Europejskie prawo podatkowe. Podatki pośrednie i ich harmonizacja

Prezentacja na temat: "Europejskie prawo podatkowe. Podatki pośrednie i ich harmonizacja"— Zapis prezentacji:

1 Europejskie prawo podatkowe. Podatki pośrednie i ich harmonizacja
Europejskie prawo podatkowe. Podatki pośrednie i ich harmonizacja. Akcyza Podatki w państwach UE (04) Akcyza w UE

2 VAT / akcyza. Różnice i podobieństwa
Podatek od towarów i usług Akcyza Podatek wielofazowy – obowiązek podatkowy powstaje w każdej fazie obrotu Podatek jednofazowy – obowiązek podatkowy powstaje tylko raz: Od importu Od produkcji Od sprzedaży Od posiadania Podatek powszechny Podatek selektywny Stawki procentowe Stawki procentowe i kwotowe Podatki państwowe ( z tym, że część VAT wchodzi do składki członkowskiej na rzecz budżetu UE) Podatki obrotowe (gospodarcze) Podatki dostosowane do zharmonizowanych wzorców UE (04) Akcyza w UE

3 Akcyza: towary akcyzowe
UE Kraje zachodnio-europejskie Polska (do 2004 roku) (obecnie) Towary zharmonizowane: Napoje alkoholowe Wyroby tytoniowe Produkty energertyczne Towary niezharmonizowane – wszystkie pozostałe typu: Kawa Sprzęt RTV Jednorazowe opakowania z tworzyw sztucznych Jachty Samochody osobowe Zapalniczki Kosmetyki Energia elektryczna Czekolada Sprzęt do hazardu Wyroby energetyczne Baterie Herbata Guma do żucia Sól Woda mineralna Nawozy Drożdże Broń myśliwska (04) Akcyza w UE

4 Akcyza: przedmiot opodatkowania (1)
Czynności prawne Sprzedaż Darowizna Zamiana Wydanie w zamian za wierzytelności Czynności faktyczne Produkcja Nabycie wewnątrzwspólnotowe ( z UE do PL) Import Posiadanie wyrobów akcyzowych (od których wcześniej nie zapłacono należnej akcyzy) Zdarzenia Wystąpienie nadmiernych ubytków i niedoborów towarów akcyzowych przy ich produkcji (04) Akcyza w UE

5 Akcyza: przedmiot opodatkowania (2)
Zasady wspólne ( dla wszystkich towarów akcyzowych) Produkcja wyrobów akcyzowych; Import wyrobów akcyzowych, Nabycie wewnątrzwspólnotowe wyrobów akcyzowych ( = sprowadzenie towaru do Polski z terytorium innego kraju członkowskiego) z wyłączeniem nabycia wewnątrzwspólnotowego dokonywanego do składu podatkowego; Sprowadzenie, sprzedaż, zużycie wyrobów akcyzowych niezgodnie z wymaganiami wyznaczonymi przez organy celne, Nabycie lub posiadanie wyrobów akcyzowych, jeżeli nie zapłacono od nich należnej akcyzy (Dodatkowe) zasady szczególne dla konkretnych wyrobów akcyzowych PAPIEROSY Premiowa sprzedaż papierosów z odpłatnością powyżej maksymalnej ceny detalicznej ENERGIA ELEKTRYCZNA Import, nabycie zużycie energii przez nabywcę końcowego WYROBY WĘGLOWE Sprzedaż na terenie kraju, import, eksport, WNT, WDT, sprzedaż lub użycie wyrobów węglowych uzyskanych w drodze czynu zabronionego SAMOCHODY OSOBOWE Obowiązek zapłaty akcyzy dotyczy samochodów niezarejestrowanych na terenie kraju. Przedmiotem opodatkowania jest ich: Import ( z krajów trzecich) Wewnątrzwspólnotowe nabycie ( z UE) Pierwsza sprzedaż na terenie kraju ( w tym również: zamiana, darowizna, wydanie w zamian za wierzytelności) (04) Akcyza w UE

6 Procedura zawieszenia akcyzy
= polega na niepobieraniu podatku od międzynarodowego obrotu towarami akcyzowymi aż do momentu przemieszczenia ich do kraju ostatecznej konsumpcji. Pobór akcyzy zawiesza się, gdy: Towary znajdują się w składzie podatkowym ( miejscu, gdzie są one produkowane, nabywane, magazynowane, przeładowywane lub wysyłane) Towary są przemieszczane między składami podatkowymi na terenie PL v UE Towary są dostarczane ze składu podatkowego do odbiorcy będącego (nie) zarejestrowanym handlowcem, mającym jednorazowe lub stałe zezwolenie na nabywanie wyrobów akcyzowych z innego kraju z zawieszeniem poboru akcyzy Przemieszczenie towarów z zawieszaniem poboru akcyzy Skład PL Skład CZE Obrót + zapłata akcyzy nabywca Celem tej procedury jest zagwarantowanie neutralności podatkowej i swobody przepływu towarów; ponadto akcyza jest podatkiem jednofazowym, stąd też opodatkowana musi być ostateczna konsumpcja tego towaru (04) Akcyza w UE

7 Akcyza: podstawa opodatkowania
Ilość (w megawato-godzinach) Energia elektryczna Kwota należna z tytułu sprzedaży samochodu ( w PLN) Wartość celna plus należne cło (w PLN) Samochody osobowe Ilość gotowego wyrobu ( w litrach) Wartość energetyczna produktu ( w gigadżulach) Wyroby energetyczne ( objętość) gotowego wyrobu ( w hektolitrach) Napoje alkoholowe Ilość gotowego wyrobu ( w sztukach) Wyroby tytoniowe (04) Akcyza w UE

8 Akcyza: stawki podatkowe (przykłady)
GRUPA WYROBÓW TOWAR STAWKA USTAWOWA Wyroby tytoniowe PAPIEROSY CYGARA TYTOŃ DO PALENIA Papierosy: Stawka kombinowana - kwotowa od 1000 sztuk + procentowa od maksymalnej ceny detalicznej ( jest to cena wyznaczona przez producenta lub importera papierosów) Obecnie: 170,97 zł za każde sztuk + 31,41 % maksymalnej ceny detalicznej; Napoje Alkoholowe ALKOHOL ETYLOWY PIWO WINO NAPOJE FERMENTOWANE Alkohol etylowy: 4960 zł od 1 hektolitra Piwo: 7,79 zł od 1 hektolitra Wino: 158 zł od 1 hektolitra Wyroby energetyczne GAZ ZIEMNY OLEJE ROPY NAFTOWEJ BENZYNA SILNIKOWA WĘGIEL OPAŁOWY BIOKOMPONENTY Węgiel opałowy – 1,28 zł za 1 gigadżul (GJ) Benzyna silnikowa – 1565 zł za 1000 litrów Biokomponenty – 1196 zł za 1000 litrów Pozostałe wyroby akcyzowe ENERGIA ELEKTRYCZNA 20 zł za 1 megawatogodzinę (MHW) SAMOCHODY OSOBOWE Samochody o pojemności silnika > 2000 cm^3 = 18,6% Samochody o pojemności silnika < 2000 cm^3 = 3,1% (04) Akcyza w UE

9 Akcyza: formalności podatkowe
Organy podatkowe Naczelnik urzędu celnego ( I inst.) Dyrektor Izby Celnej ( II inst.) Zgłoszenie rejestracyjne do nUC przed dokonaniem czynności opodatkowanej akcyzą Niekiedy – zezwolenia ( np. na prowadzenie składu podatkowego) Oznaczanie wyrobów znakami akcyzy (banderole = legalne dopuszczenie wyrobu do obrotu na terenie PL) Tryb płatności Obrót krajowy: do 25 dnia każdego miesiąca na rachunek IZBY CELNEJ Import – do 10 dni od powstania długu celnego; podatnik wykazuje kwotę akcyzy w zgłoszeniu celnym, może też wystąpić do nUC o wydanie decyzji określającej wysokość akcyzy (04) Akcyza w UE

10 Podatki i parapodatki związane z obrotem międzynarodowym
Obrót wewnątrzunijny Obrót z krajami trzecimi Przywóz = wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów Cło – brak VAT – stawki zwykłe Akcyza – stawki zwykła Wywóz = wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów VAT – stawka 0% Akcyza - zwolnienie Import: Cło – stawki zwykłe VAT – stawki zwykłe Akcyza – stawki zwykłe Eksport: Cło – brak VAT – stawka o% Akcyza - zwolnienie (04) Akcyza w UE

11 Kaskada podatkowa w obrocie międzynarodowym
3. PTU (VAT) PTU = (wartość celna + cło + akcyza) X stawka PTU 2. Akcyza ( jeśli jest to towar akcyzowy) Akcyza = (wartość celna + cło) X stawka akcyzy 1. Cło Cło = wartość celna X stawka celna (04) Akcyza w UE

12 Harmonizacja podatku akcyzowego
System harmonizacji Główne zasady harmonizacji Dyrektywa horyzontalna Dyrektywa Rady 2008/118/WE w sprawie ogólnych zasad podatku akcyzowego Dyrektywy strukturalne Dyrektywa energetyczna (2003/96) Dyrektywa w sprawie harmonizacji struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych ( 92/83 /EWG z 1992 roku) Dyrektywa w sprawie zbliżenia stawek podatku akcyzowego dla alkoholu i napojów alkoholowych (92/84/EWG z 1992 roku) Dyrektywa Rady 2011/64/UE w sprawie struktury oraz stawek akcyzy stosowanych do wyrobów tytoniowych Istnieje grupa towarów / wyrobów zharmonizowanych, posiadająca taki status w każdym państwie UE Kraje członkowskie mogą nakładać akcyzę na inne towary pod warunkiem, że: Nie naruszy to fundamentalnych swobód rynku wewnętrznego (zwłaszcza przepływu towarów) Nie spowoduje to dodatkowych formalności związanych z przekraczaniem granic państw UE (04) Akcyza w UE

13 Dyrektywa Rady 2008/118/WE w sprawie ogólnych zasad podatku akcyzowego
ARTYKUŁ 1 1. Niniejsza dyrektywa ustanawia ogólne zasady dotyczące podatku akcyzowego nakładanego bezpośrednio lub pośrednio na konsumpcję poniższych wyrobów, zwanych dalej „wyrobami akcyzowymi”: a) produkty energetyczne i energia elektryczna b) alkohol i napoje alkoholowe c) wyroby tytoniowe objęte dyrektywami 2. Dla szczególnych celów państwa członkowskie mogą nakładać na wyroby akcyzowe inne podatki pośrednie pod warunkiem, że podatki te są zgodne ze wspólnotowymi przepisami podatkowymi dotyczącymi podatku akcyzowego lub podatku od wartości dodanej w zakresie określenia podstawy opodatkowania, obliczania podatku, wymagalności i monitorowania podatku. 3. Państwa członkowskie mogą nakładać podatki na: a) produkty inne niż wyroby akcyzowe; b) świadczenie usług, w tym związanych z wyrobami akcyzowymi, które to podatki nie mają charakteru podatków obrotowych. Nakładanie takich podatków nie może jednak powodować zwiększenia formalności przy przekraczaniu granic w handlu pomiędzy państwami członkowskimi. ARTYKUŁ 2 Wyroby akcyzowe podlegają opodatkowaniu akcyzą w momencie: a) ich produkcji, w tym, w stosownych przypadkach, ich wydobycia na terytorium Wspólnoty; b) ich importu na terytorium Wspólnoty (04) Akcyza w UE

14 Dyrektywa 2008/118/WE - powstanie obowiązku podatkowego
Artykuł 7 1. Podatek akcyzowy staje się wymagalny w momencie dopuszczenia do konsumpcji w państwie członkowskim dopuszczenia do konsumpcji. 2. Na użytek niniejszej dyrektywy „dopuszczenie do konsumpcji” oznacza: a) opuszczenie procedury zawieszenia poboru akcyzy w odniesieniu do wyrobów akcyzowych, w tym opuszczenie niezgodne z przepisami; b) przechowywanie poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wyrobów akcyzowych, na które nie nałożono akcyzy zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami prawa wspólnotowego i ustawodawstwa krajowego; c) produkcja wyrobów akcyzowych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, w tym produkcja niezgodna z przepisami; d) import wyrobów akcyzowych, w tym import niezgodny z przepisami, chyba że natychmiast po dokonaniu importu wyroby te zostaną objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy. (04) Akcyza w UE

15 Dyrektywa 2008/118/WE – kto jest podatnikiem akcyzy?
Artykuł 8 1. Osobą zobowiązaną do zapłaty podatku akcyzowego, który stał się wymagalny, jest: a) w odniesieniu do opuszczenia procedury zawieszenia poboru akcyzy w odniesieniu do wyrobów akcyzowych, (i) uprawniony prowadzący skład podatkowy, zarejestrowany odbiorca lub każda inna osoba zwalniająca wyroby akcyzowe, lub w imieniu której wyroby te są zwalniane z procedury zawieszenia poboru akcyzy oraz – w przypadku niezgodnego z przepisami opuszczenia składu podatkowego – każda inna osoba, która uczestniczyła w takim zwolnieniu; (…) c) w odniesieniu do produkcji wyrobów akcyzowych: producent wyrobów akcyzowych oraz – w przypadku produkcji niezgodnej z przepisami – każda inna osoba, która uczestniczyła w ich produkcji; d) w odniesieniu do importu wyrobów akcyzowych : osoba, która zgłasza wyroby akcyzowe lub w imieniu której wyroby są zgłaszane w momencie importu oraz – w przypadku importu niezgodnego z przepisami – każda inna osoba uczestnicząca w imporcie. 2. Jeżeli w odniesieniu do tego samego długu akcyzowego występuje kilku dłużników, są oni solidarnie zobowiązani do zapłaty tego długu. (04) Akcyza w UE

16 Dyrektywa 2008/118/WE - zwolnienia akcyzowe
ARTYKUŁ 12 Wyroby akcyzowe są zwolnione z podatku akcyzowego w przypadkach, kiedy mają być wykorzystywane: w kontekście stosunków dyplomatycznych lub konsularnych; przez organizacje międzynarodowe uznawane przez organy publiczne przyjmującego państwa członkowskiego oraz członków takich organizacji, (…) przez siły zbrojne państwa będącego stroną Traktatu Północnoatlantyckiego, innego niż państwo członkowskie, na terytorium którego podatek akcyzowy jest wymagalny, do użytku tych sił zbrojnych lub towarzyszącego personelu cywilnego lub też w celu zaopatrzenia ich mes lub kantyn; ARTYKUŁ 14 Państwa członkowskie mogą zwalniać z podatku akcyzowego wyroby akcyzowe dostarczane przez sklepy wolnocłowe, które to wyroby są przewożone w osobistym bagażu podróżnych udających się drogą powietrzną lub morską na terytorium trzecie lub do państwa trzeciego. Wyroby dostarczane na pokładach samolotów lub statków w czasie lotu lub podróży morskiej na terytorium trzecie lub do państwa trzeciego są traktowane w taki sam sposób, jak wyroby dostarczane przez sklepy wolnocłowe. (04) Akcyza w UE

17 Dyrektywa 2008/118/WE - opodatkowanie wyrobów przeznaczonych do indywidualnej konsumpcji
Artykuł 32 Podatek akcyzowy od wyrobów akcyzowych nabywanych przez osoby prywatne na użytek własny i przewożonych przez nie z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego jest wymagalny tylko w państwie członkowskim, w którym wyroby akcyzowe zostały nabyte. 2. W celu ustalenia, czy wyroby akcyzowe, o których mowa w ust. 1, są przeznaczone na użytek własny danej osoby prywatnej, państwa członkowskie biorą pod uwagę w szczególności następujące okoliczności: a) status handlowy posiadacza wyrobów akcyzowych i przyczyny ich posiadania; b) miejsce umieszczenia wyrobów akcyzowych lub, w razie potrzeby, środek transportu; c) wszelkie dokumenty odnoszące się do wyrobów akcyzowych; d) rodzaj wyrobów akcyzowych; e) ilość wyrobów akcyzowych. 3. Na użytek stosowania ust. 2 lit. e) państwa członkowskie mogą ustalić orientacyjne poziomy wyłącznie jako formę dowodu. Te poziomy orientacyjne nie mogą być niższe niż: a) dla wyrobów tytoniowych: — papierosy – 800 sztuk,— cygaretki (cygara ważące nie więcej niż 3 g każde) – 400 sztuk, — cygara – 200 sztuk, — tytoń do palenia – 1,0 kg; b) dla napojów alkoholowych: — napoje spirytusowe – 10 l, — produkty pośrednie – 20 l, — wina – 90 l (w tym maksymalnie 60 l win musujących), — piwa – 110 l. (04) Akcyza w UE

18 Dyrektywa 2008/118/WE – sprzedaż na odległość (art. 36)
1. Wyroby akcyzowe już dopuszczone do konsumpcji w jednym państwie członkowskim, nabywane przez osobę inną niż uprawniony prowadzący skład podatkowy lub zarejestrowany odbiorca, mającą siedzibę lub miejsce zamieszkania w innym państwie członkowskim i nieprowadzącą samodzielnej działalności gospodarczej, wysyłane lub przewożone do innego państwa członkowskiego bezpośrednio lub pośrednio przez sprzedawcę lub w jego imieniu podlegają podatkowi akcyzowemu w państwie członkowskim przeznaczenia. Na użytek niniejszego artykułu „państwo członkowskie przeznaczenia” oznacza państwo członkowskie, do którego dociera przesyłka lub transport. 2. W sytuacji, o której mowa w ust. 1, podatek akcyzowy staje się wymagalny w państwie członkowskim przeznaczenia w momencie dostawy wyrobów akcyzowych. Stosuje się warunki wymagalności i stawkę podatku akcyzowego obowiązujące w dniu, w którym podatek akcyzowy staje się wymagalny. Podatek akcyzowy uiszcza się zgodnie z procedurą ustanowioną przez państwo członkowskie przeznaczenia. . 3. Osobą zobowiązaną do zapłaty podatku akcyzowego w państwie członkowskim przeznaczenia jest sprzedawca. Państwo członkowskie przeznaczenia może jednak przewidzieć, że osobą zobowiązaną do zapłaty podatku jest przedstawiciel podatkowy mający siedzibę w państwie członkowskim przeznaczenia i zatwierdzony przez właściwe organy tego państwa członkowskiego lub – w przypadku nieprzestrzegania przez sprzedawcę przepisów– odbiorca wyrobów akcyzowych. 4. Sprzedawca lub przedstawiciel podatkowy spełnia następujące obowiązki: a) przed wysłaniem wyrobów akcyzowych musi zarejestrować się i zagwarantować płatność podatku akcyzowego we właściwym specjalnie wyznaczonym urzędzie i na warunkach określonych przez państwo członkowskie przeznaczenia; b) musi zapłacić podatek akcyzowy w urzędzie, o którym mowa w lit. a), po dotarciu wyrobów akcyzowych; c) musi prowadzić księgowość dostaw (04) Akcyza w UE