SENIORZY I MEDYCYNA OPIEKA PALIATYWNA Jerzy Jarosz

Prezentacja na temat: "SENIORZY I MEDYCYNA OPIEKA PALIATYWNA Jerzy Jarosz"— Zapis prezentacji:

1 SENIORZY I MEDYCYNA OPIEKA PALIATYWNA Jerzy Jarosz
Hospicjum Onkologiczne w Warszawie

2 Zmiany populacyjne – wyzwanie dla systemów ochrony zdrowia
Davies E, Higginson IJ (Red). The Solid Facts. Palliative Care WHO Europe 2004 Starzenie się społeczeństw Zmiany w przebiegu chorób Zmiany struktury społecznej Implikacje Politycy muszą zacząć planowanie jak odpowiedzieć na potrzeby starzejącego się społeczeństwa. System ochrony zdrowia musi poświęcić więcej uwagi opiece nad ludźmi w różnym wieku którzy żyją i umierają na różne poważne choroby przewlekłe. W skali światowej, opieka paliatywna jest naglącą humanitarną potrzebą dla ludzi chorych na nowotwory i inne przewlekłe, prowadzące do śmierci choroby

3 „Opieka paliatywna zaczyna się od zrozumienia, że każdy chory ma swoją własną historię, swoje miejsce w społeczeństwie, swoją kulturę i jest godny szacunku jako niepowtarzalna, jednostka” „Szacunek przejawia się również udostępnianiem chorym możliwie najlepszej opieki i zdobyczy nauk medycznych tak by wszyscy mieli szanse dobrze wypełniać swoje życie.” Dame Cicely Saunders w: The Solid Facts. Palliative Care. Ed. Davies E, Higginson IJ. WHO 2004

4 Czym jest opieka paliatywna
Opieka paliatywna jest dążeniem do poprawy jakości życia zarówno chorych na nieuleczalne, prowadzące do śmierci choroby, jak i ich rodzin. Obejmuje zapobieganie i zwalczanie cierpień, wczesne stawianie rozpoznań, staranne badanie i leczenie bólu oraz rozwiązywanie innych problemów - fizycznych, psychosocjalnych i duchowych afirmuje życie, szanując śmierć jako proces naturalny nie przyśpiesza ani też nie opóźnia zgonu dąży do uwolnienia chorego od bólu i innych dokuczliwych objawów choroby integruje psychologiczne i duchowe aspekty opieki … … WHO 2002 WHO 2002

5 Przewl. niewydolność krążenia
Najczęściej występujące objawy w końcowych fazach chorób przewlekłych Nowotwory AIDS Przewl. niewydolność krążenia POCHP Przewl. niew. nerek BÓL 35-96 % n=10379 63-80 % n=942 41-77 % n=882 34-77 % n=372 47-50 % n=370 DEPRESJA 3-77 % n=4378 10-82 % n=616 9-36 % n=80 37-71 % n=150 5-60 % n=956 LĘK 13-79 % 8-34 % 49 % 51-75 % 39-70 SPLATANIE 6-39 % 30-65 % 18-32 % 18-33 % ? ZNUŻENIE 32-90% n=2888 54-85 % n=1435 69-82 % n=948 68-80% n=285 73-87 % n=116 DUSZNOŚĆ 10-70 % n=10029 11-62 % n=504 60-88 % 90-95 % n=334 BEZSENNOŚĆ 9-69 % 74 % 36-48 % 55-65 % 31-71 % NUDNOŚĆI/WYMIOTY 6-68 % 43-49 % 17-48 % 30-43 % ZAPARCIA 23-65 % 34-35 % 38-42 % 27-44 % 29–70 % BIEGUNKI 3-29 % 30-90 % 12 % 21 % UTRATA ŁAKNIENIA 30-92 % 51 % 21-41 % 35-67 % 25-64 % Solano JP i wsp. J. Pain&Symptom Manage. 2006

6 Czym jest opieka paliatywna
Zorientowana na PACJENTA i rodzinę Jakość życia Sprawowana jednocześnie z leczeniem CHOROBY lub niezależnie Wielokierunkowa (fizyczne, psychosocjalne, duchowe potrzeby) Intensywna (wielospecjalistyczny zespół)

7 Opieka paliatywna w Polsce – aspekt ilościowy
Hospicjum stacjonarne: 75% pacjentów powyżej 65 lat Hospicjum domowe: średnia wieku pacjentów 77, 4 lat

8 Zużycie leków opioidowych w stosunku do potrzeb

9 Czym jest opieka paliatywna
50 – 75% leczonych w okresie z powodu przewlekłych chorób deklaruje, ze w końcówce życia chcieliby być leczeni w domu. Pomimo tych preferencji, w praktyce, umieranie w szpitalu jest powszechne w wielu krajach Davies E, Higginson IJ. WHO Europe 2004

10 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 29 października 2013 r
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 29 października 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej § 3. 1. Świadczenia opieki paliatywnej i hospicyjnej to wszechstronna, całościowa opieka i leczenie objawowe świadczeniobiorców chorujących na nieuleczalne, niepoddające się leczeniu przyczynowemu, postępujące, ograniczające życie choroby. Opieka ta jest ukierunkowana na poprawę jakości życia, ma na celu zapobieganie bólowi i innym objawom somatycznym oraz ich uśmierzanie, łagodzenie cierpień psychicznych, duchowych i socjalnych. § 4. Świadczenia gwarantowane są realizowane w warunkach: stacjonarnych – w hospicjum stacjonarnym lub w oddziale medycyny paliatywnej; domowych – w hospicjum domowym dla dorosłych lub dla dzieci do ukończenia 18. roku życia; ambulatoryjnych – w poradni medycyny paliatywnej.

11 Jednostki chorobowe kwalifikujące do leczenia
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 29 października 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej WYKAZ NIEULECZALNYCH, POSTĘPUJĄCYCH, OGRANICZAJĄCYCH ŻYCIE CHORÓB NOWOTWOROWYCH I NIENOWOTWOROWYCH, W KTÓRYCH SĄ UDZIELANE ŚWIADCZENIA GWARANTOWANE Z ZAKRESU OPIEKI PALIATYWNEJ I HOSPICYJNEJ I. Osoby dorosłe Lp. Kod ICD-10 Jednostki chorobowe kwalifikujące do leczenia 1 B20-B24 Choroba wywołana przez ludzki wirus upośledzenia odporności (HIV) 2 C00-D48 Nowotwory 3 G09 Następstwa zapalnych chorób ośrodkowego układu nerwowego 4 G10-G13 Układowe zaniki pierwotne zajmujące ośrodkowy układ nerwowy 5 I42-I43 Kardiomiopatia 6 J96 Niewydolność oddechowa niesklasyfikowana gdzie indziej 7 L89 Owrzodzenie odleżynowe

12 PAP/Rynek Zdrowia | 04-04-2013 20:27
Rośnie zapotrzebowanie na opiekę długoterminową, paliatywną, hospicyjną "Polska jest już krajem bardzo starym w ujęciu demograficznym (14% pow. 65 roku życia) osoby po 65. roku życia stanowiły 26,3 proc. pacjentów hospitalizowanych ogółem, tj. ponad 1 mln 350 tys. osób. Osoby z tej grupy wiekowej w 2009 r. były hospitalizowane ponad 2 mln 300 tys. razy, co stanowiło 28,3 proc. wszystkich świadczeń tego rodzaju. Na sfinansowanie wszystkich hospitalizacji w 2009 r. NFZ przeznaczył 24 mld zł, w tym na hospitalizacje osób powyżej 65. roku życia - 8 mld zł, co stanowi 33,6 proc. wydatków ogółem. Starzenie się społeczeństwa pociąga za sobą wzrost zapotrzebowania na specyficzne świadczenia zdrowotne, jak np. opieka długoterminowa W 2006 r. pacjentów długoterminowych było w Polsce ponad 137 tys., w 2010 r. - ponad 168 tys., a według szacunków podanych przez resort zdrowia, w 2014 r. będzie ich ok. 200 tys. Do roku 2030 liczba pacjentów długoterminowych miałaby natomiast sięgnąć pół miliona osób. Ministerialne dane pokazują także, że w ostatnich latach wzrasta liczba pacjentów objętych opieką paliatywną i hospicyjną. Liczba ta zwiększyła się z ponad 86 tys. pacjentów w 2010 r. do ponad 90 tys. w 2011 r. Tylko w I kwartale 2012 r. ze świadczeń tych korzystało ponad 35 tys. 700 osób. Kraków: Szpital Uniwersytecki likwiduje oddział medycyny paliatywnej? USŁUGI MEDYCZNE Autor: Gazeta Wyborcza/Rynek Zdrowia   15 listopada :54

13 Czy opieka paliatywna jest tańsza?
Opieka paliatywna powinna i musi być rozpatrywana w kontekście wysokiej jakości, w takiej sytuacji argument, ze opieka paliatywna powinna być rozwijana ponieważ jest tańsza jest wysoce niebezpieczny. Prawdopodobnie żaden rodzaj opieki nie jest po prostu „tańszy”. Higginson IJ, Foley KM. Palliative Care: No Longer a Luxury But a Necessity? J Pain Symptom Manage 2009

14 … czy opieka paliatywna, łagodzenie bólu i innych dokuczliwych objawów mogą być traktowane jako nadzwyczajny luksus ?” Higginson IJ, Foley KM. Palliative Care: No Longer a Luxury But a Necessity? J Pain Symptom Manage 2009 Opieka paliatywna – ta dziedzina nie może być dłużej traktowana jako luksus. To jest konieczność?

15 Ministerstwo rozważy zniesienie limitowania opieki paliatywnej
PAP/Rynek Zdrowia   25 maja :47 Opieka paliatywna na Dolnym Śląsku wymaga poprawy, a przede wszystkim większego finansowania - poinformował we Wrocławiu szef Najwyższej Izby Kontroli Krzysztof Kwiatkowski, który zgłosi wniosek o kompleksową kontrolę tej usługi medycznej w całym kraju. Gazeta Wyborcza/Rynek Zdrowia   05 maja :44 W Żarach wybudowano piąte w województwie lubuskim stacjonarne hospicjum. Wkrótce placówka zapełni się, ale tylko w połowie. Pieniędzy z kontraktu wystarczy na objęcie opieką 7 pacjentów. Ministerstwo rozważy zniesienie limitowania opieki paliatywnej Autor: PAP/Rynek Zdrowia   09 lutego :31 Ministerstwo zdrowia rozważy ewentualne rozszerzenie pakietu onkologicznego o opiekę paliatywną i hospicyjną w 2016 r. - stwierdza Krzysztof Bąk.

16 ? ? Pacjent nieuleczalnie chory, a system opieki zdrowotnej w Polsce
PAP/Rynek Zdrowia   18 kwietnia :07 Zwiększenie nakładów na opiekę paliatywną i hospicyjną oraz liczby kontaktowanych świadczeń ? ? Pacjent nieuleczalnie chory, a system opieki zdrowotnej w Polsce

17 Bariery w rozwijaniu opieki paliatywnej
Jeśli śmierć jest postrzegana jako porażka medycyny, a nie jako sprawa naturalna, oferowanie opieki końca życia (end-of-life care) staje się zagadnieniem problematycznym. Marin-Moreno JM, Megan H, Gorgoyo L et. al. Palliative Care in the European Union. European Parliament. May 2008

18 Struktura funkcjonalna Hospicjum Onkologicznego św
Struktura funkcjonalna Hospicjum Onkologicznego św. Krzysztofa w Warszawie Hospicjum domowe (200 chorych) Hospicjum stacjonarne (37 łóżek) Poradnia Przeciwbólowa i opieki paliatywnej Rehabilitacja domowa Poradnictwo psychologiczne Ośrodek badań klinicznych Ośrodek szkoleniowy Fundraising Ośrodek PR Administracja

19 Obecnie prowadzone badania kliniczne – projekty badawcze
Wdrożenie systemu telemedycyny do opieki domowej – *e-Hospicjum domowe”* Nowe leki i nowe techniki w leczeniu bólów nowotworowych - kanabinoidy jako leczenie uzupełniające w leczeniu bólów nowotworowych** - nowe leki opioidowe** - trening uważności (mind fulness) w radzeniu sobie z bólem przewlekłym* - analiza przyczyn niedostatecznego leczenia bólów nowotworowych w Polsce („opioidofobia”)* Suplementacja żywieniowa w leczeniu objawowym - zastosowanie karnozyny (beta-alanino-L-histydyna) w leczeniu odleżyn*** *Granty naukowe w ramach klastra leczenia bólu PAN **Badania sponsorowane ***Badania własne Hospicjum

20 Sakae K, Agata T, Kamide R, Yanagisawa H.
Effects of L-Carnosine and Its Zinc Complex (Polaprezinc) on Pressure Ulcer Healing. Nutr Clin Pract October 2013 28: 

21 Opieka paliatywna – ta dziedzina nie może być dłużej traktowana jako luksus.
To jest konieczność? NAPEWNO, FAKT, ZE OPIEKA PALIATYWNA MA SWOJE KORZENIE W DZIAŁANOŚĆI CHARYTATYWNEJ (NON-PROFIT) POWODUJE, ŻE TRAKTOWANA JEST JAKO COŚ CO NIE JEST WYMAGANE OD PAŃSTWA. Higginson IJ, Foley KM. Palliative Care: No Longer a Luxury But a Necessity? J Pain Symptom Manage 2009