Palenie papierosów – FAKTY

Prezentacja na temat: "Palenie papierosów – FAKTY"— Zapis prezentacji:

1 Palenie papierosów – FAKTY

2 Nikotyna - powoduje niedobór tlenu, znaczne zmniejszenie wytrzymałości mięśni, zwłaszcza na długotrwałe wysiłki, oraz zaburzenia koordynacji ruchowej - jest szybko wchłaniana do krwi przez błonę śluzową jamy ustnej i górnych dróg oddechowych, uszkadza układ krążenia, toteż często określa się ją jako truciznę serca i naczyń - działa też uszkadzająco na układ nerwowy; szczególnie łatwo i szybko poraża zwoje autonomicznego układu nerwowego

3 Nikotyna - wywiera bardzo szkodliwy wpływ na długotrwałe wysiłki, oraz zaburzenia koordynacji ruchowej - ma szkodliwy wpływ na układ pokarmowy, zmniejsza łaknienie, zaburza trawienie i wchłanianie substancji pokarmowych, zwłaszcza witamin - znacznie zmniejsza siły odpornościowe organizmu.

4 Palenie papierosów - FAKTY
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) palenie jest największym pojedynczym śmiertelnym zagrożeniem dla zdrowia. Tytoń odpowiada za ponad zgonów w Unii Europejskiej. WHO szacuje, że około 1/3 dorosłej ludności na świecie to palacze. Co roku tytoń jest przyczyną ponad 5 milionów przedwczesnych zgonów na świecie. Oznacza to, że każdego dnia z powodu palenia umiera osób.

5 Palenie papierosów - FAKTY
Każdego dnia na świecie prawie dzieci w wieku lat zaczyna palić. Często pierwszy zapalony papieros prowadzi do odruchów obronnych organizmu, tj. Kaszel, drapanie w gardle, nudności, wymioty. Nie zniechęca to jednak młodych ludzi przed paleniem. Uzależnienie od nikotyny to reakcja neurobiologiczna, oficjalnie zaliczana do chorób. Mechanizm działania nikotyny w mózgu przypomina mechanizm działania kokainy, heroiny czy amfetaminy.

6 Cykl uzależnienia od nikotyny
ETAP I Nikotyna dociera do mózgu w kilka sekund po zaciągnięciu się dymem tytoniowym. ETAP II Nikotyna pobudza wydzielanie dopaminy (substancja odpowiedzialna za doznawanie przyjemności związanej z paleniem). Nikotyna wpływa także na noradrenalinę (substancja odpowiedzialna za ożywienie, pobudzenie aktywności).

7 Cykl uzależnienia od nikotyny
ETAP III W momencie przerwania palenia poziom dopaminy i noradrenaliny spada. ETAP IV Cykl się powtarza. Palacz sięga po następnego papierosa, by złagodzić objawy spowodowane spadkiem dopaminy i noradrenaliny. Z czasem mózg palacza przyzwyczaja się do działania nikotyny – powoduje to uzależnienie.

8 Dlaczego palenie papierosów jest tak szkodliwe?
Koncerny tytoniowe dodają do tytoniu wiele substancji konserwujących, aromatów o nie do końca ustalonym składzie chemicznym. Dlatego osoba paląca oprócz nikotyny dostarcza do swojego organizmu ok związków chemicznych w tym ponad 40 to substancje rakotwórcze. Ich działanie nie jest ograniczone jedynie do palaczy tytoniu, ale także dotyczy wszystkich tych osób, które przebywają w pomieszczeniach, gdzie występuje dym tytoniowy (tzw. palenie bierne)

9 Przykłady niektórych substancji występujących w dymie tytoniowym
Oprac. na podst. „Toksykologia dymu tytoniowego“; Centrum Oknologii – Instytut w Warszawie Aceton – rozpuszczalnik, składnik farb i lakierów Amoniak – stosowany w chłodnictwie, składnik nawozów mineralnych, używany do czyszczenia toalet Arsen – stosowany jako popularna trutka na szczury i inne gryzonie Benzopiren – związek o właściwościach rakotwórczych, wykorzystywany w przemyśle chemicznym Butan – gaz pędny, używany do wyrobu benzyny

10 Przykłady niektórych substancji występujących w dymie tytoniowym
Chlorek winylu – związek używany np. do produkcji plastiku. Posiada właściwości rakotwórcze. Ciała smołowate – są odpowiedzialne za powstawanie nowotworów złośliwych u człowieka Cyjanowodór – kwas pruski, gaz używany przez hitlerowców w komorach gazowych do masowego ludobójstwa DDT – insektycyd polichorowy, Podejrzewany o ujemny wpływ na równowagę hormonalną i wywoływanie chorób nowotworowych u człowieka.

11 Przykłady niektórych substancji występujących w dymie tytoniowym
Dibenzoakrydyna – używana przy produkcji barwników. Posiada właściwości rakotwórcze. Dimetylonitrozoamina – związek wykorzystywany w przemyśle chemicznym. Fenole – niszczą rzęski nabłonka wyściełającego oskrzela. Rzęski te oczyszczają wdychane przez człowieka powietrze i chronią drogi oddechowe przed przenikaniem przez ich ściany substancji i związków chemicznych oraz mikroorganizmów, np. wirusów.

12 Przykłady niektórych substancji występujących w dymie tytoniowym
Formaldehyd – związek stosowany m.in. do konserwacji preparatów biologicznych, np. Żab Kadm – silnie trujący metal o właściwościach rakotwórczych Metanol – silnie trujący związek chemiczny, używany do produkcji benzyn silnikowych Naftyloamina – wchodzi w skład barwników używanych w przemyśle drukarskim. Posiada właściwości rakotwórcze.

13 Przykłady niektórych substancji występujących w dymie tytoniowym
Nikotyna – działa obkurczająco na ściany naczyń krwionośnych(w tym także naczyń wieńcowych zaopatrujących serce), zwiększa ciśnienie krwi, jest odpowiedzialna za niefizjologiczne przyspieszenie akcji serca oraz zaburzenia rytmu serca, a także wpływa negatywnie na gen p53, który powstrzymuje niekontrolowany rozwój komórek, czyli powstawanie nowotworów. Piren – związek używany w syntezie organicznej (przekształcanie jednych związków – łatwo dostępnych handlowo, w inne – o pożądanej strukturze)

14 Przykłady niektórych substancji występujących w dymie tytoniowym
Polon – radioaktywny pierwiastek. Posiada właściwości rakotwórcze Tlenek węgla (czad, CO) – zmniejszając zawartość tlenu we krwi w znaczny sposób utrudnia pracę serca i dotarcie tlenu do różnych części i narządów organizmu człowieka. Jest to związek będący bezpośrednią przyczyną śmierci wielu osób w czasie pożarów Toluidyna – stosowana w syntezie chemicznej. Posiada właściwości rakotwórcze Uretan – związek o właściwościach rakotwórczych; Najważniejszym zastosowaniem uretanów są tworzywa i pianki poliuretanowe

15

16 Warto wiedzieć co palisz...
Wchłanianie dymu tytoniowego zachodzi głównie w układzie oddechowym, a także w przewodzie pokarmowym jako rezultat połykania śliny. Składniki dymu przenikają do krwiobiegu i są rozprowadzane po całym organizmie. Zły wpływ dymu tytoniowego obserwowany jest nie tylko w obrębie jamy ustnej czy płuc, ale także we wszystkich innych narządach, np. w pęcherzu moczowym, trzustce, narządach płciowych itp. Wykazano również zaburzenia funkcjonowania narządu wzroku, czy uszkodzenia formującego się płodu.

17 Wczesne skutki palenia tytoniu
Odległe skutki palenia tytoniu Nieprzyjemny oddech Choroby układu krążenia Przebarwienia zębów, opuszków palców czy paznokci Nowotwory Przyśpieszenie procesu starzenia Choroby płuc Niedotlenienie Choroby jamy ustnej

18

19

20

21

22 Co z zakazem palenia w miejscach publicznych w Polsce?
USTAWA o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej z dnia 8 kwietnia 2010 r.

23 „1. Zabrania się palenia wyrobów tytoniowych, z zastrzeżeniem art. 5a:
1) na terenie zakładów opieki zdrowotnej i w pomieszczeniach innych obiektów, w których są udzielane świadczenia zdrowotne, 2) na terenie jednostek organizacyjnych systemu oświaty, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, oraz jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, o których mowa w przepisach o pomocy społecznej, 3) na terenie uczelni, 4) w pomieszczeniach zakładów pracy innych niż wymienione w pkt 1 i 2, 5) w pomieszczeniach obiektów kultury i wypoczynku do użytku publicznego, 6) w lokalach gastronomiczno-rozrywkowych, 7) w środkach pasażerskiego transportu publicznego oraz w obiektach służących obsłudze podróżnych 8) na przystankach komunikacji publicznej, 9) w pomieszczeniach obiektów sportowych, 10) w ogólnodostępnych miejscach przeznaczonych do zabaw dzieci, 11) w innych pomieszczeniach dostępnych do użytku publicznego.”,

24 Parlament Europejski wezwał (październik 2007) do zakazania palenia w miejscach publicznych, miejscach pracy oraz zalecił, by w ciągu dwóch lat państwa członkowskie zakazały palenia w miejscach pracy i podpisały kartę o europejskiej strefie bez papierosów. Wiele z Państw Europy wprowadziło już w/w zakaz. Jako pierwsza wprowadziła ten zakaz Irlandia (w 2004 roku).

25 E-papierosy E-papierosy to urządzenia najczęściej przypominające tradycyjne papierosy. Zamiast tytoniu zawierają specjalny płyn, którego jednym ze składników jest nikotyna. Płyn jest podgrzewany, a powstający w ten sposób aerozol trafia do płuc metodą inhalacji.

26 Badanie szkodliwości e-papierosów
Naukowcy z Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu badają wpływ papierosa elektronicznego na zdrowie. Badania od czerwca prowadzi zespół pod kierownictwem prof. Andrzeja Sobczaka - szefa Zakładu Szkodliwości Chemicznych i Toksykologii Genetycznej w sosnowieckim instytucie. W skład zespołu wchodzą specjaliści z zakresu chemii, medycyny, biologii i toksykologii. Naukowcy nie mają wątpliwości, że zwykłe papierosy są bardziej szkodliwe niż te elektroniczne. W tych ostatnich nie dochodzi do spalania i wydzielania w ten sposób szkodliwych substancji. Nie oznacza to, że nie mają żadnego wpływu na zdrowie.

27 Badanie szkodliwości e-papierosów
Prof. Sobczak zwrócił uwagę, że w poszczególnych krajach różnie traktuje się papierosy elektroniczne. W większości z nich e-papieros zakwalifikowany został jako wyrób tytoniowy, a nie produkt medyczny, który może być pomocny w nikotynowej terapii zastępczej. Światowa Organizacja Zdrowia zajęła wyraźne stanowisko, że dopóki nie zostaną przeprowadzone kompleksowe badania, włącznie z klinicznymi, dotyczące tych urządzeń, producenci nie mają prawa reklamować tych wyrobów jako skutecznych środków nikotynowej terapii zastępczej

28 Badanie szkodliwości e-papierosów
Nie tylko tradycyjne papierosy są niebezpieczne. Także te elektroniczne mogą prowadzić do długotrwałych problemów zdrowotnych - ostrzega rząd Wielkiej Brytanii. Niektóre marki mogą zawierać bardzo wysoki poziom nikotyny, a także innych groźnych substancji. Trzeba uważać zwłaszcza na papierosy produkowane w Chinach. Mimo zaostrzenia prawa, nie są one odpowiednio kontrolowane.

29 Badanie szkodliwości e-papierosów
Obecnie ponad pół miliona brytyjskich palaczy uważa, że za pomocą inhalatorów - które wyglądają jak papierosy czy długopisy - szybciej uda im się zerwać z nałogiem. Eksperci ostrzegają, żeby nie dać się oszukać, przypomina to bowiem bardzo palenie zwykłego papierosa, gdzie uwalniana jest mocno uzależniająca i powodująca raka nikotyna oraz inne gazy. Istnieją dowody, że niektóre rodzaje papierosów elektronicznych mają wysoki poziom trujących chemikaliów. Należy do nich bardzo niebezpieczny nitrozoamin - substancję tę poddano niedawno eksperymentowi na szczurach. Po kilku miesiącach u większości z nich wykryto raka. Jak stwierdzono niektóre marki zawierają również glikol dietylenowy - trujący związek chemiczny, który w wysokich dawkach jest wyjątkowo śmiertelny.

30 Badanie szkodliwości e-papierosów
Co więcej - mimo zwiększenia środków bezpieczeństwa, niektóre urządzenia zwłaszcza te importowane z Chin - nie są wystarczająco badane, zanim zostaną dopuszczone do sprzedaży. Rządowa Brytyjska Agencja Regulacyjna ds. Leków i Produktów Medycznych twierdzi, iż dostępne dane sugerują, że mogą istnieć duże rozbieżności w zawartości elektronicznych papierosów, zarówno w ilości obecnej w nich nikotyny, jaki i innych substancji potencjalnie toksycznych. Niektóre elektroniczne papierosy zostały przetestowane przez lokalne działy handlowe i okazało się, że stanowią potencjalne zagrożenie dla konsumentów - powiedział brytyjski minister zdrowia Simon Burns. Pomimo obaw o bezpieczeństwo elektronicznych papierosów, ministrowie nie chcą ich blokować, ponieważ może to doprowadzić do tego, że palacze wrócą do zwykłych papierosów.

31 W niektórych krajach m. in
W niektórych krajach m.in. w Australii, Nowej Zelandii, Brazylii i Kanadzie elektroniczne papierosy są już zakazane. W ich ślady wkrótce ma zamiar iść także stan Nowy Jork.

32 Statut Szkoły a palenie papierosów
§ 39 pkt 3) Upomnienie dyrektora szkoły przekazane w formie pisemnej przez wychowawcę klasy uczniowi i jego rodzicom za powtarzające się w/w niewłaściwe zachowania oraz: „... palenie papierosów, w tym także papierosów elektronicznych, na terenie szkoły i w jej otoczeniu;

33 Statut Szkoły a palenie papierosów
OCENIANIE WEWNĄTRZSZKOLNE OSIĄGNIĘĆ DYDAKTYCZNYCH I OCENIANIE ZACHOWANIA UCZNIÓW: § 47 pkt 3 f) Dbałość o bezpieczeństwo i zdrowie własne oraz innych osób: - 1pkt – Zachowanie ucznia stwarza czasami zagrożenie, lekceważy on bezpieczeństwo własne i innych, nie zawsze reaguje na zwróconą mu uwagę. Zdarzyło się jeden raz, że uczeń palił papierosy (także elektroniczne) na terenie szkoły, np. w okolicy budynków sąsiadujących ze szkołą, itp., - 0pkt – Zachowanie ucznia stwarza często zagrożenie (celowe naruszenie zasad bhp). Uczeń nie zmienia swojej postawy mimo zwracania mu uwagi. Uczeń palił papierosy (także elektroniczne) na terenie szkoły lub miejscach przyległych do terenu szkoły. Zdarzyło się, że uczeń przebywał na terenie szkoły pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających. Uczeń przyczynia się do rozpowszechniania patologii społecznej, np. narkotyki, alkohol, agresja, przemoc i podejmuje zachowania ryzykowne, np. wychylanie się przez okna, szybka i niebezpieczna jazda samochodem, tzw. palenie gumy, przynoszenie do szkoły przedmiotów i narzędzi używanych do stosowania przemocy.

34