Przepisy merytoryczne ustawy

Prezentacja na temat: "Przepisy merytoryczne ustawy"— Zapis prezentacji:

1 Przepisy merytoryczne ustawy
Typowe środki techniki prawodawczej

2 Powoływanie jednostek redakcyjnych i innych ustaw
Odesłania – w celu osiągnięcia skrótowości tekstu lub ujednolicenia regulacji. Jeżeli odesłanie stosuje się tylko ze względu na potrzebę osiągnięcia skrótowości tekstu, w przepisie odsyłającym jednoznacznie wskazuje się przepis lub przepisy prawne, do których się odsyła. Jeżeli odesłanie służy przede wszystkim zapewnieniu spójności regulowanych w tym akcie instytucji prawnych, w przepisie odsyłającym wskazuje się zakres spraw, dla których następuje odesłanie, oraz jednoznacznie wskazuje się przepis lub przepisy prawne, do których się odsyła.

3 Także w przypadku zmiany, derogacji, wprowadzenia przepisów innej ustawy.

4 Powoływanie jednostek redakcyjnych:
1) artykuły: art. 1 (skrót z małej litery, kropka, numer cyfrą arabską, bez kropki) art. 1, art. 3 i art. 7 (skrót przed każdym wymienionym) art. 1 – art. 3 (gdy kolejne po sobie) art. 1 – art. 3, art. 5 i art. 10

5 2) ustęp: ust. 1 (skrót ust. z małej litery, kropka, cyfra arabska bez kropki) ust. 1, 3 i 5 (nie powtarzamy skrótu) ust. 1-3 (gdy kolejne po sobie) ust. 1-3, 5 i 7 W przypadku paragrafów używamy znaczka §, nie skrótu!

6 3) punkt: pkt 1 (skrót pkt z małej litery, bez kropki, cyfra arabska bez kropki) pkt 1, 3 i 5 (nie powtarzamy skrótu) pkt 1-3 (gdy kolejne po sobie) pkt 1-3, 5 i 7

7 4) litera: lit. a (skrót lit. z małej litery, kropka, cyfra arabska bez kropki) lit. a, c i e (nie powtarzamy skrótu) lit. a-c (gdy kolejne po sobie) lit. a-c, e i g

8 5) tiret: tiret pierwsze (pełnymi słowami, „tiret” rodzaj nijaki, nieodmienne) tiret pierwsze, trzecie i piąte tiret pierwsze - trzecie tiret pierwsze – trzecie, piąte i siódme

9 6) zdanie: Jeśli nie jest odrębnym ustępem, a powołujemy się tylko na nie. „zdanie 2” (pełnym słowem „zdanie” z małej litery, numer zdania cyfrą arabską)

10 Powoływanie jednostek systematyzacyjnych
Gdy odsyłamy do całych jednostek systematyzacyjnych. W przypadku, gdy odsyłamy do poszczególnych jednostek redakcyjnych, systematyzacyjnych nie podajemy.

11 Rozdziały: rozdział 1 (z małej litery, pełnym słowem, cyfra arabska) rozdział 1-3 rozdział 1, 3 i 5

12 2) Jeśli rozdziały są częścią wyższych jednostek redakcyjnych, zaczynamy od podania wyższych, nie rozdzielając ich przecinkami: tytuł II dział IV rozdział 2 (odmieniając odpowiednio do kontekstu) „ Art Do sprzedaży udziałów w spółkach pracowniczych stosuje się odpowiednio przepisy działu I rozdział 2 – 6, działu III rozdział 1 i działu V.”

13 Powoływanie na akty prawne
Zawsze, jeśli mowa o przepisach innej ustawy, niż ta, którą tworzymy. Podajemy rodzaj aktu, organ, jeśli jest wymieniony, datę aktu i określenie przedmiotowe: „ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych” Jeśli określenie rzeczowe dajemy przed nim znak „-” „ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym”

14 Przy pierwszym powołaniu podajemy dziennik urzędowy w którym akt został opublikowany (także dzienniki ze zmianami) lub w przypadku ogłoszenia tekstu jednolitego – w którym został opublikowany tekst jednolity. Tekst pierwotny bez zmian: „Ustawa z dnia 19 listopada 1999 r. – Prawo działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 101 poz. 1178)” „Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717) Tekst pierwotny ze zmianami: „Ustawa z dnia 19 listopada 1999 r. – Prawo działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 101 poz z 2000 r. Nr 86, poz. 958 i Nr 114, poz oraz z 2001 r. Nr 49, poz. 509, Nr 67, poz. 679 i Nr 102, poz. 1115)”

15 W przypadku znacznej liczby dzienników urzędowych:
(Dz. U. z 2000 r. Nr 65, poz. 718 z późn. zm.1)) 1) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 46, poz. 499, z 2002 r. Nr 74, poz. 676 i Nr 113, poz. 984 itd

16 Definicje Gdy z powodu wieloznaczności, nieostrości znaczeniowej, braku powszechnej znajomości terminu lub potrzeby nadania znanym słowom nowego znaczenia dane pojęcie trzeba uściślić. W przepisach ogólnych – jeśli dotyczą pojęć ważnych dla całego aktu prawnego. Na początku rozdziału (lub innej jednostki / grupy przepisów) – jeśli tylko w ich obrębie pojęcie będzie stosowane. Jeśli termin pojawia się tylko raz – definiujemy go w tym jednym przepisie i tylko, jeśli kontekst językowy nie pozwala na jego zrozumienie.

17 Na ogół obowiązują definicje zawarte w kodeksach.
Jeśli odstępujemy od definicji kodeksowej na potrzeby naszej ustawy, w definicji używamy sformułowań: „w rozumieniu niniejszej ustawy określenie .... oznacza....” albo zwrotu: „ilekroć w niniejszej ustawie jest mowa o .... należy przez to rozumieć ...”.

18 Definiendum – wyraz definiowany,
Definiens – objaśnienie za pomocą znanych słów.

19 Ważne! Nie definiujemy wyrażeń ustawowych w aktach niższych rangą (np. rozporządzeniach) CHYBA ŻE ustawa sama nadaje takie upoważnienie!

20 Sposoby tworzenia definicji
„Określenie „X” oznacza Y.” – (stylizacja semantyczna): „ Art. 2. Określenie „połączenie sieci” oznacza fizyczne i logiczne połączenie publicznych sieci telekomunikacyjnych używanych przez tego samego lub różnych przedsiębiorców (…)”

21 „Określenie „X” znaczy tyle co wyrażenie „Y”.” – stylizacja słownikowa.
„ Art. 3. Określenie „zaburzenie elektromagnetyczne” znaczy tyle co wyrażenie „dowolne zjawisko elektromagnetyczne, które może obniżyć jakość działania aparatury albo niekorzystnie wpłynąć na materię ozywioną i nieożywioną”.”

22 „X jest to Y” – (stylizacja przedmiotowa)
„Art. 3. Zakończenie sieci jest to fizyczny punkt, w którym abonament otrzymuje dostęp do publicznej sieci telekomunikacyjnej.”

23 Definicja zakresowa Przez wyliczanie elementów składowych wyjaśnianego pojęcia. Wszystkie elementy w jednym przepisie prawnym.

24 Przez wyliczenie wszystkich elementów składowych (definicja pełna)
„ Art. 4. Określenie „aparatura” oznacza urządzenia elektryczne i elektroniczne oraz instalacje i systemy, które zawierają podzespoły elektryczne lub elektroniczne.”

25 Jeśli wyliczenie wszystkich elementów nie jest możliwe, należy zaznaczyć to przez użycie określenia „… i inne wskazane w przepisach”. Jeśli to niemożliwe, można objaśnić znaczenie przez wymienienie przykładowych charakterystycznych elementów używając sformułowań typu „w szczególności”, „zwłaszcza”.

26 Jeśli wiele terminów do zdefiniowania:
1) Jeżeli ustawa zawiera wiele wielokrotnie powtarzających się określeń wymagających zdefiniowania, ich definicje można zamieścić w wydzielonym fragmencie przepisów ogólnych ustawy, oznaczając ten fragment nazwą „Objaśnienia określeń ustawowych”. 2) Jeśli określenia są dostatecznie jednorodne doktryna zaleca tworzenie tzw. „definicji agregatowych” – w jednym przepisie

27 Definicja agregatowa:
Jeden przepis zawierający wyliczenie. W każdym punkcie definiuje się odrębne określenie. Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o: 1) najniższym wynagrodzeniu – oznacza to najniższe wynagrodzenie pracowników określane przez ministra właściwego do spraw pracy na podstawie Kodeksu pracy; 2) osobie niepełnosprawnej bezrobotnej – oznacza to osobę niepełnosprawną bezrobotną w rozumieniu przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu; 3) organizacjach pozarządowych – oznacza to stowarzyszenia, związki, izby oraz organizacje pracodawców i pracobiorców w szczególności działające na rzecz osób niepełnosprawnych, tworzone na podstawie odrębnych przepisów.

28 Definicja nawiasowa Jeżeli dane określenie ma być używane w ustalonym znaczeniu tylko w obrębie zespołu przepisów, jego definicję zamieszcza się w bezpośrednim sąsiedztwie tych przepisów. Art. 46. § 1. Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Art. 81. § 1. Jeżeli ustawa uzależnia ważność albo określone skutki czynności prawnej od urzędowego poświadczenia daty, poświadczenie takie jest skuteczne także względem osób nie uczestniczących w dokonaniu tej czynności prawnej (data pewna).

29 Skróty NIE TWORZYMY SKRÓTÓW W TYM SAMYM PRZEPISIE, W KTÓRYM JEST DEFINICJA! W przepisach ogólnych lub w miejscu, gdzie wymagające skrótu sformułowanie zostało użyte po raz pierwszy. Dla wyrażeń składających się z wielu wyrazów, mając na uwadze częstotliwość powtarzania.

30 Skróty wprowadza się przy okazji przepisu merytorycznego, używając sformułowania „zwany/a/e dalej…”
Skrót może mieć postać zlepku pierwszych liter (Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego zwana dalej „ABW”), jednego lub kilku wyrazów wchodzących w skład nazwy (Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zwany dalej „Prezesem Urzędu”), lub słów niewchodzących w skład nazwy (Kontrolę (…) przeprowadzają pracownicy Narodowego Banku Polskiego zwani dalej „kontrolerami”)

31 Art  Sąd Okręgowy w Warszawie - sąd ochrony konkurencji i konsumentów jest właściwy w sprawach: 1) odwołań od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, zwanego w  przepisach niniejszego rozdziału "Prezesem Urzędu";