Narzędzia badawcze.

Prezentacja na temat: "Narzędzia badawcze."— Zapis prezentacji:

1 Narzędzia badawcze

2 Zasady pisania raportu
Objętość pracy: do stron + załączniki Czcionka 12; interlinia1,5 ; marginesy 2,5 cm Część teoretyczna i empiryczna są porównywalne objętościowo Teoria napisana jest własnymi słowami (jak najmniej cytowań) – niedopuszczalne jest przepisywanie książek W tekście powołujemy się na źródła, np.: (Armstrong, 2000) W bibliografii pozycje pojawiają się alfabetycznie Armstrong, M. (2000). Zarządzanie zasobami ludzkimi. Oficyna Ekonomiczna, Kraków Czerw, A. (2007). Pora na nowatora, czyli znaczenie kreatywnego myślenia i pozytywnych emocji dla innowacyjności firmy. Personel i Zarządzanie, nr 10, s Czerw, A., Borkowska, A. (2008). Emerytura - nowe możliwości czy nowe ograniczenia? Związki pomiędzy funkcjonowaniem emocjonalnym i aktywnością osób na emeryturze. W: A. Keplinger (red.) Bierność społeczna. Studia interdyscyplinarne, ( ), ENETEIA Wydawnictwo Psychologii i Kultury, Warszawa

3 Jak określać problem i pytania badawcze?
ZMIENNE ZALEŻNE Odczucia Preferencje Wiedza Postawa Sposób zachowania Itp. Z M I E N A L Ż Płeć x Wiek Staż pracy Stanowisko Cecha psychologiczna Problem badawczy: związki między cechami demograficznymi i postawą ….. Pytania badawcze: 1. Czy (płeć, wiek, itp..) wpływa na (odczucia, wiedzę, sposób zach.) …….? 2. ……….

4 Tworzenie kwestionariusza
Problem badawczy Cel kwestionariusza Co ogólnie chcemy badać? Po co to robimy? Kategorie treściowe Zmienne Co dokładnie chcemy badać? Co opisuje nasze zjawisko? Operacjonalizacja zmiennych Cechy i typy pytań Jak będziemy to mierzyć? Jakie są wskaźniki? Jak będziemy o to pytać? Forma graficzna pytania

5 Zmienne – formaty odpowiedzi w ankiecie
Nominalne np. płeć, wiek [kategorie], stanowisko Porządkowe np. hierarchie preferencji Ilościowe np. wiek [lata], wyniki na skalach ciągłych np. w testach psychologicznych: skale zgody, natężenia cechy, itp.

6 Pytania kwestionariuszowe
Pytanie w kwestionariuszu nie musi być pytaniem w sensie gramatycznym Pytanie zawsze żąda od badanego pewnej odpowiedzi lub reakcji – jest zadaniem do wykonania

7 Cechy pytań - Złożoność poznawcza
Respondent ma zrozumieć pytanie tak, jak rozumiał je badacz Wyznaczniki: Liczba jednostek leksykalnych (wyrazów) Terminologia (dobór słownictwa) Dostosowanie do poziomu wykształcenia respondentów (generalnie jak najprościej) Częstość występowania wyrazów w danym języku Forma gramatyczna Liczy się zrozumiałość, a nie ładna forma literacka

8 Typy pytań zamkniętych

9 Pytania w formie prostej alternatywy
Czy był Pan karany sądownie? TAK NIE Proszę podać swoją płeć: Kobieta Mężczyzna Kiedy należy dodać odpowiedź neutralną? Pytania o opinie Czy lubisz zupę pomidorową? TAK NIE Czy lubisz sałatkę Caprese? TAK NIE NIE WIEM Pytania o wiedzę Czy w Twojej firmie działają związki zawodowe? Pytania o fakty Czy byłeś u pierwszej Komunii Świętej? TAK NIE

10 Pytania z wieloczłonową alternatywą
Takie pytania składają się z: Wstępu do pytania – jego treści, określenia, do jakiego fragmentu rzeczywistości ma się odnieść Zadania dla badanego – polecenia, ile i jakich wyborów ma dokonać Alternatyw, czyli odpowiedzi do wyboru Lista alternatyw musi być: Kompletna – zawierać cały obszar zagadnienia Rozłączna – odpowiedzi nie mogą na siebie nachodzić Sformułowana na jednakowym poziomie ogólności Równoważna – nie powinna nadmiernie akcentować jednej strony zagadnienia Pytania z alternatywami są już swego rodzaju pytaniami sugerującymi – trzeba uważać, aby żadna odpowiedź się nie wyróżniała

11 Przykład – pytanie dysjunktywne naturalne
Ile masz lat? Do 25 lat 26-30 lat 31-35 lat 36-40 lat 41-50 lat 51 i więcej lat

12 Przykład – pytanie dysjunktywne sztuczne
Jakiego środka transportu używasz najczęściej podczas zakupów? Wybierz jedną odpowiedź Samochód Taksówka Rower Hulajnoga Komunikacja miejska Tramwaj Bezpłatny autobus Chodzę pieszo

13 Przykład – pytanie koniunktywne
Jakiego środka transportu używasz podczas zakupów? Wybierz wszystkie odpowiedzi, które Cię dotyczą Samochód Taksówka Rower Hulajnoga Komunikacja miejska Tramwaj Bezpłatny autobus Chodzę pieszo

14 Przykład – pytanie koniunktywne
Czym jest dla Pana/ Pani sukces zawodowy: (proszę wybrać maksymalnie 3 odpowiedzi) Awansem Pochwałą szefa Uznaniem w pracy Niezależnością finansową Samodzielnością w działaniu Zajmowanym stanowiskiem Wykonywanym zawodem Korzyściami finansowymi Inne, jakie……………………….

15 Przykład – pytanie z szeregowaniem (rangowaniem) alternatyw
Oto lista wskaźników dotyczących sukcesu osobistego, do których może Pan/i przywiązywać większą lub mniejszą wagę. Proszę wpisać kolejno do kratek liczby od 1 do 7, gdzie 1 oznacza, że wskaźnik ten ma dla Pana/i największą wagę, a 7 – najmniejszą. uśmiech dziecka zdrowa rodzina własne mieszkanie stała praca niezależność finansowa pozycja społeczna posiadana wiedza

16 Przykład – pytanie z szeregowaniem (rangowaniem) alternatyw
Uszereguj poniższe formy pieniądza od 1 do 5 w zależności od tego, jak często je wykorzystujesz (im częściej tym wyższą cyfrę przyporządkuj odpowiedzi) Gotówka Karta płatnicza Karta kredytowa Czeki Przelewy

17 Przykład – rozdział puli punktów
Jaki procent swojego kieszonkowego przeznaczasz na poniższe wydatki? Opcje Procent rozrywka (kino, dyskoteka) ubrania sprzęt elektroniczny drobne wydatki (napoje, słodycze, jedzenie); oszczędności realizacja swojego hobby, zainteresowania SUMA 100%

18 Pytania - skale Stosuje się je wtedy, gdy chce się poznać stopień czy też natężenie cechy, uczuć, poglądów, itp. respondenta Ich istotą jest pomiar, a więc przypisywanie wartości liczbowych

19 Skala Likerta Ustosunkuj się do poniższych stwierdzeń na skali: (1 – nie zgadzam się, 2 – raczej się nie zgadzam, 3 - nie wiem, 4 – raczej się zgadzam, 5 – zgadzam się) Właściciel psa powinien po nim sprzątać 1 2 3 4 5 Podatek od posiadania psa traktuję na równi z innymi podatkami Posiadacze psów powinni płacić podatek od ich posiadania Podobny podatek powinien być nałożony na inne zwierzęta Osoby mieszkające w miastach nie powinny posiadać psów

20 1-zawsze 2-często 3-czasami 4-rzadko 5-nigdy
Skala Likerta Proszę o określenie częstości występowania poniższych zdarzeń na poniższej skali 1-zawsze 2-często 3-czasami 4-rzadko 5-nigdy Oglądam w TV programy ekonomiczne lub gospodarcze 1 2 3 4 5 czytam artykuły ekonomiczne lub gospodarcze w gazecie  rozmawiam w gronie rodziny o sprawach związanych z ekonomią lub gospodarką Rozmawiam w gronie przyjaciół o sprawach związanych z ekonomią lub gospodarką

21 Dyferencjał semantyczny
Według Ciebie, podatek od posiadania psa jest: Wysoki 1 2 3 4 5 Niski Sprawiedliwy Niesprawiedliwy Respektowany Nie respektowany Bezsensowny Sensowny Chętnie płacony Niechętnie płacony

22 Dyferencjał semantyczny
Według Ciebie, podatek od posiadania psa jest: Wysoki Niski Sprawiedliwy Niesprawiedliwy Respektowany Nie respektowany Bezsensowny Sensowny Chętnie płacony Niechętnie płacony

23 Dyferencjał semantyczny
Według Ciebie, podatek od posiadania psa jest: wysoki niski sprawiedliwy niesprawiedliwy x

24 Podstawowe błędy popełniane przy formułowaniu pytań

25 Błąd multiplikacji Przykłady
Czy uważa Pan wysokość swoich zarobków za słuszną w stosunku do swych kwalifikacji i wysiłku wkładanego w pracę? Która z poniższych dziedzin polityki społecznej jest nieskutecznie realizowana lub niesprawiedliwa i wymaga szczególnej poprawy w najbliższych latach?

26 Błędy w językowym zapisie pytań
Literówki, błędy ortograficzne, przesunięcia, błędy edycyjne czy błędy w druku Winę za nie ponosi badacz!!!!

27 Brak pytań filtrujących
Prowadzi to do sytuacji, gdy pytanie staje się sugerujących przez samo sformułowanie Przykłady Jakie zjawisko dostrzega Pan(i) jako niepokojące w postępowaniu ludzi wywodzących się z mniejszości cygańskiej – prosimy o wybranie trzech kategorii i zaznaczenie ich? Co, Pana zdaniem, jest głównym powodem niewykorzystywania kwalifikacji zawodowych absolwentów szkół wyższych w naszej gospodarce?

28 Zbyt trudne sformułowania pytań
Spośród wymienionych czynników wybierz 5, które według Ciebie są najbardziej stresogenne Zakłady pracy, szkoły i uczelnie oddziałują na zewnętrzne środowisko, przy czym oddziaływanie to jest dostrzegalne w życiu rodzin pracowniczych. W ramach działalności socjalnej zaspakajają one materialne i kulturalne potrzeby pracowników i ich rodzin poprzez świadczenia bezpośrednie i pośrednie. Jak ocenia Pan(i) realizację tych świadczeń (proszę zaznaczyć znakiem X wybrane odpowiedzi).....

29 Błąd polegający na fałszywym założeniu znawstwa
Czy słuszne jest Pana zdaniem, zachowanie miejsc mandatowych TAK NIE NIE WIEM

30 Złe skalowanie Przemieszczenie pozycji skali
Jak często korzystasz z następujących rozrywek Nigdy Kilka razy w roku Raz w roku Raz w miesiącu Kilka razy w miesiącu Codziennie Tylko w niedzielę Nierównoważność stron skali Jak oceniasz smak herbaty Lipton Bardzo dobra Dobra Raczej dobra Niedobra

31 Błędy dotyczące alternatywnych odpowiedzi w pyt. zamkniętych
Uszereguj poniższe narodowości, od 1- najbardziej przez Ciebie lubianej, do 5- najmniej przez Ciebie lubianej Arabowie Ukraińcy Rumuni Żydzi Cyganie Arabowie Szwedzi Polacy Anglicy Holendrzy

32 Treść pytania nie odpowiada odpowiedziom
Czy wykonujesz swoją pracę zgodnie z wykształceniem? Tak Nie Jest mi to obojętne Nie mam innej możliwości

33 Podsumowanie – pytania do pytań
Po co zadajemy takie pytanie – co chcemy przez nie uzyskać? Jakie uzyskamy odpowiedzi, jaką mają one wartość wskaźnikową dla rozwiązania problemu Dlaczego to pytanie jest tak właśnie skonstruowane – czy nie lepiej byłoby inaczej? Dlaczego to pytanie jest akurat w tym miejscu kwestionariusza? Jaki przewidujemy sposób analizy materiału uzyskanego w wyniku pytania? Jaka może być wiarygodność materiału badawczego?

34 Zasady konstruowania narzędzia badawczego - podsumowanie
Kwestionariusz ankiety Do 2 stron (czytelny druk) Zrozumiały język Unikanie zdań złożonych Pojęcia powszechnie zrozumiałe Rodzaje skal: Nominalne (np. płeć, wiek [kategorie], stanowisko) Porządkowe (np. hierarchie preferencji) Ilościowe (np. wiek [lata], wyniki na skalach ciągłych np. w testach psychologicznych) Podstawowe rodzaje pytań ze względu na kategorie odpowiedzi Kafeterie (jedno i wielokrotnego wyboru) Skale odpowiedzi (częstości, zgody, natężenia odczuć) Precyzyjne i zrozumiałe instrukcje odpowiadania (np. ile odpowiedzi można zakreślić) Każde pytanie w ankiecie musi służyć odpowiedzi na pytania badawcze – nie powinno być takich pozycji w ankiecie, które nie są związane z pytaniami badawczymi (np. miejsce zamieszkania, jeśli to nas nie interesuje)