BEZPIECZNA SZKOŁA ZAGADNIENIA PRAWNE

Prezentacja na temat: "BEZPIECZNA SZKOŁA ZAGADNIENIA PRAWNE"— Zapis prezentacji:

1 BEZPIECZNA SZKOŁA ZAGADNIENIA PRAWNE
Olsztyn, 30 listopada 2013 r.

2 PODSTAWOWE AKTY PRAWNE WPŁYWAJACE NA STATUS PRAWNY NAUCZYCIELA I UCZNIA
 Ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz. U 1996, Nr 67, poz. 329 z późn. zm.)  Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich ( Dz. U. Nr 35, poz. 228 z późniejszymi zmianami ) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z dnia 20 września 2005 r.) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – kodeks karny ( Dz. U. Nr 88, poz. 553 z późniejszymi zmianami )

3 Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego.
PODSTAWOWE AKTY PRAWNE WPŁYWAJACE NA STATUS PRAWNY NAUCZYCIELA I UCZNIA Inne ustawy, które zawierają przepisy karne ( np. ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii, ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych ) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego. (Dz. U. z dnia 4 sierpnia 1997 r.) Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji (Dz. U 1990, Nr 30, poz. 179 z późn. zm.)

4 PODSTAWOWE AKTY PRAWNE WPŁYWAJACE NA STATUS PRAWNY NAUCZYCIELA I UCZNIA
Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. - kodeks wykroczeń ( Dz. U. Nr 12, poz. 114 z późniejszymi zmianami ) Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej statut szkoły

5 FUNKCJONARIUSZ PUBLICZNY
DEFINICJA PRZEDMIOT OCHRONY CZYNU ZABRONIONEGO PODMIOT PRZESTĘPSTWA

6 DEFINICJA - KODEKS KARNY
Art § 13. Funkcjonariuszem publicznym jest: osoba będąca pracownikiem administracji rządowej, innego organu państwowego lub samorządu terytorialnego, chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe, a także inna osoba w zakresie, w którym uprawniona jest do wydawania decyzji dministracyjnych, osoba zajmująca kierownicze stanowisko w innej instytucji państwowej,

7 NAUCZYCIEL JAKO PRZEDMIOT OCHRONY PRZYSŁUGUJĄCEJ FUNKCJONARIUSZOM PUBLICZNYM
art. 63 Karty Nauczyciela Nauczyciel, podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych na zasadach określonych w ustawie z 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz.U. nr 88, poz. 553, z późn. zm.). Organ prowadzący szkołę i dyrektor szkoły są obowiązani z urzędu występować w obronie nauczyciela, gdy ustalone dla niego uprawnienia zostaną naruszone.

8 Dla kogo ochrona Na podstawie art. 63 Karty Nauczyciela , z ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych korzystają zarówno nauczyciele, do których przepisy Karty Nauczyciela mają zastosowanie w całości, jak i nauczyciele, do których ustawa ta ma zastosowanie tylko w części

9 NAUCZYCIEL JAKO PRZEDMIOT OCHRONY PRZYSŁUGUJĄCEJ FUNKCJONARIUSZOM PUBLICZNYM
karta nauczyciela nie stanowi, iż "nauczyciel jest funkcjonariuszem publicznym", mówi jedynie, że podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych nauczycielowi przysługuje prawo do ochrony przewidzianej w kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych.

10 NAUCZYCIEL JAKO PRZEDMIOT OCHRONY PRZYSŁUGUJĄCEJ FUNKCJONARIUSZOM PUBLICZNYM
Nauczyciele korzystając z gwarancji ochrony przeznaczonej dla funkcjonariuszy publicznych , funkcjonariuszami publicznymi nie są i nie dotyczy ich odrębny reżim prawny dotyczący przestępstw popełnionych przez funkcjonariuszy publicznych takich jak nadużycie funkcji, ujawnienie informacji służbowych, czy też informacji uzyskanych w wyniku czynności służbowych.. Nie stosuje się również do nich rozszerzenie odpowiedzialności karnej za nadużycie stanowiska, przekroczenie uprawnień, niedopełnienie obowiązku czy zachowanie godzące w autorytet i powagę instytucji czy też ograniczenie niektórych praw ( np. zakaz strajkowania ).

11 Rodzaje przestępstw wobec funkcjonariuszy
art. 222 kk. - naruszenie nietykalności osobistej, Kto narusza nietykalność cielesną funkcjonariusza publicznego  lub osoby do pomocy mu przybranej podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3. Przestępstwo to nie wiąże się z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia – nie powoduje zmian anatomicznych ani fizjologicznych organizmu. Typowe działania to uderzenie, kopnięcie, popchnięcie, przewrócenie, pociągnięcie za włosy, oplucie, rzucenie w osobę jakimś przedmiotem, oblanie wodą lub nieczystościami. Naruszenie nietykalności cielesnej nie pozostawia na ciele śladów lub są one jedynie nieznaczne i przemijające ( siniaki, zaczerwienienia, zadrapania ).

12 art. 223 kk- czynna napaść wspólnie z innymi osobami lub z użyciem broni palnej lub innego niebezpiecznego przedmiotu bądź środka obezwładniającego, Kto, działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami lub używając broni palnej, noża lub innego podobnie niebezpiecznego przedmiotu albo środka obezwładniającego, dopuszcza się czynnej napaści na funkcjonariusza publicznego ( Art. 223. kk ) lub osobę do pomocy mu przybraną podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. (Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała "zwykłego" obywatela lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Dopiero spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu jest zagrożone karą pozbawienia wolności od roku do 10 lat ) Czynna napaść oznacza energiczne, zaczepne, gwałtowne działanie podjęte z zamiarem wyrządzenia fizycznej krzywdy, uszczerbku na zdrowiu lub zadania bólu, przy czym obrany cel nie musi zostać osiągnięty. Przesłankami odpowiedzialności jest ( wskazuje to przepis ) użycie niebezpiecznego narzędzia lub działanie wspólne i w porozumieniu z innymi osobami.

13 GROŹBA BEPRAWNA I PRZEMOC
art. 224 kk stosowanie groźby bezprawnej lub przemocy w celu zmuszenia funkcjonariusza publicznego do przedsięwzięcia lub zaniechania prawnej czynności służbowej,

14 znieważenie funkcjonariusza publicznego podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych.
art. 226  kk Kto znieważa funkcjonariusza publicznego albo osobę do pomocy mu przybraną podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. ( Znieważający inną osobę, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. ) Zniewaga, to zachowanie wyrażające pogardę dla innej osoby wyrażoną zwykle w postaci epitetu słownego, ale można ją też wyrazić pismem, wizerunkiem, obelżywym gestem, działaniem lub zaniechaniem. O uznaniu danego zachowania za zniewagę decydują utrwalone zwyczaje społeczne, a nawet środowiskowe. Zniewaga może być dokonana w obecności osoby znieważonej albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do tej osoby dotarła.

15 Zniesławienie art. 212 kk Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nie mającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie, karze ograniczenia albo pozbawienia wolności do roku. Kodeks karny nie przewiduje silniejszej ochrony prawnej przed zniesławieniem w odniesieniu do szczególnych kategorii osób, przez wprowadzenie kwalifikowanych typów zniesławienia ze względu na stanowisko lub funkcję osoby pomówionej W związku z tym art. 212 kodeksu karnego będzie stanowił także podstawę pociągnięcia do odpowiedzialności karnej za zniesławienie funkcjonariusza publicznego ( nauczyciela ) podczas pełnienia przez niego obowiązków służbowych i nie będzie przewidziana z tego tytułu surowsza odpowiedzialność.

16 Zniesławienie c. d. Nie ma przestępstwa, jeżeli zarzut uczyniony niepublicznie jest prawdziwy. Nie popełnia również przestępstwa ten, kto publicznie podnosi lub rozgłasza prawdziwy zarzut służący obronie społecznie uzasadnionego interesu; jeżeli zarzut dotyczy życia prywatnego lub rodzinnego, dowód prawdy może być przeprowadzony tylko wtedy, gdy zarzut ma zapobiec niebezpieczeństwu dla życia lub zdrowia człowieka albo demoralizacji małoletniego ( nie wyłącza to jednak odpowiedzialności sprawcy za zniewagę ze względu na formę podniesienia lub rozgłoszenia zarzutu). Dla istoty przestępstwa nie jest niezbędny skutek w postaci poniżenia lub utraty zaufania. Wystarczy samo zagrożenie takimi skutkami. O tym czy informacje są zniesławiające nie decyduje subiektywne odczucie pokrzywdzonego, lecz ocena obiektywna tzn. czy w odczuciu społecznym jest to zniesławienie. Ściganie zniesławienia odbywa się z oskarżenia prywatnego.

17 ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA funkcjonariuszy
Art. 231 § 1 kk Funkcjonariusz publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. Art. 266 § 2 kk Funkcjonariusz publiczny, który ujawnia osobie nieuprawnionej informację stanowiącą tajemnicę służbową lub informację, którą uzyskał w związku z wykonywaniem czynności służbowych, a której ujawnienie może narazić na szkodę prawnie chroniony interes, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

18 ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA funkcjonariuszy
Art. 271 § 1 kk Funkcjonariusz publiczny lub inna osoba uprawniona do wystawienia dokumentu, która poświadcza w nim nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Art. 246 kk Funkcjonariusz publiczny lub ten, który działając na jego polecenie w celu uzyskania określonych zeznań, wyjaśnień, informacji lub oświadczenia stosuje przemoc, groźbę bezprawną lub w inny sposób znęca się fizycznie lub psychicznie nad inną osobą, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

19 ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA OPIEKUNA
Art. 160. § 1 kk. Kto naraża człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Jeżeli na sprawcy ciąży obowiązek opieki nad osobą narażoną na niebezpieczeństwo, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. § 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. § 4. Nie podlega karze za przestępstwo określone w § 1-3 sprawca, który dobrowolnie uchylił grożące niebezpieczeństwo. § 5. Ściganie przestępstwa określonego w § 3 następuje na wniosek pokrzywdzonego.

20 ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA OPIEKUNA
Art. 208 kk . Kto rozpija małoletniego, dostarczając mu napoju alkoholowego, ułatwiając jego spożycie lub nakłaniając go do spożycia takiego napoju, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Art. 210. § 1 kk. Kto wbrew obowiązkowi troszczenia się o małoletniego poniżej lat 15 albo o osobę nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny osobę tę porzuca, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Jeżeli następstwem czynu jest śmierć osoby określonej w § 1, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

21 ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA OPIEKUNA
Kodeks wykroczeń wymienia tez inne naganne czyny sprawujących opiekę nad dzieckiem. Karze podlega rodzic, który dopuszcza do przebywania dziecka na drodze publicznej lub na torach pojazdu szynowego. Niedopuszczalne jest również dopuszczenie do przebywania dziecka w wieku do lat 7 w okolicznościach niebezpiecznych dla zdrowia człowieka.

22 DZIECKO A PRAWO dziecko do 13 roku życia
małoletni – osoba, która nie ukończyła 18 lat nieletni

23 Trzy grupy osób objętych wspólną nazwą "nieletni"
KIM JEST NIELETNI ? Trzy grupy osób objętych wspólną nazwą "nieletni" (w zależności od rodzaju prowadzonego postępowania, wieku osób oraz stosowanego środka wychowawczego lub poprawczego - u.p.n): osoby, które nie ukończyły 18 lat - w zakresie zapobiegania i zwalczania demoralizacji osoby, które dopuściły się czynu karalnego po ukończeniu 13 lat, ale nie ukończyły 17 lat osoby, wobec których orzeczono środki wychowawcze lub poprawcze, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez te osoby 21 lat

24 DZIECKO A PRAWO Dziecko jako ofiara wypadku
Dziecko jako ofiara przemocy Dziecko jako sprawca zdarzenia

25 Zasady postępowania pedagoga szkolnego lub przedszkolnego w sytuacji zdarzenia z udziałem dziecka
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ I SPORTU z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z dnia 22 stycznia 2003 r.) § 40. Pracownik szkoły lub placówki, który powziął wiadomość o wypadku, niezwłocznie zapewnia poszkodowanemu opiekę, w szczególności sprowadzając fachową pomoc medyczną, a w miarę możliwości udzielając poszkodowanemu pierwszej pomocy. § 41. 1. O każdym wypadku zawiadamia się niezwłocznie: 1) rodziców (opiekunów) poszkodowanego; 2) pracownika służby bezpieczeństwa i higieny pracy; 3) społecznego inspektora pracy; 4) organ prowadzący szkołę lub placówkę; 5) radę rodziców. 2. O wypadku śmiertelnym, ciężkim i zbiorowym zawiadamia się niezwłocznie prokuratora i kuratora oświaty.

26 Zasady postępowania pedagoga szkolnego lub przedszkolnego w sytuacji zdarzenia z udziałem dziecka
3. O wypadku, do którego doszło w wyniku zatrucia, zawiadamia się niezwłocznie państwowego inspektora sanitarnego. 4. Zawiadomień, o których mowa w ust. 1-3, dokonuje dyrektor lub upoważniony przez niego pracownik szkoły lub placówki. § 42. 1. Do czasu rozpoczęcia pracy przez zespół powypadkowy, zwany dalej "zespołem", dyrektor zabezpiecza miejsce wypadku w sposób wykluczający dopuszczenie osób niepowołanych. 2. Jeżeli czynności związanych z zabezpieczeniem miejsca wypadku nie może wykonać dyrektor, wykonuje je upoważniony przez dyrektora pracownik szkoły lub placówki.

27 DZIECKO JAKO OFIARA PRZEMOCY
Art. 157. § 1. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, inny niż określony w art. 156 § 1, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. § 2. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. § 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. § 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 2 lub 3, jeżeli naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia nie trwał dłużej niż 7 dni, odbywa się z oskarżenia prywatnego, chyba że pokrzywdzonym jest osoba najbliższa zamieszkująca wspólnie ze sprawcą. § 5. Jeżeli pokrzywdzonym jest osoba najbliższa, ściganie przestępstwa określonego w § 3 następuje na jej wniosek.

28 DZIECKO JAKO OFIARA PRZEMOCY
Art. 197.  § 1. Kto przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem doprowadza inną osobę do obcowania płciowego, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. § 2. Jeżeli sprawca, w sposób określony w § 1, doprowadza inną osobę do poddania się innej czynności seksualnej albo wykonania takiej czynności, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. § 3. (124) Jeżeli sprawca dopuszcza się zgwałcenia: 1) wspólnie z inną osobą, 2) wobec małoletniego poniżej lat 15, 3) wobec wstępnego, zstępnego, przysposobionego, przysposabiającego, brata lub siostry, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3. § 4. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1-3 działa ze szczególnym okrucieństwem, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 5.

29 DZIECKO JAKO OFIARA PRZEMOCY
Art. 200. § 1. Kto obcuje płciowo z małoletnim poniżej lat 15 lub dopuszcza się wobec takiej osoby innej czynności seksualnej lub doprowadza ją do poddania się takim czynnościom albo do ich wykonania, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. § 2. Tej samej karze podlega, kto w celu zaspokojenia seksualnego prezentuje małoletniemu poniżej lat 15 wykonanie czynności seksualnej.

30 DZIECKO JAKO OFIARA PRZEMOCY
Art. 207. § 1. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. § 2. Jeżeli czyn określony w § 1 połączony jest ze stosowaniem szczególnego okrucieństwa, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. § 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

31 DZIECKO JAKO OFIARA PRZEMOCY
Art. 211 kk. Kto, wbrew woli osoby powołanej do opieki lub nadzoru, uprowadza lub zatrzymuje małoletniego poniżej lat 15 albo osobę nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

32 Zasady postępowania w sytuacji podejrzenia, iż dziecko jest ofiarą przemocy
Oddziaływanie doraźne Zawiadomienie innych organów Procedury wynikające z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie

33 FORMY ODZIAŁYWANIA DORAŹNEGO
IDENTYFIKACJA PROBLEMU UDZIELENIE NIEZBĘDNEJ POMOCY ZATRZYMANIE OBYWATELSKIE PODJĘCIE CZYNNOŚCI NIECIERPIĄCYCH ZWŁOKI ( aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów popełnienia czynu ) ZAWIADOMIENIE

34 IDENTYFIKACJA PROBLEMU
Pierwszy krok to identyfikacja uczniów, którzy są podatni na zagrożenie przemocą oraz identyfikacja osób, które stosują przemoc wobec uczniów. Wszyscy pracownicy szkoły powinni być przygotowani do rozpoznawania uczniów z czynnikami ryzyka - potencjalnych ofiar i potencjalnych sprawców. U dzieci dotkniętych przemocą możemy zaobserwować następujące objawy: mają sińce, podarte, brudne ubranie, zniszczone przybory szkolne - zapytane o przyczynę nie udzielają zwykle jasnych odpowiedzi są zamknięte w sobie, smutne opuszczają się w nauce nie mają bliskich kolegów cechuje je zmienność nastrojów - od bierności do agresji skarżą się na objawy psychosomatyczne (bóle brzucha, bóle głowy) spóźniają się do szkoły lub jej unikają, wagarują na terenie szkoły trzymają się blisko nauczycieli są przedmiotem niepokojąco częstych drwin ze strony kolegów inne

35 Metody identyfikacji problemu
Rozmowy z uczniami poruszające ważne dla uczniów sprawy dotyczące ich społeczności. Dyskusje na temat poczucia bezpieczeństwa dzieci w szkole, grupie rówieśniczej, środowisku pozaszkolnym, postaw wobec brutalizacji życia, przemocy w mediach itp. (na poziomie dostosowanym do wieku dzieci). Debaty szkolne, happeningi, dyskusje panelowe. Konkursy plastyczne lub inne formy przekazu przez sztukę. Wypracowania na dany temat, itp. Diagnoza stanu i potrzeb ma na celu określenie zadań i sposobów ich realizacji, skierowanych na przeciwdziałanie zjawisku agresji i przemocy. Diagnozę tę powinien sporządzić zespół pracowników szkoły korzystający z pomocy odpowiednio przeszkolonych ekspertów. Przy sporządzaniu diagnozy można wykorzystać procedury polegające na ankietowaniu uczniów, nauczycieli, rodziców, analizowaniu dokumentacji szkolnej (np. dane na temat wagarów, problemów z zachowaniem, lub przestrzeganiem dyscypliny w szkole itp.), wywiadach i inne.

36 Zasady postępowania wobec ofiar przemocy
W rozmowach z dziećmi - ofiarami przemocy - należy pamiętać, aby: aktywnie, uważnie słuchać powiedzieć dziecku o swoich intencjach wczuć się w stan emocjonalny dziecka okazać ciepło i akceptację dostosować się do sposobu mówienia, siedzenia dziecka zadawać pytania ułatwiające nawiązanie kontaktu unikać zbyt wielu dociekliwych pytań być cierpliwym - dawać czas na udzielanie odpowiedzi nie oceniać dziecka ani zdarzeń, które przedstawia nie podważać jego wypowiedzi

37 Zasady postępowania wobec ofiar przemocy
nazywać uczucia dziecka nie mówić za dziecko nie wyręczać dziecka pokazać dziecku jego mocne strony, dowartościować je docenić odwagę dziecka, kiedy mówi o bolesnych dla siebie zdarzeniach uszanować jego odmowę i lęk, kiedy nie wskazuje sprawców przypomnieć dziecku normy i prawa, które je chronią informować dziecko o wszystkim, co zamierzamy zrobić w tej sytuacji pomóc dziecku w poradzeniu sobie z sytuacją zmotywować je do współpracy (z wychowawcą, pedagogiem szkolnym, terapeutą, przedstawicielami innych instytucji) w celu rozwiązania problemu Rodzice dziecka będącego ofiarą przemocy i agresji powinni być poinformowani o problemie i otrzymać wsparcie i pomoc ze strony szkoły.

38 § 2. Osobę ujętą należy niezwłocznie oddać w ręce Policji.
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z dnia 4 sierpnia 1997 r.) Art. 243. § 1. Każdy ma prawo ująć osobę na gorącym uczynku przestępstwa lub w pościgu podjętym bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa, jeżeli zachodzi obawa ukrycia się tej osoby lub nie można ustalić jej tożsamości. § 2. Osobę ujętą należy niezwłocznie oddać w ręce Policji.

39 CZYNNOŚCI NIECIERPIĄCE ZWŁOKI
takie, których przeprowadzenia nie można odwlec w czasie, mające nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów popełnienia czynu karalnego, mające służyć zabezpieczeniu miejsca zdarzenia, śladów i dowodów popełnienia czynu przed jakimikolwiek zmianami ze strony uczestników zdarzenia i osób postronnych.

40 CZYNNOŚCI NIECIERPIĄCE ZWŁOKI
zabezpieczenie miejsca popełnienia czynu, niedopuszczenie w to miejsce osób postronnych i ewentualne ustalenie świadków zdarzenia, niezwłoczne zawiadomienia sądu rodzinnego lub Policji (obowiązek ten spoczywa na kierownictwie danej instytucji państwowej czy organizacji).

41 ZAWIADOMIENIA Społeczny obowiązek powiadamiania o demoralizacji (u.p.n) Art. 4 ust. 1 - Każdy, kto stwierdzi istnienie okoliczności świadczących o demoralizacji nieletniego, w szczególności naruszanie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych, ma społeczny obowiązek odpowiedniego przeciwdziałania temu, a przede wszystkim zawiadomienia o tym rodziców lub opiekuna nieletniego, szkoły, sądu rodzinnego, Policji lub innego właściwego organu.

42 ZAWIADOMIENIA Prawny obowiązek powiadamiania o popełnieniu przestępstwa (u.p.n) Art. 4 ust.3 - Instytucje państwowe i organizacje społeczne, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przez nieletniego czynu karalnego ściganego z urzędu, obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym sąd rodzinny lub Policję oraz przedsięwziąć czynności niecierpiące zwłoki, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i popełnienia czynu. są dowodów

43 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 roku w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz.U 2003, Nr 26, poz. 226) § 9„szkoły i placówki podejmują działania interwencyjne polegające na powiadomieniu rodziców i policji w sytuacjach kryzysowych, w szczególności gdy dzieci i młodzież używają, posiadają lub rozprowadzają środki odurzające”. § 10 rozporządzenia zobowiązuje szkoły i placówki do opracowania, strategii działań wychowawczych i zapobiegawczych oraz interwencyjnych, wobec dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem.

44 Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z dnia 20 września 2005 r.) Art. 12. 1. Osoby, które w związku z wykonywaniem swoich obowiązków służbowych lub zawodowych powzięły podejrzenie o popełnieniu ściganego z urzędu przestępstwa z użyciem przemocy w rodzinie, niezwłocznie zawiadamiają o tym Policję lub prokuratora. 2. Osoby będące świadkami przemocy w rodzinie powinny zawiadomić o tym Policję, prokuratora lub inny podmiot działający na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

45 Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego. (Dz. U
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z dnia 4 sierpnia 1997 r.) Art. 304. § 1. Każdy dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub Policję. Przepis art. 191 § 3 stosuje się odpowiednio. § 2. Instytucje państwowe i samorządowe, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub Policję oraz przedsięwziąć niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa.

46 ZAWIADOMIENIE PODMIOTY - SĄD RODZINNY - PROKURATURA - POLICJA
- RODZICE LUB OPIEUNOWIE NIEZWŁOCZNIE TELEFONICZNIE LUB PISEMNIE ZASADY WŁAŚCIWOŚCI

47 Wyjaśnienie niektórych pojęć
Nieletni (art. 1 § 1 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich ): a/ osoba, która dopuściła się czynu karalnego po ukończeniu 13 lat, ale nie ukończyła lat 17 b/ osoba, która nie ukończyła lat 18, wykazująca przejawy demoralizacji c/ osoba do lat 21, względem której zostały orzeczone środki wychowawcze lub poprawcze Młodociany – osoba będąca sprawcą przestępstwa, która nie ukończyła 21 roku życia

48 UCZEŃ A PRAWO KARNE ZAGROŻENIE DEMORALIZACJĄ DEMORALIZACJA
POPEŁNIENIE CZYNU KARALNEGO ( czynu zabronionego przez ustawę jako:  a/ przestępstwo lub przestępstwo skarbowe b/ wykroczenie

49 DEMORALIZACJA Słownik j. polskiego - rozprężenie, zwłaszcza moralne, zepsucie, rozluźnienie dyscypliny, karności, u.p.n. - szczególnie intensywna i względnie trwała postać nieprzystosowania społecznego przejawiająca się odchodzeniem od obowiązujących w społeczeństwie wartości moralnych. Demoralizacja to proces polegający na manifestowaniu różnych negatywnych postaw i zachowań. Zachowania te muszą występować systematycznie - muszą być utrwalone.

50 DEMORALIZACJA niesystematyczne uczęszczanie do szkoły,
Przejawy demoralizacji : niesystematyczne uczęszczanie do szkoły, wagary, inne zaniedbywanie nauki, niestosowne zachowanie się w szkole i poza szkołą, dłuższe przebywanie poza domem bez kontroli, wałęsanie się w towarzystwie zdemoralizowanych kolegów i łączenie się w grupy, zachowania agresywne, wandalizm, ucieczki z domu, palenie tytoniu, picie alkoholu, używanie narkotyków i innych środków odurzających, przedwczesne podejmowanie życia seksualnego, popełnianie czynów zabronionych przez osobę w wieku poniżej 13 lat

51 Zasady postępowania pedagoga szkolnego w sytuacji ujawnienia zagrożenia demoralizacją
Poinformowanie o zaistniałym fakcie dyrekcji szkoły. Wezwanie do szkoły rodziców, prawnych opiekunów ucznia Rozmowa wychowawcza, Zobowiązanie ucznia do poprawnego zachowania, a rodziców do szczególnego nadzoru nad dzieckiem.

52 DEMORALIZACJA Gdy zostały wyczerpane możliwości działania przez Szkołę i kiedy podjęte działania wychowawcze, psychologiczno-pedagogiczne, wynikające z jej statutowych uprawnień nie odniosły skutku i wyczerpały się możliwości dalszego działania Szkoła powinna pisemnie poinformować sąd rodzinny o zachowaniach ucznia, będących przejawem demoralizacji i wnioskować o podjęcie działań mających na celu zapobieganie temu zjawisku.

53 Te zachowania są przestępstwami
Znieważanie słowami wulgarnymi innej osoby ( art. 216 § 1 kk ) Popychanie, szarpanie, uderzenie ( art. 217 § 1 kk ) Groźby bezprawne ( art. 190 § 1 kk ) Zmuszanie do upokarzających zachowań groźbą lub przemocą ( art. 191 kk ) znęcanie się - działanie lub zaniechanie polegające na umyślnym zadawaniu bólu fizycznego lub dolegliwych cierpień moralnych, powtarzających się albo jednorazowych, lecz intensywnych i rozciągniętych w czasie (bicie, grożenie, znieważanie, niszczenie mienia, odmawianie pożywienia czy leczenia osobie chorej) ( art. 207 kk).

54 Te zachowania są przestępstwami
- art. 157 KK spowodowanie naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia, innego niż określony w art. 156 § 1, ( przestępstwo tzw. średniego i lekkiego uszkodzenia ciała, to zdarza się nieletnim dużo częściej niż 156 KK), - art. 158 KK udział w bójce lub pobiciu, w którym naraża się człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 lub w art. 157 § 1 KK

55 Te zachowania są przestępstwami
- art. 270 KK podrobienie lub przerobienie dokumentu w celu użycia za autentyczny, lub użycie takiego dokumentu jako autentycznego, ( np. wpisywanie ocen, podrabianie zwolnień lekarskich, podrobienie legitymacji szkolnej itp.), zabronione jest również używanie podrobionego lub przerobionego dokumentu art. 273 KK, - art. 275 KK posługiwanie się dokumentem stwierdzającym tożsamość innej osoby albo jej prawa majątkowe lub kradzież, przywłaszczenie takiego dokumentu, a także zniszczenie, uszkodzenie takiego dokumentu art. 276 KK, - art. 278 KK zabór w celu przywłaszczenia cudzej rzeczy ruchomej- kradzież często się zdarza na terenie szkoły,

56 Te zachowania są przestępstwami
- art. 279 KK kradzież z włamaniem, też często w szkole, - art. 280 KK kradzież z użyciem przemocy wobec osoby lub z groźbą natychmiastowego jej użycia albo doprowadzenie człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności w celu dokonania kradzieży, - art. 288 KK niszczenie cudzej rzeczy, uszkadzanie lub czynienie jej niezdatną do użytku,

57 Te zachowania są przestępstwami
Nabycie, pomoc w zbyciu, przyjęcie, pomoc w ukryciu programu komputerowego uzyskanego za pomocą czynu zabronionego ( art. 293 § 1 kk w zw. z art. 291 i 289 kk ) Posiadanie nawet najmniejszej ilości środków odurzających lub psychotropowych wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii

58 USTAWA O PRZECIWDZIAŁANIU NARKOMANII
„Częstowanie" " czyli udzielanie art. 58 ust. 1 – Kto () udziela innej osobie środka odurzającego lub substancji psychotropowej, ułatwia albo umożliwia ich użycie albo nakłania do użycia takiego środka lub substancji podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. „Częstowanie" dzieci i młodzieży art. 58 ust. 2 – Jeżeli sprawca czynu, o którym mowa w ust. 1 udziela środka odurzającego lub substancji psychotropowej małoletniemu lub nakłania do użycia takiego środka lub substancji albo udziela ich w znacznych ilościach innej osobie podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

59 USTAWA O PRZECIWDZIAŁANIU NARKOMANII
„Dealerka" czyli handel narkotykami art. 59 ust.1 Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, udziela innej osobie środka odurzającego lub substancji psychotropowej, ułatwia użycie albo nakłania do użycia takiego środka lub substancji podlega karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat. Sprzedaż narkotyków dzieciom i młodzieży art. 59 ust. 2 - Jeżeli sprawca czynu, o którym mowa w ust. 1, udziela środka odurzającego lub substancji psychotropowej małoletniemu, ułatwia użycie albo nakłania go do użycia takiego środka lub substancji, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od 3 lat.

60 USTAWA O PRZECIWDZIAŁANIU NARKOMANII
Posiadanie narkotyków art. 62 ust. 1 - Kto () posiada środki odurzające lub substancje psychotropowe podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Umorzenie postępowania (obowiązuje od ) art. 62 a - Jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w art. 62 ust. 1 lub 3, są środki odurzające lub substancje psychotropowe w ilości nieznacznej, przeznaczone na własny użytek sprawcy, postępowanie można umorzyć również przed wydaniem postanowienia o wszczęciu śledztwa lub dochodzenia ().

61 USTAWA O WYCHOWANIU W TRZEŹWOŚCI I PRZECIWDZIAŁANIU ALKOHOLIZMOWI
Zakaz sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych art. 14 ust. 1 pkt. 1- Zabrania się sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych na terenie szkół oraz innych zakładów i placówek oświatowo- wychowawczych, opiekuńczych i domów studenckich. art.14 ust. 2a - Zabrania się spożywania napojów alkoholowych na ulicach, placach i w parkach ().

62 USTAWA O WYCHOWANIU W TRZEŹWOŚCI I PRZECIWDZIAŁANIU ALKOHOLIZMOWI
Kary za spożywanie art. 43¹ ust. 1 - Kto spożywa napoje alkoholowe wbrew zakazom określonym w art. 14 ust.1 i 2a-6 albo nabywa lub spożywa napoje alkoholowe w miejscach nielegalnej sprzedaży, albo spożywa napoje alkoholowe przyniesione przez siebie lub inną osobę w miejscach wyznaczonych do ich sprzedaży lub podawania, podlega karze grzywny. art. 43¹ ust. 2 - Usiłowanie wykroczenia określonego w ust. 1 jest karalne. Kary za brak nadzoru art Kto wbrew szczególnemu obowiązkowi nadzoru dopuszcza do sprzedawania, podawania lub spożywania napojów alkoholowych na terenie zakładu pracy, jak również powziąwszy wiadomość o sprzedawaniu, podawaniu lub spożywaniu na terenie zakładu pracy takich napojów nie podejmie prawem przewidzianego postępowania, podlega karze grzywny.

63 USTAWA O WYCHOWANIU W TRZEŹWOŚCI I PRZECIWDZIAŁANIU ALKOHOLIZMOWI
Sprzedaż alkoholu małoletnim art. 15 ust.1 pkt. 2 - Zabrania się sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom do lat 18. Kary za sprzedaż art. 43 ust. 1 - Kto sprzedaje lub podaje napoje alkoholowe w wypadkach, kiedy jest to zabronione () podlega grzywnie ust. 2 - Tej samej karze podlega kierownik zakładu handlowego lub gastronomicznego, który nie dopełnia obowiązku nadzoru i przez to dopuszcza do popełnienia w tym zakładzie przestępstwa określonego w ust. 1

64 USTAWA O WYCHOWANIU W TRZEŹWOŚCI I PRZECIWDZIAŁANIU ALKOHOLIZMOWI
art. 43 ust. 4 - Orzekanie w sprawach o przestępstwa określone w ust. 1 i 2 następuje na podstawie przepisów o postępowaniu karnym. Sprawdzenie dokumentów art.15 ust. 2 - W przypadku wątpliwości co do pełnoletności nabywcy sprzedający lub podający napoje alkoholowe uprawniony jest do żądania okazania dokumentu nabywcy stwierdzającego wiek

65 SPRAWCA CZYNU ZABRONIONEGO PONIŻEJ 13 LAT
w sytuacji, gdy czyn zabroniony zostanie popełniony przez dziecko poniżej lat 13 wtedy sędzia rodzinny wszczyna postępowanie o demoralizację takiego dziecka po to, by ustalić wszystkie okoliczności faktyczne dotyczące popełnienia tego czynu oraz ocenić stopień demoralizacji tego dziecka.

66 gdy sprawca czynu zabronionego miał już ukończone 13 lat w chwili popełnienia czynu, takie zachowanie kwalifikuje się jako czyn karalny, o ile zachowanie to wypełnia pozostałe znamiona czynu zabronionego określone w innych przepisach.

67 UCZEŃ A PRAWO Jeżeli sprawca znajduje się między 13 a 17 rokiem życia, za swoje czyny odpowiada przed Sądem rodzinnym na podstawie Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, a nie kodeksu karnego  ( oprócz sytuacji szczególnych, w których nieletni po ukończeniu 15 roku życia może odpowiadać na zasadach określonych w kodeksie karnym, m.in. zabójstwo i morderstwo, rozboje, gwałt ze szczególnym okrucieństwem, umyślne ciężkie uszkodzenie ciała ).

68 ŚRODKI WYCHOWAWCZE I POPRAWCZE
Upomnienie Zobowiązanie do określonego zachowania do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac lub świadczeń na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy, do uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, do powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach albo do zaniechania używania alkoholu lub innego środka w celu wprowadzania się w stan odurzenia,

69 ŚRODKI WYCHOWAWCZE I POPRAWCZE
wzmożony nadzór rodziców nadzór kuratora sądowego lub organizacji skierowanie na specjalne zajęcia umieszczenie w ośrodku szkolno – wychowawczym umieszczenie w zakładzie poprawczym

70 UCZEŃ A PRAWO po ukończeniu 17 roku życia nieletni odpowiada już na zasadach właściwych dla odpowiedzialności karnej osób dorosłych. Oznacza to, że gdy siedemnastolatek zostaje oskarżony o popełnienie przestępstwa, jego sprawa trafia do Wydziału Karnego Sądu Rejonowego lub Okręgowego

71 ALGORYTMY POSTĘPOWANIA
w przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu na terenie placówki oświatowej. w przypadku ujawnienia przestępstwa ściganego na wniosek pokrzywdzonego na terenie szkoły w przypadku ujawnienia na terenie szkoły ucznia popełniającego czyn z wybranych kategorii przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego. w przypadku ujawnienia na terenie szkoły ucznia będącego pod wpływem alkoholu. w przypadku ujawnienia na terenie szkoły ucznia, którego zachowanie wskazuje na użycie środka odurzającego.

72 Algorytm postępowania pedagoga szkolnego w sytuacji ujawnienia ucznia zagrożonego demoralizacją.
Poinformować o zaistniałym fakcie dyrekcję szkoły. Pedagog szkolny wzywa do szkoły rodziców, prawnych opiekunów ucznia i informuje ich o problemach wynikających z zachowania ucznia. W obecności ucznia i rodziców pedagog szkolny przeprowadza rozmowę wychowawczą, zobowiązuje ucznia do poprawnego zachowania, a rodziców do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. W przypadku braku zainteresowania ze strony rodziców do współpracy ze szkołą na rzecz ich dziecka i brakiem poprawy w zachowaniu ucznia, szkoła pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub Policję

73 Algorytm postępowania dyrektora, pedagoga szkolnego w przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu na terenie placówki oświatowej. 1. Przyjąć do wiadomości informację o przestępstwie (wykroczeniu) zapewnić dyskrecję przekazującemu informację poprzez wysłuchanie go bez świadków, o ile to możliwe w pomieszczeniu zamkniętym. Odnotować datę, godzinę zgłoszenia. 2. Zapewnić, w miarę potrzeby, niezbędną pomoc lekarską pokrzywdzonym. 3. Bez zbędnej zwłoki sprawdzić w dostępny sposób wiarygodność informacji. jeżeli uczeń podaje świadków, to w rozmowie z jak najmniejszą ilością świadków uwiarygodnić informację, sprawdzić, czy zdarzenie zaistniało na terenie szkoły oraz czy miało miejsce w czasie zajęć szkolnych, 4. w rozmowie z pokrzywdzonym ustalić liczbę sprawców i ich dane personalne, 5. nie nagłaśniać zdarzenia.

74 Algorytm postępowania dyrektora, pedagoga szkolnego w przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu na terenie placówki oświatowej. 4. W przypadku braku wątpliwości, co do faktu zaistnienia zdarzenia, o ile jest to konieczne i możliwe, zatrzymać do czasu przybycia Policji ofiarę przestępstwa i jego sprawcę (ów). konieczność zatrzymania może wynikać z faktu zakończenia przez nich zajęć szkolnych bądź próby ucieczki, ukrycia skradzionych przedmiotów. W przypadku zakończenia zajęć, o fakcie zatrzymania bezwzględnie należy powiadomić rodziców lub opiekunów prawnych. Nie należy zatrzymywać „na siłę" sprawcy czynu –jeśli jest on znany, ale w ramach swojego autorytetu spowodować, by pozostał pod opieką pedagoga szkolnego, w oddzielnym pomieszczeniu do chwili przybycia Policji, b) jeżeli sprawców jest kilku, w miarę możliwości należy umieścić ich w oddzielnych pomieszczeniach, c) ofiarę należy odizolować od sprawców, d) udzielić wsparcia psychologicznego osobom pokrzywdzonym w zdarzeniu, jeśli sytuacja tego wymaga.

75 Algorytm postępowania dyrektora, pedagoga szkolnego w przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu na terenie placówki oświatowej. 5. W przypadku odnalezienia rzeczy pochodzących z przestępstwa lub służących do popełnienia przestępstwa należy je zabezpieczyć: a) pozostawić w miejscu znalezienia, zabezpieczając przed przemieszczeniem, zniszczeniem, nakrywając je czymś i pilnując, b) zapewnić, by przedmioty te nie były dotykane, a gdy istnieje potrzeba ich przemieszczenia, starać się chwytać je w jednym miejscu (jak najmniej typowym). 6. Odnotować personalia uczestników i ewentualnych świadków zdarzenia. 7. Powiadomić o zdarzeniu Policję 8. Wykonać ewentualne czynności zalecone przez przyjmującego zgłoszenie policjanta.

76 Algorytm postępowania dyrektora, pedagoga szkolnego w przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu na terenie placówki oświatowej. Nie należy „na własną rękę wyjaśniać przebiegu zdarzenia, a zwłaszcza konfrontować uczestników zdarzenia, dążyć do pojednania, itp. Bezwzględnie nie należy dokonywać przeszukania teczek, toreb, kieszeni. Należy poprosić o ich dobrowolne okazanie.

77 Algorytm postępowania w przypadku ujawnienia przestępstwa ściganego na wniosek pokrzywdzonego na terenie szkoły. Przyjąć do wiadomości informację o przestępstwie (wykroczeniu) zapewnić dyskrecję przekazującemu informację poprzez wysłuchanie go bez świadków (o ile to możliwe w pomieszczeniu zamkniętym). Odnotować godzinę zgłoszenia Zapewnić w miarę potrzeby, niezbędną pomoc lekarską pokrzywdzonym. Bez zbędnej zwłoki sprawdzić w dostępny sposób wiarygodność informacji, w tym: a) jeżeli uczeń podaje świadków, to w rozmowie z jak najmniejszą ilością świadków uwiarygodnić informację, b) sprawdzić, czy zdarzenie zaistniało na terenie szkoły oraz czy miało miejsce w trakcie zajęć szkolnych jego uczestników, Nie nagłaśniać zdarzenia.

78 Algorytm postępowania w przypadku ujawnienia przestępstwa ściganego na wniosek pokrzywdzonego na terenie szkoły. Powiadomić rodziców lub opiekunów dziecka pokrzywdzonego, zrelacjonować im zdarzenie i uzgodnić z nimi, czy będą chcieli zgłosić sprawę Policji. W przypadku odmowy złożenia wniosku o ściganie sprawców przez rodziców należy ich poinformować, jakie środki podejmie szkoła w stosunku do sprawców zdarzenia. Środki, jakie należy przedsięwziąć to między innymi: - w ramach uprawnień statutowych szkoła stosuje względem sprawcy zdarzenia środki przewidziane regulaminem szkolnym, - w przypadku, gdy sprawca zdarzenia sprawiał wcześniej problemy i łamał normy społecznego zachowania, a zdarzenie którego się dopuścił nosi cechy postępującej demoralizacji, szkoła powinna sporządzić na tą okoliczność wystąpienie do sądu rodzinnego lub Policji,

79 Algorytm postępowania w przypadku ujawnienia na terenie Szkoły ucznia popełniającego czyn z wybranych kategorii przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego. W przypadku przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego stosuje się algorytm obowiązujący przy przestępstwach ściganych na wniosek pokrzywdzonego. Szkoła niezależnie od woli pokrzywdzonego sporządza pisemne wystąpienie do Sądu rodzinnego w sprawie ucznia – nieletniego sprawcy czynu, który swoim zachowaniem wykazuje symptomy demoralizacji.

80 Algorytm postępowania w przypadku uzyskania informacji, że uczeń używa alkoholu lub innych środków, bądź przejawia inne zachowania świadczące o demoralizacji Nauczyciel powinien przekazać uzyskaną informację wychowawcy klasy. Wychowawca informuje o fakcie pedagoga/psychologa szkolnego i dyrektora szkoły. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców (prawnych opiekunów) ucznia i przekazuje im uzyskaną informację. Przeprowadza rozmowę z rodzicami oraz z uczniem, w ich obecności. W przypadku potwierdzenia informacji zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś bezwzględnie do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. W toku interwencji profilaktycznej może zaproponować rodzicom skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki i udział dziecka w programie terapeutycznym. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a nadal z wiarygodnych źródeł napływają informacje o przejawach demoralizacji ich dziecka, dyrektor szkoły pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub Policję (specjalistę ds. nieletnich). Podobnie w sytuacji, gdy szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej środki oddziaływań wychowawczych, (rozmowa z rodzicami, ostrzeżenie ucznia, spotkania z pedagogiem, psychologiem, itp.), a ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, dyrektor szkoły powiadamia sąd rodzinny lub policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji. Jeżeli zachowania świadczące o demoralizacji przejawia uczeń, który ukończył 18 lat, a nie jest to udział w działalności grup przestępczych czy popełnienie przestępstwa, to postępowanie nauczyciela powinno być określone przez wewnętrzny regulamin szkoły.

81 Algorytm postępowania w przypadku uzyskania informacji, że uczeń używa alkoholu lub innych środków, uprawia nierząd, bądź przejawia inne zachowania świadczące o demoralizacji W przypadku uzyskania informacji, że nieletni uprawia nierząd, nauczyciel obligatoryjnie wzywa Policję. Prostytuowanie się w Polsce nie jest karane, jednakże karalne są związane są z nim określone kategorie przestępstw. Nieletni, który wykazuje takie zachowania może być zmuszany do prostytucji, osoba trzecia może z tego procederu czerpać korzyści majątkowe, jak również może wystąpić ułatwienie nieletniemu uprawiania prostytucji . Natomiast w przypadku, gdy nieletni nie ma ukończonych 15 lat osoba korzystająca z jego "usług" seksualnych dopuszcza się popełnienia przestępstwa określonego w art. 200 k.k., czyli tzw. przestępstwa pedofilii.

82 W tym wypadku będzie konieczne powiadomienie Policji
Algorytm postępowania w przypadku uzyskania informacji, że uczeń używa alkoholu lub innych środków, uprawia nierząd, bądź przejawia inne zachowania świadczące o demoralizacji W przypadku uzyskania informacji o nieletnim będącym pod wpływem alkoholu nauczyciel powinien rozpatrywać ten problem nie tylko w aspekcie demoralizacji nieletniego czy naruszania regulaminu szkolnego ale również pod kątem przestępstw związanych ze sprzedażą alkoholu nieletniemu. W tym wypadku będzie konieczne powiadomienie Policji

83 Algorytm postępowania w przypadku uzyskania informacji, że uczeń narkotyzuje się
W przypadku uzyskania informacji, że uczeń narkotyzuje się nauczyciel powinien powiadomić specjalistę ds. nieletnich i dzielnicowego, którzy w ramach zadań wynikających z rozpoznania osób nieletnich zagrożonych demoralizacją, podejmą działania zmierzające do rozpoznania i zwalczania tego zjawiska w wymiarze środowiska lokalnego. Należy także domniemać, że nieletni w jakiś sposób musiał wejść w posiadanie narkotyku a więc otrzymał go od kogoś lub zakupił. Zgodnie z Ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii działania te są przestępstwami

84 Odizolować ucznia od klasy, pamiętając, aby nie zostawić go samego.
Algorytm postępowania w przypadku ujawnienia na terenie szkoły ucznia będącego pod wpływem alkoholu. Odizolować ucznia od klasy, pamiętając, aby nie zostawić go samego. wezwać lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości i udzielenia pomocy medycznej. Powiadomić telefonicznie rodziców i zobligować ich do odebrania dziecka ze szkoły.

85 Algorytm postępowania w przypadku ujawnienia na terenie szkoły ucznia będącego pod wpływem alkoholu.
Gdy rodzice/opiekunowie odmówią odebrania dziecka, o pozostaniu ucznia w szkole, czy przewiezieniu do placówki służby zdrowia, albo przekazaniu go do dyspozycji funkcjonariuszom Policji - decyduje lekarz, po ustaleniu aktualnego stanu zdrowia ucznia i w porozumieniu z dyrektorem szkoły/placówki. Powiadomić Policję która wyjaśni, w jaki sposób nieletni wszedł w jego posiadanie. Zgodnie bowiem z art. 43 w związku z art. 15 Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi sprzedaż alkoholu osobie, która nie ukończyła 18 lat jest przestępstwem ściganym z urzędu. Ponadto w takim przypadku może zachodzić uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa rozpijania małoletniego.

86 Algorytm postępowania w przypadku ujawnienia na terenie szkoły ucznia będącego pod wpływem alkoholu.
W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości Policja ma możliwość przewiezienia ucznia do policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych - na czas niezbędny do wytrzeźwienia (maksymalnie do 24 godzin). O fakcie umieszczenia zawiadamia się rodziców/opiekunów oraz sąd rodzinny, jeśli uczeń nie ukończył 18 lat. Ustalić źródło pochodzenia alkoholu. Ustalić świadków mających związek ze zdarzeniem.

87 Algorytm postępowania w przypadku ujawnienia na terenie szkoły ucznia będącego pod wpływem alkoholu
Policjanci mogą dokonać badania stanu trzeźwości nieletniego, w przypadku stwierdzenia w wydychanym powietrzu stężenia alkoholu powyżej 0,25 mg w jednym dm3 Policja może przewieźć nieletniego do policyjnego pomieszczenia dla osób zatrzymanych. O fakcie umieszczenia zawiadamia się rodziców. W porozumieniu z policjantem uzgodnić sposób załatwienia sprawy.

88 Odizolować ucznia od klasy, pamiętając, aby nie zostawić go samego.
Algorytm postępowania w przypadku ujawnienia na terenie szkoły ucznia, którego zachowanie wskazuje na użycie środka odurzającego. Odizolować ucznia od klasy, pamiętając, aby nie zostawić go samego. Zapewnić w razie potrzeby pomoc lekarską. Powiadomić rodziców

89 Algorytm postępowania w przypadku ujawnienia na terenie szkoły ucznia, którego zachowanie wskazuje na użycie środka odurzającego. Z zachowaniem bezpieczeństwa zabezpieczyć ewentualne komponenty, narzędzia i miejsce zdarzenia przed dostępem do niej osób niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu Policji, Podjąć próbę (o ile to jest możliwe w zakresie działań pedagogicznych) ustalenia, do kogo znaleziona substancja należy. Uwaga: Zabezpieczając środek przypominający wyglądem narkotyk, nauczycielowi nie wolno substancji wyciągać z opakowania, przesypywać, przelewać, wąchać, sprawdzać smak, dotykać, itp. Substancję należy umieścić w pomieszczeniu niedostępnym dla innych osób, nie pozostawiając jej bez dozoru - nawet w pomieszczeniu zamkniętym. Ustalić świadków mających związek ze zdarzeniem.

90 Algorytm postępowania w przypadku ujawnienia na terenie szkoły ucznia, którego zachowanie wskazuje na użycie środka odurzającego. Zawiadomić Policję Po przyjeździe Policji niezwłocznie przekazać zabezpieczoną substancję i dotyczące szczegółów zdarzenia. Uwaga: Najbliższą jednostkę Policji należy powiadomić niezwłocznie, a zabezpieczoną substancję przekazać przybyłym Policjantom. Nie wolno ujawnionego środka samemu dostarczać do komisariatu lub komendy Policji. Podobnie w przypadku ujawnienia na terenie szkoły osób zajmujących się sprzedażą środków narkotycznych należy niezwłocznie powiadomić o tym Policję, bez nagłaśniania tego w środowisku szkolnym.

91 W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk. Nauczyciel w obecności innej osoby (wychowawca, pedagog, dyrektor, itp.) ma prawo żądać, aby uczeń przekazał mu tę substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni (we własnej odzieży), ewentualnie innych przedmiotów budzących podejrzenie co do ich związku z poszukiwaną substancją. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży, ani teczki ucznia - jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla Policji. O swoich spostrzeżeniach powiadamia dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów ucznia i wzywa ich do natychmiastowego stawiennictwa. Uwaga: Przybyli do szkoły rodzice nie mogą zabrać dziecka do domu, ponieważ w związku z popełnionym przestępstwem Policja musi wykonać z nieletnim, który popełnił czyn karalny, czynności nie cierpiące zwłoki, np. zatrzymać nieletniego w celu wykonania czynności procesowych.

92 W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk. W przypadku, gdy uczeń, mimo wezwania, odmawia przekazania nauczycielowi substancji i pokazania zawartości teczki, dyrektor szkoły wzywa Policję, która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy. Uwaga: Nauczyciel do czasu przyjazdu Policji powinien ucznia odizolować (np. w gabinecie dyrektora, pedagoga) kontrolując przez cały czas jego zachowanie. Należy zwrócić uwagę, aby uczeń nie ukrył lub nie przekazał innej osobie albo też połknął lub nie wyrzucił posiadanej substancji narkotycznej. Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim zabezpieczeniu, zobowiązany jest bezzwłocznie przekazać ją do jednostki Policji. Wcześniej próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo, uczeń nabył substancję. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami.

93 Dziękuję za uwagę