Publiczne Gimnazjum Nr 1 im Noblistów Polskich w Jugowie.

Prezentacja na temat: "Publiczne Gimnazjum Nr 1 im Noblistów Polskich w Jugowie."— Zapis prezentacji:

1 Publiczne Gimnazjum Nr 1 im Noblistów Polskich w Jugowie.
Rada szkoleniowa na temat pracy z dziećmi z zaburzeniami tikowymi, psychotycznymi i ADHD. Przeprowadzona w oparciu o materiały serii: „One są wśród nas”. Wydanej przez Ośrodek Rozwoju Edukacji. Opracował: Gabriel Kolk

2 Dziecko z ADHD w szkole

3 Czym jest ADHD. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Jest stanem chorobowym spowodowanym zaburzeniami pracy mózgu wywołującymi trudności z kontrolowaniem zachowania i utrzymywania koncentracji. Składają się na niego trzy podstawowe grupy objawów: nadruchliwość, nadmierna impulsywność, zaburzenia uwagi.

4 Objawy zaburzeń uwagi:
Bardzo długo zabiera się do przepisywania notatki, Nie potrafi na długo skupić się w czasie pracy, Nie kończy zadań, Zapomina o napisaniu odpowiedzi, Wszystkie znajdujące się koło niego przedmioty rozpraszają go, Na klasówce zamiast rozwiązywać zadania z treścią zastanawia się jak wygląda lokomotywa pociągu, Ma kłopoty z zapamiętywaniem materiału, Nie słyszy i nie odpowiada na polecenia, Nie pamięta co było zadane w szkole, Patrzy w okno zamiast się uczyć,

5 Objawy nadruchliwości:
Totalna, W obrębie miejsca siedzenia, W obrębie języka- ciągle mówi, buzia mu się nie zamyka, Biega wokół swojej ławki, Jest stale w ruchu, Nie potrafi wysiedział w ławce przez cała lekcję, Ciągle się wierci, macha rekami i nogami, Robi dużo hałasu wokół siebie, Bawi się przedmiotami, Wybiega z sali równo z dzwonkiem, Ciągle chodzi podczas lekcji temperować ołówki, Na przerwach biega, potrąca inne dzieci,

6 Objawy impulsywności:
Nie przewiduje konsekwencji swoich działań, Szybciej działa niż myśli, Rozpoczyna zadanie bez całkowitego zrozumienia polecenia, Nie wysłuchuje poleceń do końca, Ma kłopoty z wykonaniem złożonych lub terminowych prac, Ma kłopoty z uczeniem się z poprzednich doświadczeń i ogólnych zasad, Częściej ulega wypadkom, Jest niewolnikiem „już” i „zaraz”, Ma kłopoty z zaczekaniem na swoją kolej

7 Inne typowe problemy związane z ADHD:
Labilność emocjonalna-szybko zmienia nastroje, Niedojrzałość emocjonalna i społeczna, Nieumiejętność radzenia sobie z doświadczeniem porażek, Słabe rozumienie pojęcia czasu, Tendencja wchodzenia w dyskusję, przerywanie wypowiedzi innych

8 Cele pracy w szkole z dzieckiem z ADHD:
Wzbudzić u dzieci motywację do dalszego kształcenia się, Wzbudzić sympatie do szkoły Poprawić samoocenę Zmniejszenie ilości zachowań trudnych w przyszłości

9 Podstawowe zasady pracy z dzieckiem z ADHD:
Nie traktuj niewykonywania poleceń przez dziecko jako jego złośliwości, często jest to objaw zaburzeń. Zamiast wyciągania konsekwencji potrzebna jest twoja pomoc. Objawy nie znikną, pogódź się z tym, że stale trzeba będzie z nim pracować,

10 Metody przebudowania środowiska klasowego i szkolnego:

11 Ograniczanie ilości bodźców w czasie wykonywania zadania:
Posadź dziecko w pierwszej ławce, Zadbaj, aby na ławce znajdowała się jak najmniejsza ilość rzeczy, Zadbaj, aby uczeń siedział z dala od rozpraszających elementów: okna, akwarium, kolorowej tablicy, drzwi, najlepiej na środku sali,

12 Sposób prezentowania materiału:
Prezentuj materiał w sposób energiczny, żywy, przyciągający uwagę, Zminimalizuj okresy przestoju w czasie lekcji, Dziel złożone polecenia na pojedyncze etapy, Pozwól nadpobudliwym dzieciom wstawać z ławki – w celu rozdawania, zbierania kartek, ścierania tablicy, Podawaj notatki w punktach, Często przypominaj instrukcje, Wprowadzaj przerwy międzylekcyjne, np. ćwiczenia fizyczne, Osobiście sprawdzaj zapisanie każdego zadania domowego.

13 Motywacja: spójrz na dziecko z punktu widzenia jego dobrych cech i zasobów - wykorzystaj je!
Zawsze można nagrodzić za coś dziecko Nagroda musi być atrakcyjna dla dziecka i realna do zrealizowania Obowiązujący system musi dotyczyć całej klasy Zasady otrzymywania nagród , muszą być dostosowane do konkretnego ucznia, czyli musza go interesować Nagradzać za każde pożądane zachowanie Nagroda nie może służyć manipulacji Nagroda nie może być formą przekupstwa

14 Przykłady wprowadzania zasad:
Gdy dziecko nie reaguje na polecenia nauczyciela Zasada: Nauczyciel wydaje każde polecenie dwa razy. W szkole obowiązuje niepisana zasada, o której wszyscy wiedzą: Zasada: Wprowadzamy zasady jawne i oczywiste, np.: Wykonujemy polecenia nauczyciela! 3. Gdy dziecko łamie którąś ze znanych sobie zasad: Zasada: Przyłapany, np.: Dwie minuty przerwy mniej 4. Gdy dziecko nie rozumie zakresu obowiązującej zasady: Zasada: Formułujemy jednoznaczne normy, np.: Mówi jedna osoba 5. Gdy dziecko nie odnosi zasady do siebie: Zasada: Wprowadzamy zasady kierowane wprost do uczniów, np.: W autobusie każdy siedzi na swoim miejscu 6. Gdy zasady nie eliminują niepożądanego zachowania Zasada: Wprowadzamy zasady opisujące konkretne zachowania, np.: Na lekcjach wykonujemy polecenia nauczyciela

15 Dziecko z zaburzeniami tikowymi w szkole

16 Czym są zaburzenia tikowe.
Gwałtowne, powtarzające się działania, które spontanicznie przydarzają się dziecku. Zwykle z upływem czasu znikają bądź ulegają zmianom. Tiki często współistnieją z ADHD, trudnościami w nauce, z zaburzeniami emocjonalnymi, częściej występują u chłopców, najczęściej nasilają się około roku życia. Przyczyną tików są zaburzenia natury neurobiologicznej, stres może nasilić, ale nie jest główną przyczyną występowania tików.

17 Podział tików: Motoryczne, czyli angażujące mięśnie lub całe grupy mięśni, np.: Mruganie, skręcanie ciała, podskakiwanie, podnoszenie reki, Dźwiękowe, wydawanie różnego rodzaju dźwięków, np.: Pociąganie nosem, chrząkanie, piszczenie, powtarzanie usłyszanych i własnych wypowiedzi,

18 Podstawowe zasady pracy
z dzieckiem z tikami:

19 Zrozumienie dziecka z tikami:
Można zauważać tiki - nie udawaj, że nie widzisz, tylko zaakceptuj, Można okazywać empatię, Daj dziecku do zrozumienia, że dostrzegasz i rozumiesz doświadczane przez niego trudności, dziecko powinno wiedzieć, że zawsze może z kimś porozmawiać o swoich kłopotach, jeżeli tego potrzebuje,

20 W klasie: Edukowanie innych uczniów,
Dawaj przykład akceptacji dla tików, Pozwalaj dziecku na opuszczanie sali, Nie każ dziecku wychodzić za drzwi - nie każ za tiki, Zapewnij dodatkowy czas, jeśli tiki spowalniają pracę, Zapewniaj kreatywne warunki pracy - jeżeli nie może wykonać jakiejś czynności z powodu występowania tików, pozwól mu wykonać ją za pomocą innych metod, sposobów pracy, Zapewnij dodatkowy nadzór nad dzieckiem, jeżeli spotyka się ono z docinkami rówieśników, Postaraj się odpowiednio umiejscowić dziecko w sali,

21 Dziecko z zaburzeniami psychotycznymi w szkole

22 Czym są zaburzenia psychotyczne.
Zaburzenia psychotyczne to grupa zaburzeń psychicznych pochodzenia organicznego lub emocjonalnego. Najczęstszymi zaburzenia- mi psychotycznymi okresu dorastania są zaburzenia z tzw. spectrum schizofrenii, przede wszystkim urojenia i omamy. Zaburzenia psychotyczne dotyczą znacznego upośledzenia w postrzeganiu rzeczywistości. Osoba dotknięta psychozą dochodzi nieprawidłowych wniosków dotyczących rzeczywistości zewnętrznej, często jako zagrażającej, niebezpiecznej.

23 Adolescencja tłem problemu:
Ze względu na dynamizm oraz wielość zmian okres dorastania jest szczególnym czasem rozwoju psychicznego człowieka, w czasie którego mogą pojawiać się różnego rodzaju zaburzenia, w tym natury psychotycznej. Czynniki związane z przejściem od zależności do niezależności i kształtowaniem autonomicznej tożsamości dorosłego człowieka, wg badań prowadzonych w Stanach Zjednoczonych, powodują zaburzenia emocjonalne u ok. 10 – 20% dorastającej młodzieży.

24 Czynniki społeczne: Konflikt małżeński rodziców
Utrata bliskiej osoby spowodowana śmiercią lub rozwodem rodziców Konflikt małżeński rodziców Przemoc w rodzinie, wykorzystywanie fizyczne, psychiczne lub seksualne Nadużywanie substancji psychoaktywnych przez członków rodziny Przewlekła choroba, któregoś z członków rodziny lub dziecka Zaniedbanie dziecka, brak zainteresowania ze strony rodziców oraz wrogość i emocjonalne odrzucenie Sytuacje nadmiernej kontrolo ze strony rodziców Trudna sytuacja materialna i społeczna izolacja rodziny

25 Zachowania ucznia wskazujące na możliwość występowania zaburzeń:
Opowiada, że widzi i słyszy rzeczy i osoby nieistniejące tu i teraz Nasłuchuje, przygląda się, rozmawia z osobami, których nie ma Wypowiada nielogiczne ciągi zdań, opisuje zjawiska w sposób obrazowy, używając udziwnionych myśli i pojęć W krótkich odstępach czasu popada w skrajne nastroje Zachowuje się w sposób odmienny niż dotychczas, np. : Uczeń nieśmiały zaczyna być gadatliwy, natrętny; uczeń aktywny izoluje się od rówieśników Zaczyna objawiać nasilone lęki oraz napady strachu przed otaczającą rzeczywistością, odizolowuje się od świata zewnętrznego

26 Uczeń z zaburzeniami psychotycznymi w szkole:
Trzeba wziąć pod uwagę zmiany w funkcjonowaniu poznawczym, fizycznym spowodowane skutkami ubocznymi farmakoterapii: drżenia, sztywność mięśni, maskowata twarz, chodzenie małymi kroczkami, senność, utrudnienia w koncentracji uwagi, spowolnienie procesów myślowych, uczucie „przymulenia”. Po powrocie do szkoły z leczenia uczniowi trudno będzie na nowo zaadoptować się do warunków szkolnych. Takie dziecko często odczuwa wstyd spowodowany samym faktem swojej choroby, pobytem na leczeniu w szpitalu, co utrudni mu funkcjonowanie w grupie rówieśniczej,

27 Wskazówki praktyczne:
weź pod uwagę spowolnienie psychoruchowe i zmienione możliwości poznawcze w procesie nauczania, dostosuj proces nauczania do możliwości ucznia, buduj więź z uczniem-zauważaj osiągnięcia, stosuj pozytywne pochwały stopniowo zwiększaj wymagania w zakresie przestrzegania zasad szkolnych, zwracaj uwagę na relacje rówieśnicze, chroń przed przemocą i stygmatyzacja nie przesadzaj z nadopiekuńczością-uczeń potrzebuje twojego wsparcia w obszarach, w których sobie nie radzi, nie we wszystkich, zorganizuj pomoc rówieśniczą w klasie w zakresie uzupełniania braków w nauce, przy ocenianiu bierz pod uwagę zmniejszone możliwości poznawcze spowodowane zażywaniem leków,

28 zwracaj uwagę na mogące pojawiać się nawroty psychozy- urojenia, omamy, myśli samobójcze, itd.,
w rozmowie z uczniem urealniaj jego wypowiedzi - czyli jeżeli coś co mówi wydaje Ci się nieprawdziwe, mów, że się z tym nie zgadzasz albo że masz inne zdanie, w kontakcie z uczniem nie obiecuj absolutnej dyskrecji, gdyż być może przyjdzie czas kiedy będzie zagrożone życie lub zdrowie ucznia, np. w sytuacji, kiedy powie ci o zamiarach samobójczych, wtedy będziesz musiał powiadomić odpowiednich specjalistów, rodziców korzystaj ze wsparcia współpracowników i specjalistów, nie obciążaj się nadmiernie trudną sytuacją ucznia,

29 PRZYPISY Slajd 3. T. Srebnicki, T. Wolańczyk, One są wśród nas. Dziecko z ADHD w szkole i przedszkolu. Informacje dla opiekunów i pedagogów, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2010, s. 6. Slajd 16. A. Bryńska, T. Wolańczyk, One są wśród nas. Dziecko z ADHD w szkole i przedszkolu. Informacje dla opiekunów i pedagogów, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2010, s. 6. Slajd 22. I. Namysłowska, One są wśród nas. Dziecko z ADHD w szkole i przedszkolu. Informacje dla opiekunów i pedagogów, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2010, s. 6.

30 Użyte materiały Bryńska A., Wolańczyk T., One są wśród nas. Dziecko z ADHD w szkole i przedszkolu. Informacje dla opiekunów i pedagogów, Warszawa Fintan J., O’Regan, ADHD, Warszawa Kutscher M.L., Attwood T., Wolff R.R., Dzieci z zaburzeniami łączonymi ADHD, trudności w nauce, zespół Aspergera, zespół Tourett’a, depresja dwubiegunowa i inne zaburzenia, Warszawa Namysłowska I., One są wśród nas. Dziecko z ADHD w szkole i przedszkolu. Informacje dla opiekunów i pedagogów, Warszawa Srebnicki T., Wolańczyk t., One są wśród nas. Dziecko z ADHD w szkole i przedszkolu. Informacje dla opiekunów i pedagogów, Warszawa 201o.