Wspólnotowe Prawo Podatkowe

Prezentacja na temat: "Wspólnotowe Prawo Podatkowe"— Zapis prezentacji:

1 Wspólnotowe Prawo Podatkowe
Dyrektywa MA

2 Dyrektywa MA Dyrektywa Rady 77/799/EWG z dnia 19 grudnia 1997 r. dotycząca wzajemnej pomocy właściwych władz państw członkowskich w obszarze podatków bezpośrednich oraz opodatkowania składek ubezpieczeniowych

3 Dyrektywa MA Dyrektywa Rady 2011/16/UE z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania i uchylająca dyrektywę 77/799/EWG Uchylenie dyrektywy 77/799/EWG nastąpi od 1 stycznia 2013 r.

4 Dyrektywa MA Do dokonywania wymiany informacji uprawnione są właściwe władze państw członkowskich, czyli ministrowie finansów lub ich upoważnieni przedstawiciele. Do dokonywania wymiany informacji uprawnione są właściwe władze państw członkowskich, czyli ministrowie finansów lub ich upoważnieni przedstawiciele.[1] Władze te mogą kontaktować się bezpośrednio ze sobą, co ma przyspieszyć proces wymiany informacji, bez konieczności procedowania według zwykłych zasad wynikających z hierarchii organów podatkowych.[2] Należy jednak podkreślić, że Dyrektywa MA nie stwarza podstaw do współpracy na poziomie organów skarbowych. Jednakże państwa mogą zezwolić, w drodze wzajemnego porozumienia, aby wyznaczone organy bezpośrednio się kontaktowały w określonych sprawach lub w określonych kategoriach spraw.[3] [1] Art. 1 ust. 5 Dyrektywy MA. [2] C. Docclo, op. cit. [3] Art. 9 ust. 2 Dyrektywy MA.

5 Dyrektywa MA Wymiana informacji na wniosek Właściwa władza państwa członkowskiego może zwrócić się z wnioskiem do właściwej władzy innego państwa członkowskiego o przekazanie określonych informacji w szczególnej sprawie.

6 Dyrektywa MA Automatyczna wymiana informacji

7 Dyrektywa MA Automatyczna wymiana informacji
Do stosowania automatycznej wymiany informacji konieczna jest bilateralna lub multilateralna umowa między państwami Np.płace pracowników transgranicznych, wypłaty dywidend, wynagrodzenia artystów i sportowców, emerytur, renty, alimenty Stosownie do art. 3 Dyrektywy MA, w odniesieniu do rodzajów spraw, które określą w ramach procedury konsultacyjnej, ustanowionej w art. 9, właściwe władze państw członkowskich, bez uprzedniego wniosku, regularnie wymieniają informacje. Przepis ten pozwala na regularną wymianę informacji dotyczących pewnych kategorii spraw, które państwa członkowskie mogą ustalić na podstawie dwustronnej umowy. Jednocześnie, w drodze wzajemnego porozumienia państwa mogą zezwolić, aby wyznaczone organy kontaktowały się bezpośrednio w określonych grupach spraw indywidualnych. Na podstawie powyższych przepisów dochodzić może do automatycznej, hurtowej i systematycznej wymiany informacji dotyczących np. płac pracowników transgranicznych, wypłat dywidend, wynagrodzenia artystów i sportowców, emerytur, rent czy alimentów.[1] Należy podkreślić, że do stosowania automatycznej wymiany informacji konieczna jest bilateralna lub multilateralna umowa między państwami. [1] B. Terra, P. Wattel, op. cit., s. 683.

8 Dyrektywa MA Wymiana informacji z urzędu
Właściwa władza każdego państwa członkowskiego udziela bez uprzedniego wniosku właściwej władzy każdego innego zainteresowanego państwa członkowskiego znane jej informacje, w następujących przypadkach :

9 Dyrektywa MA jeżeli istnieją podstawy by przypuszczać, że może dojść do zmniejszenia podatku w drugim państwie

10 Dyrektywa MA jeżeli podatnik uzyskuje obniżkę lub zwolnienie z podatku w jednym państwie członkowskim, którym powinno odpowiadać podwyższenie podatku lub powstanie obowiązku podatkowego w innym państwie

11 Dyrektywa MA w kontaktach gospodarczych między podatnikami dwóch państw członkowskich, prowadzonych w jednym lub więcej niż jednym kraju w taki sposób, że może to doprowadzić do oszczędności podatkowej w jednym lub w obydwu państwach

12 Dyrektywa MA jeżeli możliwa jest oszczędność podatkowa przez fikcyjny transfer zysków wewnątrz grupy przedsiębiorstw

13 Dyrektywa MA jeśli informacje uzyskane od innego państwa umożliwiły danemu państwu członkowskiemu zdobycie nowych informacji, które mogą być istotne również dla tego innego państwa, dane państwo członkowskie przekazuje te nowe informacje temu innemu państwu.

14 Dyrektywa MA Ograniczenia wymiany informacji
Po drugie, postanowienia Dyrektywy MA nie nakładają żadnych obowiązków na państwo, od którego żąda się informacji, do przeprowadzania dochodzeń lub udzielania informacji, jeżeli byłoby to sprzeczne z praktykami legislacyjnymi lub administracyjnymi tego państwa. Dotyczy to np. informacji objętych tajemnicą bankową na podstawie prawa krajowego (np. w Austrii i Luksemburgu). Po trzecie, państwo członkowskie może odmówić udzielenia informacji, jeżeli prowadziłoby to do ujawnienia tajemnicy handlowej, przemysłowej lub zawodowej albo procesu produkcyjnego. Celem tego przepisu jest ochrona biznesowych interesów podatników oraz ochrona przed szpiegostwem przemysłowym.[1] Po czwarte, odmowa może nastąpić, jeżeli rozpowszechnianie danej informacji naruszyłoby porządek publiczny.[2] Wskazane zastrzeżenie pozwala państwom członkowskim chronić ważny interes społeczny. Po czwarte, zgodnie z zasadą wzajemności państwo członkowskie może odmówić przekazania informacji, jeżeli żądające państwo nie jest w stanie z przyczyn faktycznych lub prawnych dostarczyć informacji tego samego rodzaju.[3] Przyczyny niemożności udzielenia informacji mogą tkwić zarówno w systemie prawnym, jak i w praktyce przyjętej w danym państwie. W rezultacie, jeżeli państwo o restrykcyjnych regulacjach dotyczących tajemnicy bankowej nie przekazuje określonych informacji, inne państwa też nie muszą przekazywać takich informacji temu państwu. [1] Por. B. Terra, P. Wattel, op. cit., s. 688. [2] Art. 8 ust. 2 Dyrektywy MA. [3] Art. 8 ust. 3 Dyrektywy MA.

15 Dyrektywa MA Równoczesne kontrole

16 Dyrektywa MA Klauzula poufności
Standard krajowego traktowania informacji skarbowych W myśl art. 7 ust. 1 Dyrektywy MA, wszystkie informacje, które państwo członkowskie otrzymuje na mocy Dyrektywy, muszą być w tym państwie zachowane w tajemnicy w taki sam sposób, jak informacje otrzymane na mocy ustawodawstwa krajowego. Przepis ten ustanawia standard krajowego traktowania informacji skarbowych. Niezależnie od przyjęcia takiego minimum, które może różnić się w poszczególnych państwach, informacje te: powinny być udostępniane tylko tym osobom, które zajmują się bezpośrednio naliczaniem podatku lub kontrolą administracyjną naliczania podatku, mogą być podane do wiadomości tylko w związku z postępowaniem sądowym, karnym lub postępowaniem w związku z wymierzeniem sankcji administracyjnych, jeżeli te postępowania pozostają w związku z naliczeniem podatków lub kontrolą naliczania podatków, i tylko takim osobom, które są bezpośrednio zaangażowane w to postępowanie;[1] mogą być wykorzystywane w celach innych niż podatkowe lub w związku z postępowaniem sądowym, karnym lub postępowaniem w związku z wymierzeniem sankcji administracyjnych, jeżeli te postępowania pozostają w ścisłym związku z naliczeniem podatków lub kontrolą ich naliczania. [1] jednakże informacje te mogą być ujawnione podczas publicznych rozpraw sądowych lub w orzeczeniach sądowych, jeśli właściwa władza państwa członkowskiego udzielająca tych informacji nie wniesie żadnych zastrzeżeń w czasie, gdy po raz pierwszy udziela tych informacji.

17 Dyrektywa MA Współpraca i procedura konsultacyjna
Art. 9 Dyrektywy MA ustanawia procedurę konsultacyjną, która ma służyć wykonaniu Dyrektywy. Konsultacje mogą być prowadzone pomiędzy zainteresowanymi państwami, na żądanie jednego z nich, jeżeli chodzi o zagadnienia dwustronne, a także pomiędzy władzami wszystkich państw członkowskich oraz Komisji, na żądanie jednej z nich lub Komisji, jeżeli chodzi nie tylko o zagadnienia dwustronne. Warto także podkreślić, że na mocy art. 6 Dyrektywy MA państwa mogą uzgodnić w ramach procedury konsultacyjnej, że obecność pracowników administracji podatkowej państwa zainteresowanego uzyskaniem informacji będzie dozwolona w państwie udzielającym informacji. Co do zasady, w braku umowy międzynarodowej zasada suwerenności jurysdykcyjnej państwa nad swoim terytorium nie pozwala obcym funkcjonariuszom na prowadzenie dochodzenia na terenie innego państwa.[1] Wskazany wyżej przepis legitymizuje więc obecność inspektorów podatkowych innego państwa w czasie prowadzenia postępowania przez władze państwa poproszonego o udzielenie informacji. Może to być pomocne, gdy zachodzi konieczność inspekcji siedziby podatnika, przesłuchania świadków lub zbadania ksiąg.[2] Pracownicy organów podatkowych państwa zwracającego się z prośbą o informacje wiedzą bowiem lepiej czego szukają, niż osoby poproszone o udzielenie informacji. Współpracę państw członkowskich i Komisji w odniesieniu do mechanizmu przewidzianego przez Dyrektywę MA reguluje także art. 10 Dyrektywy, który nakazuje im kontrolować procedury wymiany informacji i wymieniać doświadczenia, zwłaszcza w dziedzinie cen transferowych w grupach przedsiębiorstw. Z przepisu tego wynika gotowość do poprawy i usprawnienia współpracy oraz do ewentualnego opracowania odpowiednich przepisów. [1] C. Docclo, op. cit. [2] B. Terra, P. Wattel, op. cit., s. 684.

18 Dyrektywa MA Implementacja dyrektywy w prawie polskim

19 Dyrektywa MA Nowy dział VII a ustawy Ordynacja Podatkowa „Wymiana informacji podatkowych z innymi państwami”

20 Dyrektywa MA Jednoczesne kontrole – porozumienia
Jednoczesne kontrole podatkowe Korzystając z możliwości prowadzenia symultanicznych kontroli podatkowych, dla których ramy nakreśla Dyrektywa MA, Polska zawarła następujące umowy bilateralne[1] dotyczące współpracy w zakresie prowadzenia takich kontroli i służące zwiększeniu skuteczności zapobiegania unikaniu i uchylaniu się od opodatkowania: Porozumienie robocze z dnia 23 października 2003 r. między Ministrem Finansów RP a Ministerstwem Finansów Republiki Finlandii w sprawie prowadzenia jednoczesnych kontroli podatkowych, Porozumienie robocze z dnia 23 października 2003 r. między Ministrem Finansów RP a Państwowym Inspektoratem Podatkowym w ramach Ministerstwa Finansów Republiki Litewskiej w sprawie wzajemnej pomocy w sprawach podatkowych w zakresie jednoczesnych kontroli podatkowych, Porozumienie z dnia 23 października 2003 r. między Ministrem Finansów RP a Centralnym Zarządem Ceł i Podatków Królestwa Danii o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach podatkowych. Na gruncie tych porozumień pojęcie „jednoczesne kontrole podatkowe” oznacza porozumienie pomiędzy stronami w sprawie prowadzenia jednoczesnych i niezależnych czynności kontrolnych na własnym terytorium w sprawach podatkowych w stosunku do podatników, co do których posiadają wspólny interes w wymianie informacji uzyskanych tą drogą. Głównym celem jednoczesnych kontroli podatkowych jest między innymi prawidłowe określenie zobowiązań podatkowych podatnika w przypadkach gdy istnieje domniemanie, że: koszty są dzielone lub ponoszone oraz zyski są rozdzielane między podatnikami podlegającymi różnym ustawodawstwom podatkowym i zachodzi uzasadnione podejrzenie, że podatnicy wykorzystują wzajemne powiązania do przerzucania dochodów, stosowane są techniki unikania podatków lub ukrywanie istoty transakcji poprzez nadawanie im odpowiednich form, kontrolowanego finansowania, manipulowanie cenami, niewłaściwe obciążanie kosztami lub inne podobne działania, nie zostanie zgłoszony dochód do opodatkowania i mają miejsce nielegalne płatności dokonywane są transakcje z rajami podatkowymi i podejmowane są planowe działania wykorzystujące raje podatkowe do unikania lub uchylania się od opodatkowania.[2] Ponadto, jednoczesne kontrole mają ułatwić wymianę informacji na temat: praktyk handlowych przedsiębiorstw wielonarodowych, transakcji między podmiotami powiązanymi, zagadnień kontroli podatkowej, tendencji niestosowania się do norm, które mają być właściwe dla danej dziedziny lub grupy dziedzin przemysłowych porozumień w sprawie podziału kosztów metod określania zysków w specyficznych obszarach takich jak handel międzynarodowy (włączając tzw. e-commerce) oraz zastosowanie nowych instrumentów finansowych.[3] Powyższe porozumienia określają szczegółowo procedurę wyboru przypadków i przystąpienia do jednoczesnych kontroli, kryteria wyboru przypadków do kontroli, planowanie jednoczesnej kontroli i sposób jej prowadzenia. [1] Zob. internetowa baza traktatowa, [2] Pkt 2.1 porozumienia z Finlandią. [3] Pkt 2.2 porozumienia z Finlandią.