Autoportret polskich (neo)pogan

Prezentacja na temat: "Autoportret polskich (neo)pogan"— Zapis prezentacji:

1 Autoportret polskich (neo)pogan
prezentacja wyników badań ankietowych Alicja Barcikowska II Konferencja naukowa „Neopogaństwo w Polsce” Kraków

2 Tożsamość - definicje W psychologii funkcjonuje wiele ujęć tożsamości. Tożsamość jest to: zbiór samookreśleń, czyli suma wszystkich odpowiedzi, jakich osoba może udzielić na pytanie „kim jestem?” zbiór cech wyróżnionych, subiektywnie najważniejszych (H. Marcus, M. Jarymowicz, A. Bikont) relacja przynależności, utożsamiania się z innymi ludźmi (tożsamość społeczna jako zbiór wszystkich społecznych identyfikacji dokonanych przez daną osobę ) narracja, biografia

3 Tożsamość – definicje cd.
Można też wyróżnić: -         ujęcie podmiotowe i przedmiotowe. Podmiotowe związane jest z poczuciami, natomiast przedmiotowe wiąże się z aktami poznawczymi i samowiedzą; -         ze względu na pozycję obserwatora wyróżnia się tożsamość zewnętrzną oraz wewnętrzną; -         odróżnia się tożsamość prywatną i publiczną.

4 Metodologia badań Do badań wykorzystano ankietę własnej konstrukcji, założoną w serwisie Badanie skierowane było do osób określających się jako poganie / rodzimowiercy / okultyści. Anonimowa ankieta składała się z 10 pytań dotyczących różnych aspektów życia oraz metryczki (płeć, wiek, wykształcenie, miejsce zamieszkania) Ankieta była aktywna od do

5 Charakterystyka grupy badanej
Odpowiedzi udzieliło 186 respondentów, w tym 75 kobiet i 111 mężczyzn. Konieczne okazało się jednak dokonanie pewnej selekcji materiału badawczego. Odrzucono 7 ankiet ze względu na niespełnienie kryterium wiekowego – osoby poniżej 15 roku życia, kontynuujące jeszcze naukę w klasach gimnazjalnych oraz 2 ankiety ze względu na brak pozytywnego określenia własnej tożsamości. Po uwzględnieniu powyższych kryteriów, analizie poddano 177 ankiet.

6 Charakterystyka grupy badanej
Płeć respondentów: 70 kobiet ( 39,5 %) 107 mężczyzn Wiek lat – 21 osób, lat – 80 osób, lat – 51 osoby, lat – 17 osób, 46 – 55 lat – 7 osób, powyżej 55 lat – 1 osoba

7 Charakterystyka grupy badanej

8 Charakterystyka grupy badanej

9 Najczęściej wybierane terminy Średnio osoby badane wskazywały 5,48 określeń jako „bardzo dobrze pasujące do swoich poglądów” i „dobrze pasujące do swoich poglądów”

10 Udział kobiet wśród przedstawicieli wybranych ścieżek

11 Najrzadziej wskazywane terminy

12 Odrzucane terminy Terminy, które najczęściej wskazywane były jako nie pasujące lub słabo pasujące do poglądów respondentów: -         chrześcijaństwo – 153 osoby, -         satanizm – 137, -         ateizm – 131, -         new age – 122.

13 Okres zaangażowania w wybrany światopogląd, wyznanie

14 Utrzymywanie bezpośrednich kontaktów ze współwyznawcami

15 Utrzymywanie internetowych kontaktów ze współwyznawcami

16 (Neo)poganizm 90 osób użyło zarówno określenia „poganizm” jak i „neopoganizm”. Osób, które użyły wyłącznie terminu „neopoganizm” było 18, przy czym większość z nich przypisała terminowi „poganizm” wartość 3 – „średnio pasuje do moich poglądów” Spośród osób używających określenia „poganizm”, 17 uznało termin „neopoganizm” za mniej odpowiedni Łącznie, terminu „poganizm” lub „neopoganizm” użyło 125 osób badanych (70,6 %).

17 Czarostwo Spośród 79 osób używających określenia „czarostwo”
–    59 osób użyło również terminu noepoganizm (74,7 %) –    51 użyło terminu „ezoteryka” (64,5 %) wybrało także termin „okultyzm” (59,5%)

18 Rodzimowierstwo Spośród 71 osób, które wskazały termin „rodzimowierstwo”, 54 wskazało też „poganizm” (76%) , a 52 „neopoganizm” (73%), łącznie 61 osób (ok. 86%) wybrało jednocześnie terminy „rodzimowierstwo” i „poganizm” lub „neopoganizm”, natomiast 5 osób odrzuciło oba te terminy jako słabo lub zupełnie nie pasujące. Pojawiały się też wybory: „średnio pasuje” i „nie wiem”.

19 Neo-poganizm a inne terminy
Łącznie, terminu „poganizm” lub „neopoganizm” użyło 125 osób badanych. Osoby te wskazały również terminy: czarostwo – użyło go 66 osób (z 79, które wybrały „czarostwo”, co stanowi 83,5%) wicca – 63 (z 70, 90%) rodzimowierstwo – 61 ( z 71, 85,9%) ezoteryka – 57 (z 77, 74% ) okultyzm – 51 (z 76, 67,1%) własnowierstwo – 48 (z 76, 63,1%) druidyzm – 47 (z 52, 90,3%) szamanizm – 41 (z 54, 75,9%) thelema – 27 (z 52, 51,9%)

20 Najważniejsze w byciu neo-poganinem
Własny, wolny wybór, bycie w zgodzie z sobą – 53 Szacunek dla natury, kult natury – 42 Wartości, etyka – 25 Kult bogów, kontakt z nimi - 24 Tradycja, dziedzictwo przodków – 24 Stały rozwój własny, rozwój duchowy– 22 Poznawanie, poszerzanie wiedzy – 13 Przeciwstawienie się chrześcijaństwu – 6 Patriotyzm – 5 Celebracja świąt - 4 Doświadczenie sacrum – 3 Magia – 2 Inne odpowiedzi - 9

21 Celebracja świąt i rytuałów W jakim stopniu ważne jest dla neo-pogan celebrowanie świąt i odprawianie rytuałów.

22

23 Najtrudniejsze w byciu neo-poganinem
Nietolerancja wobec neo-pogaństwa – 59, Przeszkody wewnętrzne (lenistwo, własne ego itp.) – 22, Brak lub niewystarczająca ilość kontaktów ze współwyznawcami – 17, Dominacja Kościoła katolickiego w Polsce – 15 Ograniczony dostęp do informacji, źródeł wiedzy – 13 Sprzeciw rodziny – 11 Czynniki cywilizacyjno-kulturowe - 10 Brak przeszkód – 8 Niewystarczająca organizacja ruchu neopogańskiego – 4 Brak czasu na praktyki, pokrywanie się terminów świąt z dniami pracy – 3

24 Propozycje zmian w zakresie komunikacji i organizacji spotkań
Częstsze spotkania, więcej znajomych, więcej bezpośrednich spotkań: - Częstsze spotkania połączone ze wspólnym celebrowaniem świąt. - Chciałbym aby spotkania te były częstsze i miały charakter bardziej merytoryczny niż towarzyski (tzn więcej rozmów o praktyce i duchowości). - Chciałbym żeby w moim otoczeniu było takich osób więcej, byśmy mogli wspólnie organizować praktyki i zacząć tworzyć podwaliny dla społeczności: budować świątynie, bawić się razem, itd. - Więcej spotkań w realu. I konkretnej współpracy, realizacji wspólnych przedsięwzięć zarówno związanych ze sferą wiary, jak i praktyczną ochroną środowiska. Lepsza organizacja: - Chciałbym by obrzędy były traktowane poważniej w swej organizacji... by przybrały wygląd tych z Rosji i Ukrainy. Lepsza ich organizacja. - Lepiej je organizować. Posiadać też dla nich pewną bazę materialną i organizacyjną. - Czekam na spotkanie ogólnorodzimowiercze, ponad organizacyjne (łączące możliwie wiele nurtów polskiego rodzimowierstwa) - Porozumienie między grupami rodzimowierców! Nie wiem czemu, ale jest z tym problem! Czasem można mieć inne priorytety, ale w końcu i tak jest nas mało, więc można byłoby się wspierać.

25 Propozycje zmian w zakresie komunikacji i organizacji spotkań – cd.
Charakter, atmosfera spotkań: - Większe skupienie na rytuałach, a nie tylko na pogadankach; - Spotkania typu konferencyjnego byłyby miłe; - Grupa jest zbyt sfeminizowana, za silnie nastawiona na czarostwo/wicca i przez to mało różnorodna. - Chciałabym, że mogło to prowadzić do jakiś głębszych form rytualnych - w sensie, że dało się znaleźć głębokie porozumienie na poziomie poglądów, ale to niemożliwe. - Chciałbym by rozmówcy zdobyli się na większy wysiłek intelektualny. Za dużo opowieści o "złych katolikach" a za mało "zrobiłem to, tamto, przeczytałem..." - Atmosferę. Uważam, że atmosfera otwartych spotkań jest pełna podejrzeń, zazdrości, zaszłości i skrywanej lub nie niechęci. Wolę spotkania mniejsze, które szczęśliwie odbywam regularnie. - Większe zaangażowanie, a nie tylko bierne uczestnictwo. - Jakość dyskusji.

26 Propozycje zmian w zakresie komunikacji i organizacji spotkań – cd.
Nawiązanie pierwszych kontaktów: - Chciałabym poznać kogoś o podobnych poglądach. - Chciałabym, żeby w ogóle były :) - Chciałbym w ogóle je nawiązać. Dołączenie do grupy: - Chciałbym dołączyć do grupy rodzimowierców, uczestniczyć w zlotach. - Chciałabym, by w Polsce był kowen wiccański - ... może zapisać się do jakiegoś zgromadzenia - ... chętnie przystąpiłabym do kovenu Nie wiem i brak odpowiedzi: 4 Nic nie zmieniać, jest dobrze: 35 osób Inne odpowiedzi: 13

27 Dziękuję za uwagę