Makroekonomia Makroekonomia zajmuje się badaniem sposobu działania gospodarki jako całości. W centrum zainteresowania znajdują się w szczególności: Czynniki.

Prezentacja na temat: "Makroekonomia Makroekonomia zajmuje się badaniem sposobu działania gospodarki jako całości. W centrum zainteresowania znajdują się w szczególności: Czynniki."— Zapis prezentacji:

1 Makroekonomia Makroekonomia zajmuje się badaniem sposobu działania gospodarki jako całości. W centrum zainteresowania znajdują się w szczególności: Czynniki określające poziom i wzrost produkcji ogółem w gospodarce w okresie krótkim i długim, Cykliczność rozwoju gospodarki, a zwłaszcza przyczyn cykli koniunkturalnych i antycyklicznej działalności państwa, Zatrudnienia i bezrobocia, a zwłaszcza przyczyn bezrobocia i sposobów jego zmniejszania, Ogólnego poziomu cen i tendencji inflacyjnych, ich przyczyn i polityki antyinflacyjnej państwa, Powiązań gospodarki z zagranicą, Roli polityki gospodarczej państwa w procesach gospodarczych

2 Problemy agregacji Zasoby – określają nagromadzony stan danej wielkości w określonym momencie Strumienie – ukazują wartości pewnych wielkości ekonomicznych w jakimś przedziale czasu Zasoby: zatrudnienie, bezrobocie, kapitał Strumienie: produkcja, dochód, inwestycje Mierzenie – jednostki naturalne lub pieniężne Deflowanie – podzielenie nominalnej wartości przez indeks cen

3 Deflowanie 2000 2001 2002 2003 Produkcja sprzedana w cenach bieżących w mln zł 430 500 550 590 Indeks cen 107 105 103 102 Produkcja sprzedana w cenach stałych z roku 2000 500/1,05 550/(1,05 ∙ 1,03) 590/(1,05 ∙ 1,03 ∙ 1,02)

4 Produkt krajowy brutto (PKB)
Jest syntetyczną miarą wartości produkcji wytworzonej w gospodarce w ciągu roku Jest to wartość wszystkich wytworzonych w ciągu roku dóbr i usług finalnych przez czynniki produkcji zlokalizowane na terenie danego kraju

5 Ruch okrężny w gospodarce
wynagrodzenia Usługi czynników produkcji Gospodarstwa domowe Przedsiębiorstwa Wydatki na dobra i usługi Dobra i usługi

6 Produkt narodowy brutto (PNB) i produkt narodowy netto (PNN)
PNB jest to wartość wszystkich wytworzonych w ciągu roku dóbr i usług finalnych przez czynniki produkcji należące do obywateli danego kraju (niezależnie od miejsca świadczenia usług) PNN (nazywany również dochodem narodowym) to PNB pomniejszony o amortyzację

7 Ruch okrężny w gospodarce cd.
wynagrodzenia Usługi czynników produkcji Gospodarstwa domowe Przedsiębiorstwa S I Wydatki na dobra i usługi Dobra i usługi

8 Równowaga w gospodarce
PKB = CPp + S PKB = CPd + I = < >

9 Determinanty dochodu narodowego (analiza krótkookresowa)
Produkcja potencjalna – produkcja możliwa do osiągnięcia, przy racjonalnym (pełnym) wykorzystaniu zasobów. Produkcja faktyczna – produkcja rzeczywiście wytwarzana w gospodarce Ustala się ona w wyniku wzajemnego oddziaływania agregatowego popytu i agregatowej podaży

10 Krzywe agregatowej podaży i agregatowego popytu – ekstremalne stanowisko neoklasyczne
Poziom cen APp1 APp Dochód narodowy Yp

11 Krzywe agregatowej podaży i agregatowego popytu – ekstremalne stanowisko keynesistowskie
Poziom cen APd APp1 APp Dochód narodowy Yp

12 Krzywe agregatowej podaży i agregatowego popytu –stanowisko kompromisowe
Poziom cen APd APp1 APp Dochód narodowy Yp

13 Równowaga na rynku towarów
Równowaga oznacza sytuację, w której nabywcy chcą kupić dokładnie taką ilość towarów, jaką gospodarka wytwarza. Warunek równowagi możemy zapisać następująco: APp = Y APp = C + I Y = C + I

14 Funkcja konsumpcji Y = C + S C/Y – przeciętna skłonność do konsumpcji ∆C/ ∆Y – krańcowa skłonność do konsumpcji, mówi ona o tym, jaka część przyrostu dochodu przeznaczona jest na wydatki konsumpcyjne

15 Funkcja konsumpcji cd. C = Ca + kskY Y = C + S ∆Y = ∆C + ∆S
∆Y/ ∆Y = ∆C/ ∆Y + ∆S/ ∆Y 1 = ksk + kso C = Ca + kskY S = Y – C S = Y – (Ca +kskY) S = Y – Ca – kskY S = - Ca + (1-ksk)Y S = -Ca + ksoY

16 Funkcja inwestycji I = Ia
Inwestycje to wydatki związane z powiększaniem lub utrzymaniem zasobów kapitału (maszyn, urządzeń, budynków oraz zapasów) Najważniejsze czynniki, mające wpływ na inwestycje: Stopa procentowa Skala przyrostu popytu konsumpcyjnego (zasada akceleracji) Koszty i efektywność wyposażenia kapitałowego Oczekiwania co do przyszłości Przyjmijmy założenie, że: I = Ia

17 Równowaga na rynku towarów cd.
Y = C + I Y = Ca + kskY + Ia Y – kskY = Ca + Ia Y(1-ksk) = Ca + Ia

18 Równowaga na rynku towarów cd.
+ + + Y (Ca, Ia, ksk)

19 Mnożnik ∆Y = [1/(1-ksk)] ∙ ∆Ia [1/(1-ksk)] = mi ∆Y = mi ∙ ∆Ia
Y = [1/(1-ksk)] ∙ Ca + [1/(1-ksk)] ∙ Ia ∆Y = 0 + [1/(1-ksk)] ∙ ∆Ia ∆Y = [1/(1-ksk)] ∙ ∆Ia [1/(1-ksk)] = mi ∆Y = mi ∙ ∆Ia

20 Mnożnik cd. Y = C + I ∆Y = ∆C + ∆I C = Ca + kskY ∆C = ksk ∆Y niech:
∆Ia = 100 t ∆Y ∆C ∆I 1 - 100 2 80 3 64 4 51,2 … ∆Y = ,2 + …. – nieskończony ciąg geometryczny zbieżny do zera Sg = a1 /(1-q) Sg = 100/(1-0,8) = ∆Y = ∆Ia/(1-ksk)

21 Mnożnik cd. Y = APp APp APp1 = C + I + ∆I =kskY + Ca + Ia + ∆Ia
APp = C + I = kskY + Ca + Ia Y (APd) Y0 Y1 ∆Y = Y1 – Y0 = Ca + kskY1 + Ia + ∆Ia – (Ca + kskY0 + Ia) = Ca +kskY1 + Ia + ∆Ia – Ca – kskY0 – Ia ∆Y = kskY1 –kskY0 + ∆Ia ∆Y = ksk(Y1 – Y0) + ∆Ia ∆Y = ksk ∆Y + ∆Ia ∆Y - ksk ∆Y = ∆Ia ∆Y(1 – ksk) = ∆Ia ∆Y = ∆Ia/(1 – ksk)

22 Państwo a gospodarka Państwo pełni funkcje ekonomiczne, społeczne i polityczne. Do najważniejszych funkcji ekonomicznych zaliczamy: Tworzenie ładu instytucjonalnego i prawnego Funkcję alokacyjną Funkcję redystrybucyjną Funkcję stabilizacyjną

23 Budżet państwa Budżet państwa jest to plan finansowy państwa, zawierający dochody i wydatki państwa Funkcje budżetu: Funkcja fiskalna – gromadzenie dochodów budżetowych Funkcja redystrybucyjna – umożliwia dokonywanie pożądanych zmian w podziale dochodu narodowego Funkcja stymulacyjna – oddziaływanie dochodów i wydatków budżetu na życie gospodarcze i społeczne Funkcja alokacyjna – dokonywanie zmian struktury wytworzonego dochodu narodowego

24 Zasady polityki budżetowej
zasada rocznego budżetowania zasada zupełności zasada jedności zasada jawności zasada równowagi budżetowej

25 Dochody budżetu państwa
Dochody te to: podatki, cła, dochody z prywatyzacji, opłaty (skarbowe, sądowe, notarialne i inne) PODATKI – przymusowe, bezzwrotne i nieodpłatne świadczenia pieniężne pobierane przez państwo Klasyfikacje podatków: dochodowe konsumpcyjne majątkowe Inny podział: bezpośrednie (nakładane na dochody i majątek) pośrednie (zawarte w cenie towarów) W Polsce: dochodowe ok. 30% ( w tym od osób prawnych ok. 7%), PTU ok. 37%, składki na ubezpieczenia społeczne ok. 29%, pozostałe ok. 4%

26 Krzywa Laffera Przychody z podatków Tmax to 100% Stopa podatkowa

27 Zasady dobrego systemu podatkowego (wg. A Smitha)
podatki powinny być sprawiedliwe i nie powinny przekraczać możliwości podatnika wysokość podatków powinna być z góry określona sposób i warunki płatności powinny być wygodne dla płatnika koszty poboru podatku powinny być niskie, a podatki nie powinny wpływać hamująco na aktywność i przedsiębiorczość podatników

28 Wydatki budżetu państwa
z punktu widzenia przeznaczenia: Wydatki związane z tradycyjnym pełnieniem przez państwo takich funkcji jak: obrona narodowa, administracja i wymiar sprawiedliwości Wydatki związane z realizacją celów społecznych „państwa dobrobytu” (oświata, kultura, ochrona zdrowia, świadczenia socjalne) Wydatki wynikające z pełnienia funkcji interwencyjnych w gospodarce

29 Polityka fiskalna ekspansywna polityka fiskalna – jej celem jest zwiększenie popytu agregatowego poprzez wzrost wydatków państwa lub zmniejszenie podatków restrykcyjna polityka fiskalna – jej celem jest zmniejszenie popytu agregatowego poprzez zmniejszenie wydatków państwa lub wzrost podatków Instrumenty polityki fiskalnej: Aktywne instrumenty p.f. – to działania dotyczące dochodów i wydatków budżetowych, które pozwolą osiągnąć zamierzone w danej sytuacji cele gospodarcze Pasywne instrumenty p.f. – to instrumenty które samoczynnie, bez potrzeby podejmowania konkretnych decyzji, reaguja na zmianę koniunktury. Nazywamy je automatycznymi stabilizatorami koniunktury

30 Mnożniki w gospodarce z uwzględnieniem państwa
Y = C + I + G C = Ca + ksk YD YD = Y – T T = Ta + tY I = Ia G = Ga

31 Mnożniki cd. Y = Ca + ksk(Y – Ta – tY) + Ia + Ga Y = Ca + kskY – kskTa – ksktY + Ia + Ga Y – kskY + ksktY = Ca + Ia + Ga – kskTa Y(1-ksk(1-t)) = Ca + Ia + Ga – kskTa Y = [Ca + Ia + Ga – ksk Ta]/[1-ksk(1-t)]

32 Mnożniki cd.

33 Pieniądz. Polityka monetarna
Istota pieniądza przejawia się w jego funkcjach: Środka wymiany Jednostki obrachunkowej (miernika wartości) Środka płatniczego Środka przechowywania bogactwa (środka tezauryzacji

34 Zasoby pieniądza Najczęściej przez pieniądz rozumiemy gotówkę oraz salda na bankowych rachunkach na żądanie. W praktyce stosowane są różne definicje podaży pieniądza oraz popytu na pieniądz. Np. w Wielkiej Brytanii wyodrębnia się następujące miary: M0, M1, M2, M3, M4 i M5

35 Zasoby pieniądza cd. M0 – banknoty i monety znajdujące się w obiegu oraz pogotowie kasowe banków komercyjnych (baza monetarna) M1 – banknoty i monety znajdujące się w obiegu oraz wkłady bankowe na żądanie M2 – M1 oraz wkłady bankowe krótkoterminowe M3 – M1 oraz krótko- i długoterminowe wkłady bankowe M4 – M3 oraz wkłady i udziały towarzystw ubezpieczeniowych M5 – M4 oraz bony skarbowe, obligacje i inne papiery wartościowe

36 Popyt na pieniądz (wg Keynesa)
Popyt transakcyjny – posiadanie pieniądza w celu dokonywania transakcji Popyt przezornościowy - posiadanie pieniądza w celu realizacji nieoczekiwanych zakupów Popyt spekulacyjny – przechowywanie pieniądza w nadziei na przyszłe dochody

37 Kreacja pieniądza Bank centralny wprowadzając pieniądz na rynek dokonuje jego emisji, natomiast banki komercyjne poprzez udzielanie kredytu dokonują kreacji pieniądza. Udzielając kredytu bank komercyjny musi utrzymywać pewien minimalny poziom rezerw w postaci gotówki nazywany rezerwami obowiązkowymi. Stopę rezerw obowiązkowych określa bank centralny.

38 Kreacja pieniądza cd. Banki Wkłady pieniężne (depozyty bankowe)
Rezerwy obowiązkowe (20%) Rezerwy nieobowiązkowe umożliwiające udzielenie kredytu A 1000 200 800 B 160 640 C 128 512 D 103 409 … Sg = a1/(1-q) Sg = 1000/(1-0,8) = 5000 M = 1/Sro ∙ B

39 Kreacja pieniądza cd. M = mp ∙ B mp = M/B mp = (G + D)/(G + R) mp = (G/D + D/D)/(G/D + R/D) mp = (su + 1)/(su + sr)

40 Bank centralny Funkcje banku centralnego:
Posiada monopol na emisję pieniądza gotówkowego Pełni funkcję banku banków Pełni funkcję banku państwa Stabilizuje rynki finansowe Współuczestniczy w realizacji polityki pieniężnej państwa

41 Instrumenty oddziaływania na podaż pieniądza
Do najważniejszych instrumentów kontroli podaży pieniądza należą: Zmiany stopy rezerw obowiązkowych Zmiany stopy redyskontowej Operacje otwartego rynku

42 Równowaga na rynku pieniężnym
Stopa procentowa r1 r0 r2 L QM1 QM0 QM2 Realne zasoby pieniądza

43 Inflacja Jest to proces wzrostu ogólnego poziomu cen.
Do pomiaru tego zjawiska wykorzystuje się powszechnie jako wskaźnik stopę inflacji. Liczy się ją następująco: Porównując ogólny poziom cen w roku t1 z analogicznym poziomem cen w roku t0 przy czym bierze się pod uwagę wskaźniki przeciętne Porównując ogólny poziom cen z grudnia roku t1 z ogólnym poziomem cen z grudnia roku t0

44 Inflacja cd. inflacja pełzająca – nie wyższa niż 5%
Inflacja umiarkowana (krocząca) – 5-10% Inflacja galopująca – % Hiperinflacja – powyżej 150%

45 Skutki inflacji zniekształcenie informacyjnej funkcji cen
„ucieczka” od pieniądza redystrybucja dochodów wzrost niepewności i osłabienie aktywności gospodarczej niekorzystne zmiany w bilansie płatniczym wzrost kosztów obsługi działalności gospodarczej

46 Główne teorie inflacji
popytowa teoria inflacji kosztowa teoria inflacji monetarna teoria inflacji

47 Popytowa teoria inflacji
Poziom cen APp1 Luka inflacyjna APp0 Yp Y1 Y0 Dochód narodowy

48 Popytowa teoria inflacji cd.
Poziom cen P2 P1 P0 Y0 Yp Dochód narodowy

49 Kosztowa teoria inflacji
Według teorii kosztowej przyczyna inflacji jest wzrost kosztów produkcji niezależny od agregatowego popytu na towary Typy inflacji kosztowej: Inflacja płacowa Inflacja wywołana przez zyski Inflacja wywołana przez ceny dóbr importowanych Inflacja wywołana przez podatki

50 Monetarna teoria inflacji
M ∙ Vm = P ∙ Y równanie Fischera Tempo wzrostu cen zdeterminowane jest tempem wzrostu podaży pieniądza Przyczyną inflacji jest błędna polityka banku centralnego Nowoczesna teoria ilościowa (teoria neoilościowa) M. Friedmana: Szybkość obiegu pieniądza nie jest stała ale zmienia się stosunkowo wolno. Popyt na pieniądz jest dosyć stabilny. Podaż pieniądza ma charakter egzogeniczny i znajduje się pod kontrolą banku centralnego Podaż pieniądza ma zasadniczą rolę w kształtowaniu zmian nominalnego dochodu narodowego W długim okresie zmiany pieniądz nie wpływa na wielkości realne natomiast w krótkim zmiany podaży pieniądza powodują zmiany zarówno cen jak i realnego dochodu narodowego

51 Bezrobocie Ludność w wieku produkcyjnym (Lp)
Aktywni zawodowo (zasoby siły roboczej) (Sr) Bierni zawodowo (NSr) Zatrudnieni (Z) Bezrobotni (B)

52 Bezrobocie cd. Bezrobotnymi nazywamy osoby, które są w wieku produkcyjnym, są gotowe i zdolne do podjęcia pracy na typowych warunkach występujących w gospodarce i pomimo tego pozostają bez pracy. Stosunek liczby aktywnych zawodowo do liczby ludności w wieku produkcyjnym nazywamy współczynnikiem aktywności zawodowej az = Sr/Lp

53 Bezrobocie cd. Sr = Z+B B = Sr –Z Sr = az ∙ Lp B = az ∙ Lp – Z
Rozmiary bezrobocia zależą od: Współczynnika aktywności zawodowej Liczby ludności w wieku produkcyjnym Rozmiarów zatrudnienia stopa bezrobocia: b = (B/Sr) ∙ 100%

54 Bezrobocie cd. Zasób zatrudnienia Z Zasób bezrobocia B
Zasób osób nie należących do siły roboczej NSr

55 Typy bezrobocia bezrobocie frykcyjne bezrobocie strukturalne
bezrobocie koniunkturalne Bezrobocie związane z niedopasowaniami strukturalnymi Bezrobocie związane z nadwyżka podaży pracy nad popytem

56 Krzywa Beveridge’a Pp = Z + V Pd = Z + B Pp = Pd Z = B
Wolne miejsca pracy Z = B bezrobocie

57 Przyczyny bezrobocia nierównowagi
Stawka płac realnych w0 A B w1 C Sr2 Sr1 Sr0 Siła robocza

58 Przyczyny bezrobocia nierównowagi cd.
Stawka płac realnych A w0 w1 C B Sr2 Sr1 Sr0 Siła robocza

59 Polityka rynku pracy Aktywna polityka rynku pracy
Aktywna polityka makroekonomiczna Aktywna polityka mikroekonomiczna Subsydiowanie zatrudnienia Pożyczki dla przedsiębiorstw Szkolenia zawodowe Usługi pośrednictwa pracy Pasywna polityka rynku pracy

60 Bezrobocie a inflacja Krzywa Phillipsa Tempo wzrostu płac
Stopa bezrobocia

61 Bezrobocie a inflacja cd.
Zmodyfikowana krzywa Phillipsa Tempo wzrostu cen Stopa bezrobocia

62 Bezrobocie a inflacja cd.
Naturalna stopa bezrobocia a inflacja Tempo wzrostu cen D E B C A b1 bn Stopa bezrobocia

63 Wzrost gospodarczy Wzrost gospodarczy – jest to proces powiększania podstawowych wielkości makroekonomicznych a w szczególności produkcji Najpowszechniej stosowanym miernikami są: stopa wzrostu produkcji i indeks wzrostu produkcji. Stopa wzrostu produkcji: g = ∆Y/ Y = (Y1 – Y0)/Y0 Indeks wzrostu produkcji: γ= Y1/Y0 Między miernikami wzrostu występują określone powiązania: g = ∆Y/Y0 = (Y1 – Y0)/Y0 = Y1/Y0 – Y0/Y0 = γ - 1

64 Wzrost gospodarczy cd. Długookresowy wzrost produkcji w gospodarce wyznaczony jest przez wzrost produkcji potencjalnej Produkcja potencjalna zależy od następujących czynników: Wielkości zasobów czynników produkcji Efektywności wykorzystania tych czynników

65 Wzrost gospodarczy cd. Y = F(K,Z) ∆Y/∆K > 0, ∆Y/∆Z > 0 Y ∙ (1/Z) = F(K,Z) ∙ (1/Z) Y/Z = F (K/Z, 1) Y/Z = F (K/Z) Y/Z – wydajność pracy K/Z – techniczne uzbrojenie pracy

66 Cykl koniunkturalny Cykl koniunkturalny to okresowe zmiany aktywności gospodarczej. Najczęściej wyodrębnia się trzy rodzaje wahań cyklicznych: Cykle Kitchina (ok. 3,5 roku) Cykle Juglara (8-10 lat) Cykle Kondratiewa (50-60 lat)

67 Cykl koniunkturalny cd.
Dochód narodowy YP YF Czas

68 Cykl koniunkturalny cd.
Możemy wyróżnić dwa nurty refleksji teoretycznej nt. wahań cyklicznych: teorie neoklasyczne (egzogeniczne) teorie keynesistowskie (endogeniczne) teorie neoklasyczne : Teoria plam na Słońcu (Jevonsa), teoria innowacji (Schupetera), teoria cyklu polityczego

69 Cykl koniunkturalny cd.
Dochód narodowy A B C D E Czas

70 Handel międzynarodowy
Powiązania gospodarcze między krajami materializują się w postaci przepływów: towarów i usług kapitału ludzi (pracy) informacji Podstawą powiązań ekonomicznych jest specjalizacja produkcji w efekcie której dochodzi do tzw. międzynarodowego podziału pracy Istnieje związek między poziomem rozwoju gospodarczego a jego miejscem w międzynarodowym podziale pracy.

71 Handel międzynarodowy cd.
Handel zagraniczny to eksport i import towarów Handel światowy to suma eksportu wszystkich krajów Równowaga w gospodarce otwartej Y = APp APp = C + I + G + X X = Ex – Im Y = C + I + G + Ex – Im X = Xa + ksi ∙ Y Y = Ca + ksk ∙ (Y – Ta – tY) + Ia + Ga + Xa – ksi ∙ Y

72 Handel międzynarodowy cd.
Y = Ca + ksk∙Y - ksk∙Ta - ksk∙t∙Y + Ia + Ga + Xa - ksi∙Y Y - ksk∙Y + ksk∙t∙Y + ksi∙Y = Ca + Ia + Ga + Xa – ksk∙Ta Y[1 – ksk(1-t) + ksi] = Ca + Ia + Ga + Xa – ksk∙Ta Y = (Ca + Ia + Ga + Xa – ksk∙Ta) / [1 – ksk(1-t) + ksi] mi = 1/[1 – ksk(1-t) + ksi] mg = 1/[1 – ksk(1-t) + ksi] mx = 1/[1 – ksk(1-t) + ksi] mt = -ksk/[1 – ksk(1-t) + ksi]

73 Handel międzynarodowy cd.
Korzyści z handlu międzynarodowego: różnice w absolutnych kosztach produkcji teoria obfitości zasobów teoria kosztów komparatywnych

74 Handel międzynarodowy cd.
Teoria kosztów komparatywnych Kraj A Kraj B Towar X 1 3 Towar Y 2 4 Kraje są odizolowane: wrA = X = 1/2Y wrB = 1/3X = 1/4Y cxA/cyA = 1/2 cxB/cyB = ¾ Gdy kraje przestają być odizolowane: ½ < cx/cy < ¾ cx/cy = 2/3

75 Handel międzynarodowy cd.
w’rA = 1X = 2/3Y w’rB = 1/4Y = 3/8X Z zasady kosztów komparatywnych wynika, że dany kraj powinien się specjalizować w produkcji tych towarów, których koszty produkcji są względnie niskie w porównaniu z innymi krajami.

76 Handel międzynarodowy cd.
polityka handlowa: Klasycznym instrumentem tej polityki jest cło. Cło jest opłatą, która importer lub eksporter musi uiścić na rzecz budżetu państwa przy dokonywaniu transakcji zagranicznej.

77 Handel międzynarodowy cd.
Pd Cena E D C cło F G A B H Pp Ilość

78 Handel międzynarodowy cd.
Wskutek nałożenia cła popyt krajowy i import maleją, a podaż krajowa rośnie Zyskują krajowi producenci (pole FGDE) Straty ponoszą konsumenci (pola GAD i BHC) Motywy nakładania cła: Dążenie władz do zwiększenia dochodów budżetowych Popieranie działalności produkcyjnych w wybranych dziedzinach Osłanianie zatrudnienia w niekonkurencyjnych wobec zagranicy gałęziach Ochrona pewnych grup społecznych

79 Handel międzynarodowy cd.
Wybrane inne narzędzia polityki handlowej: Ograniczenia ilościowe (tzw. kwoty) Bariery pozataryfowe (normy techniczne, przepisy sanitarne, zasady dotyczące opakowania towarów itp.) Subsydia eksportowe (lub subsydia skierowane przeciw importowi)

80 Handel międzynarodowy cd.
Stadia procesu integracji: obszar preferencyjnego handlu strefa wolnego handlu unia celna wspólny rynek unia ekonomiczna

81 Międzynarodowe finanse
Kurs walutowy - jest relacją wymienną danej waluty na inną. Jest zatem ceną danej waluty wyrażoną w innej. Rynek walutowy – to miejsce transakcji, których przedmiotem są waluty krajowe. Przykład transakcji: Cena 1 samochodu wynosi euro. Firma kupuje 50 samochodów. Do zapłaty: euro ∙ 50 samochodów = euro. Kurs 1 euro = 0,66 GBP (lub 1 GPB = 1,51 euro) Bank sprzedaje: GPB

82 Międzynarodowe finanse
trzy główne systemy kurów walut: waluta złota „czyste” płynne kursy walutowe „kierowane” płynne kursy walutowe waluta złota - Kurs ten zależał jedynie od zawartości złota w walucie danego kraju. System ten działał do I Wojny Światowej i po II WŚ z pewnymi modyfikacjami jako system z Bretton Woods aż do roku Oznaczał on stałe kursy wymiany między krajami. „czyste” płynne kursy – kurs określany jest wyłącznie przez popyt i podaż bez jakiekolwiek interwencji państwa. „kierowane” płynne kursy – państwo interweniuje poprzez zakup lub sprzedaż waluty aby zapobiec dużym wahaniom kursu.

83 Międzynarodowe finanse
Po II WŚ powstały cztery główne instytucje, dzięki którym gospodarka międzynarodowa mogła szybko zostać odbudowana: Plan Marshalla System kursów walutowych z Bretton Woods Międzynarodowy Fundusz Walutowy Bank Światowy

84 Międzynarodowe finanse
Plan Marshalla Od 1945 do 1950 USA przekazały Europie Zachodniej 20 mld dol. W postaci darów i pożyczek. System kursów walutowych z Bretton Woods W ramach tego systemu kursy walut były stałe, ale ich zmiany były możliwe. Nowy mechanizm miał zapobiegać nieuchronnym w systemie waluty złotej zjawiskom deflacji bezrobocia. Międzynarodowy Fundusz Walutowy Jego zadaniem miało być kierowanie systemem kursów walutowych oraz spełnianie roli swego rodzaju banku międzynarodowego. MFW udziela pożyczek krajom przeżywającym trudności w zakresie bilansu płatniczego Bank Światowy Bank udziela pożyczek krajom przedstawiającym dobrze uzasadnione projekty, które nie mogą uzyskać kredytów ze źródeł prywatnych. Bank Światowy może emitować obligacje i wykorzystywać uzyskiwane z tego tytułu fundusze do udzielania kredytów.

85 Globalizacja Globalizacja jest to postępująca integracja państw oraz ludzi na świecie, spowodowana znoszeniem barier w przepływach dóbr, usług kapitału i wiedzy oraz znaczącą obniżką kosztów telekomunikacji i transportu.

86 Globalizacja Kluczowa rolę w przyspieszaniu procesów globalizacji odegrała polityka GATT (Układ Ogólny w Sprawie Ceł i Handlu) oraz WTO Światowa Organizacja Handlu) w zakresie liberalizacji handlu i redukcji ceł