Zespół Szkół Technicznych w Jastrowiu Osobowość a rozwój człowieka

Prezentacja na temat: "Zespół Szkół Technicznych w Jastrowiu Osobowość a rozwój człowieka"— Zapis prezentacji:

1

2 Zespół Szkół Technicznych w Jastrowiu Osobowość a rozwój człowieka
Nazwa szkoły: Zespół Szkół Technicznych w Jastrowiu ID grupy: 97/4_p_g1 Kompetencja: Przedsiębiorczość Temat projektowy: Osobowość a rozwój człowieka Semestr/rok szkolny: 2010/2011

3 Skład grupy Mateusz Augustyniak Piotr Gadomski Ewa Gołębiowska
Giuseppe Felicetti Karolina Janczuk Mateusz Jóźwiak 7. Marcin Rutkowski 8. Patrycja Szkiłądź 9. Natalia Tokarska 10. Paulina Weltrowska 11. Natalia Zamojdzik

4 Założenia projektu Poznanie zagadnień z zakresu osobowości
Poznanie własnej osobowości Poznanie wpływu osobowości na rozwój osobisty i społeczno – zawodowy człowieka Wykorzystanie zdobytej wiedzy do tworzenia własnej ścieżki rozwoju Wykorzystanie zdobytej wiedzy do budowania właściwych relacji z innymi ludźmi

5 JAKI JA WŁAŚCIWIE JESTEM?
Obejrzyj naszą prezentację, a na pewno będziesz wiedział! 

6 Definicje osobowości 1) zbiór względnie stałych, charakterystycznych dla danej jednostki cech i właściwości, które wyznaczają jej zachowania i pozwalają odróżnić ją od innych; 2) zespół warunków wewnętrznych wpływających na sposób, w jaki człowiek przystosowuje się do otoczenia; 3) zespół psychologicznych mechanizmów, które powodują, że człowiek jest zdolny do kierowania własnym życiem, a jego zachowania są zorganizowane i względnie stałe

7 Czynniki wpływające na kształtowanie osobowości
1. Środowisko Otoczenie, w którym przebywamy, może to być miejsce pracy, może to być jakaś wyjątkowa dla nas, bliska nam osoba, wpływ mogą mieć na nas rodzice, szkoła czy towarzystwo, w którym najczęściej przebywamy.

8 2. Własne ambicje Nie każdy człowiek jest taki sam, dążymy do rozwoju, do kształcenia się, zdobywania wiedzy, jedna osoba jest bardziej inteligentna od drugiej- te zależności można kształtować we własnym zakresie

9 3. Geny Często dziedziczymy po naszych przodkach geny osobowości, pewne odruchy, zachowania, odczucia odziedziczamy po członkach rodziny. Ja też lubię lody

10 Grupy osobowości w tradycyjnym,
strukturalnym ujęciu Temperament - cechy, które określają szybkość, siłę i trwałość reakcji emocjonalnych jednostki Zdolności człowieka – cechy, od których zależy czy człowiek łatwo się uczy i przyswaja nowe wiadomości i sprawności Motywy – cechy, które wpływają na dobór celów, określających kierunek działalności człowieka Charakter – cechy, które wskazują czy i w jakim stopniu dobór przez człowieka celów i sposobów ich realizacji jest zgodny z ogólnie przyjętymi wartościami i normami moralnymi oraz cechy, od których zależy to w jakim stopniu człowiek potrafi je realizować pokonując przeszkody i trudności

11 Teorie osobowości Teorie cech Teorie typów
Teorie psychodynamiczne i psychoanalityczne Behawioryzm Humanizm Teorie uczenia się społecznego Sytuacjonizm Interakcjonizm

12 Teorie cech Zakładają one, że osobowość człowieka jest zbiorem cech lub charakterystycznych sposobów zachowania, myślenia, odczuwania, czy reagowania. Pierwsze teorie opierają się na listach przymiotników (np. otwarty, miły), które tworzą lingwistyczny obraz charakteru. Współczesne teorie wykorzystują metodę analizy czynnikowej, w próbach wyodrębniania podstawowych wymiarów osobowości.

13 Teoria typów Teoria Hipokratesa – wyodrębnia cztery podstawowe typy temperamentu: Choleryk - człowiek wybuchowy, o silnych i szybko powstających reakcjach uczuciowych; odznaczający się dużą energią życiową i brakiem opanowania. Reakcje choleryka są niewspółmierne do bodźca. Flegmatyk - człowiek odznaczający się mało dynamicznym usposobieniem, nie ulegający gwałtownym emocjom, słabo reagujący na podniety, ale wytrwały w działaniu i konsekwentny w uczuciach

14 Sangwinik - człowiek o żywym, pogodnym, uczuciowym, aktywnym usposobieniu, wrażliwy, o silnych i szybkich reakcjach. Sangwinik łatwo dostosowuje się do zmiennych warunków życia, jest odporny na trudności. Melancholik - człowiek o usposobieniu łagodnym, biernym, którego cechuje brak impulsywności, silne, wolno narastające reakcje uczuciowe. Melancholik w działaniu jest mało odporny i niewytrwały. Typ melancholika cechuje się małą ruchliwością, apatią, przewlekłymi stanami przygnębienia.

15 Podstawowe typy charakterów wg typu układu nerwowego
Bezwładny flegmatyk Słaby melancholik zrównoważony zrównoważony Typ układu nerwowego Ruchliwy sangwinik Silny Niezrównoważony choleryk

16 ZWIĄZEK MIĘDZY STAROŻYTNYMI TYPAMI TEMPERAMENTU
A WYMIARAMI OSOBOWOŚCI WEDŁUG EYSENCKA

17 Teorie psychodynamiczne
i psychoanalityczne Wspólną cechą wszystkich teorii psychodynamicznych i psychoanalitycznych jest charakteryzowanie osobowości jako „integracji”. Silny nacisk kładziony jest na czynniki rozwojowe, przy domniemanym założeniu, że osobowość dorosłego człowieka stopniowo rozwija się w czasie, w zależności od sposobu, w jaki integracja różnych czynników zachodzi

18 Interakcjonizm Łączy w sobie wszystkie przedstawione wcześniej podejścia. Osobowość wyłania się z interakcji między poszczególnymi cechami i predyspozycjami a tym, jak środowisko wpływa na sposoby przejawiania się tych cech i skłonności w zachowaniu.

19 WYMIARY OSOBOWOŚCI – TZW. WIELKA PIĄTKA
1. NEUROTYCZNOŚĆ – wymiar odzwierciedlający przystosowanie emocjonalne/emocjonalne niezrównoważenie. Neurotyczność oznacza podatność na doświadczanie negatywnych emocji, takich jak strach, zmieszanie, niezadowolenie, gniew, poczucie winy oraz wrażliwość na stres psychologiczny. Osoby neurotyczne są skłonne do irracjonalnych pomysłów, stosunkowo mało zdolne do kontrolowania swoich popędów oraz zmagania się ze stresem. Osoby z małą neurotycznością są emocjonalnie stabilne, spokojne, zrelaksowane i zdolne do zmagania się ze stresem, bez doświadczania obaw, napięć i rozdrażnienia. Cecha ta jest przede wszystkim wymiarem normalnej osobowości.

20 CECHY NEUROTYCZNOŚCI lęk – tendencja do reagowania napięciem i strachem, nerwowość i skłonność do martwienia się agresywna wrogość – tendencja do doświadczania gniewu i irytacji depresyjność – tendencja do doświadczania poczucia winy, smutku, bezradności i samotności impulsywność – niezdolność do kontrolowania pragnień i popędów nadwrażliwość – podatność na stres – niezdolność do zmagania się ze stresem, tendencja do reagowania poczuciem bezradności i paniką w trudnych sytuacjach. nadmierny samokrytycyzm – lęk społeczny, niskie poczucie wartości, wstydliwość i poczucie zmieszania w obecności innych 

21 2. EKSTRAWERSJA – charakteryzuje jakość i ilość interakcji społecznych oraz poziom aktywności, energii i zdolności do odczuwania pozytywnych emocji. towarzyskość – zakres i ilość utrzymywanych kontaktów z innymi ludźmi serdeczność – zdolność do utrzymywania bliskich związków z innymi ludźmi, przyjacielskość asertywność - vs.tendencje dominatywne i przywódcze aktywność – tempo, wigor, energia, potrzeba bycia zajętym i zaangażowanym poszukiwanie doznań – poszukiwanie podniet i stymulacji emocjonalność - w zakresie reagowania pozytywnymi emocjami – np. radością, poczuciem szczęścia, oraz pogodny nastrój i optymizm życiowy. CECHY EKSTRAWERSJI:

22 3. OTWRTOŚĆ NA DOŚWIADCZENIA – opisuje tendencje jednostki do poszukiwania i pozytywnego wartościowania doświadczeń życiowych, tolerancję wobec nowości i ciekawość poznawczą. CECHY: wyobraźnia – fantazja i żywa, twórcza wyobraźnia estetyka – wrażliwość estetyczna, zainteresowanie sztuką uczucia – otwartość na stany emocjonalne innych ludzi działania – aktywne poszukiwanie nowych bodźców idee – intelektualna ciekawość, zainteresowania filozoficzne wartości – gotowość do analizy wartości społecznych, politycznych i religijnych.

23 4. UGODOWOŚĆ – opisuje pozytywne vs
4. UGODOWOŚĆ – opisuje pozytywne vs. negatywne nastawienie do innych ludzi, orientację interpersonalną, przejawiającą się w altruizmie vs. antagonizmie, doświadczanych w uczuciach, myślach i działaniu. CECHY UGODOWOŚCI: zaufanie - przekonanie, że inni mają uczciwe intencje vs. sceptycyzm i cynizm oraz przekonanie, że inni mogą być nieuczciwi i niebezpieczni prostolinijność – prostoduszność, szczerość i naiwność społeczna vs. tendencja do manipulowania innymi ludźmi altruizm – tendencja do koncentrowania się na potrzebach innych ludzi i udzielania im pomocy vs. egocentryzm

24 ustępliwość – sposób reagowania na konflikty interpersonalne: powściąganie agresywności, potulność i łagodność vs. agresywność i tendencje rywalizacyjne skromność – realistyczny stosunek do samego siebie, brak tendencji do faworyzowania własnej osoby vs. przekonanie o własnej wyższości i tendencje narcystyczne skłonność do rozczulania się – przejawianie uczuciowości i sympatii do innych, wspieranie organizacji i akcji charytatywnych vs. racjonalność i rzeczowość w kontaktach z innymi oraz mała wrażliwość na ludzkie problemy

25 5. SUMIENNOŚĆ – charakteryzuje stopień zorganizowania, wytrwałości i motywacji jednostki w działaniach zorientowanych na cel (opisuje stosunek człowieka do pracy). Czynnik ten określa się czasem mianem „woli dążenia do osiągnięć” CECHY SUMIENNOŚCI: kompetencje - przekonanie o możliwościach radzenia sobie w życiu–vs. przekonanie o braku sprawności i braku umiejętności radzenia sobie z zadaniami skłonność do utrzymywania porządku – uporządkowanie, staranność i schludność –vs. brak metodyczności i porządku w życiu oraz działaniu

26 obowiązkowość – ścisłe kierowanie się własnymi zasadami, np
obowiązkowość – ścisłe kierowanie się własnymi zasadami, np. moralnymi – vs - zawodność, nierzetelność dążenie do osiągnięć – wysoki poziom aspiracji i silna motywacja do osiągania sukcesów w życiu, duże zaangażowanie w pracę, ale i skłonność do pracoholizmu – vs. brak ambicji, brak jasno sprecyzowanych celów życiowych samodyscyplina – umiejętność samo motywowania się, by ukończyć rozpoczęte zadania, nawet jeśli nie są atrakcyjne –vs. tendencja do porzucania zadań przed ich zakończeniem rozwaga – skłonność do starannego rozważania problemu przed podjęciem decyzji i rozpoczęciem działania – impulsywność przy podejmowaniu decyzji, ale i spontaniczność oraz umiejętność podejmowania szybkich decyzji, jeśli jest to niezbędne.

27 Zawodowe Typy osobowości wg j. l. hollanda
1. Typ badawczy Przejawia on: zainteresowania naukowe i badawcze, zdolności intelektualne i analityczne, umiejętność logicznego myślenia i korzystania z zasobów informacji, ciekawość świata, niezależność, dociekliwość, precyzja. Lubi pogłębiać wiedzę, wymieniać myśli i wykonywać skomplikowane, abstrakcyjne zadania. Problemy rozwiązuje poprzez myślenie, budowanie teorii.

28 2. Typ realistyczny Najbardziej charakterystyczne cechy to: sprawność fizyczna, zręczność, koordynacja ruchowa, siła, zdolności techniczne i mechaniczne, logika myślenia, opanowanie, praktyczność, realizm i konwencjonalność. Lubi posługiwać się narzędziami i urządzeniami, pracować na świeżym powietrzu, wykonywać konkretne zadania. Problemy rozwiązuje poprzez działanie.

29 3. Typ konwencjonalny Charakteryzują go: dokładność, logika myślenia, odpowiedzialność, wytrwałość w dążeniu do celu, umiejętności urzędnicze i obliczeniowe, konformizm, konserwatyzm. Identyfikuje się z osobami posiadającymi władzę. Ceni bezpieczeństwo, przestrzeganie norm i uporządkowany styl życia. Lubi działania ustrukturalizowane, mające pamięciowy i rachunkowy charakter. Rozwiązuje problemy kierując się uznanymi zasadami i regułami

30 4. Typ społeczny Cechy: otwartość na kontakty z ludźmi, zainteresowanie ludźmi, uczuciowość, wrażliwość, potrzeba wspierania, pomagania, odpowiedzialność, tolerancja. W pracy z innymi używa uczuć, słów, idei. Posiada umiejętność nawiązywania bliskich relacji, wczuwania się, rozumienia spraw. Jest otwarty, naturalny, taktowny. Rozwiązuje problemy kierując się uczuciami.

31 5. Typ przedsiębiorczy Cechy: towarzyskość, umiejętność motywowania i pobudzania innych do działania, kierowania innymi, przewodzenia, elokwencja, entuzjazm, energia, aktywność, chęć posiadania wpływu, sławy i bycia lubianym, wiara we własne siły. Lubi organizować, przekonywać, kierować, administrować. Problemy rozwiązuje podejmując ryzyko.

32 6. Typ artystyczny Cechuje go: kreatywność, bogata wyobraźnia, oryginalność, otwartość, ekspresyjność, emocjonalność, wrażliwość, duża potrzeba niezależności, niezorganizowanie, poczucie estetyki, skłonność do analizowania swoich myśli i uczuć. Lubi piękno, wymianę myśli, świat sztuki. Problemy rozwiązuje w sposób twórczy i nietypowy

33 Typy osobowości Hollanda
a zawody Typ osobowości Typowe zawody Typ społeczny fizykoterapeuta, bibliotekarz, hostessa, ksiądz, kelner, lekarz, logopeda, masażysta, nauczyciel, psycholog, pracownik socjalny, policjant, ratownik, pielęgniarka, stewardesa, trener. Typ przedsiębiorczy adwokat, agent ubezpieczeniowy akwizytor, dyplomata, doradca np. podatkowy księgarz, makler, menedżer, notariusz, prawnik, zaopatrzeniowiec

34 Typ osobowości Typowe zawody Typ realistyczny elektryk, grawer, kierowca, mechanik, optyk, pilot, tokarz, tapicer i inne zawody rzemieślnicze. Zawody związane z przetwórstwem surowców, leśnik, ogrodnik, rolnik. Typ badawczy antropolog, astronom, archeolog, biolog, chemik, filozof, geolog, geograf, fizyk, farmaceuta, matematyk, historyk, meteorolog, programista, politolog, statystyk, socjolog Typ artystyczny aktor, architekt, dyrygent, dekorator wnętrz, fotograf ilustrator, kompozytor, malarz, muzyk, pisarz, projektant mody, plastyk, reżyser, rzeźbiarz, tancerz, wizażysta Typ konwencjonalny archiwista, bileter, agent celny, agent ubezpieczeniowy, edytor, inkasent, kasjer, kosztorysant, księgowy, notariusz, radca prawny, recepcjonista, rzeczoznawca, statystyk, syndyk, stenograf, urzędnik biurowy, technik BHP, wizytator

35 Układ sześciokątny zawodowych
typów osobowości

36 Układ ten służy do przedstawienia podobieństw i różnic między typami osobowości ludzi, a wymaganiami zawodów. Pozwala też określić, w jakim stopniu konkretny zawód odpowiada danej osobie i czy nadaje się ona do środowiska pracy, w którym zawód jest wykonywany; na ile praca w konkretnym środowisku zaspokaja jej dążenia i cele. Może ona bowiem umożliwiać pracownikowi pełną samorealizację i zgodność postrzegania samego siebie z podejmowanymi rolami zawodowymi.

37 OSOBOWOŚĆ A SAMOAKCEPTACJA
Samoakceptacja – zaakceptowanie siebie takim jakim się jest ze wszystkimi wadami i zaletami oraz pełna świadomość tego, co się chce w sobie zmienić i doskonalić Jestem fajna

38 CZYNNIKI UTRUDNIAJĄCE SAMOAKCEPTACJĘ
STAWIANIE SOBIE ZBYT WYSOKICH CELÓW STAWIANIE ZBYT WYSOKICH CELÓW PRZEZ OSOBY NA KTÓRYCH OPINII NAM ZALEŻY CIĄGŁE PORÓWNYWANIE Z INNYMI BRAK WIARY WE WŁASNE MOŻLIWOŚCI POCZUCIE BRAKU WPŁYWU NA WŁASNE ŻYCIE ZANIŻONA SAMOOCENA

39 komunikacja interpersonalna
Osobowość a komunikacja interpersonalna Komunikacja - to wymiana  informacji  między jej uczestnikami

40 Komunikacja interpersonalna

41 Rodzaje komunikatów komunikaty Werbalne(słowne) mówione pisane
niewerbalne „mowa ciała” Symbole Znaki

42

43 Czynniki wpływające na skuteczność komunikacji interpersonalnej
Jasne precyzowanie myśli Prawidłowa wymowa Stosowanie właściwego kodu Zainteresowanie tematem „Mowa ciała” Umiejętność aktywnego słuchania Brak szumów informacyjnych

44 PAMIĘTAJ !!! MOWA CIAŁA NIE MOŻE PRZECZYĆ WYPOWIADANYM SŁOWOM
JESTEM BARDZO SZCZĘŚLIWY

45 Osobowość a Style komunikacji
Styl komunikacji – sposób w jaki traktujemy siebie i własne cele w stosunku do rozmówcy/partnera i jego celów Style komunikowania niepartnerski uległy autorytarny partnerski

46 Styl partnerski Osoby, które komunikują się w stylu partnerskim, traktują z taką samą powagą własne cele, jak i cele partnera. Nie narzucają własnego zdania, Nie przerywają i nie oceniają wypowiedzi partnera, lecz uważnie go słuchają i starają się zrozumieć jego punkt widzenia, choć nie muszą się z nim zgadzać. W stylu partnerskim rozmawiają osoby asertywne. Asertywność to umiejętność wyrażania własnych myśli, poglądów, postaw i pragnień w sposób szczery, otwarty, precyzyjny i pozbawiony lęku a zarazem respektujący uczucia, poglądy i postawy partnera.

47 STYL NIEPARTNERSKI OSOBY W NIERÓWNY SPOSÓB WOBEC SIEBIE I WŁASNYCH CELÓW TRAKTUJĄ PARTNERA I JEGO CELE styl uległy - partner i jego cele są ważniejsze niż własne cele. W stylu uległem najczęściej rozmawiają osoby bierne, charakteryzujące się z reguły niskim poziomem asertywności. osoby rozmawiające w stylu uległym pozwalają rozmówcy na kierowanie rozmową, przerywanie i ignorowanie własnych wypowiedzi boją się, wypowiadać własne poglądy

48 Style niepartnerskie Styl autorytarny – partner i jego cele są mniej ważne niż cele własne. osoby, które stosują styl autorytarny, narzucają temat rozmowy, uważają własne wypowiedzi za ważniejsze. nie dopuszczają do głosu partnera lub przerywają jego wypowiedzi w stylu autorytarnym rozmawiają zazwyczaj osoby agresywne

49 Zaburzenia osobowości
Zaburzenie psychiczne, którego istotnymi cechami są głęboko zakorzenione, trwałe, nieprzystosowawcze wzorce relacji ze środowiskiem, myślenia o nim i postrzegania go, ukonstytuowane tak dalece, że powodują trudności w funkcjonowaniu społecznym i behawioralnym. Jeżeli zostały rozpoznane przed 18. rokiem życia, nazywane są zaburzeniami w okresie dzieciństwa.

50 OSOWOBOŚĆ PARANOICZNA
Zaburzenie to cechuje się między innymi: nadmierną wrażliwością na niepowodzenie i odrzucenie ze strony innych, tendencją do długotrwałego przeżywania przykrości, p Osoby takie są zazwyczaj skryte, egocentryczne- mają tendencję do oceniania wszystkiego z punktu widzenia własnej osoby, zazdrosne, nietolerancyjne, fanatyczne, skłonne do pieniactwa, sensytywne- przeczulone, przewrażliwione. Mogą przejawiać wrogie, gwałtowne reakcje.

51 Osobowość schizoidalna
Osobowość charakteryzująca osobę jako chłodną emocjonalnie, o ograniczonej zdolności do przeżywania ciepłych i przyjaznych uczuć wobec innych, prawie stale preferującą samotność, nieposiadającą bliskich przyjaciół i charakteryzującą się brakiem potrzeby takich związków, z wyraźnym pochłonięciem światem fantazji i nadmierną introspekcją oraz niewrażliwością wobec obowiązujących norm.

52 Osobowość dyssocjalna
Osobowość charakteryzująca się nieliczeniem się z uczuciami innych, lekceważeniem norm społecznych, łamaniem ich, niemożnością utrzymania trwałych związków z innymi, niezdolnością do przeżywania poczucia winy, skłonnością do obwiniania innych, bardzo niską tolerancją na frustrację, brak zdolności oceny samego siebie, nierozróżnianie granicy między rzeczywistością a fikcją, prawdą a kłamstwem, brak lęku.

53 Osobowość histrioniczna
Osobowość cechująca się przesadnym dramatyzowaniem i wyrażaniem emocji, płytką i chwiejną uczuciowością, nadmierną koncentracją na atrakcyjności fizycznej, uwodzicielskością, stałym poszukiwaniem nowych podniet.

54 Osobowość chwiejna emocjonalnie
Osobowość (z podtypem impulsywnym i podtypem borderline) - charakteryzująca się niestabilnością emocjonalną, częstymi wybuchami gwałtownych zachowań w odpowiedzi na krytykę ze strony innych, niezróżnicowanym obrazem samego siebie, częstym występowaniem uczucia pustki, wchodzeniem w związki prowadzące do kryzysów emocjonalnych.

55 Osobowość anankastyczna
Osobowość cechująca się nadmiernym perfekcjonizmem, przywiązaniem do szczegółów, skrupulatnością, sztywnością i uporem, dużą ilością wątpliwości i ostrożnością w działaniu.

56 Osobowość unikająca lub lękowa
Osobowość cechująca się ograniczonym stylem życia z powodu przeżywania nadmiernego lęku, obawą przed wchodzeniem w bliższe związki z ludźmi, poczuciem niższości w stosunku do innych, uczuciem napięcia i niepokoju często o charakterze wszechogarniającym.

57 Osobowość zależna Osobowość cechująca się przyzwalaniem innym osobom do przejęcia odpowiedzialności za swoje życie, nadmierną obawą przed opuszczeniem przez osobę bliską, podporządkowaniem własnych potrzeb potrzebom innych osób, od których jest zależna, poczuciem bezradności lub niewygody w sytuacjach osamotnienia.

58 warunkiem własnego rozwoju
Poznanie siebie warunkiem własnego rozwoju Poznanie siebie to: Poznanie własnego charakteru ( cech osobowości) Określenie celów życiowych i sposobów ich realizacji Identyfikacja mocnych stron (atutów) oraz możliwości ich doskonalenia i wykorzystania do realizacji celów Identyfikacja słabych stron i sposobów ich wyeliminowania lub ograniczenia ich wpływu na własne życie

59 Pytania na które warto sobie odpowiedzieć, aby dobrze siebie poznać
Co mi się w sobie najbardziej/najmniej podoba? Co najbardziej lubię u innych? Co mnie najbardziej denerwuje u innych? Co uważam za swoje największe dotychczasowe osiągnięcie? Co uważam za swoje największe dotychczasowe niepowodzenie? Jakie cechy pomagają mi w osiągnięciu wyznaczonych celów? Jakie cechy zachowania chciałbym u siebie wyeliminować? Co chciałbym w życiu osiągnąć? Co chciałbym w sobie doskonalić? Jaki masz stosunek do innych ludzi? Co lubię robić? Jak radzę sobie ze stresem?

60 To warto zapamiętać Nie ma osobowości gorszych i lepszych
Każdy typ ma swoje zalety i wady Znajomość własnej osobowości pozwala na prawidłowy rozwój człowieka, wybór właściwego zawodu, Osobowość można zmienić poprzez pracę nad sobą lub/i oddziaływanie środowiska, a więc powiedzenie „Złego i Kościół nie nawróci” nie do końca jest uzasadnione

61 Poznanie siebie i samoakceptacja są warunkiem planowania własnego rozwoju i poszukiwania takich ról w życiu, które przynoszą zadowolenie i satysfakcję Zaburzenia osobowości można leczyć Szukanie pomocy u psychologa nie jest wstydem Asertywność pomaga budować właściwe relacje z ludźmi W relacjach z innymi stosuj maksymę „Nie czyń drugiemu co tobie niemiłe”

62 Teraz już wiem co mam zrobić!!

63 Bibliografia znami/ kultura zawodu/temperament.htmhttp:// Podstawy przedsiębiorczości – podręcznik dla technikum – Komosa - Ekonomik

64 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ! Życzymy wszystkim samych trafnych wyborów życiowych Wykonawcy projektu

65