Poprawna polszczyzna Posługiwanie się poprawną polszczyzną to niewątpliwie ważny element kultury językowej, który warto sobie dobrze przyswoić, aby mówić.

Prezentacja na temat: "Poprawna polszczyzna Posługiwanie się poprawną polszczyzną to niewątpliwie ważny element kultury językowej, który warto sobie dobrze przyswoić, aby mówić."— Zapis prezentacji:

1 Poprawna polszczyzna Posługiwanie się poprawną polszczyzną to niewątpliwie ważny element kultury językowej, który warto sobie dobrze przyswoić, aby mówić i pisać przejrzyście, zrozumiale i poprawnie.

2 Nieświadome, nieuzasadnione odstępstwo od obowiązującej normy językowej nazywamy błędem językowym. Najbardziej rażące są te błędy, które naruszają elementarne zasady gramatyczne i stylistyczne, przez co czynią wypowiedź niezrozumiałą, niejasną.

3 Błędy zapisu Błędy ortograficzne - niewłaściwe litery i dwuznaki (rz-ż, ó-u itp.); niewłaściwa pisownia łączna lub rozdzielna; złe użycie małej i wielkiej litery. Błędy interpunkcyjne - brak lub niewłaściwe użycie znaku interpunkcyjnego. Błędy graficzne - przestawianie, opuszczanie lub zamiana liter; złe, nieczytelne łączenie liter w wyrazie; błędne dzielenie wyrazów.

4 Błędy gramatyczne Fleksyjne - użycie niewłaściwej formy gramatycznej; odmienianie wyrazów nieodmiennych.

5 Błędy leksykalne Słownikowe - użycie wyrazu w złym znaczeniu np. Widziałem tę piękną kobietę. (Forma zgodna z normą polszczyzny wzorcowej, staranna). Widziałem tą piekną kobietę. (Forma niezgodna z normą wzorcową). Frazeologiczne - użycie związku frazeologicznego w złym znaczeniu stworzenie połączenia wyrazowego nie mającego miejsca w naszej kulturze; kontaminacja- czyli skrzyżowanie dwóch różnych związków frazeologicznych np. Odesłać z kwiatkiem, czuję się jak ryba w galarecie, siedzieć jak miś pod miotłą, jak nie barok to sraczka, jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubańczykom.

6 Błędy fonetyczne - powstają wtedy, gdy niepoprawnie wymawiamy głoski lub grupy spółgłoskowe, niepoprawnie akcentujemy wyrazy. Błędy stylistyczne - polegają na niewłaściwym doborze środków stylistycznych do charakteru wypowiedzi. Do błędów stylistycznych zaliczymy również używanie tego samego wyrazu w bliskim sąsiedztwie i przeładowanie tekstu zapożyczeniami.

7 Masło maślane Tylko i wyłącznie – używane jest często nieświadomie, w oficjalnej polszczyźnie należy użyć albo pierwszego zwrotu, albo drugiego. Okres czasu – pamiętajmy, że okres to miara czasu, a zatem powiązanie okresu z czasem jest masłem maślanym. W dniu dzisiejszym – uważa się, że wyrażenie to upowszechniło się dzięki politykom, którzy chcieli, aby ich wypowiedź brzmiała bardziej oficjalnie i dostojnie. Znacznie lepiej powiedzieć jednak: dziś podejmiemy decyzję w sprawie... Ta sama zasada dotyczy pleonazmu w miesiącu styczniu, marcu itd. Zamiast tego powiemy: w styczniu, marcu itd. W każdym bądź razie – niniejsze wyrażenie jest uznawane za niepoprawne i należy się go wystrzegać. Jest to skrzyżowanie wyrażeń w każdym razie z bądź co bądź.

8 Małżonek, małżonka Mój małżonek. ŹLE! (chyba, że chcemy zażartować) Mój mąż. DOBRZE! Małżonek i małżonka nie są słowami o charakterze neutralnym. Mają styl oficjalny. Mówiąc Pozdrowienia dla małżonki! jesteśmy uprzejmi i nieco bardziej zdystansowani, niż przy prostych Pozdrowieniach dla żony! Klasyczny przypadek użycia małżonka/małżonki to np.: Na przyjęcie przybył premier wraz z małżonką.

9 Wziąść czy wziąć To najczęściej spotykany błąd w mowie i piśmie języka polskiego. Wyszukiwarka google odnotowuje ponad 2,5 miliona stron, na których użyto błędnego zapisu czasownika wziąć.

10 Tak nie powinno być Weszłem do domu, włanczyłem komputer i zaczęłem robić lekcje. Tak niestety mówi część uczniów. Weszłem? Zaczęłem? Ja rzeczywiście weszłam i zaczęłam, ale ty wszedłeś i zacząłeś! Coraz częściej zamiast włączać, wyłączać, załączać, dołączać słyszy się włanczać, wyłanczać, załanczać, dołanczać.

11 swetr, ubrać swetr (regionalizm małopolski)
niepoprawnie poprawnie swetr, ubrać swetr (regionalizm małopolski) sweter, włożyć (założyć) sweter lub ubrać się w sweter poprostu po prostu napewno na pewno internet Internet (Internet jako sieć globalna jest bowiem nazwą własną) Europa Środkowowschodnia Europa Środkowo-Wschodnia tranzakcja transakcja pisać coś z dużej litery pisać coś wielką literą karnister kanister oglądnąć (regionalizm małopolski) obejrzeć, np. film

12 Oto ranking najczęściej popełnianych błędów językowych w Internecie:

13

14

15 Programy, w których jest mowa o poprawnej polszczyźnie:
„Matura to bzdura”(odc. 21, 25) „Słownik

16 Promocja poprawnej polszczyzny
„Pucuł i Grzechu” to serial animowany w 30 odcinkach, każdy trwał minutę. Emitowany był 2009 r. na antenie TVP.

17 „Poprawna polszczyzna źródłem sukcesów w życiu prywatnym i zawodowym”