8 lub 9 tygodni tego urlopu. Urlop rodzicielski nie może być udzielony na 3 miesiące, tylko np. na 13 lub 14 tygodni. W tym przypadku żadne z rodziców nie będzie już mogło skorzystać z trzeciej części urlopu, ponieważ do wykorzystania pozostanie tylko od 3 do 5 tygodni urlopu, tymczasem żadna część urlopu rodzicielskiego nie może być krótsza niż 8 tygodni. 31

32 Urlop rodzicielski udzielany jest tylko na pisemny wniosek pracownika
Urlop rodzicielski udzielany jest tylko na pisemny wniosek pracownika. Termin w jakim pracownik musi złożyć wniosek o urlop rodzicielski, jest taki sam jak w przypadku dodatkowego urlopu macierzyńskiego – jest to co najmniej 14 dni przed rozpoczęciem urlopu. Dotyczy to także korzystania z tego urlopu w częściach. Gdy wniosek o urlop rodzicielski został złożony w prawidłowej formie i w prawidłowym terminie, jest on dla pracodawcy bezwzględnie wiążący. Oznacza to, że pracodawca w żadnej sytuacji nie może odmówić jego udzielenia. 32

33 Pracownik składający wniosek o urlop rodzicielski dołącza do niego pisemne oświadczenie o zamiarze korzystania bądź rezygnacji z tego urlopu przez okres wskazany we wniosku przez drugiego rodzica dziecka. 33

34 URLOP MACIERZYŃSKI, DODATKOWY URLOP MACIERZYŃSKI I URLOP RODZICIELSKI UDZIELANY NA JEDEN WNIOSEK

35 Korzystanie z urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego może się odbywać na dwa sposoby: przez złożenie osobnych wniosków o te urlopy – każdego w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem się danego urlopu przez złożenie jednego wniosku na wszystkie urlopy – nie później niż 14 dni po porodzie. 35

36 Podstawowa różnica dotyczy wysokości zasiłku macierzyńskiego, jaki przysługuje pracownikom w czasie tych urlopów: jeżeli pracownik korzysta z tych urlopów w pierwszy sposób, to przysługuje mu zasiłek macierzyński w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku za okres urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz 60% podstawy wymiaru zasiłku za okres urlopu rodzicielskiego. jeżeli pracownik korzysta z tych urlopów w drugi sposób, to przysługuje mu zasiłek macierzyński w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku za okres wszystkich urlopów, tj. urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego. 36

37 Złożenie jednego łącznego wniosku o udzielenie urlopów nie oznacza konieczności ich wykorzystania w pełnym wymiarze. Pracownica może zrezygnować z dodatkowego urlopu macierzyńskiego i/lub urlopu rodzicielskiego w całości lub w części i powrócić do pracy, musi złożyć pisemny wniosek w terminie 14 dni przed przystąpieniem do pracy. Jeżeli ojciec dziecka zamierza skorzystać z tego urlopu lub jego części, to musi złożyć pisemny wniosek o udzielenie mu urlopu w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. 37

38 Jeżeli pracownica zdecydowała się na złożenie wniosku o łączne wykorzystanie wszystkich urlopów w terminie 14 dni od dnia porodu otrzyma 80% podstawy zasiłku w całym okresie. W razie rezygnacji z urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze 26 tygodni należy pracownicy wypłacić wyrównanie zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego do 100%. Wyrównanie to będzie przysługiwało tylko wówczas, gdy z urlopu rodzicielskiego i zasiłku za ten okres nie skorzysta ojciec dziecka. 38

39 Urlop ojcowski

40 Art. 188 § 1 KP Pracownik - ojciec wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni Z urlopu ojcowskiego może skorzystać pracownik-ojciec biologiczny dziecka lub pracownik-ojciec adopcyjny, który przedstawi postanowienie sądu o przysposobieniu dziecka. 40

41 Ojciec może skorzystać z urlopu ojcowskiego w każdym czasie do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia. Wynika stąd, że urlop ojcowski może być wykorzystywany również wtedy, gdy pracownica – matka wykorzystuje przysługujący jej urlop macierzyński, dodatkowy urlop macierzyński lub urlop rodzicielski. 41

42 Warunkiem udzielenia urlopu ojcowskiego jest złożenie przez pracownika wniosku o udzielenie tego urlopu. Wniosek należy złożyć nie później niż 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu ojcowskiego. Pracodawca ma obowiązek uwzględnić taki wniosek pracownika. 42

43 Przepisy Kodeksu pracy dotyczące urlopu ojcowskiego nie uzależniają wymiaru tego urlopu od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Wymiar urlopu ojcowskiego w przypadku porodu mnogiego jest taki sam jak w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie. 43

44 Umowa o pracę na czas określony, a prawo do zasiłku macierzyńskiego

45 Umowę o pracę na czas określony lub na okres próbny przekraczający 1 miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie 12 tygodnia ciąży pracodawca ma obowiązek przedłużyć do dnia porodu (art. 177 § 3 KP). 45

46 Od dnia porodu pracownica ma prawo do zasiłku macierzyńskiego
Od dnia porodu pracownica ma prawo do zasiłku macierzyńskiego. Z uwagi, że ostatnim dniem trwania stosunku pracy jest dzień porodu, za który przysługuje zasiłek macierzyński, wypłaty zasiłku za ten dzień powinien dokonać pracodawca. Za pozostały okres przypadający po ustaniu zatrudnienia zasiłek macierzyński wypłaca oddział ZUS. 46

47 Przykład: Pracodawca zawarł z pracownicą umowę o pracę na czas określony do 30 września 2012r. W sierpniu pracownica przedłożyła zaświadczenie, że jest w 4 miesiącu ciąży. Pracodawca ma zatem obowiązek przedłużyć umowę o pracę do dnia porodu. Poród nastąpił 14 stycznia 2013r. Jest to ostatni dzień, w którym trwał stosunek pracy. Za ten dzień pracownicy przysługuje zasiłek macierzyński, który powinien wypłacić pracodawca. Za okres po ustaniu zatrudnienia tj. od 15 stycznia 2013r. zasiłek macierzyński wypłaca oddział ZUS. 47

48 Umowa o pracę na zastępstwo jest to umowa o pracę na czas określony w celu zastępstwa nieobecnego pracownika, który nie może wykonywać pracy z różnych przyczyn (np.: długotrwałe zwolnienie lekarskie, przebywanie na urlopie wychowawczym, macierzyńskim). Z założenia ma być i jest to umowa o pracę, która ma pomóc pracodawcy w szybkim zastąpieniu nieobecnego pracownika bez rozwiązywania z nim stosunku pracy. Jest ona skonstruowana w sposób ułatwiający szybkie rozwiązanie umowy o pracę na zastępstwo (3 dniowy okres wypowiedzenia). 48

49 Pracownica zatrudniona na umowę o pracę na zastępstwo ma prawo do urlopu macierzyńskiego oraz zasiłku macierzyńskiego w sytuacji urodzenia dziecka w trakcie trwania umowy o pracę na zastępstwo. Jednakże umowa ta rozwiąże się z upływem czasu na jaki została zawarta, a wraz z nią zostanie przerwany urlop macierzyński. W takim przypadku dalsza część zasiłku macierzyńskiego będzie wypłacana przez ZUS na podstawie art. 29 ust 1 pkt. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. Nr 60,poz 636 z późń. zm). 49

50 Inaczej wygląda sytuacja kobiet zatrudnionych na umowę o pracę na zastępstwo, które urodziły dziecko po zakończeniu tej umowy. W ich przypadku rozwiązaniem problemu jest rejestracja w urzędzie pracy i uzyskanie prawa do zasiłku dla bezrobotnych, zgodnie z art. 73 ust. 3 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U z 2004r. Nr. 99,poz.1001 z późń. zm.). 50

51 W razie urodzenia dziecka przez kobietę pobierającą zasiłek dla bezrobotnych lub w ciągu miesiąca po jego zakończeniu okres ten ulega przedłużeniu do czasu, w którym przysługiwałby jej zasiłek macierzyński. 51

52 Kwestię wypłaty zasiłku macierzyńskiego w przypadku przedłużenia umowy do dnia porodu reguluje art. 30 ust.4 ustawy zasiłkowej. Powołany przepis stanowi, że pracownicy zatrudnionej na podstawie umowy o pracę na czas określony, z którą umowa o pracę na podstawie art. 177 § 3 KP została przedłużona do dnia porodu przysługuje prawo do zasiłku macierzyńskiego po ustaniu tytułu ubezpieczenia (poród ma miejsce w ostatnim dniu ubezpieczenia chorobowego). 52

53 Pracodawca jest zobowiązany do wypłaty zasiłku macierzyńskiego za jeden dzień, za pozostały okres przypadający po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego wypłatę realizuje ZUS. Jednakże ZUS może dokonać wypłaty za cały okres tj. od dnia porodu. 53

54 Urlop wychowawczy 54

55 Wymiar urlopu wychowawczego wynosi 36 miesięcy.
Zgodnie z art.188 §1 KP pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ma prawo do urlopu wychowawczego w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Do sześciomiesięcznego okresu zatrudnienia wlicza się poprzednie okresy zatrudnienia. Wymiar urlopu wychowawczego wynosi 36 miesięcy. Urlop jest udzielany na okres nie dłuższy niż do ukończenia przez dziecko 5 roku życia (art.188 §2 KP). 55

56 Każdemu z rodziców lub opiekunów przysługuje wyłączne prawo do jednego miesiąca urlopu wychowawczego z wymiaru 36 miesięcy. W przypadku chęci skorzystania z pełnego wymiaru urlopu wychowawczego, 35 miesięcy tego urlopu będzie mogła wykorzystać np. matka dziecka, natomiast jeden miesiąc tego urlopu przypadnie ojcu dziecka. Żaden z rodziców lub opiekunów dziecka nie będzie mógł zrezygnować z należnego mu miesiąca na rzecz drugiego rodzica lub opiekuna (art.188 §4 KP). 56

57 Rodzic dziecka ma prawo do 36, a nie 35 miesięcy urlopu wychowawczego jeżeli:
- drugi rodzic dziecka nie żyje, - drugiemu rodzicowi dziecka nie przysługuje władza rodzicielska; - drugi rodzic dziecka został pozbawiony władzy rodzicielskiej albo taka władza uległa ograniczeniu lub zawieszeniu (art.188 §9 KP). 57

58 Rodzice lub opiekunowie dziecka mogą jednocześnie korzystać z urlopu wychowawczego przez okres nie przekraczający 4 miesięcy (art.188 §6 KP). Urlop wychowawczy może być wykorzystany najwyżej w 5 częściach (art.188 §8 KP). 58

59 Urlopu wychowawczego udziela się na wniosek pracownika:
we wniosku należy określić datę rozpoczęcia i zakończenia urlopu, imię i datę urodzenia dziecka, wniosek składa się u pracodawcy najpóźniej 14 dni przed rozpoczęciem urlopu. Jeżeli zaś wniosek zostanie złożony po upływie tego terminu, pracodawca ma obowiązek udzielić urlopu wychowawczego nie później niż z dniem upływu dwóch tygodni od dnia złożenia przez pracownika wniosku, należy wypełnić oświadczenie dla celów ustalenia obowiązku ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. 59

60 Okres urlopu wychowawczego wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Od dnia złożenia wniosku do dnia zakończenia urlopu wychowawczego pracownik jest chroniony przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem umowy o pracę. Wyjątkiem jest likwidacja lub upadłość zakładu pracy. 60

61 Przebywanie na urlopie wychowawczym powodowało proporcjonalne obniżenie wymiaru urlopu wypoczynkowego z każdym pełnym miesiącem. Obecnie po nowelizacji Kodeksu Pracy, pracownik, który skorzysta z urlopu wychowawczego przez kilka miesięcy, w taki sposób, że rozpocznie go i zakończy w tym samym roku kalendarzowym nie będzie tracił prawa do urlopu wypoczynkowego (art. 155§2 KP). 61

62 Przykład: Pracownik korzysta z urlopu wychowawczego od 3 stycznia do 31 grudnia . Wówczas przysługuje mu urlop wypoczynkowy w pełnym wymiarze. Możliwy jest więc powrót do pracy na kilka dni i ponowne pójście na urlop wychowawczy, a wykorzystanie urlopu za 3 lata , gdyż nowelizacja KP. wprowadza zasadę zawieszenia biegu przedawnienia roszczenia o urlop wypoczynkowy w związku z korzystaniem z urlopu wychowawczego. (art KP).

63 Podsumowanie – urlop macierzyński
Dokumenty stanowiące podstawę przyznania urlopu macierzyńskiego i wypłaty zasiłku: Pisemny wniosek pracownika o udzielenie urlopu macierzyńskiego Odpis skrócony aktu urodzenia Oświadczenie do celów ustalenia obowiązku ubezpieczeń 63

64 Podsumowanie – dodatkowy urlop macierzyński
Dokumenty stanowiące podstawę przyznania dodatkowego urlopu macierzyńskiego i wypłaty zasiłku: Pisemny wniosek pracownika o udzielenie urlopu macierzyńskiego złożony w terminie do 14 dni przed rozpoczęciem urlopu 64

65 Podsumowanie - urlop rodzicielski
Dokumenty stanowiące podstawę przyznania urlopu rodzicielskiego i wypłaty zasiłku: Pisemny wniosek pracownika o udzielenie urlopu rodzicielskiego: - złożony w terminie do 14 dni po porodzie, w przypadku gdy pracownik chce za wszystkie urlopy otrzymywać zasiłek w wysokości 80% - złożony 14 dni przed rozpoczęciem urlopu rodzicielskiego Oświadczenie w sprawie korzystania z urlopu rodzicielskiego przez ojca dziecka 65

66 Podsumowanie - urlop ojcowski
Dokumenty stanowiące podstawę przyznania urlopu ojcowskiego i wypłaty zasiłku: Pisemny wniosek pracownika o udzielenie urlopu ojcowskiego złożony w terminie do 7 dni przed rozpoczęciem urlopu Odpis skrócony aktu urodzenia dziecka Oświadczenie do celów ustalenia obowiązku ubezpieczeń społecznych 66

67 Podsumowanie – urlop wychowawczy
Dokumenty stanowiące podstawę przyznania urlopu wychowawczego: Pisemny wniosek pracownika o udzielenie urlopu wychowawczego w terminie do 14 dni przed rozpoczęciem urlopu Oświadczenie do celów ustalenia obowiązków ubezpieczeń społecznych Oświadczenie do celów ustalenia obowiązków ubezpieczeń zdrowotnych 67

68 Dziękujemy  Autorzy: Marzena Bartoszuk, Hanna Glińska, Jolanta Grzegorzewska, Anna Kalinowska, Izabela Krzysztoforska, Anna Kuraś, Marzenna Łukasik, Anna Maciejewska, Aldona Szczechura 68